بیوتکنولوژی
احد هدایتی؛ بهمن حسینی؛ رامین ملکی؛ خاویر پالازون
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آذر 1399
چکیده
نانوذرات به عنوان گروهی جدیدی از محرکها برای تولید متابولیتهای با ارزش استفاده میشوند. این مطالعه، تاثیر نانو ذرات سیلیسیم دیاکسید بر برخی خصوصیات فیتوشیمیایی ریشههای موئین دو گونه بذرالبنج مشبک و کوتاه مطالعه شد. ریشههای موئین از تلقیح ریزنمونههای کوتیلدون (در گونه مشبک) و برگ (در گونه کوتاه) با باکتری آگروباکتریوم رایزوژنز ...
بیشتر
نانوذرات به عنوان گروهی جدیدی از محرکها برای تولید متابولیتهای با ارزش استفاده میشوند. این مطالعه، تاثیر نانو ذرات سیلیسیم دیاکسید بر برخی خصوصیات فیتوشیمیایی ریشههای موئین دو گونه بذرالبنج مشبک و کوتاه مطالعه شد. ریشههای موئین از تلقیح ریزنمونههای کوتیلدون (در گونه مشبک) و برگ (در گونه کوتاه) با باکتری آگروباکتریوم رایزوژنز تولید شد. سپس تاثیر غلظتهای مختلف نانو ذرات سیلیسیم دی اکسید (0، 25، 50، 100 و 200 میلیگرم بر لیتر) و مدت زمان تیمار ( 24 و 48 ساعت) بر میزان وزن تر، ظرفیت آنتی اکسیدانی و برخی ترکیبات پلی فنولی در ریشههای موئین دو گونه بذرالبنج مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر وزن تر (48/10 گرم) در ریشههای موئین تیمار شده با 25 میلیگرم بر لیتر محرک و مدت زمان تیمار 48 ساعت در گونه کوتاه بدست آمد. بیشترین میزان DPPH (05/18 درصد) و FRAP (mmol Fe+2 g-1 FW 26/6) به ترتیب در گونه مشبک تیمار شده با 25 و 200 میلیگرم بر لیتر محرک و مدت زمان تیمار 48 و 24 ساعت مشاهده گردید. حداکثر میزان ترکیب با ارزش رزمارینیک اسید (02/9 میکرو گرم بر گرم وزن تر) در گونه مشبک تیمار شده با 25 میلیگرم بر لیتر محرک و مدت زمان تیمار 48 ساعت مشاهده گردید، در حالی که این ترکیب در ریشههای موئین گونه کوتاه شناسایی نگردید. نتایج مشخص کرد که نانو ذرات سیلیسیم دی اکسید میتواند به عنوان یک محرک جهت افزایش برخی ترکیبات پلی فنولی و ظرفیت آنتی اکسیدانی در ریشههای موئین بذرالبنج مشبک و کوتاه استفاده شود.
بیوتکنولوژی
فاطمه ظفری؛ علیرضا نوروزی؛ پرویز الماسی؛ پرویز الماسی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 آذر 1399
چکیده
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد محصولات کشاورزی است. افزایش غلظت نمک سبب عدم توازن یونی در سلولها و در نتیجه سمیت یونی و تنش اسمزی میشود. استفاده از تکنیک کشت درون شیشهای برای مطالعه و انتخاب گونههای گیاهی مقاوم به شوری، خشکی و سایر تنشها متداول است، زیرا کنترل بیشتری نسبت به شرایط بیرون وجود دارد. این مطالعه به منظور ...
بیشتر
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد محصولات کشاورزی است. افزایش غلظت نمک سبب عدم توازن یونی در سلولها و در نتیجه سمیت یونی و تنش اسمزی میشود. استفاده از تکنیک کشت درون شیشهای برای مطالعه و انتخاب گونههای گیاهی مقاوم به شوری، خشکی و سایر تنشها متداول است، زیرا کنترل بیشتری نسبت به شرایط بیرون وجود دارد. این مطالعه به منظور ارزیابی واکنشهای رشدی و بیوشیمیایی گلابی رقم "درگزی" به سطوح مختلف تنش شوری انجام شده است.آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای کلرید کلسیم (سه سطح 0، 5 و 10 میلیمولار) و کلرید سدیم (پنج سطح 0، 40، 80، 120 و 160 میلیمولار) که به صورت برهمکنش دو نمک در محیط کشت موراشیک و اسکوگ با شش تکرار انجام گردید. پارامترهای رشد (شامل وزن تر، وزن خشک، طول شاخه، تعداد برگ و تعداد جوانه های جدید) و نیز مقدار پروتئین، فعالیت آنزیم کاتالاز، پرولین و قندهای محلول اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری وزن تر کاهش یافت در حالی که وزن خشک در تیمار 40 میلی مولار NaCl +پنج میلیمولار CaCl2 بالاترین مقدار را داشت، که احتمالاً نشان دهنده نقش کلسیم در کاهش اثرات منفی شوری است. پروتئین و قندهای محلول در تمامی غلظت های NaCl بعلاوه پنج میلی مولار CaCl2 بالاتر از غلظت 10 میلی مولار آن بود. بالاترین غلظت پرولین در تیمار 160 میلی مولار NaCl + پنج میلی مولار CaCl2 بدست آمد. بالاترین قند محلول در تیمار 120 میلیمولار NaCl + پنج میلی مولار CaCl2 حاصل شد.
بیوتکنولوژی
رضا حقی؛ آرش فاضلی؛ اسدالله احمدی خواه؛ وحید شریعتی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 بهمن 1398
چکیده
بعنوان یک موتانت طبیعی، برخی از ارقام برنج دارای رنگ دانه قهوهای و/یا رنگ ساقه و برگ بنفش میباشند. رنگ قهوهای برونبر به دلیل تجمع رنگیزه پروآنتوسیانیدین و رنگ بنفش ساقه و برگ بواسطهی تجمع آنتوسیانین ایجاد میشود. این رنگیزهها که متعلق به دسته فلاونوئیدها بوده از طریق مسیر فنیل پروپانوئید ساخته میشوند و ژنهای ساختاری و تنظیمی زیادی ...
بیشتر
بعنوان یک موتانت طبیعی، برخی از ارقام برنج دارای رنگ دانه قهوهای و/یا رنگ ساقه و برگ بنفش میباشند. رنگ قهوهای برونبر به دلیل تجمع رنگیزه پروآنتوسیانیدین و رنگ بنفش ساقه و برگ بواسطهی تجمع آنتوسیانین ایجاد میشود. این رنگیزهها که متعلق به دسته فلاونوئیدها بوده از طریق مسیر فنیل پروپانوئید ساخته میشوند و ژنهای ساختاری و تنظیمی زیادی در بیوسنتز آنها نقش دارند. در این پژوهش، جایگاههای کروموزومی دخیل در ایجاد رنگ قهوهای پریکارپ دانه و رنگ بنفش ساقه و برگ گیاه برنج با روش نقشهیابی ارتباطی با استفاده از 44000 نشانگر SNP در 282 رقم شناسایی شد. براساس اطلاعات پایگاه داده ژنهای آنوتیت شده برنج وهمچنین نتایج نقشهیابی ارتباطی، 30 جایگاه کروموزومی شامل ژنهای کدکنندهی آنزیمهای چالکون سنتتاز، چالکون ایزومراز، لوکوآنتوسیانیدین ردوکتاز، bHLH، MYB، WDR ، و B-box بعنوان ژنهای احتمالی دخیل در ایجاد رنگ قهوهای برونبر دانه برنج شناسایی شدند. با استفاده از همین روش، 39 جایگاه کروموزومی شامل: ژنهای کدکنندهی آنزیمهای bHLH ، MYB ، WDR، B-box، F3H، چالکون ایزومراز و گلیکوزیل ترانسفراز برای تجمع رنگیزه ارغوانی در ساقه و 23 جایگاه کروموزومی شامل: ژنهای کدکنندهی آنزیمهای bHLH، Myb، WD40، B-box و گلیکوزیل ترانسفراز برای تجمع رنگیزه ارغوانی در برگهای برنج معرفی شدند.همچنین با توجه به اینکه ژنهای ساختاری و تنظیمی بسیاری در مسیر بیوسنتز این رنگیزهها نقش دارند، به نظر میرسد که در هر کدام از ارقام موجود یک یا تعدادی از این ژنهای معرفی شده میتوانند ژن کلیدی در تجمع این رنگیزهها در آن رقم باشند.
