بررسی فلور منطقه فاریاب شهرستان کهنوج استان کرمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه ازاد اسلامی جیرفت

چکیده

چکیده

در این مطالعه فلور گیاهی منطقه فاریاب واقع در 76کیلومتری شهرستان کهنوج در جنوب استان کرمان بر رسی شد.. منطقه مورد مطالعه یک منطقه کوهستانی با وسعت حدود 16000هکتار،شامل پستی و بلندی های متعدد ار جمله تپه های کو تاه و دشت های کو چک است.میزان متوسط بارندگی سالیانه.180.میلی متر و ارتفاع منطقه.بین حد اقل636متر.وحد اکثر1196متر از سطح دریا(متوسط916.متر) است.در مجموع186گو نه گیاهی متعلق به135جنس و43تیره شناسایی شد. این گیا هان شامل40تیره دو لپه ای و3تیره تک لپه ای هستند. تیره.Asteraceae با دارا بودن 25جنس و 31.گونه و نیز جنسAssteragalus از تیره Papilionaceaeبا دارا بودن 6گونه به ترتیب بزرگترین تیره وجنس منطقه را تشکیل می دهند. جنس Tamarixو جنس Convolvolus و Nepeta هر یک با5 گونه و جنس های Echinops, Eragrostis و Salviaهریک با 3گونه از بزرگترین جنس های ناحیه مورد مطالعه محسوب می شوند.بر رسی شکل زیستی گیاهان نشان داد که در حدود.24/32%گونه ها،تروفیت64/30 %همی کریپتو فیت 84/16 %کامفیت 22/12 %گونه ها فا نرو فیت06/ 8%ژئو فیت هستند. غلبه شکل های زیستی تروفیت وهمی کریپتو فیت (مجموعا.88/62%)نشانگر فلور خاص مناطق کو هستانی مرکزی ایران است. از نظر توزیع جغرافیایی 4/41%گیاهان به ناحیه ایرانی-تورانی62/15% صحرا-سندی،و4/34 % ایرانی –تورانی وصحراسندی وبقیه : 58/ 8%به سایر نواحی تعلق دارد. همچنین تعداد18گونه بوم زاد ایران و 9گونه نادر در این منطقه شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An investigation of the flora of Fayabregion of kahnog city inKerman province

نویسنده [English]

  • SEYED MOHAMMAD ALI VAKILI SHAHRBABAKI

ISLAMIC AZAD UNIVERSITY OF JIROFT

چکیده [English]

Abstract
In this study, the flora of theFaryab region, in 76 Km of the kahnug city in South of kerman province investigated. This region is a mountainous area with some small plains and short hills that cover a surface of ca. 16000 hectares. The annual precipitation in the region is about 180mm and its elevation varies from 636 to 1196 meter above of the sea level (mean is 916 m). The results showed that there were 186 plant species belonging to 135 genera and 43families of higher vascular plants (40 families were dicotyledones, 3 families were monocotyledons, The family Asteraceae with 25 genera and 31 species was the largest family and the genus Astragalus (Fabaceae) with 6 species was the largest genus in the region, respectively. The genera Tamarix with 5 species, Convolvolusand Nepeta each with 5 species, and Echinops, Eragrostis and Salvia each with 3 species are the other large genera in the flora of Faryab region.. Survey of the life form of the plants showed that 12/22%of the species were phanerophytes, 16/84% were chamaephytes, 30/64% were hemicryptophytes8/06% were geophytes and 32/24%were therophytes. The dominance of hemicryptophytes and therophytes (totally 62/88,) indicates the severe conditions of the area which is characteristics of the mountainous regions. Phytogeographically, 41/4%of the species belonged to the IranoTuranian region, 15/62%were Sahra Sandy and 34/4% belonged to the IranoTuranian and Sahra Sandy regions. and 8/58% belonged to the other regions. Also, 18 species were endemic for the flora of Iran, and, 9 species were rare.

کلیدواژه‌ها [English]

  • :Flora
  • Faryab
  • kerman
  • Life forms

بررسی فلور منطقه فاریاب شهرستان کهنوج استان کرمان

سید محمد علی وکیلی شهربابکی1 و محمد رشیدی2

1 جیرفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، گروه زیست شناسی

2 تهران، دانشگاه پیام نور، گروه زیست شناسی

تاریخ دریافت: 25/4/95                تاریخ پذیرش: 1/10/95

چکیده

در این مطالعه فلور گیاهی منطقه فاریاب واقع در 76کیلومتری شهرستان کهنوج در جنوب استان کرمان بررسی شد. منطقه مورد مطالعه یک منطقه کوهستانی با وسعت حدود 16000هکتار، شامل پستی و بلندی‌های متعدد آر جمله تپه‌های کو تاه و دشت‌های کوچک است. میزان متوسط بارندگی سالیانه180 میلی متر و ارتفاع منطقه بین حداقل636متر و حداکثر1196متر از سطح دریا (متوسط916.متر) است.در مجموع186گو نه گیاهی متعلق به135جنس و43تیره شناسایی شد. این گیا هان شامل40تیره دو لپه‌ای و3تیره تک لپه‌ای هستند. تیره.Asteraceae با دارا بودن 25جنس و 31.گونه و نیز جنسAssteragalus از تیره Papilionaceaeبا دارا بودن 6گونه به ترتیب بزرگترین تیره وجنس منطقه را تشکیل می‌دهند. جنس Tamarixو جنس Convolvolus و Nepeta هر یک با5 گونه و جنس‌های Echinops, Eragrostis و Salviaهریک با 3گونه از بزرگترین جنس‌های ناحیه مورد مطالعه محسوب می‌شوند.بر رسی شکل زیستی گیاهان نشان داد که در حدود.24/32%گونه‌ها،تروفیت64/30 %همی کریپتو فیت 84/16 %کامفیت 22/12 %گونه‌ها فا نرو فیت06/ 8%ژئو فیت هستند. غلبه شکل‌های زیستی تروفیت وهمی کریپتو فیت (مجموعاً.88/62%)نشانگر فلور خاص مناطق کو هستانی مرکزی ایران است. از نظر توزیع جغرافیایی 4/41%گیاهان به ناحیه ایرانی-تورانی62/15% صحرا-سندی،و4/34 % ایرانی –تورانی وصحراسندی وبقیه : 58/ 8%به سایر نواحی تعلق دارد. همچنین تعداد18گونه بوم زاد ایران و 9گونه نادر در این منطقه شناسایی شدند.

