فیزیولوژی

1. اثر محلول‌پاشی قبل از برداشت ملاتونین بر رسیدن و ویژگی‌های کیفی پس از برداشت میوه توت‌فرنگی (Fragaria × anannasa cv. Queen Elisa)

سیروان منصوری؛ حسن ساری خانی؛ محمد سیاری؛ مرتضی سلیمانی اقدم؛ محمدعلی عسکری سرچشمه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 خرداد 1399

چکیده

  پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر ملاتونین بر رسیدن، کیفیت و عمر پس از برداشت توت‌فرنگی و انتخاب غلظت‌های مؤثر آن، در گلخانه روی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کوئین الیزا انجام شد. محلول‌پاشی ملاتونین در پنج سطح شامل صفر (شاهد)، 1، 10، 100 و 1000 میکرومولار در مرحله سبز روشن میوه انجام شد. برای بررسی اثر تیمارها بر فرآیند رسیدن، میوه‌ها در سه زمان ...  بیشتر پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر ملاتونین بر رسیدن، کیفیت و عمر پس از برداشت توت‌فرنگی و انتخاب غلظت‌های مؤثر آن، در گلخانه روی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کوئین الیزا انجام شد. محلول‌پاشی ملاتونین در پنج سطح شامل صفر (شاهد)، 1، 10، 100 و 1000 میکرومولار در مرحله سبز روشن میوه انجام شد. برای بررسی اثر تیمارها بر فرآیند رسیدن، میوه‌ها در سه زمان 5، 10 و 15 روز پس از تیمار برداشت و تغییرات رشدی و فیزیولوژیکی آن‌ها بررسی شد. همچنین به منظور بررسی اثر ملاتونین بر عمر و کیفیت پس از برداشت، میوه‌ها پس از برداشت در مرحله رسیدن در سردخانه با دمای 4 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 12 روز نگهداری شدند. نتایج تیمار 1000 میکرومولار موجب افزایش میزان ABA و آنزیم PAL طی فرآیند رسیدن شد. همچنین تیمار 10 میکرومولار موجب کاهش میزان تولید ABA نسبت به نمونه‌های شاهد شد. نتایج نمونه‌های پس از برداشت نشان داد که میوه‌های تیمار شده با ملاتونین در غلظت 100 میکرومولار در طول نگهداری میزان سفتی بیشتری داشتند که با نسبت بالاتر TSS/TA همراه بود. علاوه بر کیفیت حسی، میزان تجمع فنل، آنتوسیانین و آسکوربیک اسید به همراه ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در میوه‌های برداشت شده از بوته‌های تیمار 100 میکرومولار ملاتونین در مقایسه با بوته‌های تیمار شاهد در طول نگهداری بالاتر بود. بر اساس نتایج می‌توان بیان نمود که اثر غلظت‌های متفاوت ملاتونین بر فرآیند رسیدن توت‌فرنگی نشان داد که غلظت 1000 میکرومولار موجب تسریع رسیدن نسبت به شاهد شده است. تیمار 10 میکرومولار ملاتونین موجب تأخیر در رسیدن نسبت به نمونه‌های شاهد گردید.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

2. برهمکنش شوری و جیبرلین بر ریزش برگ، ماده خشک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و محتوای عناصر در گواوا (Psidium guajava L)

زهرا پشنگه؛ منصوره شمیلی؛ فرزین عبدالهی؛ مصطفی قاسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 شهریور 1398

چکیده

  میوه گواوا منبع بسیار غنی از ویتامین ث، با امکان دوبار میوه دهی در سال و عملکرد بالا، درآمد قابل توجهی را برای تولید‌کنندگان به ارمغان می‌آورد. اما ازآنجا که عمده مناطق گرمسیر کشور با معضل شوری آبی مواجه هستند، کشت این گیاه در مناطق مذکور می‌تواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار دهد. لذا در این تحقیق میزان ریزش برگ، ماده خشک، ...  بیشتر میوه گواوا منبع بسیار غنی از ویتامین ث، با امکان دوبار میوه دهی در سال و عملکرد بالا، درآمد قابل توجهی را برای تولید‌کنندگان به ارمغان می‌آورد. اما ازآنجا که عمده مناطق گرمسیر کشور با معضل شوری آبی مواجه هستند، کشت این گیاه در مناطق مذکور می‌تواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار دهد. لذا در این تحقیق میزان ریزش برگ، ماده خشک، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و محتوای عناصر در نهال-های بذری گواوا، تحت تاثیر سطوح مختلف کلرید‌سدیم (7/1، 3 و 6 دسی زیمنس بر متر) و جیبرلیک-اسید (0، 250 و 500 پی‌پی‌ام) مورد مطالعه قرار گرفت. بنا به نتایج با افزایش سطوح شوری از 3 تا 6 دسی زیمنس بر متر، بر میزان کلر و نسبت کلسیم به مجموع سدیم و پتاسیم، نسبت سدیم به پتاسیم، نسبت کلسیم به منیزیم و نسبت سدیم به کلسیم در برگ و ریشه افزوده و از تعداد برگ و ماده خشک کاسته شد. همچنین شوری باعث کاهش در میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز و افزایش در فعالیت کاتالاز گردید. بیشترین میزان سدیم و کمترین میزان پتاسیم در تیمار شوری 6 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. محلول‌پاشی شاخساره با جیبرلیک‌اسید (500 پی‌پی‌ام ) تحت تنش شوری، با افزایش میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم، توزیع بهتر کلسیم و کاهش ریزش برگ همراه بود و به عنوان راهکاری موثر در تخفیف خسارت وارده از تنش شوری بر نهال گواوا معرفی می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

3. بررسی اثر سالیسیسیلیک اسید بر شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی بادرنجبویه تحت تنش کادمیوم

منوره حیدری؛ صدیقه اسمعیل زاده بهابادی؛ محمدحسین سنگتراش

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 تیر 1399

چکیده

  کادمیوم یکی از فلزات سنگین می‌باشد که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. در این راستا استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی از جمله سالیسیلیک‌ اسید جهت تخفیف اثرات سمی کادمیوم به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی بر‌هم‌کنش کلرید‌کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، ...  بیشتر کادمیوم یکی از فلزات سنگین می‌باشد که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. در این راستا استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی از جمله سالیسیلیک‌ اسید جهت تخفیف اثرات سمی کادمیوم به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی بر‌هم‌کنش کلرید‌کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، میزان کربوهیدرات و پرولین گیاه بادرنجبویه اجرا گردید. این آزمایش در سال 1396 به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی و سه تکرار در دانشگاه زابل اجرا شد. عامل‌های آزمایش شامل چهار سطح کلرید کادمیوم (0، 1/0، 5/0، 1 میکرومولار) و عامل دوم محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید در سه سطح (0، 5/0، 1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد شاخص‌های مختلف رشد از جمله وزن ریشه و ساقه، طول ریشه و ساقه تحت تأثیر تنش کادمیوم کاهش یافت و افزودن سالیسیلیک اسید باعث بهبود شاخص‌های رشد شد. میزان کربوهیدرات و پروتئین تحت تنش کادمیوم کاهش یافت و سالیسیلیک اسید باعث تعدیل این کاهش شد. نتایج نشان داد که با بالارفتن سطح تنش، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، آسکوربات‌پراکسیداز، گایاکول‌پراکسیداز و میزان مالون‌دی‌آلدهید افزایش یافتند. درحالیکه سالیسیلیک اسید باعث کاهش میزان مالون‌دی‌آلدهید و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان گردید. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت گفت سالیسیلیک اسید به عنوان یک مولکول پیام‌رسان اثر‌های مضر حاصل از تنش را کاهش داد و سبب بهبود تحمل تنش کادمیوم در بادرنجبویه شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

