محسن میرزائی؛ صفر معروفی؛ عیسی سلگی؛ مژگان عباسی؛ روح الله کریمی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1398
چکیده
پایش مقادیر کلروفیل و نیتروژن در مزارع و باغات به عنوان نمادی از سلامت پوشش گیاهی، کمیت و کیفیت محصولات است. معمولا اندازه‌گیری این پارامترها بوسیله آنالیز آزمایشگاهی صورت می‌پذیرد، که نیاز به هزینه، صرف وقت و مواد شیمیایی دارد. در مطالعه حاضر به ارزیابی توانایی طیف‌سنجی زمینی به عنوان روشی سریع، غیرمخرب و دوستدار محیط زیست در ...
بیشتر
پایش مقادیر کلروفیل و نیتروژن در مزارع و باغات به عنوان نمادی از سلامت پوشش گیاهی، کمیت و کیفیت محصولات است. معمولا اندازه‌گیری این پارامترها بوسیله آنالیز آزمایشگاهی صورت می‌پذیرد، که نیاز به هزینه، صرف وقت و مواد شیمیایی دارد. در مطالعه حاضر به ارزیابی توانایی طیف‌سنجی زمینی به عنوان روشی سریع، غیرمخرب و دوستدار محیط زیست در برآورد این پارامترها در برگ انگور پرداخته شد. لذا از 180 نمونه برگ انگور برداشت شده از 30 موستان در تابستان 1396، منحنی طیفی در دامنه 350-2500 نانومتر تهیه شد و طول موج‌ها و شاخص‌های طیفی بهینه در تخمین این پارامترها بوسیله رگرسیون حداقل مربعات بخشی (PLS) تعیین شدند. سپس عملکرد متغیرهای بهینه انتخاب شده، بوسیله مدل‌های رگرسیون چندگانه خطی و ماشین بردار پشتیبان (SVM) ارزیابی شد. نتایج PLS نشان داد، طول موج های واقع در نزدیکی 2402، 946، 725 و 446 نانومتر و طول موج‌های واقع در نزدیکی690، 1370، 729، 438 و 366 نانومتر به ترتیب به عنوان متغیرهای بهینه در پیش‌بینی مقادیرکلروفیل و نیتروژن در برگ انگور بوده‌اند. همچنین محدوده‌های مرئی و لبه قرمز بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات این پارامترها داشتند. نتایج مدل‌سازی نشان داد، در بهترین ساختارهای مدل SVM، کلروفیل و نیتروژن برگ انگور به ترتیب با ضرایب تعیین برابر با 91/0 و 72/0 در مرحله آزمون برآورد شدند. لذا با توجه به نتایج قابل قبول بدست آمده، توصیه می‌گردد از طیف‌سنجی زمینی، تشکیل کتابخانه طیفی و معرفی طول موج‌های بهینه جهت پایش سایر پارامترهای بیوشیمیایی در گونه‌های گیاهی به عنوان روشی نوین و کارا استفاده گردد.
بیوتکنولوژی
سارا خسروی نیا؛ عبدالرضا باقری؛ سعید ملکزاده شفارودی؛ نسرین مشتاقی
دوره 33، شماره 4 ، زمستان 1399، ، صفحه 958-972
چکیده
ریزجلبکها به عنوان یک منبع بالقوه پایدار برای مواد اولیه سوخت، غذا، مواد شیمیایی، تغذیه دام و حتی برای صنعت داروسازی شناخته میشوند. در این مطالعه، اثرات نوع محیط کشت شامل محیطهای F2، Walne، BG11، BBM و TAP در pHهای 6، 5/6، 7، 5/7، 8 و 9 و شدتهای نور در پنج سطح شامل 2000، 2700، 3300، 4500 و 7800 لوکس بر روی رشد ریزجلبکهای خالصسازی شده ...