واژه‌های کلیدی: اشکال زیستی   فاریاب،فلور ،کرمان

نویسنده مسئول، تلفن:    ، پست الکترونیکی: Mohammadvakili72@yahoo.com

مقدمه

 

پوشش گیاهی تنظیم کننده جریان آ ب های سطحی و زیر زمینی ،تأمین کننده غذای دام‌های وحشی و اهلی، پناهگاهی برای وحوش بوده و اهمیت زیادی در حفظ خاک و جلو گیری از فرسایش آن دارد. این چنین ارزش‌ها وسایر مزیت‌های پوشش گیاهی ،ما را بر آن می‌دارد که این مو هبت های خدا دادی را ارج نهیم و به مطالعه آن بپر دازیم. (16).از این جهت شناخت فلور و پوشش گیاهی  مناطق مختلف اهمیت ویژ ه ای می‌یابد .مطالعه فلور مناطق مختلف ایران سابقه‌ای نسبتاً طو لانی دارد وتا کنون پو شش گیاهی مناطق متعددی  از کشور پهناو رمان تو سط پژو هشگران مختلف به روش فلو رستیک بر رسی شده است. (27). در استان کرمان نیز مناطق شاهزاده عباس رفسنجان درجنوب غربی استان کرمان(20)  پناهگاه حیات وحش مهروئیه کرمان (.12) منطقه هرارون استان کرمان(26)  منطقه خبر و روچون شهرستان بافت(2) منطقه میمند شهربابک (24،23) منطقه ریسه و پاقلعه از توابع شهرستان شهربابک واقع درغرب استان کرمان(21) منطقه . شهرستان بافت (19) منطقه جبال بارز استان کرمان (25) مطالعه شده‌اند. شهرفاریاب واقع درشمال شهرستان کهنوج کرمان به لحاظ این که درفاصله 24 کیلو متری  پناهگاه حیات وحش مهروئیه کرمان قرار دارد. از مناطق با اهمیت استان کرمان به حساب میآ ید.که تا کنون پو شش گیا هی آن مطالعه نشده بود. بنا بر این هدف پژوهش حاضر بر رسی فلور منطقه است زیرا انجام هر گو نه مطالعات مربوط به منابع طبیعی  و اجرای طر ح های تو سعه ای در این منطقه به نوعی نیاز مند داشتن اطلاع دقیق از نوع گیاهان آن است

مواد و روشها

معرفی منطقه مورد مطاالعه: این مطالعه در محدو ده ای به وسعت تقریبی16000هکتار وبه مختصات 57درجه و 2 دقیقه تا 57 درجه و 42 دقیقه طول شرقی و 27 درجه و 54دقیقه تا 28 درجه و29 دقیقه عرض شمالی در بخش فاریاب شهرستان کهنوج در فاصله تقریبی75کیلو متری شمال شهرستان کهنوج انجام شد.(شکل1).این شهرستان از سمت شمال به شهرستان عنبر آباد،از شرق با شهرستان قلعه گنج و رودبار واز از سمت غرب با فاریاب ورودان و از سمت جنوب بامنو جان هم مرز است. ارتفاع متوسط شهرستان 916 متر وبلند ترین و پست‌ترین نقاط آن به ترتیب برابر 1196.متر و636متراز سطح دریا است.کوه‌های نسبتاً مرتفع در جنوب غربی ،شمال شمال غربی ،و شمال شرقی که همانند دیواری اطراف آن را گرفته اندکه دنباله رشته کوه‌های زاگرس هستند.( 5)میانگین سالانه درجه حرارت هوا در منطقه 26 درجه سانتیگراد،متوسط بارش سالیانه منطقه 180میلی متراست.شکل2- منحنی دما-باران منطقه را نشان می‌دهد.اقلیم منطقه مورد مطالعه بر اساس روش کوپن(koppen )بیابانی، وطبق روش دمارتن(Demarten) فرا خشک بیابانی، بر اساس ضریب اعتدال زیر معتدل، می‌باشد(13). آب و هوای این شهرسـتان بـه واسـطه وجود مناطق کوهستانی و مناطق پست شدیداً تحت تأثیر عــوارض جغرافیــایی و پســتی و بلندی‌های متنــوع آن می‌باشد، ولی عموماً دارای اقلیم بیابـانی گـرم و خشـک و گاهی شرجی بوده که تحت تأثیر بادهای موسمی منطقـه.هرمزگان در ناحیه جنوبی این منطقه است.

 

 

 

 

شکل 1- منطقه مورد بررسی فاریاب در (شهرستان  کهنوج)

 

شکل 2- منحنی دما-باران (آمبروترمیک( ایستگاه کلیماتو لوژی شهرستان کهنوج بر اساس آمار ده سال متوالی(1390-1380)


روش تحقیق: با مراجعه به نقشه‌های توپو گرافی،عکس‌های هوایی،را ه های دسترسی و بازدیدهای صحرایی اولیه محدوده مورد مطالعه بر رسی شد.(شکل1). جمع آوری نمو نه‌های گیاهی از اسفند ماه1393.تااوایل   آبان ماه 1394.انجام شد. و در این فاصله زمانی با مراجعات مکرر به منطقه نسبت به جمع آوری گیاهان، ثبت مشخصات و تعیین اشکال زیستی گو نه هااقدام گردید. نمونه‌های جمع آوری شده پس از خشک شدن به صورت نمونه‌های هر باریومی استاندارد تهیه و درهرباریوم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان شناسایی و ذخیره شدند.شناسایی نمونه‌ها بر اساس روش‌های رایج و با استفاده از کلیدهای شناسایی، از جمله فلورا ایرانیکا(33) فلور ترکیه(29(،فلور عراق(36)فلور ایران (1)،رستنی‌های ایران (14)،ردهبندی گیاهی(17)،و گون‌های ایران (18)،انجام گرفت. شکل زیستی گیا هان جمع آوری شده نیز بر اساس سیستم رانکایر (28،32(  )و وضعیت حفاظتی آن‌ها با استفاده از فهرست  ارائه شده در منبع
Red data book of Iran (31) و کورولوژی گونه‌ها به تبعیـت ازتختجان و زهری (35،37،38 (تعیین گردید. مجموعه‌هایی از نمو نه‌ها در هر باریوم مر کزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان نگهداری شد.

نتایج

نتایج حاصل از این پژوهش در جدول 1 خلاصه شد.در مجموع تعداد 186گونه متعلق به 135جنس و 43 تیره از گیا هان آوندی در این منطقه شناسایی شد.این گیاهان (شامل164 گونه و 117 جنس و 40 تیره دو لپه‌ای و22 گونه و 18 جنس و 3 تیره تک لپه‌ای) از شاخه نهاندانگان ((Magnoliophyta هستند. همچنین تیرهAsteraceae با دارا بودن 25 جنس و 31 گونه و نیز جنس Asteragalus از خانواده Papilionaceae با دارا بودن 6 گونه به ترتیب بزرگترین تیره و جنس منطقه را تشکیل می‌دهند (شکل 5). پس از جنس . AsteragalusجنسTamarix. و جنس Convolvolus و Nepeta هر کدام با 5 گونه و جنس هایEchinops  از تیره Asteraceae و  Eragrostis  از تیره poaceae  و  Salviaاز تیره Lamiaceae هر یک با 3 گونه در رده‌های بعدی قرار دارند. تعداد 108 جنس با یک گونه و 19 جنس با دو گونه و بقیه با گونه‌های بیشتری در منطقه حضور دارند. طیف زیستی منطقه(شکل3)نشان می‌دهد کـه24/ 32 % تروفیت 64/30% گونه‌ها همــی کریپتوفیــت، 7684/16 %کامفیــت و 22/12 %فانروفیــت و 06/8 % ژئوفیــت، هستند. همچنین از لحــاظ پراکندگی جغرافیایی در حدود4/41% گونه‌ها ایرانـی- تــورانی و 62/  15  % ناحیه صحرای سندی و 4/34 %ایرانـی- تــورانی و صحرای سندی و بقیــه 58/8 % بــه ســایر منــاطق فلوریسـتیک تعلـق دارنـد (جـدول 1). 18گونه اندمیک (1/9%) متعلق به 8 تیـره از گیاهان این منطقه جزو گونه‌های انحصاری ایران هستند. از بین گونه‌هایی که در این منطقه می‌رویند 9 گونه جـزو گیاهـان نـادر ایـران به شمار می‌آیند.

