نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اعظم سلیمی ¹
• الهه خسروی ²
• مریم چاوشی ³
• هانیه زیدی ³

¹ گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران

² گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³ 1- گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

خرفه (Portulaca oleracea L.) یک گیاه دارویی از خانواده Portulacaceae است که نقش حفاظتی در برابر آسیب‌های کبد، هپاتیت ویروسی، دیابت و سرطان دارد. تنش شوری از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد و نمو گیاهان به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. کیتوزان یک الیسیتور زیستی و از ترکیبات اصلی دیواره سلولی بسیاری از گونه‌های قارچی می‌باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات تنش شوری و کیتوزان روی شاخص‌های فیزیولوژیکی و پارامترهای رشد گیاه خرفه بود. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. بدین منظور گیاه خرفه تحت تیمار‌های مختلف شوری (0، 25 و 35 دسی‌زیمنس‌برمتر) و کیتوزان (0، 2/0 و 4/0 گرم‌در‌لیتر) قرار گرفت. گیاهان بعد از اعمال تیمار برداشت شدند. پارامترهای مختلف مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برای تیمارهای مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد که با توجه به گوشتی و شور پسند بودن گیاه خرفه، سطح شوری 25 دسی‌زیمنس‌برمتر رشد مساعد و سطح شوری 35 دسی‌زیمنس‌برمتر کاهش رشد را در گیاه خرفه نشان داد. شوری باعث افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و فلاونوئید شده و محتوای آنتوسیانین را کاهش می‌دهد. تیمار هم‌زمان شوری و کیتوزان باعث افزایش رشد، محتوای فنل، فعالیت پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز شده و فعالیت آنزیم کاتالاز را و محتوای آنتوسیانین را کاهش می‌دهد. در این پژوهش کیتوزان نقش بهبود دهنده‌ای در شرایط تنش ایفا کرده است. با توجه به روند رو به رشد اراضی شور در کشور، استفاده از الیسیتورها به‌خصوص کیتوزان به‌عنوان پلیمر زیستی کاهش‌دهنده آثار تنش شوری در گیاه خرفه، حائز اهمیت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• تنش اسمزی
• فلاونوئید
• کاتالاز
• پراکسیداز
• خرفه

موضوعات

• فیزیولوژی

عنوان مقاله [English]

Role of chitosan in reducing the effects of salinity stress through enzymatic and non-enzymatic antioxidants in Portulaca oleracea L.

نویسندگان [English]

• Azam Salimi ¹
• elahe khosravi ²
• maryam chavoushi ³
• hanieh zeidi ³

¹ Department of Plant Sciences, Faculty of Biological Sciences, kharazmi University, Tehran, Iran

² Department of Plant Sciences, Faculty of Biological Sciences, Kharazmi University, P.O. Box: 15719-14911, Tehran, Iran

³ Department of Plant Sciences, Faculty of Biological Sciences, Kharazmi University, P.O. Box: 15719-14911, Tehran, Iran

چکیده [English]

Portulaca oleracea L. is a medicinal plant of the family Portulacaceae. Salinity stress is one of the most important factors limiting the growth and development of plants, especially in arid and semi-arid regions. Chitosan is a biological elicitor and is a major component of the cell wall of many species of fungi. In this study effects of salinity and chitosan stress on physiological parameters and growth parameters of the Portulaca oleracea L were studied. The experiment was arranged in a randomized complete design with 3 replications. For this purpose, the plant was exposed to different treatments of NaCl (0, 25 and 35 ds m-1), chitosan (0, 0.2 and 0.4 g l-1) Plants were harvested after treatment. Different morphological and physiological parameters were studied for different treatments. By measuring growth parameters and according to broiler and halophytic characteristics of the plant, the salinity 25 ds m-1 as a favorable growth and salinity 35 dsm-1 showed a decrease in growth in the plant. Salinity stress increased catalase enzyme activity, peroxidase, polyphenoloxidase and flavonoid content but reduced anthocyanine. Interaction of salinity and Chitosan increased growth of purslane, phenol, peroxidase, polyphenoloxidase enzyme activity and reduced catalase enzyme activity and anthocyanine content. In this study chitosan is improving agent in stress conditions and improved the physiological and biochemical traits associated with oxidative stress. Considering the growing salinity of the country, it is important to use the elicitors, especially chitosan, as a biopolymer that reduces the effects of salinity stress on the Portulaca oleracea L.

کلیدواژه‌ها [English]

• Osmotic stress
• Flavonoid
• Catalase
• Peroxidase
• Portulaca oleracea L