کشت بافت

1. بررسی تأثیرتنظیم کننده های رشد بر صفات مورفولوژیکی و ترکیبات آنتی اکسیدانی سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss) در شرایط درون شیشه ای

اسماعیل چمنی؛ سکینه کریمی قلعه تکی؛ مهدی محب الدینی؛ یونس پوربیرامی هیر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  سوسن چلچراغ، گیاهی زینتی، بومی کشور ایران می‌باشد که علاوه بر جنبه‌های زینتی، دارای مواد دارویی نیز می‌باشد. آزمایش حاضر به منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین بر تولید برخی متابولیت‌های ثانویه در کشت درون شیشه‌ای سوسن چلچراغ صورت پذیرفت. برای این منظور، از محیط کشت MS حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر NAA و غلظت‌های 1، 2، 3 و 4 میلی‌گرم ...  بیشتر سوسن چلچراغ، گیاهی زینتی، بومی کشور ایران می‌باشد که علاوه بر جنبه‌های زینتی، دارای مواد دارویی نیز می‌باشد. آزمایش حاضر به منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین بر تولید برخی متابولیت‌های ثانویه در کشت درون شیشه‌ای سوسن چلچراغ صورت پذیرفت. برای این منظور، از محیط کشت MS حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر NAA و غلظت‌های 1، 2، 3 و 4 میلی‌گرم بر لیتر BA مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین تعداد و طول ریشه در تیمار شاهد و بیشترین شاخص‌های برگ (تعداد، سطح و طول)، ارتفاع گیاهچه، تعداد و قطر پیازچه، تعداد فلس، وزن‌تر، میزان کلروفیل، آنتوسیانین، فنول کل و فلاونوئیدها در محیط کشت حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر BA به همراه یک میلی‌گرم بر لیتر NAA به دست آمد و با افزایش غلظت BA در محیط کشت، شاخص‌های مذکور کاهش یافتند. همچنین همبستگی مستقیمی بین میزان کلروفیل و تولید آنتوسیانین، فلاونوئیدها و فنول کل در سطح یک درصد مشاهده شد که نشانگر نقش فتوسنتز در تولید متابولیت‌های ثانویه در شرایط درون شیشه‌ای می‌باشد. به طور کلی، تعیین بهترین غلظت سایتوکینین و همچنین نسبت سایتوکینین به اکسین در محیط کشت، برای تولید متابولیت‌های ثانویه ضروری می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

2. پینه‌زایی و جنین‌زایی رویشی غیرمستقیم تره ایرانی (Allium ampeloprasum spp. persicum،)

طاهره نظری؛ کامبیز مشایخی؛ سید جواد موسوی زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 آبان 1399

چکیده

  تره‌ایرانی به علت پروتاندری، گیاهی دگرگشن و هتروزیگوت می‌باشد. جهت برنامه‌های اصلاح تره ایرانی، تکنیک جنین‌زایی رویشی جهت تسریع در روند تولید هیبرید کاربرد دارد. پژوهش حاضر با هدف پینه‌زایی و جنین‌زایی رویشی غیرمستقیم ریزنمونه‌های تره‌ایرانی در شرایط درون شیشه‌ای انجام شده است. ابتدا بذرهای تره‌ایرانی در محیط جامد 1/2MS کشت ...  بیشتر تره‌ایرانی به علت پروتاندری، گیاهی دگرگشن و هتروزیگوت می‌باشد. جهت برنامه‌های اصلاح تره ایرانی، تکنیک جنین‌زایی رویشی جهت تسریع در روند تولید هیبرید کاربرد دارد. پژوهش حاضر با هدف پینه‌زایی و جنین‌زایی رویشی غیرمستقیم ریزنمونه‌های تره‌ایرانی در شرایط درون شیشه‌ای انجام شده است. ابتدا بذرهای تره‌ایرانی در محیط جامد 1/2MS کشت شدند. در ادامه به طور مستقیم از ریزنمونه‌های یک سانتیمتری برگ و ریشه دانهال‌ها در محیط کشت مایع B5 و NL استفاده شد. از اسید ایندول استیک و 2,4-D در سه غلظت صفر، یک و دو میلی‌گرم بر لیتر جهت القای پینه‌ و جنین رویشی استفاده شد. نتایج نشان داد که در ریزنمونه‌های برگ، پینه تشکیل نشد و در ریزنمونه‌های ریشه نیز مقدار کمی پینه تشکیل شد. اما پینه جنین‌زا به طور مستقیم در 100 درصد ریزنمونه‌های دانهالی پس از گذشت دو هفته ظاهر شد. پینه‌ها زرد و دارای بافت متراکم، گره‌دار و کروی شکل بودند. بیشترین پینه جنین‌زا در B5 حاوی دو میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D تشکیل شد که بعد از گذشت هشت هفته و واکشت در فاز ظهور جنین (رئالیزاسیون)، جنین‌های رویشی ظاهر شدند. در محیط‌های کشت بدون اکسین و همچنین در محیط کشت NL، جنین رویشی تشکیل نشد. بعد از واکشت جنین‌ها در محیط B5 حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D و دو میلی‌گرم کنیتین، رشد ریشه‌ها بیشتر شد. به‌عنوان نتیجه‌گیری کلی، پینه ‌زایی و جنین‌زایی رویشی تره ایرانی در B5 مایع دارای دو میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد پینه جنین‌زا در دانهال‌ها به دست آمد.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

3. رشد و تکثیر شاخساره و برخی پارامترهای بیوشیمیایی گیاه استویا در شرایط کشت درون شیشه‌ای تحت تأثیر الیسیتورهای زیستی و غیر زیستی

دیاکو رسولی؛ بهرام ملکی؛ حسین جعفری؛ ندا زند

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1399

چکیده

  به منظور بررسی رشدوهمچنین اندازه‌گیری برخی مؤلفه‌های بیوشیمیایی استویا تحت تأثیرالیسیتورهای زیستی وغیر زیستی درشرایط کشت بافت دو آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. بر همین اساس، ابتدا اثر دو نوع سایتوکینین Kin و BAP به منظورانتخاب غلظت بهینه به عنوان پروتکل تکثیر گیاه استویا و سپس اثر الیسیتورهای کیتوزان، متیل ...  بیشتر به منظور بررسی رشدوهمچنین اندازه‌گیری برخی مؤلفه‌های بیوشیمیایی استویا تحت تأثیرالیسیتورهای زیستی وغیر زیستی درشرایط کشت بافت دو آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. بر همین اساس، ابتدا اثر دو نوع سایتوکینین Kin و BAP به منظورانتخاب غلظت بهینه به عنوان پروتکل تکثیر گیاه استویا و سپس اثر الیسیتورهای کیتوزان، متیل جاسمونات و عصاره مخمر در چهار غلظت بر افزایش رشد گیاه و همچنین پارامترهای بیوشیمیایی گیاه استویا در شرایط کشت بافت انجام گرفت. نتایج آزمایش اولیه نشان داد که غلظت 2 میلی‌گرم بر لیتر BAP جهت پرآوری شاخساره به عنوان غلظت بهینه باعث بیشترین رشد طول و تعداد شاخساره شد، بنابراین این غلظت به محیط کشت پایه اضافه گردید. اثر الیسیتورهای مختلف افزایش معنی‌داری بر طول و تعداد شاخه نشان دادند، به طوری‌که بیشترین طول و تعداد شاخه در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر کیتوزان بود که به نسبت شاهد به ترتیب 70 و 95 درصد افزایش داشت. اثر الیسیتورها بر پارامترهای بیوشیمیایی نشان داد که به غیر از کربوهیدرات، اثر افزایشی به نسبت شاهد نداشتند، به طوری که محتوای آب و همچنین کلروفیل گیاه با افزایش غلظت الیسیتورها کاهش بیشتری را نشان داد. میزان کربوهیدرات کل تحت تأثیر غلظتهای کیتوزان 200، متیل جاسمونات 100 و عصاره مخمر 50 میلیگرم بر لیتر به طور معنیداری به نسبت تیمار شاهد افزایش داشت. به طور کلی مشخص شد که این تحقیق می‌تواند به عنوان یک پروتکل مناسب جهت تولید انبوه گیاه استویا به عنوان یک گیاه اقتصادی مهم در شرایط کشت بافت مورد استفاده قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

4. عوامل مؤثر بر کارایی اگروباکتریوم رایزوژنز در القای ریشه‌های مویین تراریخت و ارزیابی تولید والرنیک اسید در ریشه‌مویین گیاه دارویی سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.)