 

جدول1- فهرست تاکسون های شناسائی شده، شکل زیستی، نام فارسی یا محلی،  و منطقه رویشی گیاهان منطقه شهرستان فاریاب، استان کرمان. تروفیت(Th)، همی کریپتوفیت (He)، کامفیت (Ch)، ژئوفیت(Ge)، ایران تورانی(IT)، صحرا سندی SS) جهانی (Cosm)

*برای گونه‌های اندمیک و $برای گو نه‌های نادر

عنصر

 رویش

شکل زیستی

نام فارسی

نام تیره

نام علمی

ردیف

IT

He

کلاه میر حسن

Asteraceae

AcantholimondemawendicumBoiss.

*1

IT,SS

He

چمن شور

Poaceae

Aeluropus lagopoides (L.) Trin. ex Thwaites

2

SS

Ch

پشموک

Amaranthaceae

Aerva persica Merr                        .

3

IT,SS

Th

علف فرش قناری

Aeizoaceae

Aizoon canariense L                      .

4

IT

Ge

 

Liliaceae

Allium ampeloprasum L                 .

5

IT

Ge

 

Liliaceae

Allium rubellum M.B                    

6

IT,SS

Th

خلال دندان

Apiaceae

Ammi majus L                                .

8

SS

Th

چنگ مریم

Brassicaceae

Anastatica hierochuntica L.          

8

IT,SS

He

ناز بیابانی زبر

Euphorbiaceae

Andrachne aspera Spreng             .

9

IT

Th

بابونه شفاف

Asteraceae

Anthemis hyalina DC                     .

10

IT , SS

Ch

سندانی

Asteraceae

Anvillea garcini (Burm.)DC            .

11

IT

Th

نیام نقره‌ای

Papilionaceae

Argyrolobium roseum (Cambess.) Jaub. & Spach

12

SS

Ch

گل عسلی زبر

Boraginaceae

Arnebia hispidissima DC                .

13

IT

Ch

درمنه کوهی

Asteracea

Artemisia biennis Willd                   .

14

IT,SS

He

مارچوبه ایرانی

Liliaceae

Asparagus persicus Baker              

      5 1

IT,SS

Th

 

Liliaceae

Asphodelus tenuifolius Cav                .

16

IT

Ch

آق گون

Papilionaceae

Astragalus amblolepis Fish                

17

IT

Ch

نوعی گون

Papilionaceae

Astragalus cephalantu s

18

IT

He

نوعی گون

Papilionaceae

Asteragalus kahiricus                         

19

IT

He

نوعی گون

Papilionaceae

Asteragalus  macrostachys                

20

IT

Ch

نوعی گون

Papilionaceae

Astragalus mucronifolius Boiss         .

21*

IT

Ph

نوعی گون

Papilionaceae

Astragalus porphyrophysa Bornm. & Gauba

22*

IT

He

نوعی گون

Papilionaceae

Asteragalus  squarrosus                         

23

IT

Th

_

Asteraceae

Asteriscus pygmaeus Coss. & Durieu

24

IT,SS

Ge

یولاف بیابانی

Poaceae

Avena wiestii Steud                          .

25

IT , SS

He

دودندان

Asteraceae

Bidens tripartita L                            .

26

IT,SS

Th

کلم اروپائی

Brassicaceae

Brassica tournefortii Gouan               

27

IT

Th

جارو علفی بی برگ

Poaceae

Bromus scoparius L                         

28$

IT,SS

Th

علف بام

Poaceae

Bromus tectorum L                                  .

29

SS

Ph

استبرق

Asclepiadaceae

Calotropis procera W.T.Aiton            

30

IT,SS

Ch

علف مار

Capparidaceae

Capparis spinosa L                             .

31

IT

Th

سراردکی

Brassicaceae

Carrichtera annua (L.) DC            .

32

IT

Th

گلرنگ زرد

Asteraceae

Carthamus oxyacantha M.Bieb       .

33

SS

Ch

سنای مکی

Caesalpinaceae

Cassia italica                                    

Lam. ex F.W.Andrews.

34

IT , SS

Th

گل گندم مهاجر

Asteraceae

Centaurea bruguieriana

 (DC.) Hand. Mzt.

35

IT

Th

گل گندم

Asteraceae

Centaurea depressa M.B              .

36

IT

Ch

گونی

Papilionaceae

Chesneya astragalina Jaub. & Spach

37

IT,M

He

ازرق درخچه ای

Euphorbiaceae

Chrozophora obliqua (Vahl)A.Juss. ex Spreng.

38

COSM

He

کاسنی پاکوتاه

Asteraceae

Cichorium pumilum Jacq                      

39

IT,SS

He

هندوانه ابوجهل

Cucurbitaceae

Citrullus colocynthis (L.) Schrad.

40

SS

He

علف مار خامه بلند

Capparidaceae

Cleome dolichostyla Jafr i                 

41*

IT

Th

علف مارگچ دوست

Capparidaceae

Cleome quinquenervia DC               .

42

IT,SS

Th

خردل سپری خارکی

Brassicaceae

Clypeola aspera Turrill                 

43

IT,SS

He

پیچک برگ پیکانی

Convolvulaceae

Convolvulus betonicifolius Mill.

44

$

COSM

He

پیچک صحرائی

Convolvulaceae

Convolvulus arvensis L                    .

45

IT,SS

He

پیچک انبوه

Convolvulaceae

Convolvulus glomeratus Choisy          

46

IT

Ch

پیچک جنوبی

Convolvulaceae

Convolvulus leptocladus Boiss             

47*

IT,SS

Ch

پیچک کارواندی

Convolvulaceae

Convolvulus turrillianus Parsa        

48*$

COSM

Th

پیربهارک هرز

Asteraceae

Conyza bonariensis (L.)Cronquist

49

IT

He

هزار خار بال باریک

Asteraceae

Cousina piptocephala

 bungei

50

IT

Th

هزار خار خوابیده

Asteraceae

 Cousinia prolifera Jaub. &Spach

51

IT , SS

Th

ریش قوش زیبا

Asteraceae

Crepis pulchra L                              .

52

SS

He

مس کردی

Cuscutaceae

Cuscuta kurdica Engelm               .

53

IT,SS

He

کاه مکی

Poaceae

Cymbopogon olivieri (Boiss.) Bor

54

SS

He

ـ

Cyperaceae

Cyperus arenarius Retz                   .

55

IT,SS

He

نوعی اویارسلام

Cyperaceae

Cyperus longus L                                 .

56

COSM

He

اویار سلام

Cyperaceae

Cyperus rotundus L                          .

57

IT

Ph

توربید

Myrtaceae

Daphne oleoides Schreb                    .