4. تاثیر پوترسین در افزایش تحمل گندم به تنش خشکی بر برخی شاخص های بیوشیمیایی در گندم

میلاد خیری سیس؛ سودابه جهاتبخش گده کهریز؛ سیده یلدا رئیسی ساداتی،

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  به منظور بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (85 درصد، 65 درصد ظرفیت زراعی و شاهد) و فاکتور دوم شامل ده رقم گندم (لاین 27، کوهدشت، زاگرس، لاین 24، گنبد، لاین 28، لاین 40، لاین 39، لاین 25 و لاین 23) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی پوترسین ...  بیشتر به منظور بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (85 درصد، 65 درصد ظرفیت زراعی و شاهد) و فاکتور دوم شامل ده رقم گندم (لاین 27، کوهدشت، زاگرس، لاین 24، گنبد، لاین 28، لاین 40، لاین 39، لاین 25 و لاین 23) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی پوترسین با غلظت‌های (صفر، 088/0 گرم در لیتر و 178/0 گرم در لیتر) در نظر گرفته شد. محلول-پاشی پوتریسین در مرحله‌ی سه برگچه‌ای گیاهچه صورت گرفت. و یک روز پس از محلول‌پاشی پوتریسین، تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی اعمال شد و یک هفته بعد از قرار گرفتن گیاه در تنش مورد نظر، نمونه‌برداری انجام گرفت. بدین منظور میزان پروتئین کل، قند محلول، میزان اسید آمینه‌های لیزین و متیونین، رنگدانه آنتوسیانین و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (کاتالاز، پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز) و پرولین ارزیابی شد. بررسی‌ها نشان داد که تحت تیمار پوتریسین غلظت اسید آمینه پرولین و کربوهیدرات که در مکانیسم‌های دفاعی گیاه نقش اساسی دارند افزایش یافت. میزان فعالیت کاتالاز و پراکسیداز با افزایش غلظت پوتریسین کاهش و میزان فعالیت پلی‌فنل‌اکسیداز در ارقام کوهدشت، لاین 23، لاین 24، لاین 25، لاین 27، لاین 39 و لاین 40 افزایش و در ارقام گنبد، زاگرس و لاین 28 کاهش یافت. همچنین با افزایش تنش خشکی، میزان پروتئین در ارقام گنبد، کوهدشت، لاین 25، لاین 27 و لاین 28 افزایش و در ارقام زاگرس، لاین 23، لاین 24، لاین 39 و لاین 40 کاهش یافت.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

5. تاثیر اسانس آنیسون بر خصوصیات بیوشیمیایی و عمرانبارمانی توت فرنگی رقم آلبیون

بهاره قربانی؛ حبیب شیرزاد؛ ابوالفضل علیرضالو

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1398

چکیده

  میوه توت فرنگی پس از برداشت، به ‌سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به‌دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به‌دست مصرف‌کنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می‌رسد، حساسیت میوه‌های توت فرنگی به صدمه‌های سرما یکی از مهمترین فاکتورهای است که انبارداری آنها ...  بیشتر میوه توت فرنگی پس از برداشت، به ‌سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به‌دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به‌دست مصرف‌کنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می‌رسد، حساسیت میوه‌های توت فرنگی به صدمه‌های سرما یکی از مهمترین فاکتورهای است که انبارداری آنها را در دمای پایین برای مدت طولانی محدود می‌کند. تیمارهایی همچون اسانس‌ها با خاصیت آنتی‌اکسیدانی عمر انبارمانی را در میوه‌ها بالا می برد. در پژوهش حاضر به بررسی اثرات غوطه وری اسانس آنیسون روی کیفت و افزایش ماندگاری میوه توت فرنگی رقم آلبیون پرداخته شده است. میوه‌های توت فرنگی با اسانس صفر (شاهد)، 250، 500، 750 میکرولیتر بر لیتر تیمار و در دمای 1±5 با رطوبت نسبی 85 درصد برای مدت 30 روز ذخیره شدند. پارامترهایی مانندکاهش وزن‌میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون،pH ، موادجامدمحلول، ترکیبات فنلی، فلاونوئید، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH)، آنتوسیانین‌کل و میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز بررسی شدند. نتایج نشان دادند، کاهش وزن و آب از دست دهی، اسیدهای آلی در تمام تیمارها طی انبارمانی کاهش یافتند ولی در میوه‌های تیمار شده با اسانس 500 میکرولیتر بر لیتر آنیسون کمترکاهش یافتند. میزان ترکیبات فنلی، اسیدیته قابل تیتراسیون، موادجامدمحلول، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در میوه‌های تیمار شده با 500 میکرولیتر بر لیتر، بیشتر از شاهد بود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

6. تأثیر بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین بر برخی از خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)

علی راحمی کاریزکی؛ کاظم سراوانی؛ عبداللطیف قلی زاده؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ حسین صبوری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی و کمی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamonail) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال‌ زراعی94-1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا گردید. عامل اول تیمار کودی بقایای کرم ابریشم ...  بیشتر به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی و کمی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamonail) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال‌ زراعی94-1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا گردید. عامل اول تیمار کودی بقایای کرم ابریشم در 6 سطح (صفر، 5/2%، 5%، 5/7%، 10% و 20% بقایای کرم ابریشم) و عامل دوم کود بیولوژیکی نیتروکسین که شامل دو سطح تلقیح (25 میلی‌لیتر در هر کیلو خاک) و عدم تلقیح نیتروکسین بود. بر اساس نتایج، بیش‌ترین تعداد گل در گلدان، وزن گل و زیست توده در تیمار 5/7 درصد بقایای کرم ابریشم با تلقیح مشاهده شد. در سطوح پایین‌تر بقایای کرم ابریشم میزان فنل و آنزیم کاتالاز افزایش یافت. در حالی که در سطوح بالای بقایای کرم ابریشم (بالای 10 درصد) درصد اسانس و کامازولن افزایش یافت. در نتیجه می‌توان بیان کرد که کاربرد بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین به صورت تلفیقی باعث افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی بابونه گردید. بنابراین تیمار5/7 درصد بقایای کرم ابریشم با تلقیح نیتروکسین جهت تولید گل پیشنهاد می‌شود. اما تیمار 20 درصد بقایای کرم ابریشم با تلقیح نیتروکسین جهت تولید دارویی (اسانس) این گیاه توصیه می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

7. بررسی اثر پرایمینگ توأم بذرهای گندم با اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن برای القاء تحمل به شوری

قادر حبیبی؛ عذرا حسینی نژاد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 شهریور 1398

چکیده

  در این پژوهش، اثر پرایمینگ اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن بر بهبود تحمل به شوری دانهرستهای گندم (Triticum aestivum L. cv Mihan) بررسی شد. بذرها به مدت 24 ساعت داخل آب مقطر (شاهد)، غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پراکسیدهیدروژن (1، 20 و 200 میلی مولار) خیسانده شدند. پس از گذشت یک هفته، ...  بیشتر در این پژوهش، اثر پرایمینگ اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن بر بهبود تحمل به شوری دانهرستهای گندم (Triticum aestivum L. cv Mihan) بررسی شد. بذرها به مدت 24 ساعت داخل آب مقطر (شاهد)، غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پراکسیدهیدروژن (1، 20 و 200 میلی مولار) خیسانده شدند. پس از گذشت یک هفته، دانهرستها به محیط کشت هیدروپونیک حاوی محلول غذایی هوگلند منتقل شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. شوری 200 میلیمولار وزن خشک اندام هوایی دانهرستهای گندم را 25 درصد کاهش داد. پرایمینگ بذرو با پراکسید هیدروژن 20 میلیمولار باعث کاهش تولید مالون دی آلدئید در شرایط تنش شوری گردید. با کاهش مالون دی آلدئید در دانهرستهای حاصل از پرایمینگ پراکسید هیدروژن، آسیب شوری بر ظرفیت فتوسنتزی و وزن خشک تخفیف یافت. با اینکه تیمار پرایمینگ اسید سالیسیلیک نتوانست باعث تخفیف اثرات تنش شوری بر رشد و فتوسنتز گندم شود، دانهرستهای رشد یافته از پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن مقاومت بیشتری به تنش شوری نشان دادند. این افزایش مقاومت با افزایش 45 درصدی (نسبت به شاهد) مقدار فنل کل و ارتقاء 37 درصدی میزان فعالیت آنزیم کاتالاز همراه بود. در نتیجه شاخص پراکسیداسیون لیپیدها در تیمار توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن کاهش معنی دار نشان داد. همچنین پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن باعث تخفیف اثرات تنش شوری بر ظرفیت فتوشیمیایی فتوسیستم II گردید.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