بیوتکنولوژی
عباس سعیدی؛ زهره حاجی برات؛ زهرا حاجی برات؛ مسعود توحیدفر
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 دی 1399
چکیده
یکی از مراحل ارزیابی ایمنی محصولات تراریخته پتانسیل آلرژی زا بودن آن است. بدین منظور بررسی آلرژیزا بودن پروتئینهای تولید شده توسط این محصولات با استفاده از تجزیه و تحلیلهای بیوانفورماتیکی، امری ضروری تلقی میشود. در این مطالعه برای ارزیابی بیوانفورماتیکی شش پروتئین مهم محصولات تراریخته از سه پایگاه داده آلرژنها ( Allergenonlineو ...
بیشتر
یکی از مراحل ارزیابی ایمنی محصولات تراریخته پتانسیل آلرژی زا بودن آن است. بدین منظور بررسی آلرژیزا بودن پروتئینهای تولید شده توسط این محصولات با استفاده از تجزیه و تحلیلهای بیوانفورماتیکی، امری ضروری تلقی میشود. در این مطالعه برای ارزیابی بیوانفورماتیکی شش پروتئین مهم محصولات تراریخته از سه پایگاه داده آلرژنها ( Allergenonlineو SDAP وAllermatch ) استفاده شد. توالیهای ورودی محصولات برای بررسی مشابهت با توالی کامل و آمینواسیدهای 80 تایی با شباهت بیشتر از 50 و 35 درصد بترتیب در پایگاه داده آلرژن مورد بررسی قرار گرفتند. از بین پروتئینهای مورد مطالعه، کیتیناز و PRP که مصرف انسانی دارند شباهت بالایی با پروتئینهای آلرژن نشان دادند. این پروتئینها منشا گیاهی داشته و بطور طبیعی آلرژن محسوب می شوند. درحالی که پروتئین هورمون رشد (Growth Hormone-1)، Cry1AC (پروتئین کریستال دفع آفات)، CspB (پروتئین تحمل به خشکی ) و(Rpi-vnt1.2) شباهتی با پروتئینهای آلرژن نشان ندادند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که ارزیابی آلرژیزا بودن و آنالیزهای بیشتر (بررسی کل پروتئین ها) قبل از تجاری سازی این محصولات لازم است تا ایمنی محصولات تراریخته تایید شود.
بیوتکنولوژی
سارا خسروی نیا؛ عبدالرضا باقری؛ سعید ملکزاده شفارودی؛ نسرین مشتاقی
دوره 33، شماره 4 ، زمستان 1399، ، صفحه 958-972
چکیده
ریزجلبکها به عنوان یک منبع بالقوه پایدار برای مواد اولیه سوخت، غذا، مواد شیمیایی، تغذیه دام و حتی برای صنعت داروسازی شناخته میشوند. در این مطالعه، اثرات نوع محیط کشت شامل محیطهای F2، Walne، BG11، BBM و TAP در pHهای 6، 5/6، 7، 5/7، 8 و 9 و شدتهای نور در پنج سطح شامل 2000، 2700، 3300، 4500 و 7800 لوکس بر روی رشد ریزجلبکهای خالصسازی شده ...
بیشتر
ریزجلبکها به عنوان یک منبع بالقوه پایدار برای مواد اولیه سوخت، غذا، مواد شیمیایی، تغذیه دام و حتی برای صنعت داروسازی شناخته میشوند. در این مطالعه، اثرات نوع محیط کشت شامل محیطهای F2، Walne، BG11، BBM و TAP در pHهای 6، 5/6، 7، 5/7، 8 و 9 و شدتهای نور در پنج سطح شامل 2000، 2700، 3300، 4500 و 7800 لوکس بر روی رشد ریزجلبکهای خالصسازی شده از دریاچه بزنگان مطالعه شد. رشد ریزجلبکها با تعیین وزن خشک و نرخ رشد ویژه آنها تعیین شد. همچنین مقدار کلروفیل و کاروتنوئید با کمک روشهای بیوشیمیایی استاندارد در شرایط بهینه رشدی تعیین گردید. نتایج نشان داد که در ریزجلبکهای Nodularia sp.، Tetraselmis sp.، Chlamydomonas sp. و Chlorella sp. بیشترین رشد به ترتیب در محیط کشتهای والن (83/0 گرم در لیتر)،F2 (76/1 گرم در لیتر)،TAP (28/1 گرم در لیتر) وBG11 (72/1 گرم در لیتر) مشاهده شد. همچنین بهترین pH و شدت نور برای رشد ریزجلبکها به ترتیب برابر با 5/7 و 4500 لوکس بود. بیشترین مقدار کلروفیل و کاروتنوئید به ترتیب در ریزجلبک Chlorella sp. (92/21 میکروگرم در میلیلیتر) و Tetraselmis sp. (78/6 میکروگرم در میلیلیتر) بدست آمد.
بیوتکنولوژی
مهرناز مشایخی؛ سعید میرزایی؛ محمود ملکی؛ حسین مظفری
دوره 33، شماره 3 ، پاییز 1399، ، صفحه 635-645
چکیده
نیتروژن یکی از مهم ترین عناصر مورد نیاز گیاهان میباشد. گیاهان لگوم بدلیل دریافت این عنصر از طریق تثبیت بیولوژیک نیتروژن اتمسفر حائز اهمیت فراوان میباشند. در این مطالعه، تأثیر ژن NARK و تیمارهای نیتروژندار بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک و همچنین تغییرات پروتئینی برگ گیاه سویا تیپ وحشی با تیپ موتانت بررسی گردید. بدین منظور، آزمایش ...
بیشتر
نیتروژن یکی از مهم ترین عناصر مورد نیاز گیاهان میباشد. گیاهان لگوم بدلیل دریافت این عنصر از طریق تثبیت بیولوژیک نیتروژن اتمسفر حائز اهمیت فراوان میباشند. در این مطالعه، تأثیر ژن NARK و تیمارهای نیتروژندار بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک و همچنین تغییرات پروتئینی برگ گیاه سویا تیپ وحشی با تیپ موتانت بررسی گردید. بدین منظور، آزمایش گلخانه ای بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح آمونیوم (NH4+) و دو سطح نیترات (NO3-) برای سه تیپ گیاه سویا، استریل (عدم تلقیح با باکتری ریزوبیوم)، وحشی و موتانت سوپر گرهزا بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمار آمونیوم به همراه نیترات نسبت به سایر تیمارها بیشترین تأثیر را بر گیاهان سویا از نظر شاخص های رشد و صفات بیوشیمیایی گذاشته است. الکتروفورز دو بُعدی نیز نشان داد که در گیاهان تیپ استریل تحت تیمار 5 میلیمولار سولفات آمونیوم تنوع پروتئینی بیشتری در برگ نسبت به گیاهان تیپ وحشی تلقیح شده با باکتری ریزوبیوم (عدم دریافت نیتروژن معدنی) وجود دارد. این تنوع در پروفایل پروتئینی برگ گیاهان میتواند بدلیل نوع نیتروژن دریافتی گیاهان (نیتروژن معدنی/تثبیت بیولوژیک ازت) باشد. علاوه بر این، تنوع پروتئینی می تواند بدلیل تغییر در بیان ژنها بدلیل همزیستی گیاهان تلقیح شده با باکتری ریزوبیوم باشد. سایر صفات مورد بررسی تحت تیمارها از قبیل کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، قندهای احیاکننده، بیشترین مقدار را در تیمار توأم و تیمار 5 میلیمولار سولفات آمونیوم و کمترین مقدار خود را در تیمار شاهد نشان دادند.
بیوتکنولوژی
محمد سیه چهره؛ غفار کیانی؛ سید کمال کاظمی تبار
دوره 33، شماره 3 ، پاییز 1399، ، صفحه 579-592
چکیده
اصلاح موتاسیونی یکی از ابزارهای موثر برای بهبود صفات زراعی در گیاهان میباشد. هدف از این مطالعه، القاء جهش با استفاده از موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (EMS) در ارقام محلی برنج به منظور بهبود صفات زراعی آنها و ارزیابی تنوع ژنتیکی ایجاد شده در نسل M2 بوده است. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف EMS (صفر، 17/0 35/0 و 51/0 درصد) بر ارقام طارم محلی ...