58

SS

He

دانوره تماشایی

Solanaceae

Datura innoxia Mill                               

59

IT

He

میخک کرکی کرمانی

Caryophyllaceae

Dianthus crinitus Sm                           .

60

SS

Th

چتر گرزی

Apiaceae

Dicyclophora persica Boiss              .

61*

IT

Ge

 

Liliaceae

Dipcadi unicolor Baker                     

62

IT,SS

Th

دورج

Brassicaceae

Diplotaxis harra Boiss                             .

63

IT,SS

Ph

ناترک

Sapindaceae

Dodonaea viscose                    

(L.) Jacq.

64

IT,M

He

سوروف برنجی

Poaceae

 Echinochloa colonum(L.)Link            .

65

IT

He

شکر تیغال خراسانی

Asteraceae

Echinops ceratophorus Boiss            .

66

IT , SS

He

شکر تیغال کپه درشت

Asteraceae

Echinops macrophyllus Boiss. & Hausskn.

67*$

IT

He

شکر تیغال مشهدی

Asteraceae

Echinops ritrodes Bunge                 

68

IT

Ge

سریش

Liliaceae

Eremurus persicus (Jaub.& Spach) Boiss.

69

IT,SS

Ph

ارمک رونده

Ephedraceae

Ephedra foliata Boiss. & Kotschy ex Boiss.

70

IT,SS

Ph

ارمک

Ephedraceae

Ephedra major Host                    

71

IT

Ge

علف عشق هرز

Poaceae

Eragrostis cilianensis (All.) Vignolo ex Janch.

72

IT,SS

Ge

علف عشق کمانی

Poaceae

Eragrostis collina Trin                     .

73

IT,SS

Ge

علف عشق کرکی

Poaceae

Eragrostis pilosa (L.) P.Beauv            .

74

IT,SS

Th

نوک لک لکی

Geraniaceae

Erodium gruinum (L.) L'Hér                      .

75

IT

Th

مندابی

Brassicaceae

Erucaria hispanica Druce             

76

IT

He

فرفیون

Euphorbiaceae

Euphobia connata Boiss                  

77

IT,SS

He

اسفند رومی بنفش

Zygophylaceae

Fagonia bruguieri DC                    .

$78

SS

Th

آفتابی

Brassicaceae

Farsetia heliophila Bunge ex Coss.

79

IT

He

انغوزه

Apiacea

Ferula assa-foetida L                       

80

IT

He

نوعی انغوزه

Apiacea

Ferula oopoda Boiss                            

81

IT

Ph

انجیروحشی افغانی

Morceae

Ficus johannis Boiss                       .

82

IT,SS

He

نرمه چسبک

Urticaceae

Forsskaolea tenacissima L                 .

83

IT

Ch

شب بوی بیابانی

Brassicaceae

Fortuynia bungei Boiss                    .

84

IT

He

کک گریز

Asteraceae

Francoeuria undulata (L.) Lack           

85

IT

He

شقایق لوب تیز

Papaveraceae

Glaucium oxylobum Boiss.& Buhse  

86

IT-M

He

شیرین بیان-متکی

Papilionaceae

Glycerrhiza glabraL                                

87

SS

He

_

Asteraceae

Grantia aucheri     Boiss.

88

IT,SS

Ph

کروج

Caryophyllaceae

 Gymnocarpus decander

 Forssk

89

SS

He

سدابی جنوبی

Rutaceae

Haplophyllum tuberculatum Juss          .

90

SS

Ch

علف مارگچ دوست

Cistaceae

Helianthmum lippi                  i

(L.) Pers

91

COSM

Th

دانه گنجیشکی

Cistaceae

Helianthemum salicifolium (L.) Mill  .

92

IT

Ch

آفتاب پرست جنوبی

Boraginaceae

Heliotropium brevilimbe Boiss            .

93*

IT,SS

Ch

آفتاب پرست پرشاخه

Boraginaceae

Heliotropium crispum Desf            .

94

IT

Ch

آفتاب پرست کاشانی

Boraginaceae

 Heliottropium europaeum. L              .

95

IT

Th

ـ

Boraginaceae

Heterocaryum subsessile Vatke

96

IT,M

Th

خردلی

Brassicaceae

Hirschfeldia incana (L.) Lagr.-Foss.

97

IT,M

He

جو وحشی

Poaceae

Hordeum spontaneum K.Koch          

98

IT,SS

Th

بذرالبنج بلوچستانی

Solanaceae

Hyoscyamus insanus Stocks          

99*

IT

Ch

کارواندری

Asteraceae

Karvandarina aphylla Rech.f., Aellen & Esfand.

100*

IT

Th

هزار پائی تاجیک

Asteraceae

Koelpinia linearis Pall                           .

101

IT

Th

کاهوی نوک دراز

Asteraceae

Lactuca glauciifolia

Boiss.

102

IT,SS

Th

زرده چمن

Poaceae

Lamarckia aurea (L.)Moench          

103

SS

He

خارلنگری میوه ریز

Boraginaceae

Lappula microcarpa Gürke

104

IT

Th

خارلنگری کوتوله

Boraginaceae

Lappula squarrosa                

M B.

105

SS

Ph

شحم

Asclepiadaceae

Ieptadenia pyrotechnica

 (Forssk.) Decnce.

106

IT,SS

Th

کتانی گل ریز

Scrophulariaceae

Linaria micrantha (Cav.)Hoffm. & Link

107$

IT,SS

Th

کتان یکساله

Linaceae

Linum strictum Pall.

108

IT,M

Ge

چجم شکنده

Poaceae

Lolium rigidum Gaudin

109

SS

Ph

دیوخار گرمسیری

Solanaceae

Lycium shawii Roem. & Schult.

110

IT,SS

Th

شب بوی صحرائی

Brassicaceae

Malcolmia africana (L.) W.T.Aiton

111

IT

Th

پنیرک کرمانی

Malvaceae

Malva microcarpa Pers.

112

IT

Th

شن خاکشیرک کوتوله

Brassicaceae

Maresia pygmaea O.E.Schulz

113

IT

He

ملبکای صخره روی

Poaceae

Melica jacquemontii Decne.

114

IT

Th

یونجه زرد هندی

Papilionaceae

Melilotus indicus (L.) All.

115

COSM

Ge

پونه کرمانی

Lamiaceae

Mentha longifolia (L.) Huds.

      116

IT,SS

He

-

Moringaceae

Moringa peregerina (Forssk)Fiori

117

IT

Th

 

Lamiaceae

Nepeta assurgens Bornm

118

IT

Th

زوفا

Lamiaceae

Nepeta bracteata                          

119

IT

Th

پونه سای هزاری

Lamiaceae

Nepeta bornmulleri Hausskn.ex Borum(K F 1359)

120

IT

Th

پومخ سای دنایی

Lamiaceae

Nepeta daenensis Bois                   

121

IT

Th

پونه سای بیابانی

Lamiaceae

Nepeta ispahanica Boiss                . 

122*

IT, SS

Ph

کیش

Apocynaceae

Nerium indicum Mill                       .

123

SS

Ph

حززهره

Apocynaceae

Nerium oleander L                         .