ناصر زارع؛ ویدا مدنی؛ اصلان جمالی؛ رسول اصغری زکریا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 آذر 1399

چکیده

  کشت ریشه‌های مویین به دلیل پایداری ژنتیکی و بیولوژیکی بالا و قابلیت رشد سریع و تولید متابولیت‌های ثانویه در زمان کوتاه و بدون نیاز به هورمون‌های گیاهی، راهکار مؤثری را برای تولید متابولیت های ثانویه گیاهی فراهم نموده است. در این تحقیق تأثیر عوامل مختلف شامل نوع سویه اگروباکتریوم (شاملA4 ، 15834 و 2656)، نوع ریزنمونه (برگ و دمبرگ)، شرایط ...  بیشتر کشت ریشه‌های مویین به دلیل پایداری ژنتیکی و بیولوژیکی بالا و قابلیت رشد سریع و تولید متابولیت‌های ثانویه در زمان کوتاه و بدون نیاز به هورمون‌های گیاهی، راهکار مؤثری را برای تولید متابولیت های ثانویه گیاهی فراهم نموده است. در این تحقیق تأثیر عوامل مختلف شامل نوع سویه اگروباکتریوم (شاملA4 ، 15834 و 2656)، نوع ریزنمونه (برگ و دمبرگ)، شرایط تلقیح (مدت زمان تلقیح (10 و 15 دقیقه) و هم‌کشتی (48 و 72 ساعت) و حضور و عدم حضور استوسرینگون) و همچنین غلظت ترکیبات معدنی محیط‌کشت ( MS و MS2/1) در القاء و تولید ریشه‌های مویین سنبل‌الطیب مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد در بین سویه‌های باکتری، سویه A4 بیشترین درصد ریشه‌زایی مویین و تعداد ریشه مویین در هر ریزنمونه را داشت. همچنین ریزنمونه برگ نیز در مقایسه با ریزنمونه دمبرگ درصد ریشه‌زایی و تعداد ریشه در هر ریزنمونه بیشتری را دارا بود. ارزیابی شرایط تلقیح مختلف نشان داد که بیشترین درصد ریشه‌زایی مویین در تیمار 10 دقیقه تلقیح ریزنمونه و 72 ساعت هم‌کشتی و بیشترین تعداد ریشه‌مویین در هر ریزنمونه نیز در تیمار 10 دقیقه تلقیح ریزنمونه و 72 ساعت هم‌کشتی به همراه 100 میکرومولار استوسرینگون بدست آمد. همچنین، محیط کشت MS 2/1 از نظر درصد و تعداد ریشه‌مویین در هر ریزنمونه در مقایسه با محیط کشت MS از کارایی بالاتری برخوردار بود. نتایج HPLC نشان داد که والرنیک اسید با مقدار 77/3 میلی‌گرم برلیتر در کشت‌های ریشه‌مویین سنبل‌الطیب تولید و تجمع می‌یابد.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

5. اثر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی بر القا و رشد کالوس در چهار رقم انگور با هدف استحصال رسوراترول

منصور غلامی؛ زهرا وصال طلب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1399

چکیده

  بافت کالوس گیاهی قابلیت‌های متنوعی دارد از آن جمله می‌توان به کاربرد آن در تهیه کشت‌های تعلیق سلولی به منظور تولید متابولیت‌های ثانویه و ترکیبات مفید طبیعی اشاره نمود. به منظور القای کالوس در ریزنمونه های چهار رقم انگور رجبی سفید شیراز، بی‌دانه قرمز، شاهانی و مکر قوچان از دو گروه ترکیب هورمونی 2،4- دی کلروفنوکسی استیک اسید (در سه ...  بیشتر بافت کالوس گیاهی قابلیت‌های متنوعی دارد از آن جمله می‌توان به کاربرد آن در تهیه کشت‌های تعلیق سلولی به منظور تولید متابولیت‌های ثانویه و ترکیبات مفید طبیعی اشاره نمود. به منظور القای کالوس در ریزنمونه های چهار رقم انگور رجبی سفید شیراز، بی‌دانه قرمز، شاهانی و مکر قوچان از دو گروه ترکیب هورمونی 2،4- دی کلروفنوکسی استیک اسید (در سه سطح) به همراه بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید (در سه سطح) و به همراه کینتین استفاده شد. در اغلب ریزنمونه ها بیشترین درصد القا در سطح سه نفتالین استیک اسید مشاهده شد که تفاوت معنی داری با سطح دو نشان نداد. در بخش القا و پرآوری پاسخ ریزنمونه ها به سطوح مختلف تنظیم کننده های رشد گیاهی متفاوت و وابسته به رقم بود. غلظت 0.7 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید و 0.2 میلی گرم در لیتر کینتین به منظور استحصال کشت تعلیق سلولی انتخاب شد که با چندین واکشت با کیفیت مطلوب حاصل گردید. پس از یافتن غلظت و ترکیب مناسب هورمون در محیط کشت، هدف از این مطالعه بررسی تفاوت در توانایی تولید رسوراترول سلول های ارقام مختلف انگور در شرایط کشت تعلیق سلولی می‌باشد. بررسی محتوای رسوراترول سلول کشت های تعلیق سلولی نشان داد بیشترین محتوای ترنس رسوراترول مربوط به کشت تعلیق سلولی رقم رجبی سفید شیراز بود. از مهمترین دلایل تفاوت در محتوای رسوراترول در کشت سلولی انگور، تفاوت در ذخیره ژنتیکی ارقام معرفی شده است.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

6. بهبود جوانه زنی بذر، اندام زایی و باززایی گیاه داروئی بارهنگ کبیرPlantago major در شرایط درون شیشه ای

سمانه راه آموز حقیقی؛ خدیجه باقری؛ علی شرفی؛ حسین دانافر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1399

