فیزیولوژی

1. بهبود شاخص‌‌های رشدی و جوانه‌زنی بذر سرخارگل (Echinacea purpurea) توسط برخی تیمارهای قبل از برداشت و پرایمینگ بذر

حدیث حسن بیگی؛ میثم محمدی؛ مهدی صیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اسفند 1398

چکیده

  به منظور بررسی اثر کاربرد قبل از برداشت و پرایمینگ بذر توسط اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیتروژن بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی بذر سرخارگل این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی 1397 در شرایط مزرعه‌ای و سپس در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل اسید جیبرلیک در ...  بیشتر به منظور بررسی اثر کاربرد قبل از برداشت و پرایمینگ بذر توسط اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیتروژن بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی بذر سرخارگل این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی 1397 در شرایط مزرعه‌ای و سپس در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل اسید جیبرلیک در دو غلظت (100 و 200 میلی‌گرم در لیتر)، اسید سالیسیلیک در دو غلظت (100 و 200 میلی‌گرم در لیتر) و نیتروژن با منبع اوره در دو غلظت (3 و 6 گرم در لیتر) بودند که به صورت جداگانه و در ترکیب با همدیگر همراه با نمونه‌های شاهد به صورت محلول‌پاشی قبل از برداشت گیاهان (در طول دوره رشد رویشی بوته‌ها و قبل از رسیدگی و برداشت بذر در مزرعه) و پرایمینگ بذر(بعد از برداشت بذر از مزرعه) اعمال شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی، شاخص بنیه و طول ساقه‌چه در تیمار قبل از برداشت ترکیب اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و نیتروژن شش گرم در لیتر بدست آمد. بیشترین سرعت جوانه‌زنی در تیمار پرایمینگ اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین وزن خشک گیاهچه مربوط به تیمار پرایمینگ اسید جیبرلیک 100 میلی‌گرم در لیتر بود. بیشترین طول ریشه‌چه نیز در تیمار قبل از برداشت ترکیب اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک200 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. همچنین تیمار قبل از برداشت نیتروژن شش گرم در لیتر بطور معنی‌داری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه، طول ساقه‌چه و وزن خشک بالاتری نسبت به پرایمینگ آن داشت.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

2. اثر محلول‌پاشی آهن و روی بر برخی صفات بیوشیمیایی گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) تحت کمبود نیتروژن

زینب اصل محمدی؛ نیر محمدخانی؛ مسلم ثروتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 خرداد 1399

چکیده

  یکی از مهمترین علل محدود کننده رشد گیاهان کمبود مواد غذایی خاک است. نیتروژن به عنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف و ضروری برای تولید گیاه به شمار می‌رود که کمبود آن در بسیاری از مناطق کشور رایج است. یکی از روش‌های تامین نیاز غذایی گیاهان، کاربرد عناصر به صورت تغذیه برگی است. در مطالعه حاضر اثر محلول‌پاشی عناصر میکرو (آهن و روی) بر برخی ...  بیشتر یکی از مهمترین علل محدود کننده رشد گیاهان کمبود مواد غذایی خاک است. نیتروژن به عنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف و ضروری برای تولید گیاه به شمار می‌رود که کمبود آن در بسیاری از مناطق کشور رایج است. یکی از روش‌های تامین نیاز غذایی گیاهان، کاربرد عناصر به صورت تغذیه برگی است. در مطالعه حاضر اثر محلول‌پاشی عناصر میکرو (آهن و روی) بر برخی صفات رشدی و بیوشیمیایی گیاه آویشن باغی از جمله طول و وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل، قند محلول، پرولین و آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و محتوای اسانس تحت کمبود نیتروژن مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کمبود نیتروژن در دو سطح نرمال و کمبود و محلول‌پاشی عناصر کم‌مصرف (آهن و روی) در سه سطح شاهد، یک درصد و دو درصد از منبع سولفات آهن و سولفات روی بود. نتایج حاصل نشان داد که کمبود نیتروژن باعث کاهش محتوای کلروفیل و افزایش کاروتنوئید نسبت به شاهد شد. محتوای قند محلول، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در ریشه و برگ گیاه آویشن در شرایط کمبود نیتروژن افزایش یافت. محلول‌پاشی با عناصر کم-مصرف باعث بهبود کمبود نیتروژن شد و به طور کلی عنصر روی نسبت به آهن اثر بارزتری بر فاکتورهای بیوشیمیایی داشت. ترکیب اصلی اسانس آویشن تیمول بود که در شرایط کمبود نیتروژن و همچنین تحت محلول‌پاشی با عناصر کم‌مصرف افزایش یافت. بین فعالیت کاتالاز گیاه با فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز آن نیز همبستگی مثبت معنی داری (9/0

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

3. پاسخ شاخساره‌های باززایی شده مورد معطر (Myrtus communis L.) به شوری در شرایط کشت درون شیشه

پیمان آقائی؛ سید علی حسینی تفرشی؛ محمد امین طغیانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 بهمن 1399

چکیده

  شوری یکی از مهمترین محدودیت‌های پیش روی رشد و پراکنش گیاهان خشکی است. این تنش با تحت تأثیر قرار دادن پتانسیل اسمزی محیط اطراف ریشه ضمن ایجاد سمیت برای گیاه، به کاهش رشد، تولید محصول و اختلال در جذب عناصر غذایی می‌انجامد. مورد معطر (Myrtus communis L.) درختچه ای زینتی- دارویی است که به سبب دارا بودن ترکیبات آروماتیک مفید، استفاده در طب سنتی ...  بیشتر شوری یکی از مهمترین محدودیت‌های پیش روی رشد و پراکنش گیاهان خشکی است. این تنش با تحت تأثیر قرار دادن پتانسیل اسمزی محیط اطراف ریشه ضمن ایجاد سمیت برای گیاه، به کاهش رشد، تولید محصول و اختلال در جذب عناصر غذایی می‌انجامد. مورد معطر (Myrtus communis L.) درختچه ای زینتی- دارویی است که به سبب دارا بودن ترکیبات آروماتیک مفید، استفاده در طب سنتی و استفاده در پروژه‌های مرمت اکوسیستم‌های طبیعی و فرسایش خاک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعات محدودی در خصوص پاسخ‌های فیزیولوژی و مقاومتی این گیاه به تنش انجام پذیرفته که نتایج محدود موجود، تعمیم آن را روی تمامی جمعیت‌ها دشوار می‌سازد. در این تحقیق تلاش شد تا ضمن بررسی میزان باززایی و کمیت رشد گیاهچه‌های مورد معطر در شرایط کشت درون‌شیشه تحت 4 سطح شوری (0، 100، 150 و 250 میلی مولار NaCl)‌، برخی پاسخ‌های فیزیولوژی گیاه نظیر تغییرات محتوای رنگیزه‌ای و RWC، پایداری غشاهای سلولی، محتوای پرولین برگ، مقدار رادیکال‌های فعال اکسیژن، پارامترهای بیوشیمیایی و فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد. نتایج مؤید آن بود که سطوح متوسط و شدید شوری (به ترتیب 150 و 250 میلی مولار NaCl) تاثیرات قابل ملاحظه-ای بر پارامترهای رشد و نموی، پایداری غشاء، میزان کربوهیدرات و آمیدها و نیز میزان کلروز و نکروز برگ داشته است. نتایج همچنین نشان داد که RWC، میزان کلروفیل و درصد شاخص مقاومت تنها در شوری شدید و میزان لیپید و پرولین، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و میزان ROS، در همه سطوح شوری تحت تأثیر قرار گرفتند.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

4. بررسی اثر سالیسیسیلیک اسید بر شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی بادرنجبویه تحت تنش کادمیوم