بیشتر
ریزجلبکها به عنوان یک منبع بالقوه پایدار برای مواد اولیه سوخت، غذا، مواد شیمیایی، تغذیه دام و حتی برای صنعت داروسازی شناخته میشوند. در این مطالعه، اثرات نوع محیط کشت شامل محیطهای F2، Walne، BG11، BBM و TAP در pHهای 6، 5/6، 7، 5/7، 8 و 9 و شدتهای نور در پنج سطح شامل 2000، 2700، 3300، 4500 و 7800 لوکس بر روی رشد ریزجلبکهای خالصسازی شده از دریاچه بزنگان مطالعه شد. رشد ریزجلبکها با تعیین وزن خشک و نرخ رشد ویژه آنها تعیین شد. همچنین مقدار کلروفیل و کاروتنوئید با کمک روشهای بیوشیمیایی استاندارد در شرایط بهینه رشدی تعیین گردید. نتایج نشان داد که در ریزجلبکهای Nodularia sp.، Tetraselmis sp.، Chlamydomonas sp. و Chlorella sp. بیشترین رشد به ترتیب در محیط کشتهای والن (83/0 گرم در لیتر)،F2 (76/1 گرم در لیتر)،TAP (28/1 گرم در لیتر) وBG11 (72/1 گرم در لیتر) مشاهده شد. همچنین بهترین pH و شدت نور برای رشد ریزجلبکها به ترتیب برابر با 5/7 و 4500 لوکس بود. بیشترین مقدار کلروفیل و کاروتنوئید به ترتیب در ریزجلبک Chlorella sp. (92/21 میکروگرم در میلیلیتر) و Tetraselmis sp. (78/6 میکروگرم در میلیلیتر) بدست آمد.
علی اصغر علیلو؛ زهرا شیری آذر؛ شهریار دشتی؛ صالح شهابی وند؛ علیرضا پورمحمد
دوره 33، شماره 4 ، زمستان 1399، ، صفحه 985-997
چکیده
شوری تنش غیر زیستی موثر بر تولید گیاهان است که با کاربرد مناسب مواد آلی میتوان از تبعات آن کاست. به همین منظور در این آزمایش، اثر تعدیلی تیمار اسید هیومیک (شاهد، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) بر تنش شوری (شاهد، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس) روی صفات جوانه‌زنی بذر و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه کلزا در دو مرحله جوانه‌زنی و رشد رویشی بررسی شد. با ...
بیشتر
شوری تنش غیر زیستی موثر بر تولید گیاهان است که با کاربرد مناسب مواد آلی میتوان از تبعات آن کاست. به همین منظور در این آزمایش، اثر تعدیلی تیمار اسید هیومیک (شاهد، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) بر تنش شوری (شاهد، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس) روی صفات جوانه‌زنی بذر و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه کلزا در دو مرحله جوانه‌زنی و رشد رویشی بررسی شد. با توجه به نتایج، اثر بازدارندگی تنش شوری روی صفات جوانه‌زنی معنی‌دار بود. همچنین تیمار شوری، محتوی کلروفیل برگ و پایداری غشا آن را به شدت کاهش داد. تیمار اسید هیومیک باعث افزایش نسبی محتوی کلروفیل a، کلروفیل کل و کارتنوئید برگ گیاه در غلظت 1000 میلیگرم در لیتر شد. معنی‌دار شدن اثر متقابل تیمار شوری و اسید هیومیک روی صفات پایداری غشا، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه، حاکی از تعدیل تنش شوری توسط تیمار اسید هیومیک در این صفات بود، بطوری‌که تیمار 1000 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک توانست در سطح 4 دسی زیمنس تنش شوری، درصد جوانه‌زنی را بهبود دهد. همچنین این تیمار سرعت جوانه زنی را در سطح 8 دسی زیمنس بر متر افزایش داد. اثرات تعدیلی تیمار اسید هیومیک بر پایداری غشاء در سطوح 8 و 12 دسی زیمنس نیز قابل‌توجه بود. به این ترتیب، پیشنهاد می‌گردد جهت تعدیل سطوح متوسط شوری، اسید هیومیک بصورت تیمار بذری بکار رود.
فیزیولوژی
ریحانه رضاپور؛ علی گنجعلی؛ پروانه ابریشم چی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 319-331
چکیده
چکیده مطالعات قبلی نشان داده است که سدیم نیتروپروساید(SNP) در پاسخ گیاه به تنش‌شوری نقش مهمی را ایفا می‌نماید. لذا به منظور بررسی اثر کاربرد خارجی غلظتهای مختلف سدیم نیتروپروساید(SNP) بر رشد، صفات فیزیولوژیکی و فعالیت آنزیمهای پاد اکسیدان گیاهان کلز‌ای (Brassica napus L.cv.Modena) مواجه با تنش‌شوری، آزمایشی طی سال 1394 انجام شد. گیاهان مورد ...