چکیده

  جوانه‌زنی بذر بارهنگ کبیر(Plantago major) در شرایط خارج از فصل نیاز به پیش تیمار‌های خاص دارد. تأثیر پیش تیمارهای اسیدجیبرلیک، پتاسیم نیترات، سرما، نور و غلظت نمک محیط Murashige and Skoog medium (MS) بر جوانه-زنی بذر این گیاه بررسی شد. از شاخص تیمسون (Timson Index) برای تعیین نرخ جوانه‌زنی استفاده گردید. تاثیر غلظت‌های مختلف سیتوکینین‌های 6-آمینو پورین (BAP) ...  بیشتر جوانه‌زنی بذر بارهنگ کبیر(Plantago major) در شرایط خارج از فصل نیاز به پیش تیمار‌های خاص دارد. تأثیر پیش تیمارهای اسیدجیبرلیک، پتاسیم نیترات، سرما، نور و غلظت نمک محیط Murashige and Skoog medium (MS) بر جوانه-زنی بذر این گیاه بررسی شد. از شاخص تیمسون (Timson Index) برای تعیین نرخ جوانه‌زنی استفاده گردید. تاثیر غلظت‌های مختلف سیتوکینین‌های 6-آمینو پورین (BAP) و تیدیازورون (TDZ) در ترکیب با اکسین‌های آلفا-نفتالین اسید استیک (NAA)، 3-ایندول-3- استیک اسید (IAA) و اسید ایندول 3- بوتیریک (IBA) برای القاء کالوس و باززایی ریزنمونه‌های برگ، ساقه و ریشه مطالعه شد. یافته‌ها نشان داد که پیش تیمار سرما، نور روز و محیطMS کامل برای جوانه‌زنی بذور بارهنگ کبیر مناسب‌تر است. بیشترین درصد کالوس‌زایی (100 درصد) در اکثر ریز نمونه‌ها پدیدار گردید. بالاترین فراوانی باززایی(100 درصد) در ریزنمونه برگ در محیط MS حاوی 5/0: 1؛ 1: 5/1؛ 2: 5/1 و 1: 2 میلی‌گرم بر لیتر TDZ: IBA، در ریزنمونه ساقه 5/0: 2 میلی‌گرم بر لیتر BAP: NAA و در ریزنمونه ریشه در غلظت 5/1 میلی‌گرم بر لیتر BAP ،2/0: 5/1 ؛2/0: 2 و 2/0 : 3 میلی‌گرم بر لیتر TDZ: NAA و2:1؛ 2:2؛ 1: 3؛ 2: 3 TDZ: IBA مشاهده گردید. 67/41، 27 و20 تعداد شاخه به ترتیب در محیط حاوی 1:2 و 1:5/1 میلی‌گرم بر لیتر TDZ:IBA و 2/2:0 میلی‌گرم بر لیتر TDZ:NAA در ریزنمونه‌های برگ، ساقه و ریشه بدست آمد. گیاهچه‌های باززایی شده به محیط ریشه‌زایی حاوی غلظت 5/0 میلی‌گرم بر لیتر IBA منتقل و با نرخ بقای 80 درصد در گلخانه سازگاری یافتند.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

7. بررسی تأثیر کیتوسان بر باززایی و متابولیت های ثانویه دو گونه گل سوسن

مهسا خلفی؛ یونس پوربیرامی هیر؛ اسماعیل چمنی؛ حسن ملکی لجایر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 اسفند 1399

چکیده

  گل سوسن با پتانسیل بالای اقتصادی، یکی از مهمترین گل‌ها در بین محصولات باغبانی و زینتی در سراسر جهان بوده و چهارمین جایگاه را در بین گل‌ها به خود اختصاص داده است. به منظور بررسی اثرات غلظت‌های مختلف کیتوسان (صفر (شاهد)،50، 100 و 150 و 200 میلی‌گرم در لیتر) بر باززایی و تولید متابولیت‌های ثانویه دو گونه سوسن (L. ledebourii, L. dandie) در محیط کشت پایه ...  بیشتر گل سوسن با پتانسیل بالای اقتصادی، یکی از مهمترین گل‌ها در بین محصولات باغبانی و زینتی در سراسر جهان بوده و چهارمین جایگاه را در بین گل‌ها به خود اختصاص داده است. به منظور بررسی اثرات غلظت‌های مختلف کیتوسان (صفر (شاهد)،50، 100 و 150 و 200 میلی‌گرم در لیتر) بر باززایی و تولید متابولیت‌های ثانویه دو گونه سوسن (L. ledebourii, L. dandie) در محیط کشت پایه MS، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تأثیر تیمار کیتوسان بر صفات مورفولوژیکی مثل وزن‌تر، ارتفاع گیاه، تعداد ریشه، تعداد پیازچه، درصد باززایی، کلروفیل b ,a و کل و متابولیت‌های ثانویه فنل در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. تأثیر کیتوسان بر روی فلاونوئید نیز در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده‌ها نیز نشان داد که بیش‌ترین وزن‌تر و تعداد پیازچه از گونه چلچراغ در محیط کشت حاوی 200 پی‌پی‌ام کیتوسان حاصل شد. بیش‌ترین ارتفاع گیاهچه، تعداد ریشه، درصد باززایی، کلروفیل a، b، فنل کل و فلاونوئید کل نیز تأثیر از گونه دندیه با غلظت 200 پی‌پی‌ام حاصل گردید. در کل نتایج نشان داد که کیتوسان می‌تواند تأثیر مثبتی بر باززایی برخی از گونه‌های سوسن داشته باشد.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

8. تاثیر پیش تیمار دمایی و نور بر القاء جنین و کالوس در کشت بساک خیار

سمانه قنبری؛ مریم گل آبادی

دوره 33، شماره 3 ، پاییز 1399، ، صفحه 542-552

چکیده

  با هدف ب‍ررس‍ی‌ تاثیر ترکیب‌ها و غلظت‌های مختلف هورمونی و همچنین تاثیر پیش‌تیمار دمایی و نور بر تغییر مسیر بیولوژیکی و حرکت به سمت کالوس‌زایی، جنین‌زایی و باز‌زایی در ری‍زنمونه‌های ب‍س‍اک‌ خ‍ی‍ار، پژوهشی به ص‍ورت‌ دو آزمایش ف‍اک‍ت‍وری‍ل‌ جداگانه در ق‍ال‍ب‌ طرح‌ ک‍ام‍لا ت‍ص‍ادف‍ی‌ ب‍ا س‍ه‌ ...  بیشتر با هدف ب‍ررس‍ی‌ تاثیر ترکیب‌ها و غلظت‌های مختلف هورمونی و همچنین تاثیر پیش‌تیمار دمایی و نور بر تغییر مسیر بیولوژیکی و حرکت به سمت کالوس‌زایی، جنین‌زایی و باز‌زایی در ری‍زنمونه‌های ب‍س‍اک‌ خ‍ی‍ار، پژوهشی به ص‍ورت‌ دو آزمایش ف‍اک‍ت‍وری‍ل‌ جداگانه در ق‍ال‍ب‌ طرح‌ ک‍ام‍لا ت‍ص‍ادف‍ی‌ ب‍ا س‍ه‌ ت‍ک‍رار بر روی رقم بومی فضای باز خیار اصفهانی و لاین اصلاحی خیار گلخانه‌ای اج‍را گ‍ردی‍د. فاکتورها شامل پیش تیمار دمایی (سرمای 4 درجه سانتی گراد و بدون پیش‌تیمار سرمایی (گل تازه))، تیمار نوری پس از کشت (نور و تاریکی) و غلظت‌های مختلف هورمونی شامل KIN (1 تا 5/2 میلی‌گرم/لیتر)، 2,4-D (1 تا 5/3 میلی-گرم/لیتر) و BAP (1/0 تا 5/3 میلی‌گرم/لیتر) بودند. ن‍ت‍ای‍ج‌ ح‍اک‍ی‌ از ب‍رت‍ری‌ پ‍ی‍ش‌ت‍ی‍م‍ار بدون سرما (گ‍ل‌ ت‍ازه)‌ نسبت به پیش‌تیمار سرما در ج‍ن‍ی‍ن‌‌زای‍ی‌ و ک‍ال‍وس‌‌زای‍ی‌ در لاین اصلاحی و ک‍ال‍وس‌‌زای‍ی‌ در رق‍م‌ ب‍وم‍ی‌ ب‍ود. تیمار تاریکی باعث افزایش معنی‌دار درصد کالوس‌زایی و قطر کالوس لاین اصلاحی شد، اما تاثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی در رقم بومی نداشت. ت‍رک‍ی‍ب‌ ه‍ورم‍ون‍ی BAP و 2,4-D (5/3+1 میلی‌گرم/لیتر)در ه‍ر دو ژنوتیپ‌ ب‍اع‍ث‌ ب‍ی‍ش‍ت‍ری‍ن‌ ال‍ق‍ای‌ جنین‌زایی و کالوس‌زایی ش‍د. جنین-زایی در لاین اصلاحی تحت تاثیر فاکتورهای مورد مطالعه قرار گرفت اما این فاکتورها تاثیر معنی‌داری بر جنین‌زایی رقم بومی نداشتند. اثرمتقابل سه‌گانه پیش‌تیمار دمایی، تیمار نوری و هورمونی محیط کشت نشان داد که به‌منظور بیشترین جنین‌زایی، کالوس‌زایی و قطر کالوس در کشت بساک خیار، استفاده از گل تازه و محیط کشت 2,4-D+BAP ( 5/3+1 میلی‌گرم/لیتر )باعث حاصل شدن بهترین نتیجه خواهد شد و شرایط نور و تاریکی نقش چندانی در جنین‌زایی ندارد.