منوره حیدری؛ صدیقه اسمعیل زاده بهابادی؛ محمدحسین سنگتراش

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 تیر 1399

چکیده

  کادمیوم یکی از فلزات سنگین می‌باشد که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. در این راستا استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی از جمله سالیسیلیک‌ اسید جهت تخفیف اثرات سمی کادمیوم به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی بر‌هم‌کنش کلرید‌کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، ...  بیشتر کادمیوم یکی از فلزات سنگین می‌باشد که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. در این راستا استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی از جمله سالیسیلیک‌ اسید جهت تخفیف اثرات سمی کادمیوم به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی بر‌هم‌کنش کلرید‌کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، میزان کربوهیدرات و پرولین گیاه بادرنجبویه اجرا گردید. این آزمایش در سال 1396 به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی و سه تکرار در دانشگاه زابل اجرا شد. عامل‌های آزمایش شامل چهار سطح کلرید کادمیوم (0، 1/0، 5/0، 1 میکرومولار) و عامل دوم محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید در سه سطح (0، 5/0، 1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد شاخص‌های مختلف رشد از جمله وزن ریشه و ساقه، طول ریشه و ساقه تحت تأثیر تنش کادمیوم کاهش یافت و افزودن سالیسیلیک اسید باعث بهبود شاخص‌های رشد شد. میزان کربوهیدرات و پروتئین تحت تنش کادمیوم کاهش یافت و سالیسیلیک اسید باعث تعدیل این کاهش شد. نتایج نشان داد که با بالارفتن سطح تنش، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، آسکوربات‌پراکسیداز، گایاکول‌پراکسیداز و میزان مالون‌دی‌آلدهید افزایش یافتند. درحالیکه سالیسیلیک اسید باعث کاهش میزان مالون‌دی‌آلدهید و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان گردید. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت گفت سالیسیلیک اسید به عنوان یک مولکول پیام‌رسان اثر‌های مضر حاصل از تنش را کاهش داد و سبب بهبود تحمل تنش کادمیوم در بادرنجبویه شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

5. ارزیابی اثر اسید هیومیک بر رشد و توان انباشت چمن اسپورت طی تنش کادمیوم

عادله علیخانی؛ مینا تقی زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 بهمن 1399

چکیده

  با توجه به گسترش آلودگی‌های محیط زیستی، یافتن راه‌کاری مناسب جهت کاهش انباشت فلزات سنگین در کلان شهرها از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از گیاهان زینتی گزینه مناسبی برای جایگزینی کاشت محصولات زراعی خوراکی در خاک‌های آلوده به فلزات سنگین می-باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر محلول‌پاشی برگی اسید هیومیک (صفر، 250 و 500 میلی‌گرم ...  بیشتر با توجه به گسترش آلودگی‌های محیط زیستی، یافتن راه‌کاری مناسب جهت کاهش انباشت فلزات سنگین در کلان شهرها از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از گیاهان زینتی گزینه مناسبی برای جایگزینی کاشت محصولات زراعی خوراکی در خاک‌های آلوده به فلزات سنگین می-باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر محلول‌پاشی برگی اسید هیومیک (صفر، 250 و 500 میلی‌گرم در لیتر) و غلظت‌های مختلف فلز کادمیم (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک) بر رشد و انباشت کادمیوم در چمن اسپورت به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی بود. نتایج نشان داد که کادمیم در غلظت 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم سبب کاهش ویژگی‌های رشدی می‌شود. در غلظت 250 میلی‌گرم بر لیتر اسید هیومیک، کاهش رشد اندام هوایی مشاهده شد. در مجموع کاربرد اسید هیومیک توانست در حضور غلظت‌های کادمیم، توان انباشت این فلز را نسبت به شاهد افزایش دهد به‌طوری‌که بیش‌ترین میزان انباشتگی کادمیم اندام‌های هوایی، در غلظت 50 میلی‌گرم کادمیم بر کیلوگرم خاک و کاربرد 500 میلی‌گرم بر لیتر اسید هومیک به‌دست آمد. این نتایج نشان داد که اسپری برگ اسید هومیک می‌تواند برای حذف کادمیوم از خاک در چمن اسپورت استفاده شود. محلول‌پاشی برگی با غلظت 500 میلی‌گرم در لیتر اسید هیومیک بیشترین میزان تجمع کادمیم در اندام هوایی را از خاک با آلودگی 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم کادمیوم بدست آورد. با توجه به نتایج این آزمایش از آنجایی‌که میزان انباشت در ضایعات حاصل از سرزنی بیش‌تر از سایر اندام‌های دیگر بود، می‌توان از این نوع چمن در گیاه‌پالایی کادمیم در مناطق آلوده به این فلز توصیه کرد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

6. بررسی اثر تنش خشکی و نیتریک اکساید بر شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیمی گیاه مرزه ( Satureja hortensis)

الهام دانائی؛ وحید عبدوسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 اسفند 1399

چکیده

  خشکی یکی از عمده‌ترین تنش‌های غیرزیستی محدود کننده رشد و تولید محصول گیاهان می‌باشد. سـدیم نیتروپروسـاید به عنوان یـک ترکیب رهاکننده اکسیدنیتریک نقش مهمی در پاسخ به تنش‌های زیستی و غیرزیستی و کنترل رشد و نمو گیاهان دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر سدیم نیتروپروساید بر کاهش اثرات تنش خشکی در مرزه تابستانه است که گیاهی با اﺳﺎﻧﺲ ...  بیشتر خشکی یکی از عمده‌ترین تنش‌های غیرزیستی محدود کننده رشد و تولید محصول گیاهان می‌باشد. سـدیم نیتروپروسـاید به عنوان یـک ترکیب رهاکننده اکسیدنیتریک نقش مهمی در پاسخ به تنش‌های زیستی و غیرزیستی و کنترل رشد و نمو گیاهان دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر سدیم نیتروپروساید بر کاهش اثرات تنش خشکی در مرزه تابستانه است که گیاهی با اﺳﺎﻧﺲ فراوان و پرکاربرد در صنایع غذایی و دارویی می‌باشد. به این منظور اثر سدیم نیتروپروساید (0، 25 و 50 میکرومولار) و سطوح مختلف خشکی (25،50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) در سال 1398 و در شرایط گلخانه بصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی بر شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیمی، بررسی شد. گیاهان در مرحله 6 تا 8 برگی با سدیم نیتروپروساید محلول‌پاشی شدند، پس از 24 ساعت، خشکی نیز اعمال گردید. مرحله دوم اعمال تیمارها هم یک هفته پس از اولین مرحله بود و پس از دو هفته شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیمی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد، افزایش سطوح تنش خشکی موجب کاهش معنی‌‌دار وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، فنل، پرولین و درصد اسانس اندام هوایی گردید. تیمار همزمان خشکی و سدیم نیتروپروساید با کاهش معنی‌‌دار تنش اکسیداتیو حاصل از خشکی، پارامترهای رشد و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان را افزایش داد. بیشترین درصد اسانس (71/1%) در محلول‌پاشی با سدیم نیتروپروساید50 میکرومولار و در ظرفیت زراعی 25 درصد بدست آمد. در مجموع محلول‌پاشی سدیم نیتروپروساید موجب کاهش اثرات منفی تنش خشکی در گیاه مرزه شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

7. تاثیر شوری بر جوانه زنی بذر وخصوصیات بیوشیمیائی گیاهچه های Salsola crassa

ناصر عباس پور؛ مریم مسیبی؛ نیر محمدخانی؛ فاطمه رحمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 دی 1399