بیشتر
چکیده مطالعات قبلی نشان داده است که سدیم نیتروپروساید(SNP) در پاسخ گیاه به تنش‌شوری نقش مهمی را ایفا می‌نماید. لذا به منظور بررسی اثر کاربرد خارجی غلظتهای مختلف سدیم نیتروپروساید(SNP) بر رشد، صفات فیزیولوژیکی و فعالیت آنزیمهای پاد اکسیدان گیاهان کلز‌ای (Brassica napus L.cv.Modena) مواجه با تنش‌شوری، آزمایشی طی سال 1394 انجام شد. گیاهان مورد بررسی در غلظتهای متفاوت شوری شامل صفر، 120 و 240 میلی‌مولار (Nacl) قرار‌گرفتند و سپس با سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید شامل: ۰، 100 و 200 میکرومولار تیمار شدند، به این‌ترتیب آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط کنترل‌شده اجرا شد. نتایج این مطالعه نشان داد که تنش‌شوری باعث کاهش معنی‌دار وزن‌تر و خشک گیاهان کلزا و افزایش معنی‌دار محتوای پرولین، پراکسید‌هیدروژن و فعالیت آنزیم سوپراکسید‌دیسموتاز شد اما بر محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز اثر معنی‌داری نداشت. کاربرد SNP تاثیر معنی‌داری بر وزن‌تر، خشک، محتوای کلروفیلb و مقدار تجمع پرولین در سطح شوری 120 میلی‌مولار داشت و محتوای پراکسید‌هیدروژن و فعالیت آنزیمهای پاد‌‌‌اکسیدان را درگیاهان تحت تأثیر تنش‌شوری به صورت معنی‌داری کاهش داد (05/0P≤) که نهایتاً نشان‌دهنده تاثیر مهمSNP بر افزایش تحمل گیاه کلزا در شرایط تنش‌شوری می‌باشد.
فیزیولوژی
فرزاد نظری؛ ابراهیم رحیمی
دوره 31، شماره 4 ، زمستان 1397، ، صفحه 972-982
چکیده
در این پژوهش اثر تنظیم کننده رشد ایندول بوتیریک اسید (IBA: صفر، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر) و کند کننده رشد پاکلوبوترازول (PBZ: صفر، 250 و 500 میلیگرم در لیتر) به تنهایی و در ترکیب با هم بر ریشه‌زایی و رشد شاخساره قلمه‌های چوب نرم فیکوس معمولی (Ficus elastica) بررسی شد. نتایج نشان داد کاربرد IBA به تنهایی در هر دو غلظت2000 و 4000 میلیگرم در لیتر سبب افزایش ...
بیشتر
در این پژوهش اثر تنظیم کننده رشد ایندول بوتیریک اسید (IBA: صفر، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر) و کند کننده رشد پاکلوبوترازول (PBZ: صفر، 250 و 500 میلیگرم در لیتر) به تنهایی و در ترکیب با هم بر ریشه‌زایی و رشد شاخساره قلمه‌های چوب نرم فیکوس معمولی (Ficus elastica) بررسی شد. نتایج نشان داد کاربرد IBA به تنهایی در هر دو غلظت2000 و 4000 میلیگرم در لیتر سبب افزایش درصد ریشه‌زایی در قلمهها می‌شود، ولی کاربرد PBZ به تنهایی تفاوت معنی‌داری در آن در مقایسه با تیمار شاهد ایجاد نکرد. بیشترین تعداد، طول، حجم، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره و نیز طول ساقه اصلی در تیمار 2000 میلیگرم در لیتر IBA بهدست آمد. بیشترین تعداد شاخه جانبی، قطر ساقه اصلی و کلروفیل برگ در تیمار 500 میلیگرم در لیتر PBZ مشاهده شد. به طور کلی تاثیر تیمار 2000 میلیگرم در لیتر IBA بر شاخص‌های ریشه‌زایی و تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA+500 میلیگرم در لیتر PBZ بر رشد شاخساره موثرتر بود.