بیشتر
اصلاح موتاسیونی یکی از ابزارهای موثر برای بهبود صفات زراعی در گیاهان میباشد. هدف از این مطالعه، القاء جهش با استفاده از موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (EMS) در ارقام محلی برنج به منظور بهبود صفات زراعی آنها و ارزیابی تنوع ژنتیکی ایجاد شده در نسل M2 بوده است. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف EMS (صفر، 17/0 35/0 و 51/0 درصد) بر ارقام طارم محلی و طارم هاشمی مورد بررسی قرار گرفت. ژنوتیپهای برتر از نظر وضعیت فنوتیپی در نسل M2 گزینش و یادداشت برداری صفات مهم زراعی در آنها صورت گرفت. ارزیابی تنوع القایی ایجاد شده در سطح فنوتیپی با استفاده از صفات زراعی و نیز در سطح مولکولی با استفاده از 12 نشانگر مولکولی SSR صورت گرفت. EMS به خوبی توانست باعث کاهش معنیداری در میانگین صفاتی همانند ارتفاع و تعداد دانه پوک و همچنین باعث افزایش وزن 100 دانه و طول خوشه گردد. موتانت شماره 13 (حاصل از طارم محلی) دارای ویژگی های ممتاز زراعی نظیر ارتفاع کم (147 سانتی متر)، تعداد پنجه بالا (37)، طول خوشه بلندتر (3/29 سانتی متر) و تعداد دانه پر بیشتر (158) نسبت شاهد مربوطه بود. همچنین، موتانت های با کدهای 3 و 10 (حاصل از رقم طارم هاشمی) نیز جزء برترین لاین ها بودند و ارتفاع این لاین ها بترتیب برابر 144 و 139 سانتی متر می باشد. نتایج دادههای مولکولی حاکی از ایجاد تنوع ژنتیکی در لاین های انتخابی موتانت در قیاس با شاهدهای مربوطه بود.
بیوتکنولوژی
سمانه علیاری؛ بابک عبدالهی مندولکانی؛ ایرج برنوسی
دوره 33، شماره 3 ، پاییز 1399، ، صفحه 566-578
چکیده
ریحان (Ocimum basillicum L.) از مهمترین گیاهان دارویی حاوی ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ترپنوئیدی از جمله مونوترپن و سزکوئیترپنها میباشد. ژنهای لینالول سینتاز و ژرماکرین D سینتاز از ژنهای کلیدی دخیل در سنتز ترپنها میباشند .در مطالعه حاضر به منظور شناسایی SNPها در این دو ژن در 5 توده مختلف ریحان از نشانگرهای CAPS و توالییابی استفاده شد. قطعاتی به ...
بیشتر
ریحان (Ocimum basillicum L.) از مهمترین گیاهان دارویی حاوی ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ترپنوئیدی از جمله مونوترپن و سزکوئیترپنها میباشد. ژنهای لینالول سینتاز و ژرماکرین D سینتاز از ژنهای کلیدی دخیل در سنتز ترپنها میباشند .در مطالعه حاضر به منظور شناسایی SNPها در این دو ژن در 5 توده مختلف ریحان از نشانگرهای CAPS و توالییابی استفاده شد. قطعاتی به اندازه 600 و 583 جفت باز از نواحی کدکننده این دو ژن تکثیر و با آنزیمهای برشی Pst1 و MseI هضم شد. بعد از توالییابی و بازیابی قطعه تکثیری هر ژن، شناساییSNPها با استفاده از همردیفی توالیهای هر ژن در افراد مختلف انجام گرفت. از نه SNP شناسایی شده در ژن لینالول سینتاز، به ترتیب چهار و پنج SNP در ناحیه اینترون و اگزون مشاهده شد. از کلSNP های شناسایی شده در این ژن، 8/77 درصد آنها از نوع همجنس با فراونی 4/44 درصد A/Gو 3/33 درصد T/C و 2/22 درصد آنها از نوع ناهمجنس با فراونی یکسان ناشی از تبدیلات C/G و C/A بود. از 28 SNP شناسایی شده در ژن ژرماکرین D سینتاز، هفت SNP در ناحیه اگزون و 21SNP در ناحیه اینترون شناسایی شد که 8/67 درصد آنها از نوع همجنس با فراوانی 7/35 درصد G/A و 1/32 درصد C/T و 1/32 درصد آنها از نوع ناهمجنس با فراوانی 1/7 درصد T/A، 3/14 درصد G/C و 7/10 درصد C/A بود. نتایج همردیفی توالی ژنها بین افراد نشان داد که بیشترین جهش در ژنهای لینالول سینتاز و ژرماکرین D سینتاز از نوع تبدیل بازهای همجنس A/G و T/C میباشد.
بیوتکنولوژی
ملیحه عرفانی؛ مهدی محب الدینی؛ علیرضا قنبری؛ ناصر صباغ نیا
دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 397-409
چکیده
بسیاری از گونههای سرده ترشک متعلق به خانواده علف هفت بند به عنوان سبزی و یا دارویی استفاده میشوند. گونههای این جنس غنی از متابولیتهای اسکوربیک اسید، اگزالیک اسید، فنولیک اسید، ترکیبات فلاونوئیدی، ترکیبات فنلی، آنتراکوئینون، نفتالن، استرول و تریترپنها و....هستند. با در نظر گرفتن اهمیت این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و ...
بیشتر
بسیاری از گونههای سرده ترشک متعلق به خانواده علف هفت بند به عنوان سبزی و یا دارویی استفاده میشوند. گونههای این جنس غنی از متابولیتهای اسکوربیک اسید، اگزالیک اسید، فنولیک اسید، ترکیبات فلاونوئیدی، ترکیبات فنلی، آنتراکوئینون، نفتالن، استرول و تریترپنها و....هستند. با در نظر گرفتن اهمیت این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط فیلوژنتیکی 54 توده از گیاه ترشک با استفاده از صفات مورفولوژیک در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تعداد 20 صفت کمی و کیفی اندازهگیری و ثبت گردید. بر اساس مقایسه میانگین صفات اندازهگیری شده، مشاهده شد که بیشترین طول پهنک متعلق به توده 54 و کمترین مقدار مربوط به توده 41 میباشد. همچنین صفات مهمی چون، طول برگ، عرض برگ، قطر دمبرگ و میزان کلروفیل دارای بیشترین تنوع بودند. نتایج تجزیه به عاملها، سه عامل اول، در مجموع 24/50 درصد از واریانس کل را توجیه نمود که این تجزیه میتواند در تفکیک تودهها موثر باشد. تودههای مختلف در فاصله 5 از 25، در سه گروه دستهبندی شدند. استفاده از صفات در گروهبندی صفات نشان داد که، استفاده از این صفات معیار بسیار مناسبی برای گروه بندی این تعداد زیاد توده است. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق به نظر میرسد تودههای 24، 22 ، 18 و 19 را میتوان با داشتن تعداد بیشتر گیاهک در بوته، تعداد برگ زیاد و ایستاده بودن دمبرگ بهترین تودهها از نظر صفات اندازهگیری شده معرفی کرد.
بیوتکنولوژی
مدینه خضرلو؛ بهمن حسینی؛ جعفر امیری
دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 328-338
چکیده
بذرالبنج مشبک گیاهی علفی، دوساله و متعلق به تیره سیبزمینی سانان میباشد و بهدلیل تولید آلکالوئیدهای تروپانی هیوسیامین و آسکوپولامین بهطور گستردهای در پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. در پژوهش حاضر، بهمنظور افزایش تولید آلکالوئیدهای تروپانی، کشت ریشه موئین مشتق شده از ریزنمونه برگهای لپهای تراریخت شده با سویهی ...
