نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یونس پوربیرامی هیر ¹
• محسن باقریان شام اسبی ²
• اسماعیل چمنی ³

¹ عضو هیات علمی

² دانشجوی دکترا

³ رییس دانشکده کشاورزی

چکیده

سوسن چلچراغ یکی از گونه‌های زینتی بی‌نظیر است که اصلاح آن اهمیت زیادی دارد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر ترکیب تنظیم کننده‌های رشد(پیکلرام و تیدیازورون) بر جنین‌زایی و باززایی گیاه سوسن چلچراغ از طریق کشت تخمدان بود. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار انجام شد. برای کالوس‌زایی از محیط کشت B5 با تیمار‌های هورمونی ۵/۰ میلی‌گرم درلیتر بنزیل‌آدنین و ۵/۰ میلی‌گرم درلیتر نفتالین‌استیک‌اسید و دو ترکیب پیکلرام (Pic) (0، 5/0، 1و 2 میلی‌گرم درلیتر) و تیدیازورون (TDZ) (0، 5/0، 1و 2 میلی‌گرم درلیتر) برای جنین‌زایی در محیط کشت B5 مورد استفاده قرار گرفت. محیط B5 جامد بدون هورمون نیز برای القای باززایی مورد استفاده قرار گرفت. کالوس‌های بدست آمده از تیمار مذکور برای تولید جنین به محیط جنین‌زایی تحت تیمار تاریکی انتقال داده شدند. شاخص‌هایی از قبیل تعداد جنین، درصد جنین‌زایی ، قطرجنین، طول جنین، وزن تر جنین و وزن‌‌تر کالوس اندازه‌گیری شدند. اثر متقابل هورمون TDZ و Pic بر تعداد جنین‌ و قطر جنین در سطح احتمال یک درصد و بر وزن کالوس در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار بود، همچنین اثر اصلی هورمون تیدیازرون بر وزن‌تر جنین و اثر اصلی هورمون پیکلرام نیز بر درصد جنین‌زایی معنی‌دار شد. بیشترین وزن تر جنین در تیمار یک میلی‌گرم در لیتر TDZ حاصل شد و بیشترین قطر جنین (06/4 میلی‌متر) از تیمار 5/0 میلی‌گرم در لیتر TDZ + یک میلی‌گرم در لیتر Pic بدست آمد. بیشترین درصد ریشه‌زایی (35/86 %) گیاهچه های باززایی شده نیز در تیمار 5/0 میلی‌گرم در لیتر TDZ مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

• پیکلرام
• تخمدان
• جنین‌زایی
• سوسن چلچراغ
• کالوس

موضوعات

• کشت بافت

عنوان مقاله [English]

Investigation on embryogenesis of Lilium ledebeourii Boiss by ovary culture under in vitro condition

نویسندگان [English]

• mohsen bagherian ²
• Esmaeil Chamani ³

² PHD student

³ Dean of Agriculture Faculty

چکیده [English]

Lilium ledebeourii (Baker) Boiss is one of the most unique ornamental species, and the breeding program of this plant is very important. As this flower is a wild species, breeding efforts are rare. The goal of this study was to investigate the effects of different plant growth regulator combinations on the embryogenesis and regeneration of Lilium ledebeourii (baker) Boiss by ovary culture. This research was carried out as a factorial arrangement based on a completely randomized design with 5 replications. The treatments for callus production was 0.5 mg/l BA plus 0.5mg/l NAA and various concentrations of picloram (0,0.5,1,2,mg/l) and tidiazoron (0,0.5,1,2,mg/l) were used for embryogenesis. The B5 medium without hormones was used for induction of regeneration. The measured traits in this research included the embryo number, embryogenesis percentage, embryo diameter, embryo length, embryo fresh weight and callus fresh weight. The results showed that the interaction effect of picloram and tidiazoron significantly (P<0.05) affected the number and diameter of embryos. The callus weight was significant at a 1% probability level. However, the main effect of thidiazuron and picloram was significant on embryo weight and percentage of embryogenesis respectively. The highest amount of embryo fresh weight and embryo diameter (4.06 mm) was obtained in a medium containing 1 mg/l TDZ and 0.5 mg/l TDZ+1 mg/l Pic, respectively. The highest (86.35%) percentage of rooting in regenerated plantlets was observed in the B5 medium containing 0.5 mg/l of TDZ.

کلیدواژه‌ها [English]

• Callus
• Embryogenesis
• Lilium ledebeourii
• Ovary
• Picloram