فیزیولوژی
اکرم سادات نعیمی؛ جنت سرمد؛ نسترن محسنی؛ فاطمه کهتری
دوره 30، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 940-947
چکیده
فلز سنگین سرب به عنوان آلاینده در محیط زیست سبب بروز اثرات سمی در سلول‌ها می‌شود. جلبک سبز تک یاخته‌ای Chlorella Vulgaris متعلق به خانواده‌یChlorellaceae به علت ساده بودن ساختار سلولی و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، به عنوان مدل در مطالعات فیزیولوژیکی گیاهی استفاده می‌شود. به منظور بررسی وضعیت رشد و سازگاریC.Vulgaris به غلظتهای مختلف سرب ( صفر، 10، ...
بیشتر
فلز سنگین سرب به عنوان آلاینده در محیط زیست سبب بروز اثرات سمی در سلول‌ها می‌شود. جلبک سبز تک یاخته‌ای Chlorella Vulgaris متعلق به خانواده‌یChlorellaceae به علت ساده بودن ساختار سلولی و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، به عنوان مدل در مطالعات فیزیولوژیکی گیاهی استفاده می‌شود. به منظور بررسی وضعیت رشد و سازگاریC.Vulgaris به غلظتهای مختلف سرب ( صفر، 10، 50 ، 80میلیگرم بر لیتر)، آزمایشی در محیط کشت زاندر مثبت با سه تکرار در اتاقک کشت با دمای °C2 ±25 ، شدت نوری 2500 لوکس ، تناوب نوری 12 ساعت روشنایی و 12ساعت تاریکی در شرایط هوادهی به مدت 18 روز انجام شد. منحنی رشد نمونه‌ها در هر تیمار بر اساس جذب نوری در طول موج nm750 ، نرخ رشد، میزان کلروفیل‌ها و مالون‌دی‌آلدهید و مقدار سرب جذب شده از محیط توسط جلبک کلرلا اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت سرب در محیط کشت تا تیمار 80 میلیگرم بر لیتر سرب، تولید ماده زیستی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و متعاقب آن نرخ رشد کاهش یافت و نمونه‌ها در مدت زمان کمتری وارد مرحله ایستایی رشد شدند و میزان مالون‌دی‌آلدهید در تیمار های 50 و 80 میلیگرم بر لیتر نسبت به کنترل افزایش معنی داری داشتند.به طور کلی غلظتهای بالای فلز سمی سرب، اکثر پارامترهای فیزیولوژیکی و حیاتی جلبک C.Vulgaris را تحت تاثیر قرار داد اما به عنوان یک میکروآلگ مقاوم، علی رغم کاهش تقسیم سلولی همچنان توانایی رشد خود را حفظ نمود.
فیزیولوژی
فروغ یوسف زایی؛ لطیفه پوراکبر؛ خلیل فرهادی؛ رحیم مولایی
دوره 30، شماره 1 ، بهار 1396، ، صفحه 221-231
چکیده
مس یک ریز مغزی ضروری برای گیاه است٬ به گونهای که کمبود آن متابولیسم گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مقدار زیاد مس از طریق ایجاد گونه‌های فعال اکسیژن باعث ایجاد سمیت در گیاه می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی اثر غلظتهای مختلف نانوذرات مس و محلول کلرید مسppm 10˓5˓1˓0بر رشد و مورفولوژی گیاه ریحان صورت گرفت. نتایج نشان داد کاهش درصد ...
بیشتر
مس یک ریز مغزی ضروری برای گیاه است٬ به گونهای که کمبود آن متابولیسم گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مقدار زیاد مس از طریق ایجاد گونه‌های فعال اکسیژن باعث ایجاد سمیت در گیاه می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی اثر غلظتهای مختلف نانوذرات مس و محلول کلرید مسppm 10˓5˓1˓0بر رشد و مورفولوژی گیاه ریحان صورت گرفت. نتایج نشان داد کاهش درصد جوانه‌زنی˓ سرعت جوانه‌زنی و شاخص جوانه زنی در حضور محلول کلرید مس بیشتر از نانوذرات مس بود. اندازه‌گیری طول˓ وزن تر˓ خشک ریشه و اندام هوایی نمایانگر تاثیر منفی افزایش غلظت های نانوذرات مس و محلول کلرید مس بر این پارامترها است. با افزایش غلظتهای محلول کلرید مس میزان کلروفیل a در کلیه گیاهان تحت تیمار کاهش یافت همچنین افزایش غلظت محلول کلرید مس در مقایسه با نانوذرات مس ˓ مقدار فلاونوئید و فنل کل را به طور چشمگیری افزایش داد. میزان آنتوسیانین در گیاهان تحت تاثیر نانوذرات مس بیشتر از کلریدمس بود. نتایج این پژوهش نشان داد که نانوذرات مس در مقایسه با محلول کلرید مس اثر سمیت کمتری بر رشد گیاه ریحان دارد.