124

IT

He

خاربنه برگه نازک

Asteraceae

                     .Onopordon leptolepis

.DC.

125

IT,SS

Ch

درختچه‌ای

Lamiaceae

Otostegia aucheri Boiss                 .                  

126

IT,SS

Ch

کاسه گل

Lamiaceae

Otostegia persica Boiss.                

127*

IT , SS

He

فرچه‌ای

Asteraceae

Outreya carduiformis          Jaub   . &                                      Spach

128

IT,M

He

شبدرترشک

Oxalidaceae

Oxalis corniculata L                     .

129

IT,SS

Th

خشخاش

Papaveraceae

Papaver dubium L.                       

130

 

 

 

Boraginaceae

Paracaryum cyclhymenium (Boiss.) Riedl

131*

IT

He

عقربک

Caryophyllaceae

Paronychia kurdica Boiss               .

132

IT

He

اسفند

Zygophylaceae

Peganum harmala L                       .

133

SS

Ph

لباشیر

Asclepiadaceae

Pergularia tomentosa L                  .

134

SS

Ph

گیشدر

Asclepiadaceae

Periploca aphylla Decne.               

135

IT , SS

He

_

 Asteraceae

Phagnalon intidum Cass                                                                                              

136

IT,SS

He

عروسک پشت پرده هرز

Solanaceae

Physalis divaricata D.Don            

$137

IT

Ph

خینجوک

Anacardiaceae

Pistacia khinjuk Stocks                 

138

IT,SS

Th

بارهنگ مژه دار

Plantaginaceae

Plantago ciliata Desf                  .

139

IT,SS

Th

بارهنگ کتانی

Plantaginaceae

Plantago psyllium L                                                                                                                     .

140

SS

He

ریش پهن

Asteraceae

Platychaete glaucescens Boiss.

141

SS

He

ریش پهن منقاری

Asteraceae

Platychaete mucronifolia Boiss.

142*

IT

Th

شال دم ساحلی

Poaceae

Polypogon maritimus Willd            .

143

SS

Ph

کهور

Mimosaceae

Prosopis cineraria Druce                

144

SS

Ph

کهور درختچه‌ای

Mimosaceae

Prosopis koelziana Burkart            

145*

SS

Ph

کهور پاکستانی

Mimosaceae

Prosopis juliflora (Sw.) DC                 .

146

IT , SS

He

کک کش بیابانی

Asteraceae

Pulicaria gnaphalodes (Vent.)              Boiss.

147

IT

Ch

سگ دندان بشاگردی

Apiaceae

Pycnocycla bashagrdiana

 Mozaffarian

148*

IT

Ch

سگ دندان بوته‌ای

Apiaceae

Pycnocycla nodiflora Decne.ex Boiss.

149*

IT , SS

Th

_

Asteraceae

Reichardia orientalis Hochr              .

150

SS

Ch

اشورک

Apocynaceae

Rhazya stricta Decne                        .

151

IT,SS

Ph

کرچک

Euphorbiaceae

Ricinus communis L.                       

152

IT,M

Ge

تبا شیر خودروی

Poaceae

Saccharum spontaneum L.             

153

102IT,SS

He

مریم گلی لوله‌ای

Lamiaceae

Salvia macrosiphon Boiss.           

154

IF

Ch

مورپوژو

Lamiaceae

Salvia mirzayanii Rech.f. & Esfand.

155*

IT

He

مریم گلی خاردار

Lamiaceae

Salvia ceratophyiia L                 .

156

IT

Th

زیره وش

Apiaceae

Scaligeria elata Boiss. & Hausskn. ex Boiss.

157

IT

Th

طوسک نقره‌ای

Dipsacaceae

Scabiosa argentea L.                       

158

IT

He

 

Asteraceae

Scariola oreintalis (Boiss.) Sojak subsp. Orientalis

159

IT,SS

Ch

ناز پروانه

Scrophulariaceae

Schweinfurthia papilionacea Boiss.

160

IT

Ge

شنگ اسبی استثنائی

Asteraceae

Scorzonera paradoxa Fisch.& C.A.Mey. ex DC.

161

IT

Ge

شنگ اسبی بیابانی

Asteraceae

Scorzonera tortuosissima Boiss           .

162

COSM

Th

پیام بهار

Asteraceae

Senecio glaucus L                                .

163

IT, M

Th

پیر گیاه

Asteraceae

Senecio vulgaris L                             .

164

IT,SS

Th

خاکشیر لندنی

Brassicaceae

Sisymbrium irio L                              .

165

IT

Th

خاکشیر حلبی

Brassicaceae

Sisymbrium septulatum DC             .

166

IT

He

استیپی آفریقا

Poaceae

Stipa capensis Thunb                      .

1167

IT,SS

Ch

ناز پروانه

Poaceae

Stipagrostis paradise (Edgew.)        

168

IT,SS

Ph

گزمودار

Tamaricaceae

Tamarix hispida Willd.           

169

SS

Ph

گز کرمانی

Tamaricaceae

Tamarix kermanensis B.R.Baum

170

SS

Ph

شاه گز

Tamaricaceae

Tamarix stricta Boiss                    .

171

IT

Ph

شوره گز

Tamaricaceae

                        Tamarix szowitsiana

 Bge             

172

IT-SS

Ph

گز چهارپرچمی

Tamaricaceae

Tamarix tetragyna Buhse ex Bunge

173

IT,SS

Ch

لاتی

Papilionaceae

Taverniera glabra Boiss                .

174

IT,M

He

کلپوره همدانی

Lamiaceae

Teucrium polium L                       .

175

IT,M

Ch

آویشن کرمانی

Lamiaceae

Thymus fedtschenkoi Ronniger          

176

IT

Th

ساقه خز

Apiaceae

Torilis tenella Rchb.f                     .

177

SS

Th

فانوس آبی سودانی

Boraginaceae

Trichodesma ehrenbergii Schweinf. ex Boiss.

178

IT

He

فانوس آبی بلوچستان

Boraginaceae

Trichodesma stocksii Boiss             .

$1179*

IT,SS

Th

خارخسک

Zygophylaceae

Tribulus terrestris L.                    

180$

IT

Th

گل پشمالو

Scrophulariaceae

Verbascum songaricum Schrenk

181

IT,SS

He

گل ماهور جنوبی

Scrophulariaceae

Verbascum farsistanicum (Murb.) Hub.-Mor.

182*

IT

Th

سیزاب البرزی

Scrophulariaceae

Veronica intercedens Bornm                     .

183

IT,SS

He

آویشن شیرازی

Lamiaceae

Zataria multiflora Boiss.                         

184

IT

Th

کاکوتی

Lamiaceae

Ziziphora tenuior L                            .