8. بررسی برهمکنش تیمارهای زیستی و غیر زیستی بر تغییرات آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی در گیاه گشنیز (Coriandrum sativum) تحت تنش سرب

حمیده فاطمی؛ بهروز اسماعیل پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399

چکیده

  این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 ...  بیشتر این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 باکتری و میکوریز) بر گیاه گشنیز انجام شد. صفات مورد اندازه‌گیری در این پژوهش شامل بیومس گیاهی، فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، مالون دآلدهید، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان بود. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از کاهش معنی‌دار بیومس گیاهی دراثر غلظت‌های مختلف سرب بود، علاوه براین محتوی مالون دآلدهید، فعالیت آنزیم پراکسیداز، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان همسو با افزایش غلظت سرب افزایش یافت اما سرب تنها تا غلظت 500 پی‌پی‌ام توانست فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسیدیسموتاز را افزایش دهد. نکته قابل توجه برهمکنش تیمار جدایه 6 باکتری و یا میکوریز با تیمار محلول‌پاشی با 3 میلی مولار نانو ذرات سیلیسیم بود که در اکثر صفات سبب افزایش آن‌ها شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

9. شناسایی ترکیبات شیمیایی و ارزیابی اثرات آللوپاتیک اندام های مختلف علف هرز پیچک صحرایی بر شاخص های رشد و فیزیولوژیک گندم نان

محمد پوراسمعیل؛ روح اله متفکر آزاد؛ محسن سبزی نوجه ده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 تیر 1399

چکیده

  آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد ...  بیشتر آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد و فیزیولوژی دانه رست‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در مجموع 23 ترکیب شیمیایی در عصاره‌ها شناسایی شد که ترکیبات غالب شامل متیل پالمیتات، پالمیتیک اسید، 9- اوکتادکنال، 9- اوکتا دکانوئیک اسید، لینولئیک اسید، اولئیک اسید و استیریک اسید بودند. نتایج نشان داد که جوانه زنی و رشد گندم تحت غلظت‌های مختلف عصاره پیچک صحرایی بخصوص در غلظت های بالاتر (50 و 100 گرم بر لیتر) کاهش می‌یابد. همچنین محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر عصاره‌ها بر محتوای پروتئین محلول کل بیشتر افزایشی بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در غلظت‌های پایین افزایش یافت ولی غلظت‌های بالاتر موجب مهار فعالیت این آنزیم شدند. در حالت کلی، فعالیت آنزیم پراکسیداز روند کاهشی از خود نشان داد. محتوای مالون دی آلدهید با افزایش غلظت عصاره‌ها افزایش یافت که نشانگر ایجاد تنش اکسیداتیو در دانه رست‌های گندم بود. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که عصاره اندام‌های مختلف پیچک صحرایی به شدت رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گندم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب ایجاد تنش اکسیداتیو می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

10. القای مقاومت به تنش شوری در بذرهای بدست آمده از بوته های گندم محلول پاشی شده با نانواکسید روی و آهن

مجید رستمی؛ احمد جوادی؛ سید مجید حسینی زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  به منظور ارزیابی اثرات محلول‌پاشی گیاه مادری با نانواکسید روی و آهن بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه گندم در شرایط تنش شوری، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. در این پژوهش، علاوه بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه‌ گندم، برخی از پارامترهای بیوشیمیایی از قبیل محتوای ...  بیشتر به منظور ارزیابی اثرات محلول‌پاشی گیاه مادری با نانواکسید روی و آهن بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه گندم در شرایط تنش شوری، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. در این پژوهش، علاوه بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه‌ گندم، برخی از پارامترهای بیوشیمیایی از قبیل محتوای پروتئین محلول، قندهای محلول، پرولین و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاهچه اندازه‌گیری شد. تیمارهای آزمایش شامل نه سطح محلول‌پاشی (بدون محلول‌پاشی (شاهد)، نانواکسید آهن 750 میلی‌گرم در لیتر (NP-FeO750)، نانواکسید آهن 1500 میلی‌گرم در لیتر (NP-FeO1500)، نانواکسید روی750 میلی‌گرم در لیتر (NP-ZnO750)، نانواکسید روی 1500 میلی‌گرم در لیتر (NP-ZnO1500)، NP-FeO750 + NP-ZnO750، NP-FeO1500 + NP-ZnO750، NP-FeO750 + NP-ZnO1500 و NP-FeO1500 + NP-ZnO1500) و سه سطح تنش شوری(0، 75 و 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) بودند. نتایج نشان داد که، بذرهای گندم در شوری 150 میلی‌مولار کم‌ترین درصد و سرعت سبز شدن و شاخص‌های رشدی گیاهچه‌ را نشان داد. در همین سطح از تنش، غلظت قندهای محلول و پرولین آزاد گیاهچه بیش‌ترین و محتوای پروتئین محلول و کلروفیل‌های a و b کم‌ترین مقدار را به خود اختصاص دادند. از سوی دیگر، محلول‌پاشی نانو اکسید روی و آهن در گیاه مادری گندم اثرات بازدارنده تنش شوری بر همه صفات مورد بررسی به جز درصد سبز شدن بذر، شاخص طولی قدرت و پروتئین‌های محلول را به طور معنی‌داری تعدیل نمود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

11. اثر محلول‌پاشی آهن و روی بر برخی صفات بیوشیمیایی گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) تحت کمبود نیتروژن

زینب اصل محمدی؛ نیر محمدخانی؛ مسلم ثروتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 خرداد 1399

چکیده

  یکی از مهمترین علل محدود کننده رشد گیاهان کمبود مواد غذایی خاک است. نیتروژن به عنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف و ضروری برای تولید گیاه به شمار می‌رود که کمبود آن در بسیاری از مناطق کشور رایج است. یکی از روش‌های تامین نیاز غذایی گیاهان، کاربرد عناصر به صورت تغذیه برگی است. در مطالعه حاضر اثر محلول‌پاشی عناصر میکرو (آهن و روی) بر برخی ...  بیشتر یکی از مهمترین علل محدود کننده رشد گیاهان کمبود مواد غذایی خاک است. نیتروژن به عنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف و ضروری برای تولید گیاه به شمار می‌رود که کمبود آن در بسیاری از مناطق کشور رایج است. یکی از روش‌های تامین نیاز غذایی گیاهان، کاربرد عناصر به صورت تغذیه برگی است. در مطالعه حاضر اثر محلول‌پاشی عناصر میکرو (آهن و روی) بر برخی صفات رشدی و بیوشیمیایی گیاه آویشن باغی از جمله طول و وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل، قند محلول، پرولین و آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و محتوای اسانس تحت کمبود نیتروژن مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کمبود نیتروژن در دو سطح نرمال و کمبود و محلول‌پاشی عناصر کم‌مصرف (آهن و روی) در سه سطح شاهد، یک درصد و دو درصد از منبع سولفات آهن و سولفات روی بود. نتایج حاصل نشان داد که کمبود نیتروژن باعث کاهش محتوای کلروفیل و افزایش کاروتنوئید نسبت به شاهد شد. محتوای قند محلول، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در ریشه و برگ گیاه آویشن در شرایط کمبود نیتروژن افزایش یافت. محلول‌پاشی با عناصر کم-مصرف باعث بهبود کمبود نیتروژن شد و به طور کلی عنصر روی نسبت به آهن اثر بارزتری بر فاکتورهای بیوشیمیایی داشت. ترکیب اصلی اسانس آویشن تیمول بود که در شرایط کمبود نیتروژن و همچنین تحت محلول‌پاشی با عناصر کم‌مصرف افزایش یافت. بین فعالیت کاتالاز گیاه با فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز آن نیز همبستگی مثبت معنی داری (9/0