چکیده

  crassa گیاهی بوته‌ای و چند ساله است که عموما در مناطق شور و ماسه‌ای اطراف دریاچه‌ی ارومیه می‌روید. این گیاه دارای کاربردهایی همچون: ماده‌ی سوختی، خواص دارویی و علوفه است. شوری بسیار بالای خاک، یکی از عوامل بازدارنده برای تولید علوفه در مراتع به شمار می‌رود. از سویی، شوری مانع اصلی برای تولید مثل گیاهان در مرحله‌ی جوانه‌زنی محسوب ...  بیشتر crassa گیاهی بوته‌ای و چند ساله است که عموما در مناطق شور و ماسه‌ای اطراف دریاچه‌ی ارومیه می‌روید. این گیاه دارای کاربردهایی همچون: ماده‌ی سوختی، خواص دارویی و علوفه است. شوری بسیار بالای خاک، یکی از عوامل بازدارنده برای تولید علوفه در مراتع به شمار می‌رود. از سویی، شوری مانع اصلی برای تولید مثل گیاهان در مرحله‌ی جوانه‌زنی محسوب می‌شود. بنابراین، در این مطالعه اثر سطوح مختلف شوری (0، 200، 400 و 600 میلی مولار) روی شاخص‌های جوانه‌زنی و محتوای فنل، فلاونوئید، آنتوسیانین، مالون دی آلدهید و پراکسیدهیدروژن گیاه Salsola crassa مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که محتوای فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین در اثر شوری افزایش پیدا کرد (P˂0.05). شوری، اثرات متفاوتی بر محتوای پراکسید هیدروژن داشت، به طوری که کمترین میزان پراکسید هیدروژن در شاهد و بیشترین آن در تیمار 400 میلی مولار مشاهده شد. تفاوت معنی داری در محتوای مالون دی آلدهید تیمار 600 میلی مولار در مقایسه با نمونه‌های کنترل دیده نشد. اما تیمارهای 200 و 400 میلی مولار نسبت به گیاهان شاهد از محتوای مالون دی آلدهید بالایی برخوردار بودند. با توجه به داده‌ها می‌توان نتیجه گرفت که دانه رست‌ Salsola crassa ، دارای سیستم آنتی اکسیدانی قوی است که در شرایط شور، توانایی حذف گونه‌های فعال اکسیژن را دارد. همبستگی مثبت معنی‌داری (84/0P) بین محتوای پراکسیدهیدروژن و محتوای آنتوسیانین، فنول و فلاونوئید در دانه رست‌های سالسولا وجود داشت.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

8. تاثیر سیلیکون و نانودی اکسید سیلیکون بر فاکتورهای رشدی، میزان اسمولیت ها و محتوای یونی گیاه زعفران(Crocus Sativus L.) تحت تنش شوری

مریم عاصمه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 آذر 1399

چکیده

  زعفران با نام عمومی (Saffron) و نام علمی (Crocus sativus L.) یکی از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی است که همواره مورد توجه بوده و عملکرد آن به عوامل مختلفی وابسته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر تنش شوری بر گیاه زعفران و نقش محلول‌پاشی سیلیکون و نانو دی‌اکسید سیلیکون در کاهش اثر شوری بود. برای این منظور گیاهان زعفران با سطوح مختلف شوری (0، 75 و 150 میلی‌مولار ...  بیشتر زعفران با نام عمومی (Saffron) و نام علمی (Crocus sativus L.) یکی از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی است که همواره مورد توجه بوده و عملکرد آن به عوامل مختلفی وابسته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر تنش شوری بر گیاه زعفران و نقش محلول‌پاشی سیلیکون و نانو دی‌اکسید سیلیکون در کاهش اثر شوری بود. برای این منظور گیاهان زعفران با سطوح مختلف شوری (0، 75 و 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) و سیلیکون و نانو دی‌اکسید سیلیکون (5/0 و 1 میلی‌مولار) در 4 تکرار به مدت 3 ماه تیمار شدند. بعد از برداشت متغییرهای رشدی و بیوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شوری موجب کاهش طول و وزن خشک اندام هوایی و زیرزمینی، میزان پتاسیم، نسبت K+/Na+ و RWC شد. علاوه‌بر این، شوری مرگ سلولی، میزان پرولین و گلایسین بتایین، محتوای یون‌های سدیم و کلر را در گیاهان تحت تیمار افزایش داد. اعمال سیلیکون و نانو دی‌اکسید سیلیکون موجب بهبود فاکتورهای رشدی، میزان پتاسیم، نسبت K+/Na+ و RWC شد. نتایج همچنین نشان داد که اعمال سیلیکون و نانو سیلیکون موجب کاهش اسمولیت‌های سازگار و یون‌های سدیم و کلر شد. می‌توان نتیجه گرفت که سیلیکون و نانو دی‌اکسید سیلیکون، به‌ویژه نانو ذره دی‌اکسید سیلیکون، توانایی کاهش سمیت حاصل از تنش شوری را در زعفران دارند و می‌توانند در افزایش مقاومت گیاهان زعفران در برابر تنش شوری نقش مهمی داشته باشند.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

9. بررسی تاثیر تیمار نانو کود آهن و کلات آهن در دو مرحله زیستی گیاه سالیکورنیا تحت تنش شوری

شهرام ریاحی نیا؛ زهرا دانایی پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1399

چکیده

  شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزیستی در نواحی گرم و خشک ایران است. در این نواحی عدم تعادل تغذیه‌ای بدلیل تاثیر شوری بر دسترسی مواد مغذی در خاک و کاهش جذب مواد مغذی در گیاه رخ می‌دهد. در این مطالعه شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه در دو مرحله به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکـرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور ...  بیشتر شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزیستی در نواحی گرم و خشک ایران است. در این نواحی عدم تعادل تغذیه‌ای بدلیل تاثیر شوری بر دسترسی مواد مغذی در خاک و کاهش جذب مواد مغذی در گیاه رخ می‌دهد. در این مطالعه شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه در دو مرحله به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکـرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور اول شامل چهار سطح ۰، ۲۰۰، ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی‌مولار NaCl و فاکتور دوم تیمار نانوکود و کلات آهن بود. نتایج نشان داد که با افزایش شوری، سرعت و درصد جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، ارتفاع گیاهچه، شاخص ویگور و وزن ساقه‌چه کاهش یافتند. شوری در مرحله بعد نیز موجب کاهش رشد شد به طوری‌که بیش‌ترین کاهش در شوری ۶۰۰ میلی‌مولار در تعداد گره، وزن تر ریشه و وزن خشک اندام هوایی مشاهده شد. اعمال تیمار نانوکود آهن و کلات آهن جوانه‌زنی را بهبود بخشیدند و شاخص‌های رشدی سالیکورنیا را نسبت به شاهد به طور قابل توجهی افزایش دادند. کاربرد نانو کود آهن در شرایط تنش، رشد ریشه را نیز افزایش داد به طوری که بیش‌ترین مقدار نسبت ریشه به اندام هوایی (۷۳/۰) در تیمار نانوکود آهن در شوری ۶۰۰ میلی-مولار مشاهده شد. با مقایسه میانگین حجم ریشه و ارتفاع اندام هوایی بیش‌ترین مقدار برای نانوکود‌ آهن (به ترتیب ۴۸/۰ و ۲/۹) و کلات آهن (به ترتیب ۴۳/۰ و ۸/۸) بود که تفاوت معنی‌داری برای آن‌ها مشاهد نشد، بنابراین هر دو نوع کود آهن از نظر تعدیل اثرات شوری می‌توانند مفید باشند.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

10. پاسخ آنزیمی، ترکیبات موسیلاژ و اسیدهای چرب گیاه بالنگوی شهری به منابع شیمیایی و بیولوژیک نیتروژن در شرایط تنش شوری

نیلوفر باقری؛ علیرضا پیرزاد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 اسفند 1399