---

• مشاهده مقاله

کشت بافت

9. باززایی درون شیشه‌ای مامیران ایرانی (Chelidonium majus L.)

آرزو عزیزخواجه؛ ابراهیم دورانی؛ سعید اهری زاد

دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 434-445

چکیده

  مامیران (Chelidonium majus L.) گیاهی دارویی از خانواده خشخاش و غنی از آلکالوئیدهای ایزوکوینولین است. از آنجایی که سنتز شیمیایی این آلکالوئیدها مقدور نیست؛ صنعت داروسازی به مقادیر زیادی گیاه برای استخراج این ترکیبات نیازمند است. هدف این پژوهش بهینه‌سازی یک روش تکرارپذیر برای باززایی مامیران بواسطه کالوس‌زایی بود. بدین منظور، بذور مامیران ...  بیشتر مامیران (Chelidonium majus L.) گیاهی دارویی از خانواده خشخاش و غنی از آلکالوئیدهای ایزوکوینولین است. از آنجایی که سنتز شیمیایی این آلکالوئیدها مقدور نیست؛ صنعت داروسازی به مقادیر زیادی گیاه برای استخراج این ترکیبات نیازمند است. هدف این پژوهش بهینه‌سازی یک روش تکرارپذیر برای باززایی مامیران بواسطه کالوس‌زایی بود. بدین منظور، بذور مامیران بعد از ضدعفونی سطحی برای جوانه‌زنی در محیط 1⁄(2 MS) کشت شدند. ریزنمونه‌های کوتیلدون و هیپوکوتیل از گیاهچه‌های 20 روزه و ریزنمونه‌های برگ از گیاهان 3 ماهه تهیه و برای کالوس‌زایی در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) تکمیل شده با تنظیم کننده‌های رشد گیاهی مختلف کشت شدند. بیشترین وزن تر کالوس از ریزنمونه‌های مستقر در محیط MS دارای 1 میلی گرم بر لیتر2و4- دی کلرو فنوکسی استیک اسید (2,4-D) در ترکیب با 1 یا 5/0 میلی گرم بر لیتر از یکی از سیتوکنین‌های بنزیل آمینو پورین (BAP) یا تیدیازورون (TDZ) بدست آمد. در چند تیمار بعد از بازکشت‌های مکرر اندام‌زایی نیز مشاهده شد. باززایی دو ماه پس از بازکشت کالوس‌های حاصل از ریزنمونه‌های کوتیلدون در محیط کشت فاقد تنظیم کننده های رشد گیاهی با فراوانی 11/11 درصد و یک شاخساره به ازای هر ریزنمونه مشاهده شد. شاخساره‌ها در محیط MS فاقد تنظیم کننده‌های رشد گیاهی با فراوانی 78/77 درصد و 36/2 ریشه به ازای هر شاخساره ریشه‌دار شدند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 214.92 K

کشت بافت

10. اثر تأخیردهنده‌های رشد گیاهی بر تولید میکروتیوبر سیب‌زمینی در محیط کشت مایع ایستا

یحیی ارباب؛ متین جامی معینی؛ محمد آرمین

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 16-25

چکیده

  به منظور بررسی اثر تأخیردهنده‌های رشد گیاهی بر تولید میکروتیوبر سیب‌زمینی در محیط کشت مایع ایستا، آزمایشی به روش کشت درون شیشه‌ای و به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل غلظت کلرو کولین کلراید (CCC) در چهار سطح صفر، 150، 300 ...  بیشتر به منظور بررسی اثر تأخیردهنده‌های رشد گیاهی بر تولید میکروتیوبر سیب‌زمینی در محیط کشت مایع ایستا، آزمایشی به روش کشت درون شیشه‌ای و به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل غلظت کلرو کولین کلراید (CCC) در چهار سطح صفر، 150، 300 و 450 میلی‌گرم در لیتر و غلظت کومارین در پنج سطح صفر، 10، 20، 30 و 40 میلی‌گرم در لیتر بودند. نتایج نشان داد که محیط کشت مایع ایستا با روش مورد استفاده در این پژوهش را می‌توان با موفقیت برای تولید میکروتیوبر سیب‌زمینی مورد استفاده قرار داد. استفاده از تأخیردهنده‌های رشد CCC و کومارین، باعث بهبود تولید میکروتیوبر سیب‌زمینی از طریق کاهش زمان لازم تا شروع غده‌دهی، افزایش تعداد میکروتیوبر در گیاهچه و افزایش وزن و قطر میکروتیوبر‌های سیب‌زمینی شد. مصرف 300 میلی‌گرم در لیتر CCC و 30 میلی‌گرم در لیتر کومارین، کوتاه‌ترین زمان غده‌زایی و بیشترین تعداد میکروتیوبر در گیاهچه‌های سیب‌زمینی را به خود اختصاص داد. با این وجود، بیشترین متوسط وزن میکروتیوبر‌های سیب‌زمینی، در غلظت‌ 150 میلی‌گرم در لیتر CCCو 10 میلی‌گرم در لیتر کومارین مشاهده گردید. بنابراین، استفاده از غلظت‌های 300 میلی‌گرم در لیتر CCC و 30 میلی‌گرم در لیتر کومارین جهت کوتاه کردن زمان غده‌زایی و افزایش تعداد میکروتیوبر و استفاده از غلظت‌های 150 میلی‌گرم در لیتر CCC و 10 میلی‌گرم در لیتر کومارین جهت تولید میکروتیوبر‌هایی با میانگین وزنی بیشتر قابل توصیه می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 581.63 K

کشت بافت

11. بررسی اثر نوع ریزنمونه و سطوح مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد بر کال‌زایی و باززایی در گیاه دارویی بابونه (Matricariaaurea L.)

