%0 Journal Article %T تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیت‌های ایرانی قارچ عامل خشکیدگی شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark) %J مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)(علمی) %I انجمن زیست شناسی ایران %Z 2383-2592 %A زمانی, سیده معصومه %A موجرلو, شیده %D 2020 %\ 12/21/2020 %V 33 %N 4 %P 938-952 %! تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیت‌های ایرانی قارچ عامل خشکیدگی شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark) %K بیماری زایی %K ریخت شناسی %K ژنتیک جمعیت و Cylindrocladium buxicola %R %X شمشاد خزری از معدود درختان پهن‌برگ همیشه‌سبز جنگل‌های شمال البرز است که متاسفانه در فهرست گونه‌های در معرض خطر قرار دارد. همچنین، اخیرا اغلب رویشگاه‌های شمشاد در شمال کشور به بیماری بلایت و خشکیدگی ناشی از قارچ Cylindrocladium buxicola مبتلا شده‌اند که خطر جدی برای بقا و تولید درختان شمشاد است. شناسایی ویژگی‌های جمعیت‌های این قارچ می‌تواند در گزینش استراتژی‌های مدیریت آن ارزشمند باشد. در این تحقیق با هدف افزایش اطلاعات درخصوص جمعیت‌های ایرانی قارچ عامل بیماری، خصوصیات فنوتیپیِ جدایه‌های C. buxicola بدست آمده طی نمونه برداری تصادفی از رویشگاه‌های شمشاد شمال کشور، ارزیابی و تنوع ژنتیکی این جدایه‌ها براساس نشانگر ژنومی rep، بررسی شد. با ارزیابی ویژگی‌های مورفولوژیکی (شامل شکل و میزان رشد پرگنه، اندازه و شکل کنیدیوم، طول پایه، شکل و اندازه وزیکول انتهایی) در 52 جدایه بدست آمده، تطابق ریخت‌شناسی تمام جدایه‌ها با گونه توصیف شده Calonecteria pseudonaviculata تایید گردید. بررسی شدت بیماری‌زایی 21 جدایه منتخب قارچی نشان داد این جدایه‌ها در گروه‌های بیماری‌زایی متفاوتی قرار دارند. آنالیز الگوهای باندی آغازگرهای ژنومی rep، نشان داد 21 جدایه‌های منتخب بیش از 95 درصد تشابه ژنتیکی داشته و در این سطح از تشابه به چهار گروه تقسیم شدند. جدایه‌های گروه‌های مختلف ژنتیکی در هر سه استان وجود داشتند. تمام جدایه‌های مورد مطالعه با قبول میزان تغییرات طبیعی درون‌گونه‌ای، متعلق به گونه اصلی C. pseudonaviculta بوده و خصوصیات اصلی و پایدار مورفو-فیزیولوژیک این گونه را داشتند. نظر به نرخ پایین تنوع میان جدایه‌ها، بنظر می‌رسد در کنترل این بیماری، استفاده از ارقام مقاوم مهمترین راهکار است. %U https://plant.ijbio.ir/article_1566_2cab10a6f4077521f6ce7f750f04a286.pdf