کشاورزی
فردین قنبری؛ علی اشرف امیری نژاد؛ محمد سیاری؛ سجاد کردی
دوره 29، شماره 1 ، بهار 1395، ، صفحه 130-141
چکیده
شوری و قلیایی بودن خاک از مهمترین مشکلات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران می باشند. در این مطالعه اثر اسید سالیسیلیک در گیاه فلفل شیرین تحت تنش شوری و قلیائیت مورد مطالعه قرار گرفته است. تیمار های آزمایش شامل غلظت های صفر و 150 میلی مولار تنش شوری، 0، 50 و 100 میلی مولار تنش قلیا و 0، 75/0 و 5/1 میلی مولار اسید سالیسیلیک بودند. ...
بیشتر
شوری و قلیایی بودن خاک از مهمترین مشکلات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران می باشند. در این مطالعه اثر اسید سالیسیلیک در گیاه فلفل شیرین تحت تنش شوری و قلیائیت مورد مطالعه قرار گرفته است. تیمار های آزمایش شامل غلظت های صفر و 150 میلی مولار تنش شوری، 0، 50 و 100 میلی مولار تنش قلیا و 0، 75/0 و 5/1 میلی مولار اسید سالیسیلیک بودند. نتایج نشان داد که شوری و قلیایی بودن خاک دارای آثار منفی بر رشد و عملکرد گیاه فلفل می باشند. کاهش رشد و عملکرد در شرایط تنش شوری نسبت به تنش قلیا بیشتر مشاهده شد و بیشترین کاهش در موقع وجود همزمان شوری و قلیا رخ داد. کاربرد اسید سالیسیلیک سبب کاهش آثار سوء تنش بر گیاه شد. به طوری که استفاده از این ماده هم در شرایط شوری و هم در شرایط قلیا سبب افزایش معنی دار عملکرد، پارامتر های رشدی و کلروفیل گردید. در بیشتر صفات مورد ارزیابی، غلظت 75/0 میلی مولار موثرتر از غلظت 5/1 میلی مولار بود. به طور کلی نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تنش شوری و قلیا دارای آثار منفی بر رشد و عملکرد در گیاه فلفل می باشند که این آثار منفی می تواند به وسیله کاربرد اسید سالیسیلیک کاهش یابد.
روزبه فرهودی
دوره 28، شماره 5 (ویژه نامه) ، زمستان 1394، ، صفحه 1077-1087
چکیده
به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی عصاره متانولی اکالیپتوس بر رشد گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و ساکاروز سنتتاز گیاهچه توق آزمایش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1391 انجام شد. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار و 6 تیمار شامل غلظت های عصاره متانولی برگ اکالیپتوس ( 4، 8، 12، 16و 20 گرم بر لیتر) انجام شد. در تیمار ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی عصاره متانولی اکالیپتوس بر رشد گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و ساکاروز سنتتاز گیاهچه توق آزمایش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1391 انجام شد. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار و 6 تیمار شامل غلظت های عصاره متانولی برگ اکالیپتوس ( 4، 8، 12، 16و 20 گرم بر لیتر) انجام شد. در تیمار شاهد محلول پاشی انجام نشد. نتایج نشان داد افزایش غلظت عصاره اکالیپتوس سبب کاهش وزن گیاهچه، غلظت کلروفیل، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و فعالیت آنزیم ساکاروز سنتتاز گیاهچه توق شد، اما غلظت مالون دی آلدهید بافت گیاهچه توق افزایش یافت. کمترین فعالیت آنزیم ساکاروز سنتتاز (11/2 نانومول بر میلی گرم پروتیین در دقیقه)، کمترین وزن خشک گیاهچه (76/2 میلی گرم) و بیشترین میزان غلظت مالون دی آلدهید (87/0 نانومول بر گرم وزن تر) گیاهچه توق تحت تاثیر تیمار محلول پاشی با عصاره 20 گرم بر لیتر اکالیپتوس مشاهده شد. نتایج بیانگر تاثیر منفی عصاره اکالیپتوس بر رشد، غلظت کلروفیل، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و فعالیت آنزیم ساکاروز سننتاز گیاهچه توق است.