چکیده

  بالنگوی شهری یکی از گیاهان خانواده نعناعیان که دارای 30% روغن و موسیلاژ دانه می‌باشد. برای ارزیابی تاثیر منابع مختلف نیتروژن در شرایط شوری، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در دانشگاه ارومیه انجام شد. تیمارهای آزمایش متشکل از چهار نوع کود نیتروژنه که شامل (کود اوره در فاز رویشی، ازتوباکتر ...  بیشتر بالنگوی شهری یکی از گیاهان خانواده نعناعیان که دارای 30% روغن و موسیلاژ دانه می‌باشد. برای ارزیابی تاثیر منابع مختلف نیتروژن در شرایط شوری، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در دانشگاه ارومیه انجام شد. تیمارهای آزمایش متشکل از چهار نوع کود نیتروژنه که شامل (کود اوره در فاز رویشی، ازتوباکتر به دو صورت محلول‌پاشی و بذرمال (تیمار بذرمال در زمان کاشت با بذور مخلوط شده و تیمار محلول‌پاشی در فاز رویشی اضافه گردید) و تیمار بدون کود به‌عنوان شاهد) و دو بستر خاک (غیر شور 91/0 و شور 70/6 دسی‌زیمنس بر متر) مرتب شدند. بیشترین میزان فعالیت‌های آنزیم کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و محتوای فنل کل مربوط به گیاهان رشد کرده در خاک شور بدون تیمار کودی بود. کلیه ترکیبات موجود در موسیلاژ بالنگو در شرایط غیر شور بیشتر بود. تیمار بذرمال ازتوباکتر برای زایلوز، گلوکز و گالاکتوز، و تیمار اوره برای رامنوز بیشترین مقادیر را در شرایط غیرشور نشان دادند. کاربرد اوره برای تولید رافینوز، آرابینوز، گالاکتورونیک و گلوکورونیک اسید برتری داشت. شوری و تیمارهای کودی تأثیر معنی‌داری روی درصد روغن و موسیلاژ نداشتند. در کلیه تیمار‌های کودی، شوری باعث افزایش میزان آنتی‌اکسیدانت‌ها شد. در مورد قند‌های محلول کود‌های نیتروژنه از کاهش بیش‌ازحد جلوگیری کرده و باعث تعدیل این مقدار شد. باوجود افزایش اسید‌های چرب اشباع و غیراشباع در شرایط شوری خاک، تیمار‌های کودی باعث افزایش اسید‌های چرب اشباع (استئاریک، پالمیتولئیک، پالمتیک و میریستیک) و کاهش اسید‌های چرب غیراشباع (لینولنیک، لینولئیک و اولئیک) شدند.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

11. پاسخ‌های بیوشیمیایی گیاه شمعدانی عطری Pelargonium graveolens L′ ‌‌Her تحت تنش پرتو فرابنفش درشرایط درشیشه

مرجان آذرافشان؛ مریم پیوندی؛ حسین عباسپور؛ زهرا نورمحمدی؛ اجمد مجد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 آذر 1399

چکیده

  گیاه شمعدانی عطری (Pelargonium graveolens) گیاهی دارویی و معطر است که در صنعت داروسازی، عطر سازی و صنایع غذایی کاربرد فراوان دارد. در این مطالعه اثر تابش پرتو فرابنفش با شدت‌های متفاوت (وات بر متر مربع 38 /0و 26/0، 12/0، 0) بر روی این گیاه در محیط کشت بافت بررسی شد. میزان فنل کل، فلاونوئید, آنتوسیانین، رنگیزه‌های فتوسنتزی، کربوهیدرات-ها، پروتئین و فعالیت ...  بیشتر گیاه شمعدانی عطری (Pelargonium graveolens) گیاهی دارویی و معطر است که در صنعت داروسازی، عطر سازی و صنایع غذایی کاربرد فراوان دارد. در این مطالعه اثر تابش پرتو فرابنفش با شدت‌های متفاوت (وات بر متر مربع 38 /0و 26/0، 12/0، 0) بر روی این گیاه در محیط کشت بافت بررسی شد. میزان فنل کل، فلاونوئید, آنتوسیانین، رنگیزه‌های فتوسنتزی، کربوهیدرات-ها، پروتئین و فعالیت آنزیم‌های فنیل آلانین آمونیا لیاز، کاتالاز، پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز سنجش شدند. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره متانولی با استفاده از 2‌و2- دیفنیل 1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تابش پرتو UV-B ، میانگین پروتئین کل و کلروفیل‌های a و b در شدت‌های بالای پرتو فرابنفش کاهش یافته و مقدار کاروتنوئید افزایش معنی‌داری (05/0 (P≤داشته است. میانگین فنل کل، فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌های برگ گیاهان تحت تیمار افزایش معنی داری در سطح(05/0 (P≤ نشان دادند. همچنین با افزایش شدت تابش، میانگین IC50 عصاره متانولی کاهش یافت. الگوی کاهش IC50 با روند افزایش میانگین فنل‌ها همخوانی داشت. نتایج حاضر نشان می‌دهد گیاه شمعدانی در پاسخ به تنش UV-B توان آنتی اکسیدانی خود را با افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان وافزایش انواع فنل‌ها بالا برده است.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

12. اثر هیدروژل سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط خشکی

محسن جهان؛ محمد بهزاد امیری؛ نگار ناصری آبکوه؛ میلاد صالح آبادی؛ مریم جوادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1399

چکیده

  در راستای بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک و بهره‎وری آب لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری ...  بیشتر در راستای بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک و بهره‎وری آب لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی) در کرت‌های اصلی و کاربرد و عدم کاربرد سوپرجاذب رطوبت در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در لوبیا، بیشترین عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، میزان نیتروژن، فسفر و پی‎اچ خاک متعلق به تیمار 100 درصد نیاز آبی و کاربرد سوپرجاذب رطوبت بود. در کنجد، کاربرد سوپرجاذب رطوبت در شرایط تأمین50 درصد نیاز آبی به‎ترتیب منجر به افزایش 24، 30، 32، 59، 20، 44 و 17 درصدی وزن دانه در بوته (17/22 گرم)، ارتفاع بوته (91 سانتی‎متر)، شاخص سطح برگ (70/9)، سرعت رشد محصول (58/6 گرم در مترمربع در روز) و میزان نیتروژن (101/0 درصد)، فسفر (0063/0 درصد) و پی‎اچ خاک (32/9) در مقایسه با شاهد شد. در ذرت، بیشترین عملکرد دانه (22522 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد ماده خشک (39502 کیلوگرم در هکتار)، وزن دانه در بوته (332 گرم)، ارتفاع بوته (194 سانتی‎متر)، شاخص سطح برگ (10/8)، سرعت رشد محصول (43/9 گرم در مترمربع در روز) و میزان نیتروژن (095/0 درصد) و پی‎اچ خاک (70/9) در نتیجه تیمار تأمین 100 درصد نیاز آبی و کاربرد سوپرجاذب رطوبت حاصل شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

13. تاثیر پوترسین در افزایش تحمل گندم به تنش خشکی بر برخی شاخص های بیوشیمیایی در گندم