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

12. بهبود شاخص‌‌های رشدی و جوانه‌زنی بذر سرخارگل (Echinacea purpurea) توسط برخی تیمارهای قبل از برداشت و پرایمینگ بذر

حدیث حسن بیگی؛ میثم محمدی؛ مهدی صیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اسفند 1398

چکیده

  به منظور بررسی اثر کاربرد قبل از برداشت و پرایمینگ بذر توسط اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیتروژن بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی بذر سرخارگل این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی 1397 در شرایط مزرعه‌ای و سپس در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل اسید جیبرلیک در ...  بیشتر به منظور بررسی اثر کاربرد قبل از برداشت و پرایمینگ بذر توسط اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیتروژن بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی بذر سرخارگل این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی 1397 در شرایط مزرعه‌ای و سپس در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل اسید جیبرلیک در دو غلظت (100 و 200 میلی‌گرم در لیتر)، اسید سالیسیلیک در دو غلظت (100 و 200 میلی‌گرم در لیتر) و نیتروژن با منبع اوره در دو غلظت (3 و 6 گرم در لیتر) بودند که به صورت جداگانه و در ترکیب با همدیگر همراه با نمونه‌های شاهد به صورت محلول‌پاشی قبل از برداشت گیاهان (در طول دوره رشد رویشی بوته‌ها و قبل از رسیدگی و برداشت بذر در مزرعه) و پرایمینگ بذر(بعد از برداشت بذر از مزرعه) اعمال شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی، شاخص بنیه و طول ساقه‌چه در تیمار قبل از برداشت ترکیب اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و نیتروژن شش گرم در لیتر بدست آمد. بیشترین سرعت جوانه‌زنی در تیمار پرایمینگ اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین وزن خشک گیاهچه مربوط به تیمار پرایمینگ اسید جیبرلیک 100 میلی‌گرم در لیتر بود. بیشترین طول ریشه‌چه نیز در تیمار قبل از برداشت ترکیب اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک200 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. همچنین تیمار قبل از برداشت نیتروژن شش گرم در لیتر بطور معنی‌داری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه، طول ساقه‌چه و وزن خشک بالاتری نسبت به پرایمینگ آن داشت.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

13. تأثیر کاربرد پس از برداشت پوترسین بر عمر ماندگاری گل بریده ارقام ژربرا(Stanza و Pink Elegance)

میثم محمدی؛ میترا اعلائی؛ مهدی صیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  ژربرا یکی از گل‌های شاخه بریده مهم است که به دلیل پژمردگی سریع و خمیدگی گردن عمر ماندگاری آن پس از برداشت پایین است. به منظور بهبود کیفیت و ماندگاری ارقام Stanza”" و Pink Elegance”" گل شاخه بریده ژربرا توسط کاربرد پوترسین در پس از برداشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل ...  بیشتر ژربرا یکی از گل‌های شاخه بریده مهم است که به دلیل پژمردگی سریع و خمیدگی گردن عمر ماندگاری آن پس از برداشت پایین است. به منظور بهبود کیفیت و ماندگاری ارقام Stanza”" و Pink Elegance”" گل شاخه بریده ژربرا توسط کاربرد پوترسین در پس از برداشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی در غلظت چهار میلی‌مولار، تیمار موقت (پالس) هشت میلی‌مولار، تیمار دائم (گلجایی) دو میلی‌مولار و شاهد بودند. نتایج نشان داد که رقم Stanza دارای عمر گلجایی و کیفیت بهتری نسبت به رقم Pink Elegance پس از برداشت بود. در این آزمایش تمام تیمارهای پوترسین باعث افزایش عمر گلجایی در هردو رقم شدند، بطوریکه بیشترین عمر گلجایی به ترتیب مربوط به تیمار دائم، تیمار موقت و تیمار محلول‌پاشی بود. در بیشتر موارد، تمام ‌تیمارهای پوترسین باعث حفظ کیفیت پس از برداشت گل‌های ژربرا طی چهار و هشت روز ماندگاری شدند. تیمار دائم پوترسین در هردو رقم دارای وزن تر نسبی، جذب محلول گلجایی، بازارپسندی، TSS، CAT و PAL بیشتر، EC و MDA کمتری بود. در مقابل کمترین کیفیت نیز مربوط به شاهد بود هرچند که در برخی موارد مانند TSS، EC، CAT و PAL با تیمار محلول‌پاشی فاقد اختلاف معنی‌دار بود. به طور کلی بهترین نتیجه مربوط به تیمار دائم پوترسین (11 روز عمر گلجایی برای رقم Stanza و 10 روز عمر گلجایی برای رقم Pink Elegance) و در مرتبه‌ بعدی تیمار موقت بود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

14. اثر هیدروژل سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط خشکی

محسن جهان؛ محمد بهزاد امیری؛ نگار ناصری آبکوه؛ میلاد صالح آبادی؛ مریم جوادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1399

چکیده

  در راستای بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک و بهره‎وری آب لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری ...  بیشتر در راستای بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک و بهره‎وری آب لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی) در کرت‌های اصلی و کاربرد و عدم کاربرد سوپرجاذب رطوبت در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در لوبیا، بیشترین عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، میزان نیتروژن، فسفر و پی‎اچ خاک متعلق به تیمار 100 درصد نیاز آبی و کاربرد سوپرجاذب رطوبت بود. در کنجد، کاربرد سوپرجاذب رطوبت در شرایط تأمین50 درصد نیاز آبی به‎ترتیب منجر به افزایش 24، 30، 32، 59، 20، 44 و 17 درصدی وزن دانه در بوته (17/22 گرم)، ارتفاع بوته (91 سانتی‎متر)، شاخص سطح برگ (70/9)، سرعت رشد محصول (58/6 گرم در مترمربع در روز) و میزان نیتروژن (101/0 درصد)، فسفر (0063/0 درصد) و پی‎اچ خاک (32/9) در مقایسه با شاهد شد. در ذرت، بیشترین عملکرد دانه (22522 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد ماده خشک (39502 کیلوگرم در هکتار)، وزن دانه در بوته (332 گرم)، ارتفاع بوته (194 سانتی‎متر)، شاخص سطح برگ (10/8)، سرعت رشد محصول (43/9 گرم در مترمربع در روز) و میزان نیتروژن (095/0 درصد) و پی‎اچ خاک (70/9) در نتیجه تیمار تأمین 100 درصد نیاز آبی و کاربرد سوپرجاذب رطوبت حاصل شد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

15. واکنش فیزیولوژیکی گیاه دارویی مرزنجوش(Origanum majorana) به متیل جاسمونات در شرایط تنش خشکی