شیما وطندوست؛ علی رضا زبرجدی

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 86-94

چکیده

  بابونه (Matricaria aurea L.) یک گیاه دارویی مهم و متعلق به خانواده کاسنی می‌باشد که به شکل گسترده-ای در داروسازی، صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی مصرف می‌شود. با توجه به اهمیت این گیاه، بهینه‌سازی کشت بافت آن می‌تواند زمینه‌ساز تحقیقات و استفاده بیشتر از این گیاه گردد. به منظور بهینه‌سازی کشت بافت این گیاه آزمایش‌های القاء کالوس و باززایی ...  بیشتر بابونه (Matricaria aurea L.) یک گیاه دارویی مهم و متعلق به خانواده کاسنی می‌باشد که به شکل گسترده-ای در داروسازی، صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی مصرف می‌شود. با توجه به اهمیت این گیاه، بهینه‌سازی کشت بافت آن می‌تواند زمینه‌ساز تحقیقات و استفاده بیشتر از این گیاه گردد. به منظور بهینه‌سازی کشت بافت این گیاه آزمایش‌های القاء کالوس و باززایی غیرمستقیم انجام شد. هر دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار روی محیط کشت MS اجرا گردید. در هر دو آزمایش سطوح مختلف تنظیم کننده‌های رشد گیاهی NAA و BAP به همراه دو ریز نمونه ساقه و برگ مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در محیط کشت فاقد هورمون رشد (شاهد) القای کالوس مشاهده نشد. بررسی‌ها نشان داد که القای کالوس ریزنمونه‌ها در ترکیب هورمونی (5/0 میلی‌گرم در لیتر NAA و 1 میلی‌گرم در لیتر BAP) سریع‌تر بود. ترکیب‌های (5/0 میلی‌گرم در لیتر NAA و 1 میلی‌گرم در لیتر BAP) و همچنین (1 میلی‌گرم در لیتر NAA و 1 میلی‌گرم در لیتر BAP) بهترین ترکیب هورمونی جهت القای کالوس ریزنمونه‌های ساقه و برگ (100%) به ترتیب شناخته شدند. اثرمتقابل غلظت‌های مختلف NAA و BAP در ریزنمونه بر صفت قطر کالوس معنی‌دار شد و ریزنمونه برگ در سطح 2 میلی‌گرم در لیتر NAA و 5/1 میلی‌گرم در لیتر BAP با میانگین 31/15 میلی‌متر بالاترین قطر کالوس را داشت. بیشترین درصد باززایی غیرمستقیم (59/85% )، درکالوس‌های حاصل از برگ و ترکیب هورمونی 5/0 میلی‌گرم در لیتر NAA و 1 میلی‌گرم در لیتر BAP مشاهده شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 587.09 K

کشت بافت

12. اثر تحریکی سالیسیلیک اسید بر فعالیت پلی آمین اکسیداز در کالوس آویشن دنایی

انسیه شاهرودی؛ فرانسواز برنارد؛ داریوش مینایی تهرانی؛ سیده بتول حسنی

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 147-157

چکیده

  بر اساس مطالعات گذشته، سالیسیلیک اسید باعث کاهش پدیده شیشه‌ای شدن در گیاه آویشن دنایی (Thymus daenensis) میگردد و این پدیده ممکن است از طریق تاثیر بر روی متابولیسم پلی آمین‌ها صورت گیرد. آنزیم پلی آمین اکسیداز کاتابولیسم پلی آمین‌ها را در سلول انجام داده و یکی از محصولات جانبی آن هیدروژن پراکسید (H2O2) میباشد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر ...  بیشتر بر اساس مطالعات گذشته، سالیسیلیک اسید باعث کاهش پدیده شیشه‌ای شدن در گیاه آویشن دنایی (Thymus daenensis) میگردد و این پدیده ممکن است از طریق تاثیر بر روی متابولیسم پلی آمین‌ها صورت گیرد. آنزیم پلی آمین اکسیداز کاتابولیسم پلی آمین‌ها را در سلول انجام داده و یکی از محصولات جانبی آن هیدروژن پراکسید (H2O2) میباشد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید بر فعالیت پلی آمین اکسیداز کالوس آویشن دنایی میباشد. در این پژوهش، فعالیت آنزیم پلی آمین اکسیداز، محتوای H2O2 و پاسخ آنتی اکسیدانی شامل فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار سالیسیلیک اسید (غلظت‌های 10 و 20 میکرومولار)، باعث افزایش وابسته به غلظت فعالیت پلی آمین اکسیداز گردید. در کالوس تحت تیمار سالیسیلیک اسید (20 میکرومولار)، کاهش فعالیت پراکسیداز محلول و افزایش H2O2 مشاهده شد. افزایش H2O2 ممکن است نتیجه تاثیر سالیسیلیک اسید بر فعالیت پلی آمین اکسیداز و پراکسیداز باشد. در حالی‌که تغییرات سطوح H2O2 نتیجه تغییر در فعالیت کاتالاز نمیباشد. تنظیم سطوح H2O2 توسط سالیسیلیک اسید از طریق تاثیر بر پلی آمین اکسیداز احتمالا در هموستازی گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) نقش دارد که برای فرآیندهای نمو درون شیشه ای سلول های گیاهی ضروری میباشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 389.39 K

کشت بافت

13. بهینه سازی کشت بافت و باززایی گیاه دارویی سنبل الطیب (Valeriana officinalis)

نرگس پشم فروش؛ محمد احمدآبادی

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 156-166

چکیده

  گیاه سنبل‌الطیب یکی از گیاهان دارویی مهم در ایران است. با توجه به اهمیت دارویی این گیاه در استفاده سنتی و داروسازی صنعتی، در این پژوهش، بهینه‌سازی کشت بافت، پینه‌زایی و باززایی گیاه کامل از دو نوع ریزنمونه برگ و دمبرگ روی محیط‌های حاوی ترکیبات مختلف هورمونی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که ریزنمونه برگ برای پینه‌زایی در دو شرایط ...  بیشتر گیاه سنبل‌الطیب یکی از گیاهان دارویی مهم در ایران است. با توجه به اهمیت دارویی این گیاه در استفاده سنتی و داروسازی صنعتی، در این پژوهش، بهینه‌سازی کشت بافت، پینه‌زایی و باززایی گیاه کامل از دو نوع ریزنمونه برگ و دمبرگ روی محیط‌های حاوی ترکیبات مختلف هورمونی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که ریزنمونه برگ برای پینه‌زایی در دو شرایط نوری تاریکی و روشنایی مناسب‌تر است. بیشترین مقدار پینه از ریزنمونه برگی در شرایط روشنایی و روی محیط حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر BAP و 1 میلی‌گرم در لیتر‌BAP بدست آمد. پینه‌های القا شده در تاریکی، قدرت باززایی ساقه روی محیط‌های باززایی حاوی غلظت‌های مختلف BAP و TDZ را نداشتند و تنها رشد پینه و تولید اندام ریشه مشاهده شد. پینه‌های بدست آمده از ریزنمونه‌های برگی در شرایط روشنایی، قابلیت خوبی برای باززایی ساقه در محیط باززایی داشتند. حداکثر میانگین تعداد شاخه در محیط باززایی حاوی سه میلی‌گرم در لیتر BAP مشاهده گردید. این نتایج، علاوه بر فراهم نمودن اطلاعات پایه در مورد اثر برخی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی روی پینه‌زایی و باززایی گیاه سنبل‌الطیب، یک سیستم کارآمد برای باززایی این گیاه را معرفی می‌نماید که می‌تواند در برنامه‌های اصلاح مولکولی با استفاده از مهندسی ژنتیک مورد استفاده قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.1 MB

کشت بافت

14. بررسی تأثیر نوع اکسین، جهت استقرار ریزنمونه و نور بر کالوس‌زایی و تشکیل ریشه مویین گیاه دارویی ‏خربزه تلخ(Momordica charantia)