بیشتر
بذرالبنج مشبک گیاهی علفی، دوساله و متعلق به تیره سیبزمینی سانان میباشد و بهدلیل تولید آلکالوئیدهای تروپانی هیوسیامین و آسکوپولامین بهطور گستردهای در پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. در پژوهش حاضر، بهمنظور افزایش تولید آلکالوئیدهای تروپانی، کشت ریشه موئین مشتق شده از ریزنمونه برگهای لپهای تراریخت شده با سویهی A7 Agrobacterium rhizogenes، توسط نسبتهای مختلف نیترات به آمونیوم تحریک گردیدند. تاثیر نسبتهای مختلف نیترات به آمونیوم (1/5 : 9/9، 25/10 : 75/19، (شاهد) 5/20 : 5/39، 41 : 79 و 82 : 158 میلیمولار) در دو تیمار زمانی (24 و 48 ساعت) مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس مقایسه میانگین، بیشترین محتوای هیوسیامین و آسکوپولامین (5/1 و 17/1 برابر بیشتر از شاهد)، به ترتیب در تیمار نسبت 1/5 : 9/9 میلیمولار نیترات به آمونیوم به-مدت 24 ساعت مشاهده گردید. همچنین، بیشترین فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی کاتالاز (612/35 میکرومول بر دقیقه بر میلیگرم پروتئین)، 24 ساعت پس از تیمار با نسبت 82 : 158 میلیمولار نیترات به آمونیوم، پراکسیداز ( 373/64 میکرومول بر دقیقه بر میلیگرم پروتئین)، 48 ساعت پس از تیمار با نسبت 82 : 158 میلیمولار نیترات به آمونیوم و آسکوربات پراکسیداز (16/156 میکرومول بر دقیقه بر میلیگرم پروتئین)، 48 ساعت پس از تیمار با نسبت 25/10 : 75/19 میلیمولار نیترات به آمونیوم به دست آمد. با توجه به این نتایج، محرک نیترات به آمونیوم میتواند در بیوتکنولوژی گیاهی به عنوان محرک مؤثر جهت تولید متابولیتهای ثانوی گیاهی از جمله آلکالوئیدهای تروپانی مورد استفاده قرار گیرد.
بیوتکنولوژی
حسین مولایی؛ امیدوار فرهادیان
دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 26-34
چکیده
جلبکها کاربردهای متنوع دارند و می توان از آنها بیوچار تولید نمود. در این مطالعه عملکرد تولید آزمایشگاهی بیوچار دو گونه جلبک ماکروسکوپی Enteromorpha compressa و Ulva lactuca جمعآوری شده از خلیجفارس بررسی گردید. تولید بیوچارها در دماهای مختلف، محیط بدون اکسیژن و بررسی خصوصیات بیوچارهای تولیدی با روش استاندارد آنالیز خاک آمریکا انجام گرفت. نتایج ...
بیشتر
جلبکها کاربردهای متنوع دارند و می توان از آنها بیوچار تولید نمود. در این مطالعه عملکرد تولید آزمایشگاهی بیوچار دو گونه جلبک ماکروسکوپی Enteromorpha compressa و Ulva lactuca جمعآوری شده از خلیجفارس بررسی گردید. تولید بیوچارها در دماهای مختلف، محیط بدون اکسیژن و بررسی خصوصیات بیوچارهای تولیدی با روش استاندارد آنالیز خاک آمریکا انجام گرفت. نتایج نشان داد که دما تأثیر معنیداری (05/0≥p) بر وزن، pH، EC، محتوای کربن آلی، نیتروژن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و سدیم بیوچار جلبکها دارد. بیوچار E. compressa و U. lactuca به ترتیب دارای تغییرات محتوای کربن آلی از1/9 % تا 22/18 % و 14/12 % تا 25/21 %، pH 04/8 تا 71/11 و 17/8 تا 09/12، محتوای خاکستر 54/13% تا 57/28 % و 65/22 % تا 57/43 %، نیتروژن 1/2 % تا 3/3 % و 7/2 % تا 1/4 % ، پتاسیم 7323 تا 8831 و 4675 تا 7933، سدیم 26485 تا 33531 و 7977 تا 13445 کلسیم 20تا 16 و 20تا 32 و منیزیم 172 تا 48 و 440 تا 12 میلی اکیوالان بر لیتر بودند. بنابراین بیوچار جلبکهای ماکروسکوپی دارای مواد مغذی است که میتواند به منظور بهبود کیفیت خاک میتواند مستقیم به خاک اضافه شود و سبب بهرهوری بیشتر محصول گردد علاوه بر این بیوچار جلبکهای E. compressa و U. lactuca را میتوان در اصلاح خاکهای اسیدی و بهعنوان جاذب در تصفیه پساب ها استفاده کرد.
بیوتکنولوژی
فرشید طلعت؛ سمانه حسنی نژاد؛ مهدی بدری انرجان
دوره 32، شماره 4 ، زمستان 1398، ، صفحه 713-723
چکیده
تجزیه کاربردی کدون اهمیت ویژهای در بهینهسازی سامانه بیان ژنها در تولید پروتئین دارد. جنس گوسیپیوم مهمترین گیاه تولیدکننده الیاف در دنیای جدید میباشد. در این تحقیق توالی کامل ژنوم کلروپلاست دو گونه G.thurberi و G.arboreum توسط نرم افزار کدونW مورد مطالعه و تجزیه قرار گرفت. تجزیه کدونهای دارای ترادف (RSCU) برای 57 ژن کدکننده پروتئین در ...
بیشتر
تجزیه کاربردی کدون اهمیت ویژهای در بهینهسازی سامانه بیان ژنها در تولید پروتئین دارد. جنس گوسیپیوم مهمترین گیاه تولیدکننده الیاف در دنیای جدید میباشد. در این تحقیق توالی کامل ژنوم کلروپلاست دو گونه G.thurberi و G.arboreum توسط نرم افزار کدونW مورد مطالعه و تجزیه قرار گرفت. تجزیه کدونهای دارای ترادف (RSCU) برای 57 ژن کدکننده پروتئین در ژنوم کلروپلاست این دو گونه به منظور دستیابی به فاکتورهای دخیل در اریبی کدون صورت پذیرفت. تمامی کدونهای ترجیح داده شده دارای بازهای آلی آدنین و تیمین در انتهای کدون بودند که با عنایت به غنای ژنوم کلروپلاست در خصوص این دو باز پدیدهای طبیعی است. آنالیز تطبیقی و روش برآورد تعداد موثر کدونها به صورت نمودار تعداد کدون به منظور تجزیه کاربرد کدونهای مترادف انجام گرفت. نمودارENC Vs GC3 ، عمده ژنهای آنالیز شده را معادل یا دقیقا در سمت چپ منحنی قابل انتظار GC3 گروهبندی کرد که بیانگر تاثیر محدودیتهای ترکیب کدونی در تنظیم استفاده ار کدونهاست. بر اساس تجزیه تطبیقی، اریبی مشاهده شده در ژنوم کلروپلاست گونههای مورد مطالعه با طول ژن، اریبی جهش در ژنها، سطح هیدروپاتی ژنهای پروتئینی، عملکرد ژن و انتخاب یا بیان ژن بصورت ماهرانهای در کاربرد کدونها تاثیرگذار است. نتایج این پژوهش در فراهم آوردن زمینه برای مطالعات تکامل ملکولی قابل استفاده خواهد بود.
بیوتکنولوژی
بهزاد کاویانی؛ ناصر نگهدار
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 332-342
چکیده
شمشاد خزری یا شمشاد جنگلی (Buxus hyrcana Pojark.) یک گونهی زینتی درختی و درختچهای است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. رشد و نمو شمشاد خزری بسیار کند است، ریشهزایی سختی دارد و خطر انقراض، این گیاه را تهدید میکند. بنابراین، هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر غلظتهای مختلف BAP و IBA (صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر، از هر دو) روی ریزازدیادی در ...
بیشتر
شمشاد خزری یا شمشاد جنگلی (Buxus hyrcana Pojark.) یک گونهی زینتی درختی و درختچهای است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. رشد و نمو شمشاد خزری بسیار کند است، ریشهزایی سختی دارد و خطر انقراض، این گیاه را تهدید میکند. بنابراین، هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر غلظتهای مختلف BAP و IBA (صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در لیتر، از هر دو) روی ریزازدیادی در شرایط درونشیشهای شمشاد خزری بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین تعداد شاخساره (200/6 در گیاهچه)، در ریزنمونههای سرشاخهی تیمارشده با 1 میلیگرم در لیتر BAP همراه با 5/0 میلیگرم در لیتر IBA بهدست آمد. ریزنمونههای سرشاخه در محیطهای کشت حاوی 1 میلیگرم در لیتر BAP بیشترین تعداد گره (100/4 در گیاهچه) و همراه با 5/1 میلیگرم در لیترIBA ، بیشترین تعداد برگ (با میانگین 566/6 عدد در گیاهچه) را تولید کردند. همچنین بیشترین تعداد ریشه (466/6 در گیاهچه)، در ریزنمونههای تیمارشده با 1 میلیگرم در لیتر BAP همراه با 5/1 میلیگرم در لیتر IBA اندازهگیری شد. گیاهچهها جهت سازگاری به گلدانهای حاوی پیت و پرلیت به نسبت 1 به 1 منتقل شدند. گلدانها در یک گلخانه با دمای 26-24 درجهی سانتیگراد و رطوبت نسبی 70 درصد با آبیاری دورهای نگهداری شدند. حدود 90 درصد از گیاهچهها سالم ماندند. این گیاهچههای سازگارشده، از نظر ریخت-شناسی شبیه پایههای مادری بودند.