مرضیه فارسی؛ فرزین عبدالهی؛ امین صالحی؛ شیوا قاسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  بمرزنجوش (Origanum majorana L.) از خانواده نعناییان می‌باشد. تنش خشکی باعث محدود شدن رشد گیاهان دارویی از جمله مرزنجوش می‌شود. در این بررسی، واکنش مرزنجوش به متیل جاسمونات (غلظت‌های 0 و 100 میکرومولار) در شرایط تنش خشکی (رطوبت خاک معادل %50 (تنش متوسط)، %75 (تنش ملایم) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، ...  بیشتر بمرزنجوش (Origanum majorana L.) از خانواده نعناییان می‌باشد. تنش خشکی باعث محدود شدن رشد گیاهان دارویی از جمله مرزنجوش می‌شود. در این بررسی، واکنش مرزنجوش به متیل جاسمونات (غلظت‌های 0 و 100 میکرومولار) در شرایط تنش خشکی (رطوبت خاک معادل %50 (تنش متوسط)، %75 (تنش ملایم) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر وزن تر و خشک، ارتفاع بوته، میزان کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، فعالیت آنزیم کاتالاز و قند محلول معنی‌دار گردید. تنش متوسط موجب کاهش کلروفیل کل و افزایش میزان کاروتنوئید، آنزیم کاتالاز و قند محلول به ترتیب به میزان 52/15، 25/38، 63/79 و 86/42 درصد در مقایسه با شاهد گردید. افزایش درصد اسانس حاصل از برگ گیاه در شرایط تنش خشکی معنی‌دار نبود. محلول‌پاشی متیل‌جاسمونات موجب افزایش کلرفیل a، b، کلروفیل کل، فعالیت آنزیم کاتالاز و قندمحلول به ویژه در شرایط بدون تنش و تنش متوسط گردید. نتایج نشان داد که متیل -جاسمونات ضمن افزایش میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و مقدار قند محلول گیاه به نحوی از فعالیت رادیکال‌های آزاد تحت تنش متوسط جلوگیری کرده و به این ترتیب بقای بیشتر گیاه را تضمین می‌نماید. به‌طورکلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از متیل‌جاسمونات می‌تواند راهکاری مناسب برای مقابله با شرایط تنش خشکی در گیاه مرزنجوش باشد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

16. مطالعه تاثیر برون‌زای اسیدهای آلی و کلسیم بر بهبود شاخص های رشد و القاء اکسیداتیو در دو رقم گیاه کلزا (Brassica napus L.) تحت تنش آلومینیوم

حسین مظفری؛ زهرا اسرار؛ حسن سالاری؛ حکیمه علومی؛ محمد مقتدر مقتدر

دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 410-421

چکیده

  سمیت آلومینیوم موجب بروز بیماری‌های عصبی، ریوی و کلیوی در انسان گردیده و میزان محصول و رشد گیاهان زراعی را کاهش می‌دهد. از عوامل بروز سمیت زیست‌محیطی آلومینیوم، میتوان به افزایش نسبت بارندگی به تبخیر خاک، اسیدی‌شدن خاکها و فعالیت‌های صنعتی اشاره نمود. کلزا، سومین گیاه دانه روغنی دنیا، دارای ۴۰ تا ۴۵ درصد روغن و حداقل ۳۴ درصد پروتئین ...  بیشتر سمیت آلومینیوم موجب بروز بیماری‌های عصبی، ریوی و کلیوی در انسان گردیده و میزان محصول و رشد گیاهان زراعی را کاهش می‌دهد. از عوامل بروز سمیت زیست‌محیطی آلومینیوم، میتوان به افزایش نسبت بارندگی به تبخیر خاک، اسیدی‌شدن خاکها و فعالیت‌های صنعتی اشاره نمود. کلزا، سومین گیاه دانه روغنی دنیا، دارای ۴۰ تا ۴۵ درصد روغن و حداقل ۳۴ درصد پروتئین بوده و به دلیل افزایش سطح زیرکشت آن در دنیا، بررسی تاثیر سمیت آلومینیوم بر رشد و فیزیولوژی آن اهمیت دارد. در این پژوهش، میزان واکنش دو رقم کلزا (Brassica napus) شامل ارقام اکاپی و آپشن به سمیت 80 میکرومولار سولفات‌آلومینیوم و ایجاد مقاومت با لیگاندهایی شامل 1 میلی‌مولار کلریدکلسیم و مخلوط 2 میلی‌مولار از سه اسید آلی سیترات، مالات و اگزالات در محیط کشت هیدروپونیک بررسی شد. همچنین پارامترهای درصد جوانه-زنی، میزان ترشح اسیدهای آلی ریشه، پارامترهای رشد، شاخص‌های آنتی اکسیدانی و آنزیمی سنجش گردید. نتایج نشان داد که یون کلسیم و اسیدهای آلی تاثیر معنی‌داری در جهت کاهش اثرات سمی و اکسیداتیو آلومینیوم بر ارقام کلزا داشتند. بطوریکه با افزودن کلسیم به محلول غذایی حاوی تنش، اسیدهای آلی کمتری ترشح شده، که نشان از همبستگی بیشتر غشاء پلاسمائی و کاهش جذب آلومینیوم دارد. در این پژوهش، رقم اکاپی نسبت به آپشن پاسخ بهتری به لیگاندهای آزمایش جهت مقاومت به تنش آلومینیوم از خود نشان داد و از این نتیجه می‌توان جهت کاهش جذب فلزات سمی توسط گیاهان در خاک های آلوده و طراحی کودهای جدید استفاده نمود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

17. تغییرات جذب عناصر معدنی در گیاه کلزا تحت تیمار نانوذرات اکسید روی

سید موسی موسوی کوهی؛ مهرداد لاهوتی؛ علی گنجعلی

دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 374-385

چکیده

  در مطالعه حاضر، اثر غلظت‌های مختلف (25، 50، 75 و 1-mg L 100) نانوذرات اکسید روی (ZnONPs) بر روی جذب عناصر معدنی گیاه کلزا در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به صورت کشت گلدانی در بستر پرلیت مورد بررسی قرار گرفت. پس از دو ماه کشت تحت تیمار، گیاهان برداشت شده و سپس مقدار عنصر روی در برگ با استفاده از دستگاه طیف‌سنجی جذب اتمی و مقدار عناصر فسفر، ...  بیشتر در مطالعه حاضر، اثر غلظت‌های مختلف (25، 50، 75 و 1-mg L 100) نانوذرات اکسید روی (ZnONPs) بر روی جذب عناصر معدنی گیاه کلزا در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به صورت کشت گلدانی در بستر پرلیت مورد بررسی قرار گرفت. پس از دو ماه کشت تحت تیمار، گیاهان برداشت شده و سپس مقدار عنصر روی در برگ با استفاده از دستگاه طیف‌سنجی جذب اتمی و مقدار عناصر فسفر، منیزیم، کلسیم، پتاسیم، مس، آهن، بُر و مولیبدن با استفاده از طیف‌سنجی نشری پلاسمای جفت‌شده القائی (ICP-OES) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نانوذرات ZnONPs، انباشت Zn در برگ به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. مقادیر آهن، مس، بُر و فسفر برگ به طور معنی‌داری با تیمار ZnONPs کاهش یافت. در مقابل، مقدار منیزیم برگ به طور معنی‌داری تحت این تیمار افزایش نشان داد. با این حال، تیمار نانوذرات ZnONPs تأثیر معنی‌داری بر روی مقدار کلسیم، پتاسیم و مولیبدن برگ نداشت. بدلیل آزاد شدن روی از ZnONPs در اطراف ریشه، اختلال در جذب عناصر معدنی مانند آهن و مس ممکن است به‌واسطه رقابت بر سر حامل‌های جذب فلزات باشد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

