TY - JOUR ID - 1775 TI - بررسی کروموزومی گونه‌های جنس خلّر (Lathyrus sp) در شمال غربی ایران JO - مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)(علمی) JA - JPR LA - fa SN - 2383-2592 AU - صادقی, محمد حسن AU - سبزی نوجه ده, محسن AU - اسماعیل پور, محمد AU - رزبان حقیقی, احمد AD - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه تبریز AD - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز AD - گروه جنگلداری و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز AD - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 34 IS - 4 SP - 981 EP - 989 KW - تعداد کوروموزوم KW - سیتوژنتیک KW - کاریوتیپ KW - کاریوتیپ متقارن KW - جنس خلّر DO - N2 - جنس خلّر (Lathyrus) به‌سبب مصرف علوفه‌ای، تثبیت نیتروژن هوا، حفاظت از خاک، زینتی بودن، کشت آن به-عنوان کود سبز و خواص دارویی از اهمیت زیادی برخوردار است. سه گونه از جنس خلّر (Lathyrus cicera،L. incurvus و L. pratensis) از مناطق شمال غربی ایران انتخاب شدند و بر اساس صفات فام‌تنی (کروموزومی) مورد مطالعه قرار گرفتند. از بین این گونه‌ها، ویژگی‌های کاریوتیپی دو گونه L. incurvus و L. pratensis برای اولین‌بار مورد بررسی قرار گرفتند. پنج صفحه پس‌چهری (متافازی) برای هر گونه بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که هر سه گونه مورد مطالعه دولاد و دارای 2n=2x=14 می‌باشند. گونه L. cicera با مجموع طول فام‌تن‌های تک‌لادی (هاپلوئیدی) 60/7 میکرو‌متر و دارای فرمول کاریوتیپی 5m+2sm می‌باشد. گونه‌های L. incurvus وL. pratensis دارای مجموع طول فام‌تن‌های تک‌لادی به‌ترتیب 16/6 و 30/6 میکرو‌متر بوده و هر دو دارای فرمول کاریوتیپی مشابه 1m+6sm می‌باشند. از نظر شاخص تقارن استبینز همه کاریوتیپ‌ها نسبتا متقارن بودند و در کلاس2A قرار گرفتند. آنالیز واریانس برای صفات طول بازوی‌ کوتاه و طول فام‌تن در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری را نشان داد. مقایسه میانگین با استفاده از آزمون دانکن در سطح پنج درصد نشان داد که L. cicera دارای بیشترین طول فام‌تن است. دندروگرام حاصل از آنالیز خوشه‌ای، گونه‌ها را در دو خوشه قرار داد که خوشه اول شامل گونه یک‌ساله L. cicera و خوشه دوم شامل گونه‌های چند‌ساله L. incurvus و L. pratensis بود. دورگه‌های این دو گونه می‌تواند در برنامه-های به‌‌نژادی جنس خلّر استفاده شود. UR - https://plant.ijbio.ir/article_1775.html L1 - https://plant.ijbio.ir/article_1775_6acddb30a546f3434d6f198c90d915de.pdf ER -