مژده شفائی؛ آرش مختاری؛ مرتضی ابراهیمی

دوره 33، شماره 1 ، بهار 1399، ، صفحه 95-106

چکیده

  خربزه تلخ (‏Momordica charantia‏) گیاه دارویی از خانواده کدوییان است. این گیاه به‌عنوان داروی سنتی برای ‏درمان دیابت به کار می‌رود. ترکیبات اولیه مسئول کاهش قند خون در این گیاه شامل شبه انسولین حیوانی موسوم ‏به پلی‌پپتید ‏P، کوکوربیتوئید، مموردیسین و اولینولیک اسید است. پلی پپتید ‏P‏ از لحاظ ساختاری و دارویی شبیه ‏انسولین گاوی ...  بیشتر خربزه تلخ (‏Momordica charantia‏) گیاه دارویی از خانواده کدوییان است. این گیاه به‌عنوان داروی سنتی برای ‏درمان دیابت به کار می‌رود. ترکیبات اولیه مسئول کاهش قند خون در این گیاه شامل شبه انسولین حیوانی موسوم ‏به پلی‌پپتید ‏P، کوکوربیتوئید، مموردیسین و اولینولیک اسید است. پلی پپتید ‏P‏ از لحاظ ساختاری و دارویی شبیه ‏انسولین گاوی است. اثرات بازدارندگی این گیاه در خصوص ویروس ‏HIV‏ نیز اثبات ‌شده است. این پژوهش با ‏هدف بررسی تأثیر جهت‌ استقرار ریزنمونه برگ، نوع اکسین و شرایط نوری بر درصد کالوس‌‌زایی و تشکیل ‏ریشه مویین از کالوس گیاه دارویی خربزه تلخ‎ ‎انجام شد. ریزنمونه برگ در دو جهت (سطح بالایی / سطح ‏زیرین) در تماس با محیط کشت حاوی دو نوع اکسین در غلظت 2 میلی‌گرم در لیتر ‏NAA‏ و ‏‎2,4-D‏ کشت و تحت دو ‏شرایط تاریکی و نور قرار گرفت. بالاترین میزان کالوس‌زایی (40/95 %) و ریشه‌زایی (60/40 %) در شرایطی ‏حاصل شد که سطح بالایی برگ در تماس با محیط ‏MS‏ حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر ‏‎2,4-D‏ و در تاریکی قرار ‏گرفت. نتایج نشان داد که تاریکی به طور معنی‌داری در سطح احتمال 5 درصد بر تحریک و افزایش تولید ‏کالوس تأثیر داشته و اکسین ‏‎2,4-D‏ با اختلاف معنی‌داری نسبت به ‏NAA، اکسین مناسب‌تری جهت کالوس‌زایی ‏و ریشه زایی بوده است. ‏

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 320.38 K

کشت بافت

15. ارزیابی اثر سولفات آهن بر رشد و برخی شاخص های بیوشیمیایی ریزنمونه های گیاه سیر در شرایط کشت درون شیشه ای

پریسا فتحی رضایی؛ ماریا محمدنژاد؛ احمداحمد آقائی

دوره 32، شماره 4 ، زمستان 1398، ، صفحه 906-918

چکیده

  خواص دارویی سیر (Allium sativum) عمدتاً مربوط به آلیسین با اثرات زیستی گسترده‌، هدف از این مطالعه بررسی اثر سولفات آهن بر رشد، محتوای آلیسین، پروتئین و سیستئین ریز نمونه‌های سیر بود. بخش صفحه پایگاهی حبه‌های سیر پس از ضدعفونی سطحی در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) کشت و پس از یکماه به محیط‌های‌ کشت حاوی غلظت‌های مختلف سولفات آهن به مدت 10 و ...  بیشتر خواص دارویی سیر (Allium sativum) عمدتاً مربوط به آلیسین با اثرات زیستی گسترده‌، هدف از این مطالعه بررسی اثر سولفات آهن بر رشد، محتوای آلیسین، پروتئین و سیستئین ریز نمونه‌های سیر بود. بخش صفحه پایگاهی حبه‌های سیر پس از ضدعفونی سطحی در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) کشت و پس از یکماه به محیط‌های‌ کشت حاوی غلظت‌های مختلف سولفات آهن به مدت 10 و 20 روز منتقل شدند. در پایان هر بازه زمانی، میزان رشد گیاهچه‌ها و محتوای آلیسین با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا و مقدار پروتئین و سیستئین به روش اسپکتروفتومتری تعیین شد. بیشترین میزان آلیسین و پروتئین در هر دو بخش ریشه و اندام هوایی در هر دو بازه زمانی در تیمار 12/11 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. بیشینه میزان آلیسین و پروتئین به ترتیب در بخش‌های ریشه (62/16 میلی مولار در گرم وزن تر) و اندام‌های هوایی (8 میلی‌گرم در گرم وزن تر) گیاهچه‌های تیمار شده به‌وسیله 12/11 میلی‌گرم در لیتر سولفات آهن بعد از بیست روز اندازه‌گیری شد. در تیمار 56/5 میلی‌گرم در لیتر افزایش معنی‌دار وزن تر و طول ریشه و میزان سیستئین نسبت به سایر تیمارها مشاهده شد. هم چنین تفاوت معنی-دار وزن تر و طول بخش هوایی در غلظت 39/1 میلی‌گرم در لیتر در مقایسه با سایر تیمارها اندازه‌گیری شد. با توجه به نقش مهم آلیسین در خواص دارویی سیر، احتمالاً سولفات آهن می‌تواند محرک مناسبی برای افرایش محتوای آلیسین ریزنمونه‌های سیر باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 329.01 K

کشت بافت

16. بررسی چند نوع محیط کشت، تیمار ضد عفونی و هورمونی جهت ریز ازدیادی برخی پایه‌های سیب (Mallus domestica Borkh.)

نجمه محمد زاده مقدم؛ اکبر صفی پور افشار؛ فاطمه سعید نعمت پور

دوره 32، شماره 3 ، پاییز 1398، ، صفحه 512-523

چکیده

  ریزازدیادی سیب نقش مهمی در ایجاد گیاهان سالم، فاقد بیماری و در تکثیر سریع پایه‌های دارای صفات مناسب دارا است. در این تحقیق اثر شرایط ضدعفونی، نوع محیط کشت و تیمارهای مختلف هورمونی بر میزان آلودگی، تعداد شاخه جانبی، طول ساقه، کالوس زایی و تعداد برگ سه پایه رویشی M106، M111 و B9 با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه ...  بیشتر ریزازدیادی سیب نقش مهمی در ایجاد گیاهان سالم، فاقد بیماری و در تکثیر سریع پایه‌های دارای صفات مناسب دارا است. در این تحقیق اثر شرایط ضدعفونی، نوع محیط کشت و تیمارهای مختلف هورمونی بر میزان آلودگی، تعداد شاخه جانبی، طول ساقه، کالوس زایی و تعداد برگ سه پایه رویشی M106، M111 و B9 با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مطالعه شد. ریز نمونهها پس از شستشوی سطحی با غلظتهای مختلف کلرید جیوه و هیپوکلریت سدیم ضدعفونی شده و سپس در محیطهای کشت MS تغییریافته، WPM و DKW کشت شدند. کمترین آلودگی با استفاده از کلرید جیوه 1/0 % و اتانول 70% به ترتیب به مدت 3 دقیقه و 30 ثانیه حاصل شد. در این آزمایش، محیط کشت MS تغییریافته همراه با 1/0 میلیگرم در لیتر هورمون بنزیل آدنین با بیشترین رشد، استقرار موفقتری داشت. مقایسه میانگینها نشان داد که پایه رویشی M106 از نظر کلیه صفات مورد مطالعه با سایر پایههای رویشی تفاوت معنی داری دارد به طوری که بالاترین طول ساقه، کالوس زایی و تعداد برگ در این پایه مشاهده شد. بیشترین شاخه زایی از تیمار هورمونی 1/0 میلیگرم در لیتر IBA و 2 میلیگرم در لیتر BAP حاصل شد. نتایج نشان داد که عکس‌العمل ژنوتیپها به شرایط محیط کشت متفاوت است به‌طوری‌که پایه رویشی B9پاسخ بهتری نسبت به سایر ژنوتیپها در صفت شاخه زایی نشان داد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 254.6 K