بیوتکنولوژی
مریم مرادیان؛ عبدالرضا باقری؛ سیدحسن مرعشی؛ سید حسین نعمتی؛ احمد شریفی
دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 155-165
چکیده
دو گونه Rosa canina و Rosa beggeriana به علت دارا بودن خصوصیات مطلوب از جمله رشد سریع و معطر بودن اهمیت قابل توجهی دارند. با توجه به مشکلات تکثیر رز از طریق روشهای سنتی، استفاده از روش های ریزازدیادی توصیه شده است. از جمله مشکلات کشت این ویترو نیز می توان به پدیده زردشدگی برگ ها اشاره نمود. لذا در این پژوهش جهت افزایش سبزینگی برگها، دو آزمایش ...
بیشتر
دو گونه Rosa canina و Rosa beggeriana به علت دارا بودن خصوصیات مطلوب از جمله رشد سریع و معطر بودن اهمیت قابل توجهی دارند. با توجه به مشکلات تکثیر رز از طریق روشهای سنتی، استفاده از روش های ریزازدیادی توصیه شده است. از جمله مشکلات کشت این ویترو نیز می توان به پدیده زردشدگی برگ ها اشاره نمود. لذا در این پژوهش جهت افزایش سبزینگی برگها، دو آزمایش طراحی شد. در آزمایش اول محیط کشت MS تغییر یافته (آهن به مقدار سه برابر (34/8 میلی گرم در لیتر) و 30 میلی گرم در لیتر نیترات نقره ) به همراه دو نوع هورمون BAP و TDZ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش اول نشان داد، بیشترین درصد سبزینگی برگها در محیط کشت حاوی 1 میلیگرم در لیتر هورمون BA و آهن سه برابر بود (6/42 درصد). طراحی آزمایش دوم بر روی نوع آهن (Fe-EDDHA و FeSO4) موجود در محیط MS به همراه ترکیب هورمونی 1 میلیگرم در لیتر BA و 5/0 میلیگرم در لیتر NAA انجام شد. نتایج نشان داد استفاده ترکیبی از ( Fe-EDDHA و FeSO4) توانسته بیشترین درصد سبزینگی برگها (15/67 درصد)، طول شاخه (92/3 سانتیمتر) و وزن خشک (03/0گرم) را تولید نماید. گیاهچههای باززایی شده به منظور ریشهزایی به محیط کشتهای MS2/1جامد و مایع حاوی 40 گرم در لیتر ساکارز، 25/0 میلیگرم در لیتر هورمون BA، 1 میلیگرم در لیتر هورمون IBA و 1/0 میلیگرم در لیتر هورمون NAA انتقال یافتند. بیشترین تعداد ریشه تولید شده (1/9) و طول ریشه (4/3 سانتیمتر) در محیط کشت جامد مشاهده شد.
بیوتکنولوژی
رقیه امینیان؛ محسن مردانی؛ بهنام داودنیا
دوره 31، شماره 3 ، پاییز 1397، ، صفحه 556-567
چکیده
بیماریزایی بسیاری از باکتریها در انسان و همچنین بروز مقاومت در برخی از آنها نسبت به مواد ضد باکتریایی، نیاز به یافتن انواع مواد ضد میکروبی را افزایش داده است. اخیراً تلاشهایی جهت جایگزینی داروهای شیمیایی توسط گیاهان دارویی صورت گرفته است، به همین منظور در این آزمایش تأثیر ضد باکتریایی عصاره هیدروالکلی دو گیاه دارویی بارهنگ ...
بیشتر
بیماریزایی بسیاری از باکتریها در انسان و همچنین بروز مقاومت در برخی از آنها نسبت به مواد ضد باکتریایی، نیاز به یافتن انواع مواد ضد میکروبی را افزایش داده است. اخیراً تلاشهایی جهت جایگزینی داروهای شیمیایی توسط گیاهان دارویی صورت گرفته است، به همین منظور در این آزمایش تأثیر ضد باکتریایی عصاره هیدروالکلی دو گیاه دارویی بارهنگ کبیر و ناخنک بر تعدادی باکتری گرم مثبت و گرم منفی مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با سه عامل اصلی شامل گیاه در دو سطح (بارهنگ کبیر و ناخنک)، باکتری در چهار سطح (شیگلا فلکسنری، آنتروکوکوس فکالیس، استرپتوکوکوس پیوژنز و هموفیلوس آنفلوانزا) و عامل ضد باکتریایی در شش سطح (دو نوع آنتیبیوتیک پنیسیلین و اریترومایسین و غلظتهای 0، 25، 50 و 75 میلیگرم بر میلیلیتر عصاره) انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که نوع گیاه، باکتری و عامل ضد باکتریایی اثر معنیداری را در سطح یک درصد بر قطر هاله بازدارندگی داشتند. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد اگرچه قدرت بازدارندگی غلظتهای مختلف عصاره نسبت به دو نوع آنتی بیوتیک پنیسیلین و اریترومایسین کمتر بود اما نسبت به شاهد (آب مقطر) معنی دار بود. در این آزمایش، تاثیر عصاره ناخنک در مقایسه با بارهنگ کبیر کمتر بود، هرچند که افزایش غلظت عصارهها، سبب افزایش میزان قطر بازدارندگی رشد باکتریها بخصوص استرپتوکوکوس پیوژنز و انتروکوکوس فکالیس میگردید. تأثیر عصاره بارهنگ با غلظت 75 میلی گرم در محدودیت رشد باکتریهای انتروکوکوس فکالیس و استرپتوکوکوس پیوژنز به ترتیب برابر اریترومایسین و 76 درصد پنیسیلین بود.
بیوتکنولوژی
سمیه اعزازی؛ حسین میرزایی ندوشن؛ میترا امام؛ سپیده کلاته جاری
دوره 31، شماره 3 ، پاییز 1397، ، صفحه 499-510
چکیده
بادام کوهی (Amygdalus scoparia Spach.)، که توزیع گستردهای در مناطق وسیعی از کشور دارد، از ارزشهای زیستمحیطی و دارویی برخوردار است که به دلایل مختلف در معرض فرسایش ژنتیکی قرار گرفته و باید احیا شود. تکثیر رویشی پایههای برتر از این گونه مستلزم بهینهکردن روشهای مختلف از جمله ریزازدیادی است. در این پژوهش اثر ژنوتیپهای مختلف، هورمونپاشی ...
بیشتر
بادام کوهی (Amygdalus scoparia Spach.)، که توزیع گستردهای در مناطق وسیعی از کشور دارد، از ارزشهای زیستمحیطی و دارویی برخوردار است که به دلایل مختلف در معرض فرسایش ژنتیکی قرار گرفته و باید احیا شود. تکثیر رویشی پایههای برتر از این گونه مستلزم بهینهکردن روشهای مختلف از جمله ریزازدیادی است. در این پژوهش اثر ژنوتیپهای مختلف، هورمونپاشی قبل از برداشت نمونه از درخت و محیط کشت بر ویژگیهای مورد نظر در ریزازدیادی، (تعداد جوانه، تعداد شاخساره، طول شاخساره و شادابی نمونهها) مطالعه شدند. بر اساس نتایج حاصل، تاریخ نمونهگیری بعد از هورمونپاشی و ژنوتیپهای مورد استفاده بر همه صفات مطالعهشده اثر معنیداری داشتند. بهترین تاریخ نمونهگیری برای ریزازدیادی این گونه از نظر تعداد جوانههای جانبی تولیدی ده روز بعد از هورمون پاشی بود. ژنوتیپهای سهگانه از نظر تولید تعداد جوانه متفاوت بودند و واکنشهای متفاوتی بهشرایط عمومی ریزازدیادی نشان دادند. از نظر تعداد شاخه تولیدی، برداشتهای ده روز بعد از هورمونپاشی بیشترین تعداد شاخه را تولید کردند. بهطور کلی میتوان گفت که پایههای مختلف بادام واکنشهای متفاوتی به ریزازدیادی نشان دادند و ارائه یک محیط کشت واحدی که برای ژنوتیپهای مختلف آثار یکسانی داشته باشد نیاز به مطالعات گستردهتری دارد. هورمونپاشی قبل از نمونهبرداری بر روی درختان هدف و در تاریخ مناسب به نوعی میتواند این اثر را تعدیل کند. با این حال ژنوتیپ شماره 1 از نظر تعداد جوانه و طول شاخه نتیجه بهتری داشت و محیط کشت DKW هم از برتریهای نسبی برخوردار بود.