18. ژن etr1-1 کاندید برتر جهت دست ورزی ژنتیکی مسیر پیام رسانی علامت هورمون اتیلن در گل سرخ

فائزه خاتمی؛ فرزانه نجفی؛ فتانه یاری؛ رمضانعلی خاوری نژاد

دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 282-292

چکیده

  از عوامل اصلی محدود کننده ماندگاری در مرحله پس از برداشت می‌توان به هورمون اتیلن اشاره نمود. لذا دست‌ورزی ژنتیکی این هورمون مورد توجه بوده و در پژوهش حاضر، لاین‌های تراریخته گل سرخ حاوی ژن جهش یافته etr1 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در ادامه بررسی‌های تکمیلی مولکولی، فیزیولوژیک و مورفولوژیک در لاین‌ها جهت انتخاب لاین ماندگار انجام ...  بیشتر از عوامل اصلی محدود کننده ماندگاری در مرحله پس از برداشت می‌توان به هورمون اتیلن اشاره نمود. لذا دست‌ورزی ژنتیکی این هورمون مورد توجه بوده و در پژوهش حاضر، لاین‌های تراریخته گل سرخ حاوی ژن جهش یافته etr1 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در ادامه بررسی‌های تکمیلی مولکولی، فیزیولوژیک و مورفولوژیک در لاین‌ها جهت انتخاب لاین ماندگار انجام شد. علاوه بر این، پاسخ‌های فیزیولوژیک لاین‌های ماندگار و شاهد در تیمارهای جیبرلین (0 وmg l-1 ۸۰) و اتیلن (0 وl l-1µ 1) مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور ارزیابی‌ها در دو مرحله تجاری غنچه و نیمه باز انجام گرفت. آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج مطالعات مولکولی نشان دهنده انتقال موفقیت آمیز ژن هدف به لاین‌ها بوده است. با توجه به ماندگاری مطلوب، کندتر شدن روند شکوفایی و حفظ گلبرگ‌ها به روی نهنج گل تا آخرین روز در مطالعات فیزیولوژیک و مورفولوژیک، لاین شش در بین هفت لاین تراریخته، به عنوان لاین ماندگار انتخاب گردید. نتایج نشان داد که میزان تولید اتیلن به طور چشمگیری در هر دو مرحله غنچه و نیمه باز در لاین ماندگار در مقایسه با لاین شاهد در هر دو تیمار اتیلن بیرونی و جیبرلین کاهش یافت. لازم به ذکر است که محتوای اتیلن درونی لاین ماندگار، در سه مرحله (غنچه، نیمه باز و مرحله معادل با نیمه باز لاین شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین به نظر می‌رسد ژن etr1-1 می‌تواند کاندید مناسبی، جهت به تأخیر انداختن فرایند پیری وابسته به اتیلن در گل‌های حساس باشد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

19. اثر پیش‌تیمار لیزر بر شاخص‌های جوانه‌زنی دانه، فعالیت آلفا آمیلاز و رشد دانه‌رست خار مریم (.Silybum marianum L) در شرایط نرمال و تحت تنش سرب

عاطفه بنی شریف؛ ریحانه عموآقایی

دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 339-352

چکیده

  اخیرا پیش‌تیمار دانه‌ها با لیزر هلیوم – نئون به عنوان یکی از ایمن‌ترین شیوه‌های تقویت جوانه‌زنی دانه ، رشد دانه‌رست و افزایش مقاومت گیاهان به تنش‌ها، علاقه جامعه علمی را به خود جلب کرده است. در این مطالعه، اثر لیزر بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر گیاه خارمریم (Silybum marianum L.) در شرایط نرمال و تحت تنش سرب بررسی گردید. ابتدا اثر غلظت‌های ...  بیشتر اخیرا پیش‌تیمار دانه‌ها با لیزر هلیوم – نئون به عنوان یکی از ایمن‌ترین شیوه‌های تقویت جوانه‌زنی دانه ، رشد دانه‌رست و افزایش مقاومت گیاهان به تنش‌ها، علاقه جامعه علمی را به خود جلب کرده است. در این مطالعه، اثر لیزر بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر گیاه خارمریم (Silybum marianum L.) در شرایط نرمال و تحت تنش سرب بررسی گردید. ابتدا اثر غلظت‌های مختلف نیترات سرب (0، 125، 250، 500 و 1000 ppm ) بر جوانه‌زنی نسبی، شاخص مقاومت ریشه و شاخص تحمل جوانه‌زنی دانه‌های خارمریم در یک آزمایش با طرح کاملا تصادفی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که ppm 125 نیترات سرب، اثر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی دانه و رشد ریشه نداشت، اما غلظت‌های بالاتر پارامترهای فوق الذکر را کاهش داد. دومین آزمایش، اثر لیزر هلیوم – نئون با توان‌های مختلف ( 5، 10 و 15 میلی‌وات) و مدت زمان‌های متفاوت ( 0، 5، 10، 20 و 40 دقیقه) بر جوانه‌زنی بذر در یک آزمایش فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی، بیشترین سرعت جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، طول دانه‌رست و بنیه طولی را با تابش 10 میلی‌وات به مدت 20 دقیقه نشان داد. در سومین آزمایش، اثر متقابل مدت تابش لیزر هلیوم – نئون با توان 10 میلی‌وات (0، 20 و 40 دقیقه) و غلظت‌های نیترات سرب (0، 250 و 500 ppm) در یک آزمایش فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی نشان داد، لیزر هلیوم – نئون با یک الگوی وابسته به دوز، جوانه‌زنی بذر، فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و رشد دانه‌رست را در هر دو شرایط با و بدون تنش سرب بهبود بخشید.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

20. مقایسه برخی سازوکارهای حفاظت نوری برگ های بهاره و زمستانه گیاه یاس در شرایط خشکی

قادر حبیبی

دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 316-327

چکیده

  در این پژوهش، تأثیر اعمال تنش آبی 25 روزه بر خصوصیات فیزیولوژیکی برگهای بهاره و زمستانه گیاه یاس (Jasminum fruticans L.) مورد مطالعه قرار گرفت. در فصل بهار، سنجش پارامترهای مربوط به رنگیزههای فتوسنتزی و متابولیسم فنلی، تفاوتهای آشکاری را بین برگهای زمستانه و بهاره مشخص کرد. مقادیر کلروفیل b، کاروتنوئید، فنل کل، فلاونوئید و محتوی نسبی آب (RWC) و ...  بیشتر در این پژوهش، تأثیر اعمال تنش آبی 25 روزه بر خصوصیات فیزیولوژیکی برگهای بهاره و زمستانه گیاه یاس (Jasminum fruticans L.) مورد مطالعه قرار گرفت. در فصل بهار، سنجش پارامترهای مربوط به رنگیزههای فتوسنتزی و متابولیسم فنلی، تفاوتهای آشکاری را بین برگهای زمستانه و بهاره مشخص کرد. مقادیر کلروفیل b، کاروتنوئید، فنل کل، فلاونوئید و محتوی نسبی آب (RWC) و همچنین فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در برگهای زمستانه نسبت به برگهای بهاره افزایش معنی دار نشان دادند و توانایی برگهای زمستانه جهت فروکش غیرفتوشیمیایی انرژی نوری در فتوسیستمها را بالا بردند. اگر چه خشکی تغییر معنی داری در پارامترهای فوق ایجاد نکرد. خشکی باعث افزایش متابولیتهای اکسیدان شامل مالون دی آلدئید (MDA) و پراکسید هیدروژن (H2O2) و همچنین فعالیت آنزیم پراکسیداز (POD) در برگهای بهاره شد. پارامتر بیشینه عملکرد کوانتومی فتوسیستم II (Fv/Fm) از شرایط خشکی متأثر نشد ولی پارامتر شاخص کارآیی فتوسیستم (PIabs) در برگهای بهاره در پاسخ به خشکی کاهش یافت. همچنین تغییرات منحنی فلورسانس کلروفیل (OJIP) در برگهای زمستانه متفاوت از برگ های بهاره بود. بنابراین به نظر میرسد که دستگاه فتوسنتزی برگهای زمستانه نسبت به برگهای بهاره در پاسخ به خشکی مناسب عمل کرد و دلیل عدم کاهش PIabs در برگهای زمستانه در پاسخ به خشکی با نقش کاروتنوئیدها و فنلها (به عنوان جاذب های نوری) در حفاظت فتوسیستمها مرتبط بود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