185

IT,SS

Ph

قیچ

Zygophylaceae

Zygophyllum eurypterum Boiss. & Buhse

186

 

 

 

شکل3- اشکال زیستی گو نه‌های گیاهی منطقه فاریاب

 

 

 

شکل4- پراکنش جغرافیایی گو نه‌های گیاهی منطقه فاریاب

 

 

Asteraceae       Poaceae           Lamiaceae       Bracicaceae     Boraginaceae

شکل5- مهم‌ترین تیره‌های گیاهی منطقه مورد مطالعه فاریاب


بحث و نتیجه گیری

حضور تعداد 186گونه گیاهی متعلق به 135 جنس و 43 تیره در عرصه 16000 هکتاری و در منطقه‌ای با شـرایط اقلیمـی بیابانی وخشک  بـا میزان بارندگی 180 میلی متردر طـول سال، نشاندهنده تنوع مطلـوب پوشـش گیـاهی در ایـن منطقه است. مقایسه این نتایج نشان می‌دهد که در مناطق واقـع در شمال و شمال غربی این استان که ارتفاع بالاتر و بارندگی بیشتر (اقلیم سـرد و نیمـه مرطـوب یـا مرطـوب) دارنـد، گونه‌های بیشتری می‌رویند(22) در تحقیقی درمنطقه حیات وحش مهروئیه، به مساحت 7000 هکتار که در 24 کیلومتری ارتفاعات منطقه مورد مطالعه قراردارد تعداد 264 گونه گیاهی متعلــق بــه 205 جــنس و 61تیــره را گزارش نمود که تعـداد بیشـتر گونه‌های آن بـا میـزان بارنـدگی بیشـتر (بـا میـانگین سـالانه 148 میلـیمتـر) و مرتفعتر بودن آن منطقه(635-1200متر) و بالا بودن سفره‌های آب زیر زمینی مرتبط است(12) همجنین در منطقه حفاظت شده پارک ملی خبر و پناهگاه حیات وحش روچون واقع درجنوب غربی استان کرمان با وسعت تقریبی 12000 هکتار تعداد451گونه متعلـق به 279 جنس و74 تیره را گزارش شده است که مرتبط بـا میـزان بارنـدگی بیشـتر(بـا میـانگین سـالانه 83-240میلـیمتـر) و مرتفعتر بودن آن منطقه)  می‌باشد. تنوع آب و هوایی سه نوع آب و هوای سردسیر، معتدل و گرمسیری در پارک موجب تشکیل سیستم‌های اکولوژیک مختلف شده و زیستگاههای متفاوت، چشم اندازهای دیدنی و گونه‌های گیاهی و جانوری فراوانی را در منطقه بوجود آورده است. (2) درمنطقه حفاظت شده ریسه و پاقلعه از توابع شهرستان شهربابک واقع درغرب استان کرمان با وسعت تقریبی 40000هکتار تعداد205گونه متعلـق به 151 جنس و41 تیره) ارتفاع2300متر متوسط بارندگی8/209 در سال) گزارش شده است.(20) در منطقه میمند شهربابک استان کرمان با وسعت تقریبی 7000هکتار تعداد181گونه متعلـق به 116جنس و38 تیره را با متوسط ارتفاع2240مترو میزان بارندگی سالانه 185 میلی مترگزارش گردیده است.(23 (در منطقه شاهزاده عباس رفسنجان درجنوب غربی استان کرمان با وسعت تقریبی 31000هکتار تعداد410، ،گونه متعلـق به 244جنس و58 تیره را گزارش شده(20)  درمنطقه . شهرستان بافت واقع در استان کرمان با وسعت تقریبی 13162کیلو متر مربع تعداد95 ،گونه متعلـق به 75جنس و30 تیره را گزارش گردیده (19 ) محقق دیگری در منطقه هرارون استان کرمان با وسعت تقریبی 13000هکتار , تعداد112گونه متعلـق به 89جنس و33 تیره و در منطقه جبال بارز استان کرمان با وسعت تقریبی 10000هکتار , تعداد235گونه متعلـق به 180جنس و56 تیره را گزارش نمود (26، 25   )برای منطقه حفاظت شده بشاگرد هرمزگان واقع درجنوب استان کرمان با وسعت تقریبی 1563319هکتار تعداد280گونه متعلـق به 196 جنس و65 تیره را گزارش گردیده است(11). بررسـی طیـف زیســتی و غلبـه شکل‌های زیســتی همی کریپتوفیت و تروفیت (مجموعاً88/62%) نشانگر فلور خاص مناطق کوهستانی مرکزی ایران اسـت. این یافته با شرایط آب و هوایی سرد و خشک کوهستانی و نیز دخالت شدید انسان در اکوسیستم منطقه مورد بررسی و مطالعات محقین دیگر همخوانی دارد (2،6،8،9). دلیل دیگر فراوانی همی کریپتوفیتها در این منطقه، سازگاری اینگونه گیاهان در برابر چرای درازمدت و شدید دام است که به قرار گرفتن جوانه انتهایی این گیاهان در سطح خاک مربوط می‌شود (2). به دلیل کم بودن آستانه بردباری در برابر گرمای زیاد، تروفیتها چرخه زیستی خود را بسرعت تکمیل نموده و همزمان با اوج گرما خزان می‌کنند (7) همچنـین، پراکنش جغرافیایی(4/41% )عناصر ایرانی-تورانی نیز این مطلب را تأییـد می‌کند. ویژگـی بـارز منطقـه ایرانـی- تورانی در وجود جنسهای Cousinia ،Astragalus و Acantholimon است(30).که این جنس‌ها در این منطقـه رویـش فراوانـی دارند.(جدول1) حضور گونه‌های متعددی از جنس‌های مـذکور به همراه گونه‌های مختلف از جـنسهـای Centaurea، و Allium ، ،Nepeta ،Acanthophyllum, Ferula نشان از تسلط رویش‌های ایرانـی-تـورانی در منطقه دارد. حضور گونه‌های اختصاصی از ناحیه ایران- تورانی مانند گونه‌های مختلف از خانواده‌های Poaceae ،Rosaceae  ، Fabaceae و Asteraceae از سوی دیگر در این منطقه) جدول 1) از شواهد این ارتباط می‌باشد. خانواده‌های مذکور در مطالعات تیمور زاد و همکاران در استان اردبیل  نیز به عنوان مهمترین گونه‌های گیاهی منطقه معرفی شده‌اند. (4).  طیف رویشی عناصـر گیـاهی و درصـد حضـور هـر یک از اشکال رویشی می‌تواند سیمایی از وضـعیت آب و هــوایی منطقــه را تــداعی کنــد. فراوانــی گیاهــان همی کریپتوفیت در یک منطقه نشاندهنده اقلـیم سـرد و کوهستانی در آن است.(28). بـا توجـه به نوع اقلیم منطقه مورد مطالعه، بر اساس روش کوپن(koppen بیابانی،طبق روش دمارتن(Demarten) فرا خشک بیابانی، بر اساس ضریب اعتدال زیر معتدل،می باشدودر بر رسی پراکنش جغرافیایی نشان داد که در صد با لایی از گیا هان، دارای پراکنش جغرا فیایی ایرانی- تورانی با 4/41 %و همچنین ایرانی تو رانی و صحارا –سندی، هستندبا4/34%  وصحارا سندی 62/15 %هستند. قابل ذکر است که: مرزهای شمالی قلمرو رویشی صحرا-سندی در جنوب ایران دچار گسیختگی شده است و به شاخه‌های زیادی در سمت شمال  و در امتداد مسیل‌ها منشعب می‌شود.و تعیین دقیق خط مرزی بین فلور قلمرو صحرا-سندی و ایران تورانی در ایران را بسیار دشوار ساخته است (38).با توجه به تعلق بالای گیا هان منطقه به این دو ناحیه رویشی، نتایج بیان کننده تعلق منطقه به این دو ناحیه یعنی ایرانی –تورانی و صحارا- سندی می‌باشد. بالطبع، در صد پایین و یا نبودن گیاهان سایر نواحی دیگر، به علت دوری منطقه از نو احی دیگر است. این مو ضوع در مطا لعات دیگر محققین نیز تأیید شده است.(10،28). نهایـت ایـن کـه اقلـیم منطقه بین شاخصهای اقلیمی معتدل تا سرد خشـک در نوسان است، بنـابراین حضـور( 24/32%) درصـد گونه‌های گیاهی منطقه در طیف رویشی تروفیت به عنوان شکل رویشی غالب منطقه، به دلیل کوتاه بـودن فصـل رویـش(دوره بــذر تــا بــذر) اســت؛ امــا کمــی بارنــدگی و خشکسـالی هـای اخیـر، شـرایط نامسـاعد قـرق و چـرا و متعاقب آن، تخریب‌هایی که در اثـر فشـارهای ناشـی از این عوامل بر منطقه تحمیل شده است، از عواملی هستند کــــه در فراوانــــی گیاهــــان یــــکســــاله مؤثرنــــد .( (34) همچنین حضـور 64/30%درصـد از گونه‌های گیاهی منطقه به شکل همی کریپتوفیت تحـت تـأثیر ایـن اقلیم و به علـت سردسـیری، مرتفـع و کوهسـتانی بـودن منطقـه اسـت. همچنـین، در میان کشورهای خاورمیانه، فلور ایـران از لحـاظ تعداد و درصد گونه‌های بومزاد، یکی از غنی‌ترین آن‌ها به شمار می‌رود بـه طـوری کـه حـدود 24-22 درصـد گونه‌های فلـور ایـران، انحصـاری محسـوب می‌شوند (31،27). تعداد  18 گونه شناسایی شده بومزاد ایران از 7 تیـره در منطقـه با توجه بـه وسـعت کـم منطقـه مطالعـه شـده، حــاکی از غنــای گونه‌ای نســبتاً بــالای منطقــه اســت تعداد 18گونه اندمیک 51 /7  %در منظقه مورد مطالعه یافت شد. که در مقایسه با فلور جوزم 10 %گونه‌های آن و پناهگاه حیات وحش خبرروچون 16% و پناهگاه حیات وحش مهروئیه، که 12 %گونه ه های آن‌ها، اندمیک است. درصداندمیک منطقه مورد مطالعه، نسبتاً کم است.. مشاهده برخـی گونه‌های تیـره نعنـاع، گونه‌هایی از جـــنس فرفیـــون (.Euphorbia spp)، (Eremurus) سریش ،(Glycyrrhiza glabra) شیرین بیان درنقــــاط مختلف، (جدول1) نیزمیتواند نشاندهنـده رونـد روبـه تخریـب در مراتع ودخالت انسان درعرصـه هـای طبیعـی منطقـه باشـد (27). ایــن امــربــه منزلــه هشــداری بــرای سازمانهای مربوط به منابع طبیعی ومراتع اسـت تـا تـدابیر حفاظتی در منطقه تشدید ونظارت بربهره برداری ازمراتع افزایش یابد. از آنجا که امروزه تخریب وسـیع پوشش گیاهی و بهره بـرداری بـی رویـه منـابع حیـاتی بـا دخالـت بشـردر تمـام عرصه‌ها رو بـه افـزایش اسـت، انقـراض گونه‌های گیـاهی و جـانوری متعـددی را در سـطح کشـور شـاهد هسـتیم، لـذا ضـرورت دارد تـا بـا شناسـایی گونه‌های گیـاهی و معرفــی آنهـا خصوصــاً گونه‌های نادر بومی، به مطالعه همه جانبه آنها پرداخته و ضمن جلوگیری از پیشـرفت تخریـب منـابع حیـاتی، در تبیــین فرهنــگ صــحیح اســتفاده از زیســتکــره و بــه خصوص اکوسیسـتمهـای محلـی و احیـای عرصه‌های حیاتی بکوشیم و آسیب پذیری اکوسیستمهـا را کـاهش دهیم. نسـبت گونـه بـه جـنس معیـاری بـرای معرفـی نمـو گونه‌ای است. این معیار از تقسیم تعداد گونـه بـه تعـداد جنس در هر منطقه به دست می‌آید و میـزان بـالای آن نشاندهنده تنـوعی جدیـد و میـزان پـایین آن بیـانگرآن است که تنوع در زمان بسیار طولانی پدیدار شده اسـت(34 ) نسبت گونه بـه جـنس بـرای منطقــه مورد مطالعه فاریاب شهرستان کهنوج3/1 اســت. ایــن نســبت بــرای منطقه حفاظت شده پارک ملی خبر و پناهگاه حیات وحش روچون واقع درجنوب غربی استان کرمان (2)  درمنطقه حیات وحش مهروئیه واقع درشمال غربی استان کرمان(12) برای منطقه حفاظت شده بشاگرد هرمزگا نواقع درجنوب استان کرمان(11) برای منطقه حفاظت شده منطقه ریسه و پاقلعه از توابع شهرستان شهربابک واقع درغرب استان کرمان (21) منطقه میمند شهربابک استان کرمان (23) منطقه شاهزاده عباس رفسنجان درجنوب غربی استان کرمان (20) منطقه . شهرستان بافت واقع در استان کرمان (19) منطقه هرارون استان کرمان (26) منطقه جبال بارز استان کرمان (25) به ترتیب،6/1و28/1و4/1و3/1و5/1و 6/1و2/1و2/1،و3/1 این مقایسه نشان می‌دهد که نسبت گونه بـه جنس در کلیه مناطق مورد مقایسه، با وجـود تفـاوت در وسعت منطقه بررسی شـده بـه یکـدیگر نزدیـک اسـت . البتـه کمتـرین آن عـدد 2/1 درشهرستان بافت (11) و منطقه هرارون استان کرمان(2/1 ) (25)و بیشترین آن6/1 پارک ملی خبر و پناهگاه حیات وحش روچون (2) و منطقه شاهزاده عباس رفسنجان درجنوب غربی استان کرمان (20)است .پایین بودن این نسبت .در شهرستان بافت (2/1)و منطقه هرارون استان کرمان(2/1 (برطبــق نظــر Solinska و همکاران (1997)، مؤید این است که تنوع در زمان بسیار طولانی پدیدار شده است.