بیوتکنولوژی
زهره سهرابی نژاد؛ سیدحسن مرعشی؛ نسرین مشتاقی
دوره 31، شماره 3 ، پاییز 1397، ، صفحه 640-654
چکیده
گیاه همیشهبهار (Calendula officinalis) گیاهی دارویی با خاصیت ضدمیکروب و ضدالتهاب میباشد. یکی از ترکیبات دارویی مهم یافت شده در این گیاه، اولئانولیک اسید است که دارای اثرات ضدباکتریایی، ضدویروس و ضد تومور میباشد. از میان روشهای مختلف کشت بافت گیاهی، تکنیک کشت ریشههای مویین برای تولید و افزایش متابولیتهای ثانویه دارویی مورد توجه ...
بیشتر
گیاه همیشهبهار (Calendula officinalis) گیاهی دارویی با خاصیت ضدمیکروب و ضدالتهاب میباشد. یکی از ترکیبات دارویی مهم یافت شده در این گیاه، اولئانولیک اسید است که دارای اثرات ضدباکتریایی، ضدویروس و ضد تومور میباشد. از میان روشهای مختلف کشت بافت گیاهی، تکنیک کشت ریشههای مویین برای تولید و افزایش متابولیتهای ثانویه دارویی مورد توجه قرار گرفته است. در آزمایش حاضر، ریزنمونههای برگ با پنج سویه اگروباکتریوم رایزوژنز (15834 و MSU و2656 و 1000R و 4A) در دو محیط کشت 1/2MS و 1/2B5 جهت القای ریشه مویین، تلقیح شدند. ریشههای مویین در 4 نوع محیط کشت1/2B5 ، 1/4B5، 1/2MS و1/4MS به دو صورت مایع و جامد و همراه هورمون اکسین IAA با غلظتهای 0، 5/0 و 1 میلیگرم بر لیتر کشت شدند. سپس میزان اولئانولیک اسید در ریشه طبیعی، برگ، گلبرگ و ریشههای مویین تحت تیمار غلظتهای صفر، 100 و 500 میلیمولار محرک متیل جاسمونات، با روش HPLC اندازهگیری گردید. بر اساس نتایج، بیشترین (43/4 درصد) و کمترین (69/13 درصد) میزان تولید ریشههای مویین به ترتیب در سویههای MSU و 2656 حاصل شد. میانگین تولید ریشه مویین در محیط کشت1/2B5 ، 84/35 درصد و در محیط کشت 1/2MS، 67/25 درصد بود. ریشههای مویین در محیط کشتB5 2/1 و در سطح هورمونی یک میلیگرم بر لیتر از IAA بیشترین رشد را داشتند. بیشترین مقدار اولئانولیک اسید را ریشهی طبیعی داشت (16 میکروگرم در یک گرم وزن خشک). متیل جاسمونات در غلظت 500 میلیمولار، مقدار اولئانولیک اسید را در ریشه مویین افزایش داد اما در غلظت 100 میلیمولار، باعث کاهش این ترکیب شد.
بیوتکنولوژی
علی بنده حق؛ شیدا علیپور قربانی؛ محمود تورچی؛ رضا شکری قره لو
دوره 31، شماره 2 ، تابستان 1397، ، صفحه 291-302
چکیده
کلزا به عنوان یکی از محصولات تولید کننده دانههای روغنی از اهمیت ویژهای برای تولید روغن خوراکی گیاهی برخوردار است ولی تحت تنش شوری به میزان قابل ملاحظهای تحت تاثیر اثرات منفی تنش قرار میگیرد. به منظور مطالعه اثرات تنش شوری روی برخی صفات رشدی و تغییرات الگوی پروتئوم بذر تحت تنش شوری شدید، رقم حساس ساری گل در شرایط گلخانهای کشت ...
بیشتر
کلزا به عنوان یکی از محصولات تولید کننده دانههای روغنی از اهمیت ویژهای برای تولید روغن خوراکی گیاهی برخوردار است ولی تحت تنش شوری به میزان قابل ملاحظهای تحت تاثیر اثرات منفی تنش قرار میگیرد. به منظور مطالعه اثرات تنش شوری روی برخی صفات رشدی و تغییرات الگوی پروتئوم بذر تحت تنش شوری شدید، رقم حساس ساری گل در شرایط گلخانهای کشت و تحت تنش شوری در سه سطح 0، 175 و 350 میلی مولار نمک کلرید سدیم قرار گرفت. کشت بذور در سیسنم هیدروپونیک از نوع بستر جاری صورت گرفت. برای مطالعه تغییرات الگوی پروتئوم بذور، از تکنیک الکتروفورز ژل دوبعدی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که با افزایش سطح تنش وزن تر، وزن خشک بخش هوایی، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و وزن صد دانه به طوری معنی داری کاهش پیدا میکنند و میزان پرولین در برگ نیز افزایش پیدا میکند. مقایسه الگوی پروتئوم بذور نشان داد که تحت تنش شدید شوری (350 میلی مولار) 29 لکه پروتئینی دچارتغییرات بیان میشوند. شناسایی این لکهها مشخص کرد که این پروتئینها در شش گروه عملکردی شامل: متابولیسم کربن، دفاع-سمزدایی، پروتئین ذخیرهای، فتوسنتز، متابولیسم نیتروژن و سنتز-تجزیه در گیر هستند. بیشتر لکههای دارای تغییرات بیان مربوط به گروه متابولیسم کربن و دفاع-سم زدایی بودند. تنش شوری بطور معنیداری باعث کاهش خصوصیات رشدی ساری گل و تغییر الگوی پروتئومی و سطح بیان بذور گردید. بیش از 65 درصد لکههای پروتئینی در بذر ساری گل کاهش بیان معنیدار پیدا نشان دادند.
بیوتکنولوژی
زهرا شاهینی؛ امیدوار فرهادیان؛ مهدی کدیور
دوره 31، شماره 1 ، بهار 1397، ، صفحه 145-155
چکیده
درجه حرارت و دوره نوری بر رشد و زیست توده در ریز جلبکها تأثیر میگذارند. در این تحقیق تأثیر ترکیبی دماهای مختلف20، 25 و 30 درجه سانتیگراد و دوره های نوری مختلف D16L:8 ، D12L:12 و D8L:16 بر تراکم، میزان رشد ویژه، زمان دو برابر شدن و تولید زیست توده ریز جلبک سبز آب شیرین Scenedesmus quadricauda مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت یک طرح کاملاً تصادفی در محیط ...
بیشتر
درجه حرارت و دوره نوری بر رشد و زیست توده در ریز جلبکها تأثیر میگذارند. در این تحقیق تأثیر ترکیبی دماهای مختلف20، 25 و 30 درجه سانتیگراد و دوره های نوری مختلف D16L:8 ، D12L:12 و D8L:16 بر تراکم، میزان رشد ویژه، زمان دو برابر شدن و تولید زیست توده ریز جلبک سبز آب شیرین Scenedesmus quadricauda مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت یک طرح کاملاً تصادفی در محیط کشت (BBM) Bold Basal’s Medium به مدت 16 روز انجام شد. نتایج نشان داد که تراکم جمعیت، میزان رشد ویژه، زمان دو برابر شدن جمعیت و مقدار زیست توده تفاوت معنیداری در بین تیمارهای آزمایشی دارند (05/0P <). بالاترین تراکم (107×11/2 سلول در میلیلیتر) ، بیشترین میزان رشد ویژه(24/0 بر روز)، بیشترین میزان زیست توده (30/0 میلیگرم در میلیلیتر) و کمترین زمان دو برابر شدن (87/2 روز) در دوره نوری D8L:16 و دمای 30 درجه سانتی-گراد بدست آمد. کمترین تراکم (106×18/8 سلول در میلی لیتر) ،کمترین میزان رشد ویژه(178/0 بر روز)، کمترین میزان زیست توده (094/0 میلیگرم در میلیلیتر) و بیشترین زمان دو برابر شدن (897/3 روز) در دوره نوری D8L:16 و دمای 30 درجه سانتیگراد بدست آمد. بر اساس نتایج بدست آمده می توان بیان نمود که افزایش توائم ساعات نوری با درجه حرارت می تواند سبب بهبود عملکرد جلبک S. quadricauda در کشت های انبوه گردد.