میلاد خیری سیس؛ سودابه جهانبخش گده کهریز؛ سیده یلدا رئیسی ساداتی،

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  به منظور بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (85 درصد، 65 درصد ظرفیت زراعی و شاهد) و فاکتور دوم شامل ده رقم گندم (لاین 27، کوهدشت، زاگرس، لاین 24، گنبد، لاین 28، لاین 40، لاین 39، لاین 25 و لاین 23) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی پوترسین ...  بیشتر به منظور بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (85 درصد، 65 درصد ظرفیت زراعی و شاهد) و فاکتور دوم شامل ده رقم گندم (لاین 27، کوهدشت، زاگرس، لاین 24، گنبد، لاین 28، لاین 40، لاین 39، لاین 25 و لاین 23) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی پوترسین با غلظت‌های (صفر، 088/0 گرم در لیتر و 178/0 گرم در لیتر) در نظر گرفته شد. محلول-پاشی پوتریسین در مرحله‌ی سه برگچه‌ای گیاهچه صورت گرفت. و یک روز پس از محلول‌پاشی پوتریسین، تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی اعمال شد و یک هفته بعد از قرار گرفتن گیاه در تنش مورد نظر، نمونه‌برداری انجام گرفت. بدین منظور میزان پروتئین کل، قند محلول، میزان اسید آمینه‌های لیزین و متیونین، رنگدانه آنتوسیانین و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (کاتالاز، پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز) و پرولین ارزیابی شد. بررسی‌ها نشان داد که تحت تیمار پوتریسین غلظت اسید آمینه پرولین و کربوهیدرات که در مکانیسم‌های دفاعی گیاه نقش اساسی دارند افزایش یافت. میزان فعالیت کاتالاز و پراکسیداز با افزایش غلظت پوتریسین کاهش و میزان فعالیت پلی‌فنل‌اکسیداز در ارقام کوهدشت، لاین 23، لاین 24، لاین 25، لاین 27، لاین 39 و لاین 40 افزایش و در ارقام گنبد، زاگرس و لاین 28 کاهش یافت. همچنین با افزایش تنش خشکی، میزان پروتئین در ارقام گنبد، کوهدشت، لاین 25، لاین 27 و لاین 28 افزایش و در ارقام زاگرس، لاین 23، لاین 24، لاین 39 و لاین 40 کاهش یافت.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

14. تاثیر اسانس آنیسون بر خصوصیات بیوشیمیایی و عمرانبارمانی توت فرنگی رقم آلبیون

بهاره قربانی؛ حبیب شیرزاد؛ ابوالفضل علیرضالو

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1398

چکیده

  میوه توت فرنگی پس از برداشت، به ‌سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به‌دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به‌دست مصرف‌کنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می‌رسد، حساسیت میوه‌های توت فرنگی به صدمه‌های سرما یکی از مهمترین فاکتورهای است که انبارداری آنها ...  بیشتر میوه توت فرنگی پس از برداشت، به ‌سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به‌دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به‌دست مصرف‌کنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می‌رسد، حساسیت میوه‌های توت فرنگی به صدمه‌های سرما یکی از مهمترین فاکتورهای است که انبارداری آنها را در دمای پایین برای مدت طولانی محدود می‌کند. تیمارهایی همچون اسانس‌ها با خاصیت آنتی‌اکسیدانی عمر انبارمانی را در میوه‌ها بالا می برد. در پژوهش حاضر به بررسی اثرات غوطه وری اسانس آنیسون روی کیفت و افزایش ماندگاری میوه توت فرنگی رقم آلبیون پرداخته شده است. میوه‌های توت فرنگی با اسانس صفر (شاهد)، 250، 500، 750 میکرولیتر بر لیتر تیمار و در دمای 1±5 با رطوبت نسبی 85 درصد برای مدت 30 روز ذخیره شدند. پارامترهایی مانندکاهش وزن‌میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون،pH ، موادجامدمحلول، ترکیبات فنلی، فلاونوئید، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH)، آنتوسیانین‌کل و میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز بررسی شدند. نتایج نشان دادند، کاهش وزن و آب از دست دهی، اسیدهای آلی در تمام تیمارها طی انبارمانی کاهش یافتند ولی در میوه‌های تیمار شده با اسانس 500 میکرولیتر بر لیتر آنیسون کمترکاهش یافتند. میزان ترکیبات فنلی، اسیدیته قابل تیتراسیون، موادجامدمحلول، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در میوه‌های تیمار شده با 500 میکرولیتر بر لیتر، بیشتر از شاهد بود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

15. اثر محلول‌پاشی قبل از برداشت ملاتونین بر رسیدن و ویژگی‌های کیفی پس از برداشت میوه توت‌فرنگی (Fragaria × anannasa cv. Queen Elisa)

سیروان منصوری؛ حسن ساری خانی؛ محمد سیاری؛ مرتضی سلیمانی اقدم؛ محمدعلی عسکری سرچشمه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 خرداد 1399

چکیده

  پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر ملاتونین بر رسیدن، کیفیت و عمر پس از برداشت توت‌فرنگی و انتخاب غلظت‌های مؤثر آن، در گلخانه روی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کوئین الیزا انجام شد. محلول‌پاشی ملاتونین در پنج سطح شامل صفر (شاهد)، 1، 10، 100 و 1000 میکرومولار در مرحله سبز روشن میوه انجام شد. برای بررسی اثر تیمارها بر فرآیند رسیدن، میوه‌ها در سه زمان ...  بیشتر پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر ملاتونین بر رسیدن، کیفیت و عمر پس از برداشت توت‌فرنگی و انتخاب غلظت‌های مؤثر آن، در گلخانه روی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کوئین الیزا انجام شد. محلول‌پاشی ملاتونین در پنج سطح شامل صفر (شاهد)، 1، 10، 100 و 1000 میکرومولار در مرحله سبز روشن میوه انجام شد. برای بررسی اثر تیمارها بر فرآیند رسیدن، میوه‌ها در سه زمان 5، 10 و 15 روز پس از تیمار برداشت و تغییرات رشدی و فیزیولوژیکی آن‌ها بررسی شد. همچنین به منظور بررسی اثر ملاتونین بر عمر و کیفیت پس از برداشت، میوه‌ها پس از برداشت در مرحله رسیدن در سردخانه با دمای 4 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 12 روز نگهداری شدند. نتایج تیمار 1000 میکرومولار موجب افزایش میزان ABA و آنزیم PAL طی فرآیند رسیدن شد. همچنین تیمار 10 میکرومولار موجب کاهش میزان تولید ABA نسبت به نمونه‌های شاهد شد. نتایج نمونه‌های پس از برداشت نشان داد که میوه‌های تیمار شده با ملاتونین در غلظت 100 میکرومولار در طول نگهداری میزان سفتی بیشتری داشتند که با نسبت بالاتر TSS/TA همراه بود. علاوه بر کیفیت حسی، میزان تجمع فنل، آنتوسیانین و آسکوربیک اسید به همراه ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در میوه‌های برداشت شده از بوته‌های تیمار 100 میکرومولار ملاتونین در مقایسه با بوته‌های تیمار شاهد در طول نگهداری بالاتر بود. بر اساس نتایج می‌توان بیان نمود که اثر غلظت‌های متفاوت ملاتونین بر فرآیند رسیدن توت‌فرنگی نشان داد که غلظت 1000 میکرومولار موجب تسریع رسیدن نسبت به شاهد شده است. تیمار 10 میکرومولار ملاتونین موجب تأخیر در رسیدن نسبت به نمونه‌های شاهد گردید.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

16. تأثیر اسیدسالیسیلیک و جاسمونیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ماریتیغال(Silybum marianum) تحت تنش گرمایی

مریم موسوی عوری؛ سدابه جهانبخش؛ محمد مدرسی؛ قاسم پرمون؛ علی عبادی؛ محمد امین کهن مو