فیزیولوژی
فرزاد احمدی آذر؛ طاهره حسنلو؛ علی ایمانی؛ ولی فیضی اصل
دوره 28، شماره 3 ، پاییز 1394، ، صفحه 459-474
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی اثرات تنش‌خشکی و کاربرد زئولیت معدنی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی پنیرک، به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در شهرستان مراغه اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری به صورت شاهد (100درصد ظرفیت زراعی)، تنش‌خشکی ملایم (75 درصد ظرفیت زراعی) و تنش‌خشکی ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی اثرات تنش‌خشکی و کاربرد زئولیت معدنی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی پنیرک، به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در شهرستان مراغه اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری به صورت شاهد (100درصد ظرفیت زراعی)، تنش‌خشکی ملایم (75 درصد ظرفیت زراعی) و تنش‌خشکی شدید (50 درصد ظرفیت زراعی) و مقادیر زئولیت در پنج سطح (عدم کاربرد زئولیت، دو، چهار، شش، هشت گرم در هر کیلوگرم خاک) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد در بین صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌داری وجود داشت، به‌طوری که بالاترین وزن تر اندام هوایی (164 گرم)، ریشه (66/87 گرم)، طول ساقه (79 سانتی‌متر)، هدایت روزنه‌‌ای (875 میلی‌مول بر مترمربع درثانیه)، بالاترین میانگین نشت الکترولیت (72/87 میلی‌موس بر سانتی‌متر)، بیشترین مقدارکلروفیل a (72/0 میلیگرم بر گرم)، b (06/9میلیگرم بر گرم) متعلق به میزان هشت گرم زئولیت و 100درصد رطوبت ظرفیت زراعی بود. بالاترین میزان قندهای محلول(20/155 میلیگرم در هر گرم وزن خشک) و کمترین میزان نسبی آب برگ (72/40 درصد) متعلق به عدم کاربرد زئولیت و50 درصد رطوبت ظرفیت زراعی بود. کاربرد سطوح مختلف زئولیت در هر سه شرایط رطوبتی خاک سبب بهبود در بسیاری از صفات فوق شد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان با به کارگیری زئولیت، از هدر رفت آب در شرایط کم آبی جلوگیری کرده و آن را بهتر و بیشتر در دسترس گیاه قرار داد.
رمضانعلی خاوری نژاد؛ فرزانه نجفی؛ فهیمه اصلانی
دوره 28، شماره 2 ، تابستان 1394، ، صفحه 285-296
چکیده
فلزات سنگین به گروهی از عناصر با وزن ملکولی بالاتر از 5 گرم بر سانتی متر مکعب گفته می‌شود. وجود فلزات سنگین در محیط بر روی فرآیند‌های فیزیولوژی و رشد گیاه اثر می‌گذارد. کروم یک فلز تغییر پذیر از گروه B6 جدول تناوبی است که به عنوان هفتمین عنصر فراوان در پوسته زمین و به عنوان یک فلز سمی برای گیاهان و میکروارگانیسم‌ها شناخته شده است. آزمایش ...
بیشتر
فلزات سنگین به گروهی از عناصر با وزن ملکولی بالاتر از 5 گرم بر سانتی متر مکعب گفته می‌شود. وجود فلزات سنگین در محیط بر روی فرآیند‌های فیزیولوژی و رشد گیاه اثر می‌گذارد. کروم یک فلز تغییر پذیر از گروه B6 جدول تناوبی است که به عنوان هفتمین عنصر فراوان در پوسته زمین و به عنوان یک فلز سمی برای گیاهان و میکروارگانیسم‌ها شناخته شده است. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با شش سطح دی کرومات پتاسیم (شامل صفر، 10 ،25 ،50 ،75 و100 میلیگرم در هر کیلوگرم خاک) و چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه خوارزمی انجام شد. بعد از 38 روز گیاهان جهت آنالیزهای بیوشیمیایی برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کروم وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی کاهش می‌یابد. علاوه بر این محتوای کلروفیل های a و b و کلروفیل کل، محتوای کاروتنوئیدها، نسبت رشد گیاه و محتوی نسبی آب برگ به طور معنی داری کاهش یافت در حالی که محتوای فلاونوئیدها، آنتوسیانین و پرولین افزایش می‌یابد.
