TY - JOUR ID - 1896 TI - تاثیر تیمارهای مختلف بر شکست خواب و شاخص‌های جوانه‌‌‌زنی بذر گونه دارویی شیرین‌بیان JO - مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)(علمی) JA - JPR LA - fa SN - 2383-2592 AU - شیدای کرکج, اسماعیل AU - امانی, مینا AU - یونسی حمزه خانلو, مهدی AU - جهانتاب, اسفندیار AD - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران AD - دانشجوی کارشناسی‌ارشد علوم باغبانی-گرایش گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران AD - استادیار، گروه جنگلداری و علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، اهر، دانشگاه تبریز، ایران AD - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، فسا، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 34 IS - 4 SP - 967 EP - 980 KW - جوانه‌زنی بذر KW - شیرین‌بیان KW - آب جوش KW - سرمادهی و گرمادهی KW - خواب بذر DO - N2 - گیاه شیرین‌بیان به دلیل داشتن برخی ترکیبات نظیر اسید گلیسیریزیک طبیعی در صنایع داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پژوهش در شرایط آزمایشگاهی با هدف بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر شاخص‌های مختلف جوانه‌زنی بذر گونه دارویی شیرین‌بیان انجام شد. تیمارهای آب جوش، نگهداری بذر در گرما و سرما، بدون تیمار (شاهد) و کشت در خاک با 5 تکرار بر روی بذور شیرین بیان اعمال شد و طی روزهای مختلف تعداد بذور جوانه‌زده تا رسیدن به یک میزان ثابت، شمارش شدند. در نهایت طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه، درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی بذر، شاخص بنیه بذر و ضریب آلومتری برای تیمارهای مختلف محاسبه گردید. همچنین ضریب آلومتری مشخص نمود که ساقه‌چه و ریشه‌چه بذور کشت شده در خاک در حالت توازن رشدی قرار دارند. در تیمار نگهداری بذر در آب جوش، درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر و ضریب آلومتری بیشترین مقدار و میانگین زمان جوانه‌زنی بذر کمترین میزان را داشتند. نتایج تیمار آب داغ حاکی از آن بود که بیش از 40 درصد بذرها جوانه زدند و در مقایسه با سایر تیمارها در رتبه نخست قرار گرفت. تیمارهای سرمادهی در فریزر و گرمادهی در آون در مقایسه با تیمار شاهد تاثیری بر میزان شاخص‌های جوانه‌زنی بذر نداشت. بنابراین به طور کلی می‌توان عنوان کرد، وجود خاک سبب ریشه‌ زایی و رشد گیاهچه بهتری نسبت به سایر تیمارها شده است و تیمار جوشاندن بذور در آب به مدت پنج دقیقه به واسطه نرم‌کردن پوسته می‌تواند عملکرد شاخص‌های جوانه‌زنی بذر را تا حدود زیادی بهبود بخشد. UR - https://plant.ijbio.ir/article_1896.html L1 - https://plant.ijbio.ir/article_1896_38345cd346c672f01fd8ff545ba105b8.pdf ER -