کشت بافت

17. ریزازدیادی گیاه نرگس (Narcissus tazetta L) تحت تیمارهای هورمونی متفاوت و انتقال به خاک گیاهچه ها

سیده حمیرا سلیمانی؛ فرانسواز برنارد؛ سمیه فاضلی نژاد

دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 343-354

چکیده

  گیاه نرگس Narcissus tazetta L. از خانواده لیلیاسه، گیاهی است که علی‌رغم تقاضای زیاد در بازار، تکثیر رویشی بسیار کندی دارد. به منظور تکثیر سریع، در این مطالعه ریزازدیادی گیاه نرگس از طریق کشت بافت تحت تاثیر هورمون های متفاوت و انتقال به خاک گیاهچه‌ها بررسی گردید. ریزازدیادی این گیاه در سه مرحله القا اندام‌های هوایی، تکثیر آنها و تولید پیاز ...  بیشتر گیاه نرگس Narcissus tazetta L. از خانواده لیلیاسه، گیاهی است که علی‌رغم تقاضای زیاد در بازار، تکثیر رویشی بسیار کندی دارد. به منظور تکثیر سریع، در این مطالعه ریزازدیادی گیاه نرگس از طریق کشت بافت تحت تاثیر هورمون های متفاوت و انتقال به خاک گیاهچه‌ها بررسی گردید. ریزازدیادی این گیاه در سه مرحله القا اندام‌های هوایی، تکثیر آنها و تولید پیاز و ریشه از قطعات جدا‌کشت صورت گرفت. نتایج نشان داد بهترین محیط برای القا اندام‌های هوایی محیطMS تغییریافته دارای 4 میلی‌گرم بر لیتر BAP و 12/0 میلی‌گرم بر لیتر NAA است و در‌صورت انتقال اندام‌های هوایی القا شده به محیط MS دارای 2 میلی‌گرم بر لیتر BAP و 12/0 میلی‌گرم بر لیتر NAA بیشترین تکثیر حاصل شد. با انتقال این اندام‌ها به محیط کشت MS دارای 9% ساکارز و 1/0 میلی‌گرم بر لیتر NAA حداکثر تعداد پیازها به دست آمد که پس از گذشت 4 ماه قطر آنها به mm 20-12 رسید. ریشه‌های تولید شده در قاعده پیاز‌ها، در این محیط نسبت به محیط دیگر (محیط فاقد هورمون)، کوتاه و ضخیم‌تر بودند. گیاهان پیاز‌دار حاصل با سالیسیلیک‌اسید تیمار و به خاک منتقل شدند و در خاک تحت تاثیر قارچ‌کش کاربندازیم قرار گرفتند. کاربندازیم موجب افزایش درصد زنده‌مانی گیاهان (100%) شد ولی سالیسیلیک‌اسید تاثیری بر روی موفقیت انتقال به خاک نداشت. تعداد بالای پیاز‌های به دست آمده و درصد بالای بقای گیاهان باززایی شده در خاک نشان می‌دهد ریزازدیادی یک روش مناسب جایگزین برای کشت سنتی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 2.05 MB

کشت بافت

18. بررسی کالزایی و باززایی در گونه جنگلی آزاد (Zelkova carpinifolia) در شرایط کشت درون شیشه‎ای

اکرم احمدی؛ محمدرضا کاوسی؛ حسن سلطانلو؛ غلامرضا صالحی جوزانی؛ علی ستاریان

دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 16-27

چکیده

  درخت آزاد (Zelkova carpinifolia)، یکی از درختان جنگلی در معرض تهدید در ایران و جهان است که در حال حاضر به بیماری جهانی مرگ نارون توسط قارچ Ophiostoma novo-ulmi نیز مبتلا شده است. بطوریکه ذخیره‎گاه‎های جنگلی این گونه در اثر ابتلا به این بیماری با سرعت بالایی در حال از بین رفتن هستند. این تحقیق به منظور بررسی کالزایی و بازایی در گونه جنگلی Z. carpinifolia در ...  بیشتر درخت آزاد (Zelkova carpinifolia)، یکی از درختان جنگلی در معرض تهدید در ایران و جهان است که در حال حاضر به بیماری جهانی مرگ نارون توسط قارچ Ophiostoma novo-ulmi نیز مبتلا شده است. بطوریکه ذخیره‎گاه‎های جنگلی این گونه در اثر ابتلا به این بیماری با سرعت بالایی در حال از بین رفتن هستند. این تحقیق به منظور بررسی کالزایی و بازایی در گونه جنگلی Z. carpinifolia در شرایط کشت درون شیشه انجام گرفت. آزمایش‎های بررسی تاثیر محیط کشت و ترکیبات هورمونی، ژنوتیپ و اثرات متقابل آنها بر درصد کالوس‎زایی و جوانه‎زنی کالوس‎ها در قالب طرح کاملا تصادفی با دو نوع ریزنمونه برگ و ساقه انجام شدند. نتایج ریزازدیادی نشان داد که درصد کالوس‎زایی در برگ (2/82 درصد)> نسبت به ریزنمونه ساقه (9/72 درصد) بیشتر بود. محیط کشت MS حاوی 2 میلی‎گرم در لیتر BAPو 1 میلی‎گرم در لیتر NAA بالاترین میزان-کالوس‎زایی (3/94 درصد) را داشت و به عنوان بهترین محیط کشت در نظر گرفته شد. بیشترین درصد القای تشکیل جوانه از کالوس (97/7 درصد) بر روی محیط کشت MS به همراه 05/0 میلی‎گرم در لیتر GA3 مشاهده شد. محیط کشت MS غنی شده با IBA (2 میلی‎گرم بر لیتر) و NAA (2 میلی‎گرم بر لیتر) با 70 درصد ریشه‎دهی، بهترین محیط ریشه‎زایی بود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 265.48 K

کشت بافت

19. تعیین شرایط بهینه برای ریزازدیادی گیاه زالزالک(Cratagus aronia) در شرایط کشت درون شیشه‌ای

مژده متقی؛ رویا رضوی زاده؛ آرش مختاری؛ محمود اطرشی

دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 39-51

چکیده

  زالزالک از تیره گل سرخ (Rosaceae) و ازجمله گیاهانی است که دارای مصارف دارویی و زینتی بوده و ارزش صادراتی دارد. این جنس به دلیل انجام دورگه شده‌های فراوان، دور گیری درهم، سیستم تولیدمثلی آپومیکسی و پلی پلوییدی به لحاظ تکثیر یکی از مشکل‌ترین جنس‌ها برای گیاه‌شناسان است. استفاده از فناوری‌های نوین بخصوص تکنیک کشت بافت در تولیدات گیاهی ...  بیشتر زالزالک از تیره گل سرخ (Rosaceae) و ازجمله گیاهانی است که دارای مصارف دارویی و زینتی بوده و ارزش صادراتی دارد. این جنس به دلیل انجام دورگه شده‌های فراوان، دور گیری درهم، سیستم تولیدمثلی آپومیکسی و پلی پلوییدی به لحاظ تکثیر یکی از مشکل‌ترین جنس‌ها برای گیاه‌شناسان است. استفاده از فناوری‌های نوین بخصوص تکنیک کشت بافت در تولیدات گیاهی قادر خواهد بود به‌عنوان روش جایگزین، روند تولید انبوه و کنترل‌شده این گیاه را ارتقا بخشد. از این رو در این تحقیق مراحل مربوط به بهینه سازی ریز ازدیادی گونه Crataegus aronia شامل شاخه زایی و ریشه‌زایی در شرایط کشت درون شیشه‌ای مورد ارزیابی قرارگرفته است. نمونه‌برداری در فصل بهار انجام و سپس سترون‌سازی شدند. محیط کشت پایه (MS) جهت استقرار اولیه مورداستفاده قرار گرفت. آزمایش شاخه‌زایی در محیط کشت MS و غلظت‌های مختلفی از تنظیم‌کننده‌های رشد ایندول بوتیریک اسید، ایندول استیک اسید، بنزیل آمینو پورین و تیدیازورون و آزمایش ریشه‌زایی در محیط‌های 2/1 MS، MS با غلظت‌های مختلف ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید صورت گرفت. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بهترین میزان شاخه‌زایی درتیمار 3 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین و 1 میلی‌گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید و بیشترین میزان ریشه‌زایی در محیط کشت 2/1 MS در تیمار 3 میلی‌گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید حاصل شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 604.69 K