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مهر 1399

چکیده

  کاربرد مواد تنظیم کننده گیاهی یکی راهکارهای جهت حفظ عملکرد و افزایش ترکیبات مؤثره گیاهان دارویی تحت شرایط تنش می‌باشد. از اینرو این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر سالیسلیک اسید و جاسمونیک اسید بر خصوصیات کمی گیاه دارویی ماریتیغال تحت شرایط تنش گرمای به‌صورت کرت خورده شده فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا ...  بیشتر کاربرد مواد تنظیم کننده گیاهی یکی راهکارهای جهت حفظ عملکرد و افزایش ترکیبات مؤثره گیاهان دارویی تحت شرایط تنش می‌باشد. از اینرو این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر سالیسلیک اسید و جاسمونیک اسید بر خصوصیات کمی گیاه دارویی ماریتیغال تحت شرایط تنش گرمای به‌صورت کرت خورده شده فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل تنش گرما (شاهد (تاریخ کشت مطلوب)، تنش گرما (تاریخ کشت دیرهنگام)) و فاکتورهای فرعی شامل هورمون سالیسلیک اسید در 5 سطح (صفر، 5/12، 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) و جاسمونیک اسید در سه سطح (صفر ، 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر) بود. نتایج نشان داد که اثر تنش گرما بر تمام صفات مورد مطالعه در سطح آماری یک درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل تنش گرما در هورمون سالیسلیک اسید و اثر متقابل تنش گرما در هورمون جاسمونیک اسید و همچنین اثرات متقابل سه‌گانه برای صفات تعداد دانه در گل، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، درصد و عملکرد روغن دانه و بازده عصاره تام معنی‌دار بود. تنش موجب کاهش عملکرد دانه، تعداد دانه و وزن هزار دانه همچنین کاهش درصد و عملکرد روغن و بازده تام شد. کاربرد سالیسلیک اسید و جاسمونیک اسید موجب کاهش تأثیرات منفی تنش شده، به‌طوری‌که بالاترین مقدار این صفات از غلظت‌های 5/12 تا 50 میلی‌گرم بر لیتر سالیسلیک اسید و مصرف 1 میلی‌گرم جاسمونیک اسید به دست آمد. در مجموع کاربرد سالیسلیک اسید و جاسمونیک اسید می‌تواند سبب بهبود خصوصیات کمی و کیفی ماریتیغال تحت شرایط تنش گرما گردد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

17. تاثیر نیتروپروساید بر تنش اکسیداتیو القا شده توسط آرسنیک در گیاهچه‌های گندم

منصوره صدرایی؛ احمد مهربان؛ ابولفضل توسلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مهر 1399

چکیده

  در این تحقیق، نقش تنظیمی احتمالی نیتروپروساید (NO) در کاهش تنش اکسیداتیو گیاهچه‌های گندم تحت سمیت آرسنیک مورد بررسی قرار گرفت. گیاهچه‌های 20 روزه گندم تحت تیمار آرسنیک (0، 25 و 50 میکرومولار) و نیتروپروساید (0، 50 و 100 میکرومولار) قرار گرفتند و به صورت هیدروپونیک به مدت 20 روز در این شرایط رشد کردند. تیمار آرسنیک باعث کاهش محتوای نسبی آب و کلروفیل ...  بیشتر در این تحقیق، نقش تنظیمی احتمالی نیتروپروساید (NO) در کاهش تنش اکسیداتیو گیاهچه‌های گندم تحت سمیت آرسنیک مورد بررسی قرار گرفت. گیاهچه‌های 20 روزه گندم تحت تیمار آرسنیک (0، 25 و 50 میکرومولار) و نیتروپروساید (0، 50 و 100 میکرومولار) قرار گرفتند و به صورت هیدروپونیک به مدت 20 روز در این شرایط رشد کردند. تیمار آرسنیک باعث کاهش محتوای نسبی آب و کلروفیل و افزایش محتوای پرولین شد. آرسنیک (50 میکرومولار) همچنین باعث افزایش محتوای مالون دی آلدئید (173%)، پراکسید هیدروژن (194%)، گلوتاتیون احیا شده (89%) و گلوتاتیون اکسید شده (138%) شد، درحالی که باعث کاهش آسکوربیک اسید (41%) و نسبت گلوتاتیون احیا شده به اکسید شده (21%) نسبت به تیمار شاهد شد. افزایش غلظت آرسنیک باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون S-ترانسفراز و آسکوربات پراکسیداز شد. فعالیت دهیدروآسکوربات ردوکتاز و گلی اکسالاز I در هر دو سطوح آرسنیک کاهش یافت درحالی که گلوتاتیون پراکسیداز و گلی اکسالاز II فقط تحت غلظت 50 میکرومولار آرسنیک کاهش یافت. تیمار نیتروپروساید باعث افزایش محتوای نسبی آب، کلروفیل، پرولین، محتوای آسکوربیک اسید و گلوتاتیون، و همچنین بهبود فعالیت آنزیم‌های دهیدروآسکوربات ردوکتاز، مونودهیدروآسکوربات ردوکتاز، گلوتاتیون پراکسیداز، کاتالاز و گلی اکسالاز I و II در گیاهچه‌های گندم تحت سمیت آرسنیک شد. این نتایج پیشنهاد می‌کند که نیتروپروساید باعث افزایش تحمل گیاه به آسیب تنش اکسیداتیو حاصل از سمیت آرسنیک از طریق افزایش سیستم دفاعی آنتی اکسیدان و مسیر گلی اکسالاز شد که در نهایت باعث بهبود رشد گیاه شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

18. شناسایی ترکیبات شیمیایی و ارزیابی اثرات آللوپاتیک اندام های مختلف علف هرز پیچک صحرایی بر شاخص های رشد و فیزیولوژیک گندم نان

محمد پوراسمعیل؛ روح اله متفکر آزاد؛ محسن سبزی نوجه ده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 تیر 1399

چکیده

  آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد ...  بیشتر آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد و فیزیولوژی دانه رست‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در مجموع 23 ترکیب شیمیایی در عصاره‌ها شناسایی شد که ترکیبات غالب شامل متیل پالمیتات، پالمیتیک اسید، 9- اوکتادکنال، 9- اوکتا دکانوئیک اسید، لینولئیک اسید، اولئیک اسید و استیریک اسید بودند. نتایج نشان داد که جوانه زنی و رشد گندم تحت غلظت‌های مختلف عصاره پیچک صحرایی بخصوص در غلظت های بالاتر (50 و 100 گرم بر لیتر) کاهش می‌یابد. همچنین محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر عصاره‌ها بر محتوای پروتئین محلول کل بیشتر افزایشی بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در غلظت‌های پایین افزایش یافت ولی غلظت‌های بالاتر موجب مهار فعالیت این آنزیم شدند. در حالت کلی، فعالیت آنزیم پراکسیداز روند کاهشی از خود نشان داد. محتوای مالون دی آلدهید با افزایش غلظت عصاره‌ها افزایش یافت که نشانگر ایجاد تنش اکسیداتیو در دانه رست‌های گندم بود. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که عصاره اندام‌های مختلف پیچک صحرایی به شدت رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گندم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب ایجاد تنش اکسیداتیو می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

19. بررسی برهمکنش تیمارهای زیستی و غیر زیستی بر تغییرات آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی در گیاه گشنیز (Coriandrum sativum) تحت تنش سرب

حمیده فاطمی؛ بهروز اسماعیل پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399

چکیده

  این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 ...  بیشتر این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 باکتری و میکوریز) بر گیاه گشنیز انجام شد. صفات مورد اندازه‌گیری در این پژوهش شامل بیومس گیاهی، فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، مالون دآلدهید، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان بود. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از کاهش معنی‌دار بیومس گیاهی دراثر غلظت‌های مختلف سرب بود، علاوه براین محتوی مالون دآلدهید، فعالیت آنزیم پراکسیداز، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان همسو با افزایش غلظت سرب افزایش یافت اما سرب تنها تا غلظت 500 پی‌پی‌ام توانست فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسیدیسموتاز را افزایش دهد. نکته قابل توجه برهمکنش تیمار جدایه 6 باکتری و یا میکوریز با تیمار محلول‌پاشی با 3 میلی مولار نانو ذرات سیلیسیم بود که در اکثر صفات سبب افزایش آن‌ها شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