1-اسدی، م.، معصومی، ع. ا.، جمزاد، ز.، خاتمسـاز، م. و باباخـانلو، پ. (1386-1367) (ویراستاران)، فلور ایـران، جلـدهـای 1 تا 57. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران.
2-ایران نژاد پاریزی، م.ه. صانعی شریعت پناهی، م. مهاجری، م. ر. (2000) بررسی فلورستیکی وفیتوژئوگرافی منطقه پارک ملی خبر و پناهگاه حیات وحش روچون بافت، انتشارات منابع طبیعی ایران54 ( 2) 2130-111.
3-- پایرنج، ج.، ابراهیمی، ع،ا.، ترنیان، ف.ا. وحسن زاده، م.،1390، مطالعه فلوریستیک و جغرافیای گیاهی منطقه نیمه آلپی کرسنک شهرکرد، مجله تاکسونومی و بیوسیستماتیک، 10-1 :7.
4-تیمورزاده، ع. قربانی، ا. و کاویانپور، ا.، 1394 بررسی فلور، شکل زیستی و کورولوژی گیاهان جنگلهای جنوبشرقی شهرستان نمین اسیقران، فندوقلو، حسنی و بوبینی) در استان اردبیل مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران) جلد 28، شماره 2
5-جهاد کشاورزی شهرستان کهنوج (1383).
6- خواجه الدین ، ج. و یگانه، ح.، 1391، معرفی فهرست، شکل زیستی و گونه‌های در معرض خطر منطقه شکار ممنوع کرکس، مجله زیست شناسی ایران، 20 -7 :25.
7- قلاسی مود، ش.، جلیلی، ب. و بخشی خانیکی، غ.، 1385، معرفی فلور و شکل زیستی گیاهان ناحیه غرب، مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، 73-65 :73.
8-قهرمان نژاد، ف. و عاقلی، س.، 1388، بررسی فلورستیک پارک ملی کیاسر، مجله تاکسونومی و بیوسیستماتیک، 62-47 :1 .
9-گرگین کرجی، م.، کرمی، پ. و معروفی، ح.، 1394، معرفی فلور، شکل زیستی و کورولوژی گیاهان منطقه سارال کردستان (زیر حوزه فرهادآباد)، مجله پژوهشهای گیاهی، 525 -510 :4. جلد 28، شماره  ،4
10- روانبخش، م. اجتهادی، ح. قریش الحسینی، ج.(2007) بررسی تنوع گونه‌های گیاهی جنگل‌های ذخیره‌ای گیسوم تالش ،استان گیلان. مجله گیاهشناسی ایران 229-218: 20.
11-سلطانی پور، م. مجروحی، ع.، اسد پور، ر..(1390) بررسی فلوریستیک بشاگرد استان هرمزگان فصلنامه علمی-پژوهشی گیاه و زیست بوم / سال 7 ، شماره 27 ، تابستان.
12- صابر آملی، س.(2001) بررسی فلورستیک و تهیه نقشه رویشی منطقه حیات وحش مهروئیه استان کرمان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم تهران، ایران.150صفحه.
13-عصـری، ی. (1384) اکولـوژی پوشـشهـای گیـاهی. انتشـارات دانشگاه پیام نور، تهران
14- مبین، ص. (2960-2920) رستنی‌های ایران. جلدهای 0-2. انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
 15- محمودی، م، اسحاقی راد، ج. رمضانی، ا. حیدری ریکان، م. بررسی فلوریستیک جنگل کرانرودی دره خان در زاگرس شمالی مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران جلد 28، شماره 1394 .
16- مصداقی، م. (1384) بــومشناســی گیــاهی. انتشــارات جهــاد دانشگاهی مشهد.
17- مظفریـان، و. (1383) رده بنـدی گیـاهی، جلـد 1 و 2، انتشـارات امیرکبیر، تهران.
18- معصومی، ع. ا. (1380-1365) گونهای ایران. 4 جلد، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران.
19- مهدوی میمند، ز. میر تاج الدینی، م. مهربانی، م. ( 1392 ) جمع‍آوری و شناسایی منتخبی از گیاهان خودروی شهرستان بافت (استان کرمان) و بررسی مصارف سنتی آنها  طب سنّتی اسلام و ایران، سال چهارم، شماره‌ی سوم.
20- میر تاج الدینی، م. (1392) مطالعه فلور منطقه شاهزاده‌ عباس شهرستان رفسنجان، (استاد راهنما ، پایان نامه).
21-میر تاج الدینی، م. ناظری، و. حسن آبادی، ز، صابری، ع. (1392) مطالعه فلور منطقه ریسه و پاقلعه شهرستان شهربابک استان کرمان، تاکسونومی و بیوسیستماتیک، سال پنجم، شماره چهاردهم، صفحه 67-76 .
22- میرتاج الدینی، مهدوی میمند، ز (1389)، م. جمع آوری و شناسایی تعدادی از گونه‌های گیاهی استان کرمان برای تشکیل هرباریوم گیاهان دارویی فصلنامه داروهای گیاهی، پیش شماره‌ی 2صفحه1 تا 24 .
23- وکیلى شهر بابکى، م.، عطرى، م. و اسدى.م. 1380. معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه میمند شهر بابک، پژوهش و سازندگى، شماره 52، صفحه 7.
24- وکیلی شهر بابکی، م. (1378). بررسی اکوفیتوسوسیولوژیکی منطقه میمند شهربابک، رساله دکتری، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران، 251 صفحه.
25- وکیلی شهربابکی، س، م، ع علیخانی، ط، 1393 معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیائی گیاهان منطقه حفاظت شده جبال بارز جیرفت فصلنامه پژوهشهای علوم گیاهی، سال هشتم، شماره ویژه بهار
26- وکیلی شهربابکی، س، م، ع .معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه هرارون استان کرمان اکوسیستم‌های طبیعی ایران دوره 5، شماره 4، زمستان 1393، صفحه 23-34.
27- یوسفی، م. (1385) فلور ایران. انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
 