فیزیولوژی
آسیه بهداد؛ پروانه ابریشم چی؛ محمد جنگجو
دوره 28، شماره 2 ، تابستان 1394، ، صفحه 243-256
چکیده
گیاه درمنه (Artemisia) از جنس های متنوع و وسیع خانواده ی کاسنی می باشد. برخی گونه های این جنس با وجود دارا بودن خاصیت دگرآسیبی، شرایط مناسبی برای استقرار سایر گیاهان مرتعی در زیر اشکوب خود ایجاد می کنند. به این ترتیب بررسی چگونگی تاثیر آللوپاتی گیاهان پرستار نظیر درمنه خراسانی Krasch.) Artemisia korassanica)، بر گونه های زیر اشکوب خود مانند بروموس کپه ...
بیشتر
گیاه درمنه (Artemisia) از جنس های متنوع و وسیع خانواده ی کاسنی می باشد. برخی گونه های این جنس با وجود دارا بودن خاصیت دگرآسیبی، شرایط مناسبی برای استقرار سایر گیاهان مرتعی در زیر اشکوب خود ایجاد می کنند. به این ترتیب بررسی چگونگی تاثیر آللوپاتی گیاهان پرستار نظیر درمنه خراسانی Krasch.) Artemisia korassanica)، بر گونه های زیر اشکوب خود مانند بروموس کپه داغی ) Bromus kopetdaghensis Drobov.) ضروری به نظر می رسد. به این منظور، نمونه های اندام هوایی و ریشه درمنه در چهار مرحله مختلف رشد و نموی از مراتع بهارکیش در شهرستان قوچان جمع آوری شدند. سپس تاثیر عصاره آبی 3% (W/V) اندام هوایی و ریشه این گیاه بر وزن خشک، مقدار کلروفیل و میزان قندهای محلول در برگ و ریشه گیاهچه های بروموس در شرایط آزمایشگاه بررسی گردید و هم چنین مقدار ترکیبات فنلی گیاه درمنه در مراحل مختلف رشد و نمو سنجش شد. نتایج نشان دادند که عصاره اندام هوایی درمنه نسبت به عصاره ریشه با شدت بیشتری موجب کاهش رشد وزن خشک برگ و ریشه و مقدار کلروفیل برگ گیاهچه های بروموس شد ولی محتوای قندهای محلول به افزایش تنش آللوپاتی زیاد شد. مقدار کل ترکیبات فنلی موجود در عصاره اندام هوایی و اثر بازدارنده آن ضمن عبور از مرحله رویشی، گل دهی و بذردهی به طرز معنی داری کاهش یافت. درنتیجه، توصیه می شود که کشت سایر گیاهان علفی مرتعی در زیر اشکوب درمنه در مهرماه که گیاه در مرحله بذردهی است و کم ترین تاثیر بازدارندگی را دارد، انجام شود.