21. اثر پلی‌آمین‌های برون زا بر برخی شاخص‌های رشد و فیزیولوژیک گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش کم آبی

ژیلا توپچی خسروشاهی؛ سید یحیی صالحی لیسار؛ کاظم قاسمی گلعذانی؛ روح اله متفکر آزاد

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 127-138

چکیده

  تنش خشکی رایج‌ترین تنش غیر‌زیستی در ایران است و بیشترین اثر منفی را بر رشد و تولید گیاهان دارد. پلی‌آمین‌ها، تنظیم‌کننده-های رشد گیاهان هستند و مقاومت آن‌ها را به تنش‌های محیطی مانند خشکی افزایش می‌دهند. در این پژوهش اثر غلظت‌های مختلف پوتریسین+اسپرمین (به ترتیب 0+0، 40+40، 40+60 و 60+40 میکرومولار) بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه ...  بیشتر تنش خشکی رایج‌ترین تنش غیر‌زیستی در ایران است و بیشترین اثر منفی را بر رشد و تولید گیاهان دارد. پلی‌آمین‌ها، تنظیم‌کننده-های رشد گیاهان هستند و مقاومت آن‌ها را به تنش‌های محیطی مانند خشکی افزایش می‌دهند. در این پژوهش اثر غلظت‌های مختلف پوتریسین+اسپرمین (به ترتیب 0+0، 40+40، 40+60 و 60+40 میکرومولار) بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت آبیاری مطلوب (% 100 ظرفیت زراعی) و آبیاری محدود (%40 ظرفیت زراعی) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه تبریز انجام گرفت. بدون کاربرد پلی‌آمین‌ها‌، خشکی سبب کاهش معنی‌‌دار شاخص‌های رشد، محتوای آب نسبی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، غلظت پروتئین محلول کل برگ و افزایش غلظت پرولین آزاد برگ و قندهای محلول اندام هوایی گردید. کاربرد برگی 60 میکرومولار پوتریسین و 40 اسپرمین بیشتر این صفات را در برگ‌ها به ویژه تحت شرایط تنش افزایش داد. کاربرد پلی‌آمین‌های برون ‌زا میزان پرولین آزاد برگ را احتمالا به دلیل افزایش غلظت کلروفیل کاهش داد. کاهش انباشت اسمولیت‌های سازگار نظیر پرولین آزاد در ریشه و قند‌های محلول در برگ با تیمارهای 40+40 میکرومولار و 40+60 میکرومولار از پوتریسین+اسپرمین (به ترتیب) می‌تواند به دلیل نقش پلی‌آمین‌ها به عنوان اسمولیت و همچنین پاک کننده رادیکال‌های آزاد اکسیژن باشد. در مجموع نتایج نشان می‌دهد که اسپری برگی 60 میکرومولار پوتریسین و 40 اسپرمین می‌تواند برخی اثرات مخرب تنش خشکی را بر شاخص‌های فیزیولوژیک گیاه گلرنگ کاهش دهد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

22. تاثیر گاما آمینوبوتیریک اسید بر ویژگی‌های هورمونی و بیوشیمیایی گیاه کدو خورشتی Cucurbita pepo)) تحت سمیت علف‌کش تریفلورالین

نسرین اسمعیل نژاد؛ جلیل خارا

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 179-188

چکیده

  مکانیسم اثر تریفلورالین ازطریق مهار تقسیم میتوز سلولی می‌باشد. گاما آمینو بوتیریک اسید (گابا) به عنوان اسید آمینه غیرپروتئینی، برخی فعالیت‌های فیزیولوژیکی از جمله تنظیم رشد گیاه و مقاومت در برابر تنش‌ها را بر عهده دارد. به منظور بررسی تأثیر علف‌کش تریفلورالین و نقش گابا بر فعالیت‌های آنزیمی ‌‌و میزان پرولین و تنظیم کننده‌های ...  بیشتر مکانیسم اثر تریفلورالین ازطریق مهار تقسیم میتوز سلولی می‌باشد. گاما آمینو بوتیریک اسید (گابا) به عنوان اسید آمینه غیرپروتئینی، برخی فعالیت‌های فیزیولوژیکی از جمله تنظیم رشد گیاه و مقاومت در برابر تنش‌ها را بر عهده دارد. به منظور بررسی تأثیر علف‌کش تریفلورالین و نقش گابا بر فعالیت‌های آنزیمی ‌‌و میزان پرولین و تنظیم کننده‌های رشد جیبرلین (GA3) و سیتوکینین (6-بنزیل آمینوپورین) در گیاه کدو خورشتی (Cucurbita pepo) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کرت‌های کاملاً تصادفی با 4 سطح غلظت علف‌کش تریفلورالین (0، 5، 15 و 25 ppm) و دو سطح گابا (0 و 500 میکرومول برلیتر) در 3 تکرار انجام گرفت. تریفلورالین 2 روز قبل از کاشت به گلدان‌ها اضافه شد. سه روز بعد از رشد گیاهچه‌ها، آب مقطر و محلول 500 میکرومول بر لیتر گابا به ترتیب بر سطح برگ‌های گیاهان شاهد و تیمار اسپری شد. علف‌کش تریفلورالین بر آنزیم اورنیتین‌آمینوترانسفراز (OAT)، پرولین‌دهیدروژناز (PDH)، محتوای پرولین و فیتوهورمون‌های جیبرلین و سیتوکینین معنی‌دار بود. از سوی دیگر، گابا تاثیر معنی‌داری بر فعالیت PDH و محتوای پرولین و سطح جیبرلین و سیتوکنین بر جای گذاشت. با مصرف گابا، محتوای پرولین و سیتوکینین و جیبرلین به طور معنی‌داری افزایش یافت در حالی که فعالیت PDH ریشه و بخش هوایی با استفاده از گابا به طور معنی‌دار کاهش یافت. با افزایش غلظت تریفلورالین، محتوای پرولین و فعالیت OAT افزایش و میزان جیبرلین و سیتوکینین و فعالیت PDH کاهش یافت. شرایط هورمونی و بیوشیمیایی گیاهان کدو تحت سمیت علف‌کش تریفلورالین با استفاده از گابا بهبود یافت.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

23. اثر کود نانوپتاسیم بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی نعنافلفلی (Mentha piperita L.) در شرایط تنش خشکی