20. تاثیر تیمارهای مختلف بر شکست خواب و شاخص‌های جوانه‌‌‌زنی بذر گونه دارویی شیرین‌بیان

اسماعیل شیدای کرکج؛ مینا امانی؛ مهدی یونسی حمزه خانلو؛ اسفندیار جهانتاب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1399

چکیده

  گیاه شیرین‌بیان به دلیل داشتن برخی ترکیبات نظیر اسید گلیسیریزیک طبیعی در صنایع داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پژوهش در شرایط آزمایشگاهی با هدف بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر شاخص‌های مختلف جوانه‌زنی بذر گونه دارویی شیرین‌بیان انجام شد. تیمارهای آب جوش، نگهداری بذر در گرما و سرما، بدون تیمار (شاهد) و کشت در خاک با 5 تکرار ...  بیشتر گیاه شیرین‌بیان به دلیل داشتن برخی ترکیبات نظیر اسید گلیسیریزیک طبیعی در صنایع داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پژوهش در شرایط آزمایشگاهی با هدف بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر شاخص‌های مختلف جوانه‌زنی بذر گونه دارویی شیرین‌بیان انجام شد. تیمارهای آب جوش، نگهداری بذر در گرما و سرما، بدون تیمار (شاهد) و کشت در خاک با 5 تکرار بر روی بذور شیرین بیان اعمال شد و طی روزهای مختلف تعداد بذور جوانه‌زده تا رسیدن به یک میزان ثابت، شمارش شدند. در نهایت طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه، درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی بذر، شاخص بنیه بذر و ضریب آلومتری برای تیمارهای مختلف محاسبه گردید. همچنین ضریب آلومتری مشخص نمود که ساقه‌چه و ریشه‌چه بذور کشت شده در خاک در حالت توازن رشدی قرار دارند. در تیمار نگهداری بذر در آب جوش، درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر و ضریب آلومتری بیشترین مقدار و میانگین زمان جوانه‌زنی بذر کمترین میزان را داشتند. نتایج تیمار آب داغ حاکی از آن بود که بیش از 40 درصد بذرها جوانه زدند و در مقایسه با سایر تیمارها در رتبه نخست قرار گرفت. تیمارهای سرمادهی در فریزر و گرمادهی در آون در مقایسه با تیمار شاهد تاثیری بر میزان شاخص‌های جوانه‌زنی بذر نداشت. بنابراین به طور کلی می‌توان عنوان کرد، وجود خاک سبب ریشه‌ زایی و رشد گیاهچه بهتری نسبت به سایر تیمارها شده است و تیمار جوشاندن بذور در آب به مدت پنج دقیقه به واسطه نرم‌کردن پوسته می‌تواند عملکرد شاخص‌های جوانه‌زنی بذر را تا حدود زیادی بهبود بخشد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

21. تاثیر یونیکونازول و کودهای بیولوژیک بر عملکرد، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی صفات فیزیولوژیک گندم تحت شرایط شوری خاک

فاطمه اقایی؛ رئوف سید شریفی؛ حامد نریمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 بهمن 1399

چکیده

  ببه منظور بررسی تاثیر یونیکونازول و کودهای بیولوژیک بر عملکرد، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی صفات فیزیولوژیک گندم تحت شرایط شوری خاک، آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1397 در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارها شامل شوری خاک در چهار سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد یا ...  بیشتر ببه منظور بررسی تاثیر یونیکونازول و کودهای بیولوژیک بر عملکرد، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی صفات فیزیولوژیک گندم تحت شرایط شوری خاک، آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1397 در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارها شامل شوری خاک در چهار سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد یا شوری 72/1 دسی‌زیمنس بر متر و اعمال شوری‌های 40، 80 و 120 میلی‌مولار در خاک به ترتیب معادل 68/3، 37/7 و 06/11 دسی‌زیمنس بر متر) و کاربرد یونیکونازول و کودهای زیستی در هفت سطح (قارچ میکوریز، یونیکونازول، باکتری سودوموناس، میکوریز با سودوموناس، میکوریز با یونیکونازول، کاربرد میکوریز با یونیکونازول و سودوموناس و شاهد) بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کاربرد تواًم میکوریز با سودوموناس و یونیکونازول در شرایط عدم اعمال شوری، فلورسانس بیشینه (17/82 %)، فلورسانس متغیر (5/287 %)، عملکرد کوانتومی (41/65 %)، شاخص کلروفیل (23/106 %)، میزان نیتروژن برگ (66/76 %) و محتوای آب نسبی برگ پرچم (76/101 %) را در مقایسه با شوری 120 میلی‌مولار خاک و عدم کاربرد یونیکونازول و کودهای زیستی افزایش داد. بیشترین هدایت الکتریکی و فلورسانس حداقل (Fo) در بالاترین سطح شوری بدست آمد. همچنین کاربرد توام میکوریز با سودوموناس و یونیکونازول در شرایط عدم اعمال شوری عملکرد تک بوته نسبت به شرایط عدم کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول و در بالاترین سطح از شوری خاک حدود 84/108 درصد افزایش داد. براساس نتایج این بررسی، به نظر می‌رسد کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول می‌تواند در بهبود عملکرد گندم در شرایط شوری خاک پیشنهاد شود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

22. بررسی اثر پرایمینگ توأم بذرهای گندم با اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن برای القاء تحمل به شوری

قادر حبیبی؛ عذرا حسینی نژاد

دوره 33، شماره 4 ، زمستان 1399، ، صفحه 879-893

چکیده

  در این پژوهش، اثر پرایمینگ اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن بر بهبود تحمل به شوری دانهرستهای گندم (Triticum aestivum L. cv Mihan) بررسی شد. بذرها به مدت 24 ساعت داخل آب مقطر (شاهد)، غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پراکسیدهیدروژن (1، 20 و 200 میلی مولار) خیسانده شدند. پس از گذشت یک هفته، ...  بیشتر در این پژوهش، اثر پرایمینگ اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن بر بهبود تحمل به شوری دانهرستهای گندم (Triticum aestivum L. cv Mihan) بررسی شد. بذرها به مدت 24 ساعت داخل آب مقطر (شاهد)، غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پراکسیدهیدروژن (1، 20 و 200 میلی مولار) خیسانده شدند. پس از گذشت یک هفته، دانهرستها به محیط کشت هیدروپونیک حاوی محلول غذایی هوگلند منتقل شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. شوری 200 میلیمولار وزن خشک اندام هوایی دانهرستهای گندم را 25 درصد کاهش داد. پرایمینگ بذرو با پراکسید هیدروژن 20 میلیمولار باعث کاهش تولید مالون دی آلدئید در شرایط تنش شوری گردید. با کاهش مالون دی آلدئید در دانهرستهای حاصل از پرایمینگ پراکسید هیدروژن، آسیب شوری بر ظرفیت فتوسنتزی و وزن خشک تخفیف یافت. با اینکه تیمار پرایمینگ اسید سالیسیلیک نتوانست باعث تخفیف اثرات تنش شوری بر رشد و فتوسنتز گندم شود، دانهرستهای رشد یافته از پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن مقاومت بیشتری به تنش شوری نشان دادند. این افزایش مقاومت با افزایش 45 درصدی (نسبت به شاهد) مقدار فنل کل و ارتقاء 37 درصدی میزان فعالیت آنزیم کاتالاز همراه بود. در نتیجه شاخص پراکسیداسیون لیپیدها در تیمار توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن کاهش معنی دار نشان داد. همچنین پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن باعث تخفیف اثرات تنش شوری بر ظرفیت فتوشیمیایی فتوسیستم II گردید.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