بیوتکنولوژی
میترا پارسا؛ امینه زینالی
دوره 30، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 778-791
چکیده
تروپان آلکالوئیدها نقش حیاتی در کنترل بیماریهایی چون شوک سمی و سپتیک دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتورهای متیل جاسمونات و جاسمونیک اسید بر میزان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشههای حاصل از کشت بافت و ریشه مویین صورت گرفت. بنابراین، ریشهها، تحت تاثیر این الیسیتورها با غلظتهای 0، 1/0، 1، 2 و 4 میلیمولار و هر یک در تیمارهای ...
بیشتر
تروپان آلکالوئیدها نقش حیاتی در کنترل بیماریهایی چون شوک سمی و سپتیک دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتورهای متیل جاسمونات و جاسمونیک اسید بر میزان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشههای حاصل از کشت بافت و ریشه مویین صورت گرفت. بنابراین، ریشهها، تحت تاثیر این الیسیتورها با غلظتهای 0، 1/0، 1، 2 و 4 میلیمولار و هر یک در تیمارهای زمانی 24، 96 و 168ساعت کشت شدند. در نهایت میزان تروپان آلکالوئیدها با استفاده از HPLC سنجش و مقایسه شدند. همچنین سرعت رشد ریشهها نیز در این تیمارها مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین مقدار آتروپین و اسکوپولامین در ریشههای حاصل از کشت بافت، به ترتیب در غلظت 1 و 1/0 میلیمولار متیل جاسمونات و پس از گذشت 96 ساعت مشاهده شد. در ریشههای مویین نیز بیشترین مقدار آتروپین و اسکوپولامین در غلظت 2 میلیمولار متیل جاسمونات و 96 ساعت تیماردهی مشاهده شد. در مورد جاسمونیک اسیدها نیز در ریشههای حاصل از کشت بافت، بیشترین مقدار آتروپین و اسکوپولامین در غلظت 4 میلیمولار و به ترتیب پس از گذشت 24 و 96 ساعت مشاهده شد. مقدار اسکوپولامین در این غلظت نسبت به شاهد 8 برابر افزایش (3/499 میکروگرم بر گرم وزن خشک) نشان داد. در ریشههای مویین نیز بیشترین مقدار دو تروپان آلکالوئید در غلظت 2 میلیمولار و 96 ساعت تیماردهی مشاهده شد. بطور کلی، نسبت آتروپین به اسکوپولامین در ریشههای مویین بیشتر بود، در حالیکه در ریشه های حاصل از کشت بافت نسبت اسکوپولامین به آتروپین بیشتر بود. همچنین رشد ریشهها در هر دو الیسیتور با افزایش غلظت، کاهش یافت.
بیوتکنولوژی
بهزاد کاویانی؛ ناصر نگهدار؛ احمد باکر؛ نینا مسافر
دوره 30، شماره 1 ، بهار 1396، ، صفحه 132-142
چکیده
خطر انقراض برخی از گونههای ارکید را تهدید میکند. در اینجا یک روش کارامد برای تکثیر درونشیشهای نوعی ارکید در حال انقراض (Orchis catasetum) با استفاده از تنظیمکنندههای رشد گیاهی و نانوکلات آهن ارایه میشود. پروتوکورمها، بهعنوان ریزنمونه، بر روی محیط موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی غلظتهای مختلف بنزیل آدنین (BA)، نفتالین استیک اسید (NAA)، ...
بیشتر
خطر انقراض برخی از گونههای ارکید را تهدید میکند. در اینجا یک روش کارامد برای تکثیر درونشیشهای نوعی ارکید در حال انقراض (Orchis catasetum) با استفاده از تنظیمکنندههای رشد گیاهی و نانوکلات آهن ارایه میشود. پروتوکورمها، بهعنوان ریزنمونه، بر روی محیط موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی غلظتهای مختلف بنزیل آدنین (BA)، نفتالین استیک اسید (NAA)، ایندول بوتیریک اسید (IBA) و نانوکلات آهن کشت شدند. بیشترین باززایی اجسام شبه-پروتوکورم (PLBs) (84/18 عدد در گیاهچه) از ریزنمونههای پروتوکورم در محیط کشت حاوی 5/0 میلی-گرم در لیتر BA همراه با 5/0 میلیگرم در لیتر NAA مشاهده شد. بیشترین تعداد ریشه (94/6 عدد در گیاهچه)، طول ریشه (90/178 میلیمتر در گیاهچه)، تعداد برگ (50/9 عدد در گیاهچه) و ارتفاع گیاهچه (10/124 میلیمتر در گیاهچه) در ریزنمونههای کشتشده در محیط MS غنیشده با 5/0 میلیگرم در لیتر BA همراه با 5/0 میلیگرم در لیتر NAA بهدست آمد. در ارتباط با اثر نانوکلات آهن، بیشترین ارتفاع گیاهچه (79/82 میلیمتر در گیاهچه)، بیشترین تعداد ریشه (76/4 عدد در گیاهچه) و طول ریشه (53/87 میلیمتر در گیاهچه) در ریزنمونههای کشتشده در محیط MS غنیشده با 13/0 میلیگرم در لیتر مشاهده گردید. تعداد اجسام شبه-پروتوکورم و تعداد برگ در تیمارهای نانوکلات آهن نسبت به شاهد افزایشی را نشان ندادند. برای سازگاری، گیاهچهها به گلدانهای پرشده با پرلیت، خاکاره، یونولیت و پوکه معدنی به نسبت مساوی، منتقل شدند. گیاهچههای سازگارشده، در گلدانهای حاوی پرلیت قرار گرفته و به گلخانه منتقل گردیدند. در شرایط درونخاکی، 100 درصد گیاهان زنده ماندند و تغییر مورفولوژیکی نسبت به گیاهان مادری در آنها مشاهده نشد.
بیوتکنولوژی
الهام کارگرشورکی؛ احمد مجد
دوره 29، شماره 4 ، زمستان 1395، ، صفحه 867-873
چکیده
هدف: تیمار میدان الکترومغناطیسی یکی از پیش تیمارهای فیزیکی بذر برای افزایش عملکرد محصول گیاهان است. در این پژوهش تأثیر میدان الکترومغناطیسی بر روی جوانه زنی و شاخص های رشد و نموگیاه سیاه دانه(Nigella sativa L.)بررسی شده استمواد و روش ها: بذر های خشک و مرطوب آن به مدت٣٠ دقیقه در معرض میدان الکترومغناطیسی با شدت های ٨/٠ و ٦/١میلی تسلا قرار گرفتند. ...
بیشتر
هدف: تیمار میدان الکترومغناطیسی یکی از پیش تیمارهای فیزیکی بذر برای افزایش عملکرد محصول گیاهان است. در این پژوهش تأثیر میدان الکترومغناطیسی بر روی جوانه زنی و شاخص های رشد و نموگیاه سیاه دانه(Nigella sativa L.)بررسی شده استمواد و روش ها: بذر های خشک و مرطوب آن به مدت٣٠ دقیقه در معرض میدان الکترومغناطیسی با شدت های ٨/٠ و ٦/١میلی تسلا قرار گرفتند. درصد و سرعت جوانه زنی بذر ها بررسی شد. ٣ ماه پس از کاشت بذر ها، شاخص های رشد و نمو دانه رست ها بررسی شد.نتایج: درصد جوانه زنی در بذرهای خشک نسبت به بذر های مرطوب و شاهد افزایش معنی داری داشت. برای نمونه های گیاهی حاصل از بذرهای خشک پیش تیمار شده، کاهش مدت زمان آغاز گلدهی در هر دو شدت میدان الکترومغناطیسی در سطح ٠٠١/٠>p معنی دار بود و نمونه های گیاهی حاصل از بذرهای مرطوب پیش تیمار شده، با تأخیر به مرحله زایشی رسیدند و این تأخیر در زمان آغاز گلدهی در هر دو شدت میدان در سطح ٠۵/٠>p معنی دار بود. طول ریشه، طول ساقه ، تعداد برگ، و تراکم روزنه گیاه حاصل از بذرهای تحت تیمار خشک افزایش معنی داری را نشان داد. تعداد شاخه های جانبی در بذرهای تحت تیمار مرطوب افزایش معنی داری را نشان داد. سطح برگ در هر دو نمونه تحت تیمار خشک و مرطوب افزایش معنی داری را در مقایسه با نمونه شاهد نشان داد.