پروین صالحی شانجانی؛ معصومه ایزدپناه؛ لیلا فلاح؛ معصومه رمضانی یگانه؛ لیلا رسول زاده؛ آزاده کاوندی؛ فاطمه سردابی؛ محمدرضا پهلوانی؛ محمود امیرخانی؛ سید اسماعیل سیدیان
دوره 28، شماره 1 ، بهار 1394، ، صفحه 126-139
چکیده
تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده حیات و رشد گیاهان در نواحی مختلف ایران است. وجود اطلاعات تفصیلی از پاسخهای گیاهان بومی به تنش خشکی می‌تواند در موفقیت برنامه‌های احیاء مفید واقع شود. در این پژوهش نمونه‌های بذری مختلف دو گونه بابونه چندساله شامل بابونه کاذب Tripleurospermum servanes و بابونه زرد Anthemis tinctoria تحت چهار تیمار خشکی شامل ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده حیات و رشد گیاهان در نواحی مختلف ایران است. وجود اطلاعات تفصیلی از پاسخهای گیاهان بومی به تنش خشکی می‌تواند در موفقیت برنامه‌های احیاء مفید واقع شود. در این پژوهش نمونه‌های بذری مختلف دو گونه بابونه چندساله شامل بابونه کاذب Tripleurospermum servanes و بابونه زرد Anthemis tinctoria تحت چهار تیمار خشکی شامل آبیاری کافی (شاهد)، تنش خشکی ملایم (75% ظرفیت مزرعه‌ای)، تنش خشکی متوسط (55% ظرفیت مزرعه‌ای) و تنش خشکی شدید (35% ظرفیت مزرعه‌ای) قرار داده شدند. تغییرات میزان آب نسبی (RWC)، محلولهای اسمزی (پرولین و قندهای محلول)، آنزیمهای پراکسیداز، پلی‌فنل‌اکسیداز و پیگمانهای گیاهان تحت تنش مورد مطالعه قرار گرفتند. در نمونه‌های بذری هر دو گونه مورد بررسی، تنش خشکی انباشتگی محلولهای اسمزی را به میزان معنی‌داری افزایش می‌دهد، درحالیکه درصد RWC، مقدار پروتئینهای کل، درصد وزن خشک را کاهش می‌دهد. اگرچه مقدار پیگمانهای کلروفیل a و کلروفیل کل در طی تنش تغییر قابل ملاحظه‌ای ندارد، ولی مقدار کارتنوییدها و نسبت کارتنوئیدها به کلروفیل کل به میزان معنی‌داری افزایش می‌یابد. فعالیت آنزیم پراکسیداز هر سه نمونه بذری بابونه کاذب در تنش شدید افزایش نشان می‌دهد ولی در بابونه زرد دو نمونه بذری از سه نمونه بذری میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در تنش شدید به طور معنی‌داری کاهش می‌یابد. این یافته‌ها نشان می‌دهند که دو گونه T. servanes و A. tinctoria تحمل خوبی به شرایط تنش خشکی متوسط داشته، اگرچه در هر دو گونه، نمونه‌های بذری نیز وجود داشتند که به علت ظرفیت تنظیم اسمزی بالاتر، تحمل بیشتری به تنش خشکی شدید نشان دادند.
دوره 27، شماره 1 ، بهار 1393، ، صفحه 52-60
چکیده
برای کنترل علف‌های هرز در مزارع صیفی‌جات از علف‌کش‌های مختلف و به‌ویژه متری‌بوزین استفاده می‌شود. این مواد می‌توانند اثرات نامطلوبی را روی خود محصول به جای بگذارند. به‌منظور ارزیابی تأثیرات همزیستی میکوریزی بر سمیت علف‌کش متری بوزین در گیاه کدوی خورشتی، آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح غلظت این علف‌کش (صفر، 002/0، 005/0 ...
بیشتر
برای کنترل علف‌های هرز در مزارع صیفی‌جات از علف‌کش‌های مختلف و به‌ویژه متری‌بوزین استفاده می‌شود. این مواد می‌توانند اثرات نامطلوبی را روی خود محصول به جای بگذارند. به‌منظور ارزیابی تأثیرات همزیستی میکوریزی بر سمیت علف‌کش متری بوزین در گیاه کدوی خورشتی، آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح غلظت این علف‌کش (صفر، 002/0، 005/0 و 02/0 گرم بر لیتر) و با دو تیمار میکوریز آربوسکولار Glomus etunicatum و غیرمیکوریزی در 3 تکرار انجام شد. افزایش غلظت متری‌بوزین باعث کاهش وزن خشک، رنگیزه‌های فتوسنتزی (شامل کلروفیل a وb)، پروتئین کل و مقدار قندهای محلول در ریشه و اندام هوایی گیاهان میکوریزی و غیرمیکوریزی در غلظت های بالا شد که این کاهش در گیاهان میکوریزی کمتر از گیاهان شاهد بود. همچنین، با افزایش غلظت علف‌کش مقدار پرولین در گیاهان میکوریزی و شاهد نیز افزایش یافت؛ اما این افزایش در گیاهان میکوریزی بالاتر بود. نتایج به طور کلی نمایانگر بهبود شرایط فیزیولوژیک گیاهان کدو تحت سمیت متری‌بوزین در اثر همزیستی میکوریزی با قارچ فوق می‌باشد.