28-Archibald, O. W. (1995) Ecology of world vegetation. Chapman and Hall Inc., London.
29-Davis, P.H .(Ed.) (1965-1988) Flora of Turkey. Vols.1-10, university of Edinburgh press,
30-Hedge, I. C. and Wendelbo, P. (1970) Patterns of Distribution and Endemism in Iran. Notes from the Royal Botanic Garden, Edinburgh. 36: 441- 464.
31- Jallily, A. and Jamzad, Z. 1999. The red data book, Forests and Rangelands Research Institue.748 pp
32-Raunkiaer, C. (1934) The life forms of plants and statistical plant geography. Clarendon Press,  Oxford632 P.
33-Rechinger, K. H. (Ed.). (1963-2010) Flora Iranica, No. 1-178. Graz: Akademische Druck-und  Verlasanstalt (1-174), Wien: Naturhistorisches Museum (175-178).
34-Solinska, G. B., Namura, O. A. and Symonides, E. (1997) Long term dynamics of a relict forest in an urban area. Floristica et Geobotanica. 42 (2): 423-479.
35-Takhtajan, A. (1986) Floristic region of the world. University of California Press, Berkeley,  Los Angeles.
36-Townsed, C. C. and Guest, E. (1966- 1985) Flora of Iraq, vols: 1-9. Ministry of Agriculture, Baghdad. -
37--Zohary, M. and Feinbrun-Dotham, N. (1966-1986) Flora Palaestina. vol. 1-4, the Jerusalem  Academic press, Israel.
38-Zohary, M. (1973) Geobotanical foundations of the Middle East, Stuttgart
دوره 31، شماره 3
آذر 1397
صفحه 721-735
  • تاریخ دریافت: 25 تیر 1395
  • تاریخ بازنگری: 20 شهریور 1395
  • تاریخ پذیرش: 01 دی 1395