فریبا ساعدی؛ علیرضا سیروس مهر؛ تیمور جوادی

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 35-45

چکیده

  به منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی و کود نانو پتاسیم بر برخی خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی نعنا‌فلفلی، تحقیقی در سال 1393 در شرایط گلخانه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح مختلف کم آبی شامل سه سطح (آبیاری کامل(100%FC)،۸۰ درصد ظرفیت مزرعه (80%FC) و۶۰ درصد ظرفیت مزرعه ای(60%FC) و محلول‌پاشی نانوپتاسیم در چهار ...  بیشتر به منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی و کود نانو پتاسیم بر برخی خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی نعنا‌فلفلی، تحقیقی در سال 1393 در شرایط گلخانه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح مختلف کم آبی شامل سه سطح (آبیاری کامل(100%FC)،۸۰ درصد ظرفیت مزرعه (80%FC) و۶۰ درصد ظرفیت مزرعه ای(60%FC) و محلول‌پاشی نانوپتاسیم در چهار سطح( (عدم محلول پاشی(T1)، محلول پاشی(T2: 2 در هزار)، (T3: 4 در هزار) و (T4: 6 در هزار) اعمال گردید. صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه در گیاه، عملکرد تر و خشک بوته، درصد وزنی و عملکرد اسانس، کلروفیل aو b، رطوبت نسبی برگ (RWC)، پرولین و کربوهیدرات محلول در برگ اندازه‌گیری شدند. نتایج حاصل نشان داد افزایش سطوح محلول‌پاشی نانوپتاسیم باعث بهبود معنی‌دار صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه در گیاه، عملکرد تر و خشک، درصد و عملکرد اسانس، کلروفیل aو b، رطوبت نسبی برگ (RWC)، و افزایش پرولین و کربوهیدرات گردید. تاثیر سطوح مختلف تنش کم آبی نشان داد تیمار شاهد(FC) بیشترین میانگین‌ همه صفات را به جز کلروفیلb، پرولین و درصد وزنی اسانس به خود اختصاص داد. بطورکلی با افزایش تنش خشکی بر درصد وزنی اسانس افزوده شد. بیشترین میزان عملکرد خشک بوته(g/plot81/4)، عملکرد اسانس ( g/plot 52/7) و کربوهیدرات محلول ( mg/gfw13/2) در محلول‌پاشی تیمار 6 در هزار (T4) نانوپتاسیم و به ترتیب در FC کامل، 80%FC و 60% FC بدست آمد. در مجموع محلول پاشی نانو پتاسیم اثر تنش کم آبی را کاهش داد.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

24. بررسی تنوع صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گونه های وحشی نخود با گونه زراعی

نسرین مفاخری؛ معصومه پوراسماعیل فوشازده؛ سیروس منصوری فر؛ کمال سادات اسیلان

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 1-15

چکیده

  خویشاوندان وحشی سازنده خزانه ژنی گیاهان زراعی هستند که در پیشبرد برنامه‌های اصلاح ارقام گیاهی اهمیت فراوانی دارند. این تحقیق با هدف مقایسه تنوع صفات محتوای آب برگ، درصد اتلاف آب برگ و سطح برگ ویژه، محتوای فلاونوئید، فنل کل و پروتئین بذر فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سه گونه‌نخود وحشی یکساله ((Cicer echinospermum, C. reticulatum, C. bijigum)) با گونه زراعی ...  بیشتر خویشاوندان وحشی سازنده خزانه ژنی گیاهان زراعی هستند که در پیشبرد برنامه‌های اصلاح ارقام گیاهی اهمیت فراوانی دارند. این تحقیق با هدف مقایسه تنوع صفات محتوای آب برگ، درصد اتلاف آب برگ و سطح برگ ویژه، محتوای فلاونوئید، فنل کل و پروتئین بذر فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سه گونه‌نخود وحشی یکساله ((Cicer echinospermum, C. reticulatum, C. bijigum)) با گونه زراعی (C. arietinum) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار در گلخانه بخش تحقیقات ژنتیک وذخائر توارثی گیاهی در سال زراعی 94-1393 به اجرا درآمد. آنالیز واریانس صفات نشان داد که بین ژنوتیپ ها اختلاف معنی‌داری از نظر کلیه صفات مورد بررسی وجود دارد. درصد محتوای آب برگ و اتلاف آب برگ در گونه‌های C. reticulatum و C. echinospermum اختلاف معنی داری با گونه زراعی نداشت اما درصد محتوای آب برگ در گونه C. bijigum به صورت معنی داری از گونه های دیگر کمتر و اتلاف آب برگ در این گونه از سایر گونه ها بیشتر بود. ‌ میانگین میزان پروتئین در گونه زراعی 21 درصد، درگونه C. bijigum 21 درصد، در گونه C. reticulatum 18 درصد و در C. echinospermum 17 درصد بود. کمترین میزان سطح برگ ویژه و بیشترین میزان فنل کل در گونه C. bijigum مشاهده شد. محتوای فنل کل و فلاونوئید در میان ژنوتیپ‌های مختلف گونه C. reticulatum از تنوع قابل ملاحظه-ای برخوردار بود که می توان از آن برای پیشبرد اهداف اصلاحی مختلف نظیر تهیه غذاهای کاربردی و یا ایجاد واریته های متحمل نسبت به آفات و پاتوژن ها بهره گیری نمود.

---

• مشاهده مقاله

فیزیولوژی

25. بررسی نقش مثبت همزیستی اکتومیکوریزی در تخفیف اثرات سمیت ناشی از فلز سنگین روی در گیاه پسته رقم بادامی (Pistacia vera L.)

فرشته محمدحسنی جور؛ علی احمدی مقدم؛ زهرا اسرار؛ سید ضیا محمدی

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 46-56

چکیده

  در خاک‌های آلوده به فلزات سنگین، کلونیزاسیون با قارچ‌های میکوریزی از طریق افزایش جذب مواد غذایی و یا تخفیف سمیت فلز به بهبود رشد گیاه کمک می‌کند. در پژوهش حاضر، به منظور بررسی و اثبات نقش مثبت و احتمالی همزیستی اکتومیکوریزی گیاه پسته رقم بادامی با قارچ Agaricus bisporus در مقاومت به غلظت های متفاوت از فلز روی ، آزمایشی به حالت فاکتوریل در ...  بیشتر در خاک‌های آلوده به فلزات سنگین، کلونیزاسیون با قارچ‌های میکوریزی از طریق افزایش جذب مواد غذایی و یا تخفیف سمیت فلز به بهبود رشد گیاه کمک می‌کند. در پژوهش حاضر، به منظور بررسی و اثبات نقش مثبت و احتمالی همزیستی اکتومیکوریزی گیاه پسته رقم بادامی با قارچ Agaricus bisporus در مقاومت به غلظت های متفاوت از فلز روی ، آزمایشی به حالت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج سطح فلز روی( 0، 30، 60، 90 و 120 میکرولیتر) و دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با این قارچ، در سه تکرار اجرا گردید و تاثیر این همزیستی بر پاسخ آنتی‌اکسیدانی گیاه، پراکسیداسیون لیپیدی و میزان تجمع فلزی در اندام هوایی و ریشه‌های گیاهان میکوریزی وغیرمیکوریزی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تحت شرایط تنش فلز سنگین، گیاهان میکوریزی در مقایسه با گیاهان غیرمیکوریزی فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان قویتر و میزان تولید مالون دی آلدئید، به عنوان شاخص تنش اکسیداتیو کمتری داشتند. کاهش محتوای آسکوربات و در مقابل افزایش میزان دهیدروآسکوربات نیز مشاهده شد. همچنین مشخص شد در ریشۀ گیاهان میکوریزی تجمع فلز روی در مقایسه با ریشۀ گیاهان غیرمیکوریزی بیشتر است که این خود نشان‌دهندة نقش قارچ اکتو میکوریز Agaricus bisporus در ممانعت از انتقال فلز سنگین و جلوگیری از آسیب به بخشهای هوایی گیاه است. بنابراین با توجه به نتایج، می‌توان به این نتیجه رسید که قارچ میکوریزی Agaricus bisporus از طریق بهبود سیستم دفاعی آنتی اکسیدان و محدود نمودن جذب فلز سنگین به گیاه، خطرات ناشی از تنش بر رشد گیاه پسته را تعدیل می‌نماید.

---

• مشاهده مقاله