بیوتکنولوژی
محبت علی نادری شهاب؛ مریم جبلی؛ امرعلی شاهمرادی؛ عباس قمری زارع؛ علی اشرف جعفری
دوره 29، شماره 3 ، پاییز 1395، ، صفحه 573-588
چکیده
گونۀ Centaurea lachnopus Rech. f. گیاهی است علفی دو یا چند ساله که در مراتع بیابانی استان سمنان رویش دارد. به دلیل دامنۀ محدود اکولوژیک، پراکنش جغرافیائی محدود و تخریب بعضی از عرصههای رویشگاهی، در معرض خطر میباشد. به منظور بررسی امکان نگهداری بلند مدت بذر این گونه در شرایط فراسرد (Cryopreservation) و بررسی رشد بذور فراسردی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه، ...
بیشتر
گونۀ Centaurea lachnopus Rech. f. گیاهی است علفی دو یا چند ساله که در مراتع بیابانی استان سمنان رویش دارد. به دلیل دامنۀ محدود اکولوژیک، پراکنش جغرافیائی محدود و تخریب بعضی از عرصههای رویشگاهی، در معرض خطر میباشد. به منظور بررسی امکان نگهداری بلند مدت بذر این گونه در شرایط فراسرد (Cryopreservation) و بررسی رشد بذور فراسردی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه، بذر این گونه از رویشگاه طبیعی آن جمعآوری گردید. به منظور تعیین بهترین پیش تیمار جهت ذخیرهسازی بذر در برودت 196- درجه سانتیگراد، سه پیش تیمار شاملDesiccation, PVS2 و30% Glycerol همراه با شاهد مورد آزمایش قرار گرفت. بذور تیمار شده به مدت یکهفته، یکماه و یکسال در شرایط فراسردی درون ازت مایع نگهداری شدند. بذور پس از خروج از شرایط فراسرد، در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد آزمایش قرار گرفتند و تعدادی از صفات مرتبط با جوانهزنی و استقرار در گلخانه بررسی گردید. نتایج بررسیها نشان داد که بذر Centaurea lachnopus قابل نگهداری در شرایط فراسرد یا 196- درجۀ سانتیگراد میباشد. در بررسی اثر پیش تیمارها در حفاظت از بذر در شرایط فراسرد، مشخص گردید تفاوت معنی داری بین پیش تیمارهای 30%Glycerol، Desiccation وPVS2 برای اغلب صفات مشاهده میشود و بهترین پیش تیمار Desiccation است. اثر متقابل مدت زمان نگهداری بذور در شرایط فراسرد و پیش تیمارهای مختلف بر میانگین صفات نشان داد که در تعدادی از صفات تفاوت بین زمانها وجود دارد ولی درتعداد دیگری از صفات این تفاوت معنیدار نیست. در شرایط گلخانه بذور فراسردی بهتر و یکنواختتر از شرایط آزمایشگاه جوانه زده و مستقر گردیدند.
کشت بافت
عباس قمری زارع؛ سعیده قدیری سردرود
دوره 29، شماره 2 ، تابستان 1395، ، صفحه 415-425
چکیده
ایران به لحاظ پوشش جنگلی، کشوری فقیر محسوب میگردد. بنابراین جنگلکاری با درختان سریعالرشد، همچون اکالیپتوس گزینهای مناسب است. با توجه به مشکلاتی که در تکثیر غیرجنسی اکالیپتوسها با روشهای معمول وجود دارد، پژوهشگران بسیاری روشهای ریزازدیادی درونشیشهای را بکار گرفتهاند. در این پژوهش نیز برای اولین بار، امکان تکثیر ...
بیشتر
ایران به لحاظ پوشش جنگلی، کشوری فقیر محسوب میگردد. بنابراین جنگلکاری با درختان سریعالرشد، همچون اکالیپتوس گزینهای مناسب است. با توجه به مشکلاتی که در تکثیر غیرجنسی اکالیپتوسها با روشهای معمول وجود دارد، پژوهشگران بسیاری روشهای ریزازدیادی درونشیشهای را بکار گرفتهاند. در این پژوهش نیز برای اولین بار، امکان تکثیر Eucalyptus rubida از طریق رویانزایی بدنی بررسی گردید. ریزنمونههای برگ لپهای، ساقه و ریشه حاصل از گیاهچههای عاری از هر گونه آلودگی، در محیط کشت MS با 36 تیمار هورمونی نیمهجامد و 3 تیمار هورمونی در محیط کشت MS بهصورت سوسپانسیون و در مجموع 39 تیمار کشت گردیدند. بهترین نتایج، در محیط کشت سوسپانسیون با تیمار هورمونی mg/l 2/0 BA، mg/l 1 2,4-D و ppm20 ABA با استفاده از کالوسهای حاصل از ریزنمونههای ریشه در محیط کشت اولیه با تیمار هورمونی TDZ و 2,4-D حاصل شد. سلولهای حاصل از کالوسهای رویانزا تا سه مرحله کروی، قلبی و اژدری پیش رفتند.
بیوتکنولوژی
سیده مهدیه کبیر هاشمی؛ علیرضا قنبری؛ عبدالکریم کاشی
دوره 29، شماره 1 ، بهار 1395، ، صفحه 159-168
چکیده
خخربزه یکی از گونههای مهم خانواده کدوئیان است که نسبت به سایرگونههای این خانواده، در زمینه انتقال ژن و مطالعه باززایی در شرایط درون شیشهای بیشتر استفاده میشود. در این پژوهش نحوه تولید پینه و سپس باززایی گیاهچهها، در دو رقم خربزه ایرانی شامل ایوانکی و زردجلالی مورد مطالعه قرار گرفت. ریزنمونههایی از لپههای دو رقم تهیه ...
بیشتر
خخربزه یکی از گونههای مهم خانواده کدوئیان است که نسبت به سایرگونههای این خانواده، در زمینه انتقال ژن و مطالعه باززایی در شرایط درون شیشهای بیشتر استفاده میشود. در این پژوهش نحوه تولید پینه و سپس باززایی گیاهچهها، در دو رقم خربزه ایرانی شامل ایوانکی و زردجلالی مورد مطالعه قرار گرفت. ریزنمونههایی از لپههای دو رقم تهیه و در محیطهای القای پینهزایی که شامل محیط کشت موراشیگ و اسکوک (MS) (1962) با ترکیبهای مختلفی از اسید ایندول استیک (IAA) و بنزیل آدنین (BA) بودند کشت شدند. یک ماه پس از کشت ریزنمونهها، از پینههای تولید شده ریختزا (مورفوژن) جهت باززایی استفاده شد. حدود یک گرم از پینههای ریختزا به محیطهای باززایی شامل محیط MS با سه غلظت BA (1/0،5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) و سه غلظت IAA (0-05/0-5/0 میلیگرم در لیتر)، انتقال یافتند. دو ماه پس از کشت ریزنمونهها، درصد باززایی در محیطهای مختلف کشت ارزیابی شد. نتایج نشان داد که اثرات عوامل مختلف از جمله: نوع رقم، غلظتهای IAA و BA و اثرات متقابل آنها در سطح 1% جهت باززایی پینهها معنیدار میباشند. مستقل از نوع و غلظت مواد تنظیم کننده رشد، رقم ایوانکی با میانگین 40% نسبت به رقم زردجلالی با میانگین 31%، باززایی بهتری داشت. همچنین، بدون در نظر گرفتن نوع رقم، غلظت یک میلیگرم در لیتر BA با میانگین70% بیشترین باززایی و سپس ترکیب (05/0 میلیگرم در لیتر IAA با 5/0 میلیگرم در لیتر BA) با میانگین 62% بهترین نتیجه را دادند.