23. برهمکنش شوری و جیبرلین بر ریزش برگ، ماده خشک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و محتوای عناصر در گواوا (Psidium guajava L)

زهرا پشنگه؛ منصوره شمیلی؛ فرزین عبدالهی؛ مصطفی قاسمی

دوره 33، شماره 4 ، زمستان 1399، ، صفحه 932-942

چکیده

  میوه گواوا منبع بسیار غنی از ویتامین ث، با امکان دوبار میوه دهی در سال و عملکرد بالا، درآمد قابل توجهی را برای تولید‌کنندگان به ارمغان می‌آورد. اما ازآنجا که عمده مناطق گرمسیر کشور با معضل شوری آبی مواجه هستند، کشت این گیاه در مناطق مذکور می‌تواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار دهد. لذا در این تحقیق میزان ریزش برگ، ماده خشک، ...  بیشتر میوه گواوا منبع بسیار غنی از ویتامین ث، با امکان دوبار میوه دهی در سال و عملکرد بالا، درآمد قابل توجهی را برای تولید‌کنندگان به ارمغان می‌آورد. اما ازآنجا که عمده مناطق گرمسیر کشور با معضل شوری آبی مواجه هستند، کشت این گیاه در مناطق مذکور می‌تواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار دهد. لذا در این تحقیق میزان ریزش برگ، ماده خشک، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و محتوای عناصر در نهال-های بذری گواوا، تحت تاثیر سطوح مختلف کلرید‌سدیم (7/1، 3 و 6 دسی زیمنس بر متر) و جیبرلیک-اسید (0، 250 و 500 پی‌پی‌ام) مورد مطالعه قرار گرفت. بنا به نتایج با افزایش سطوح شوری از 3 تا 6 دسی زیمنس بر متر، بر میزان کلر و نسبت کلسیم به مجموع سدیم و پتاسیم، نسبت سدیم به پتاسیم، نسبت کلسیم به منیزیم و نسبت سدیم به کلسیم در برگ و ریشه افزوده و از تعداد برگ و ماده خشک کاسته شد. همچنین شوری باعث کاهش در میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز و افزایش در فعالیت کاتالاز گردید. بیشترین میزان سدیم و کمترین میزان پتاسیم در تیمار شوری 6 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. محلول‌پاشی شاخساره با جیبرلیک‌اسید (500 پی‌پی‌ام ) تحت تنش شوری، با افزایش میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم، توزیع بهتر کلسیم و کاهش ریزش برگ همراه بود و به عنوان راهکاری موثر در تخفیف خسارت وارده از تنش شوری بر نهال گواوا معرفی می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

24. تأثیر کاربرد پس از برداشت پوترسین بر عمر ماندگاری گل بریده ارقام ژربرا(Stanza و Pink Elegance)

میثم محمدی؛ میترا اعلائی؛ مهدی صیدی

دوره 33، شماره 3 ، پاییز 1399، ، صفحه 646-658

چکیده

  ژربرا یکی از گل‌های شاخه بریده مهم است که به دلیل پژمردگی سریع و خمیدگی گردن عمر ماندگاری آن پس از برداشت پایین است. به منظور بهبود کیفیت و ماندگاری ارقام Stanza”" و Pink Elegance”" گل شاخه بریده ژربرا توسط کاربرد پوترسین در پس از برداشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل ...  بیشتر ژربرا یکی از گل‌های شاخه بریده مهم است که به دلیل پژمردگی سریع و خمیدگی گردن عمر ماندگاری آن پس از برداشت پایین است. به منظور بهبود کیفیت و ماندگاری ارقام Stanza”" و Pink Elegance”" گل شاخه بریده ژربرا توسط کاربرد پوترسین در پس از برداشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی در غلظت چهار میلی‌مولار، تیمار موقت (پالس) هشت میلی‌مولار، تیمار دائم (گلجایی) دو میلی‌مولار و شاهد بودند. نتایج نشان داد که رقم Stanza دارای عمر گلجایی و کیفیت بهتری نسبت به رقم Pink Elegance پس از برداشت بود. در این آزمایش تمام تیمارهای پوترسین باعث افزایش عمر گلجایی در هردو رقم شدند، بطوریکه بیشترین عمر گلجایی به ترتیب مربوط به تیمار دائم، تیمار موقت و تیمار محلول‌پاشی بود. در بیشتر موارد، تمام ‌تیمارهای پوترسین باعث حفظ کیفیت پس از برداشت گل‌های ژربرا طی چهار و هشت روز ماندگاری شدند. تیمار دائم پوترسین در هردو رقم دارای وزن تر نسبی، جذب محلول گلجایی، بازارپسندی، TSS، CAT و PAL بیشتر، EC و MDA کمتری بود. در مقابل کمترین کیفیت نیز مربوط به شاهد بود هرچند که در برخی موارد مانند TSS، EC، CAT و PAL با تیمار محلول‌پاشی فاقد اختلاف معنی‌دار بود. به طور کلی بهترین نتیجه مربوط به تیمار دائم پوترسین (11 روز عمر گلجایی برای رقم Stanza و 10 روز عمر گلجایی برای رقم Pink Elegance) و در مرتبه‌ بعدی تیمار موقت بود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

25. واکنش فیزیولوژیکی گیاه دارویی مرزنجوش(Origanum majorana) به متیل جاسمونات در شرایط تنش خشکی

مرضیه فارسی؛ فرزین عبدالهی؛ امین صالحی؛ شیوا قاسمی

دوره 33، شماره 3 ، پاییز 1399، ، صفحه 674-688

چکیده

  بمرزنجوش (Origanum majorana L.) از خانواده نعناییان می‌باشد. تنش خشکی باعث محدود شدن رشد گیاهان دارویی از جمله مرزنجوش می‌شود. در این بررسی، واکنش مرزنجوش به متیل جاسمونات (غلظت‌های 0 و 100 میکرومولار) در شرایط تنش خشکی (رطوبت خاک معادل %50 (تنش متوسط)، %75 (تنش ملایم) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، ...  بیشتر بمرزنجوش (Origanum majorana L.) از خانواده نعناییان می‌باشد. تنش خشکی باعث محدود شدن رشد گیاهان دارویی از جمله مرزنجوش می‌شود. در این بررسی، واکنش مرزنجوش به متیل جاسمونات (غلظت‌های 0 و 100 میکرومولار) در شرایط تنش خشکی (رطوبت خاک معادل %50 (تنش متوسط)، %75 (تنش ملایم) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر وزن تر و خشک، ارتفاع بوته، میزان کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، فعالیت آنزیم کاتالاز و قند محلول معنی‌دار گردید. تنش متوسط موجب کاهش کلروفیل کل و افزایش میزان کاروتنوئید، آنزیم کاتالاز و قند محلول به ترتیب به میزان 52/15، 25/38، 63/79 و 86/42 درصد در مقایسه با شاهد گردید. افزایش درصد اسانس حاصل از برگ گیاه در شرایط تنش خشکی معنی‌دار نبود. محلول‌پاشی متیل‌جاسمونات موجب افزایش کلرفیل a، b، کلروفیل کل، فعالیت آنزیم کاتالاز و قندمحلول به ویژه در شرایط بدون تنش و تنش متوسط گردید. نتایج نشان داد که متیل -جاسمونات ضمن افزایش میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و مقدار قند محلول گیاه به نحوی از فعالیت رادیکال‌های آزاد تحت تنش متوسط جلوگیری کرده و به این ترتیب بقای بیشتر گیاه را تضمین می‌نماید. به‌طورکلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از متیل‌جاسمونات می‌تواند راهکاری مناسب برای مقابله با شرایط تنش خشکی در گیاه مرزنجوش باشد.

---

• مشاهده مقاله