کشت بافت

20. بررسی تاثیر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی بر روی شاخه‌زایی و ریشه‌زایی گل‌محمدی Rosa damascena Mil.)l.) بومی آذربایجان شرقی در شرایط درون شیشه‌ای

صالح امیری؛ رضا محمدی؛ محمد رضا طالبی؛ رامین اکبری

دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 122-132

چکیده

  گل‌محمدی (.Rosa damascena Mill.) یکی از مهمترین رزهای معطر است که به منظور تولید گلاب، اسانس و مصارف دارویی کشت می‌گردد. این پژوهش به منظور بررسی اثر تنظیم کنند‌‌های رشد گیاهی بر روی قدرت شاخه‌زایی، ریشه‌زایی و سازگاری در شرایط گلخانه انجام شد. به منظور سترون‌سازی ریزنمونه‌ها از هیپو‌کلریت سدیم 10 درصد به مدت 15 دقیقه و الکل 70 درصد استفاده ...  بیشتر گل‌محمدی (.Rosa damascena Mill.) یکی از مهمترین رزهای معطر است که به منظور تولید گلاب، اسانس و مصارف دارویی کشت می‌گردد. این پژوهش به منظور بررسی اثر تنظیم کنند‌‌های رشد گیاهی بر روی قدرت شاخه‌زایی، ریشه‌زایی و سازگاری در شرایط گلخانه انجام شد. به منظور سترون‌سازی ریزنمونه‌ها از هیپو‌کلریت سدیم 10 درصد به مدت 15 دقیقه و الکل 70 درصد استفاده گردید. تیمارهای استقرار شامل هورمون سایتوکنین BA و BAP در سه سطح (0، 5/0 و 1)، تیمارهای شاخه‌زایی BAP و BA در چهار سطح (0، 1، 2 و 3) و تیمارهای ریشه‌زایی با هورمونIBA در سه سطح (0، 5/0 و 1) میلی گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفتند. کلیه تیمارها در محیط کشت MS در سه تکرار و هر تکرار با 3 ریزنمونه در قالب طرح کاملا تصادفی کشت گردید. تجزیه داده‌ها نشان داد که بیشترین میزان استقرار 88/89 درصد در 0/5 میلی گرم در لیتر BA و کمترین میزان استقرار 25 درصد در تیمار صفر BAP حاصل شد. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین ضریب شاخه‌زایی 3/38 ، بیشترین طول شاخه 5/34cm در تیمار حاوی 3 میلی گرم در لیتر BA و کمترین ضریب شاخه‌زایی 1/00 در تیمار بدون هورمون حاصل شد. بیشترین مقدار ریشه زایی 85 درصد در محیط کشت 1/2MS حاوی 0/5 میلی گرم در لیتر IBA حاصل شد و کمترین میزان ریشه‌زایی 36 درصد بود که در محیط کشت 1/2MSبدون هورمون حاصل شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 182 K

کشت بافت

21. بررسی تأثیر تنظیم کننده‌های رشد بر ریزازدیادی درون‌شیشه‌ای بنفشه آفریقایی (,Saintpaulia, Pretty Miss Kelly) از ریزقطعات برگ

رضا شیرزادیان خرم اباد؛ فرشته تقی پور

دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 166-176

چکیده

  استفاده از فناوری کشت بافت میتواند از جمله مطلوب‌ترین روش‌های تکثیر سریع گیاهان زینتی در زمانی کوتاه و فضایی محدود محسوب می شود. این پروژه به منظور دستیابی به مناسب‌ترین محیط غذایی جهت تکثیرانبوه گیاه زینتی بنفشه آفریقایی از ریزقطعات برگ در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. اثر تنظیم‌کننده‌های مختلف بر میزان تولید شاخساره، تعداد ...  بیشتر استفاده از فناوری کشت بافت میتواند از جمله مطلوب‌ترین روش‌های تکثیر سریع گیاهان زینتی در زمانی کوتاه و فضایی محدود محسوب می شود. این پروژه به منظور دستیابی به مناسب‌ترین محیط غذایی جهت تکثیرانبوه گیاه زینتی بنفشه آفریقایی از ریزقطعات برگ در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. اثر تنظیم‌کننده‌های مختلف بر میزان تولید شاخساره، تعداد برگ، تعداد ریشه و مدت زمان ریشه‌زایی بررسی شد. لذا برگ‌های جوان از پایه مادری رقم 'Pretty Miss Kelly' جدا و پس از ضدعفونی به ریزقطعات با اندازه یک سانتی‌مترمربع تقسیم شدند. اثر تنظیم‌کننده-های رشدی شامل BAP به همراه NAA یا IAA بصورت ترکیبی و در سطوح مختلف بر تولید شاخساره، اثر BAP و AdS بر تعداد برگ ، اثر محیط‌های مختلف ریشه‌ زایی مورد بررسی قرار گرفت. جهت آنالیز داده‌ها از آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که mg/l NAA 0.1 یا mg/l NAA0 به همراه mg/l0.1 از BAP و همچنین mg/l IAA0 به همراه BAP mg/l0.1 مناسب‌ترین ترکیب‌ برای تولید شاخساره هستند. افزایش تعداد برگ بترتیب با استفاده از AdS mg/l 15 و BAP mg/l 0.2 رخ داد. ماسه استریل با تولید میانگین حدود 25 ریشه به در هر گیاهچه نسبت به دو محیط دیگر مناسب‌تر بود. در زمینه زمان ریشه‌دهی محیط MS 2/1 به همراه 0.005 میلی‌گرم در لیتر NAA با میانگین 10 روز مناسب ترین محیط بود. بنابراین در این مطالعه مناسب‌ترین محیط های غذایی در مراحل مختلف جهت تکثیر انبوه بنفشه آفریقایی معرفی شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 351.41 K

کشت بافت

22. ریز ازدیادی گیاه دارویی آب بشقابی L.) (Centella asiatica

سعیده قدیری سردرود؛ سارا سعادتمند؛ محمد حسن عصاره؛ طاهر نژادستاری

دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 198-212

چکیده

  Centella asiatica (L.) از جمله گیاهان دارویی پرمصرف و محبوب در سراسر دنیا است که در خاورمیانه، اروپا و آمریکا دارای محبوبیت فراوانی است. این گیاه دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچی بوده و در درمان آسم و برونشیت نیز به کار می‌رود. در سال‌های اخیر به دلیل بهره‌برداری نامحدود و بدون برنامه از این منبع گیاهی، و تلاش‌های ناکارآمد در احیای این گونه ...  بیشتر Centella asiatica (L.) از جمله گیاهان دارویی پرمصرف و محبوب در سراسر دنیا است که در خاورمیانه، اروپا و آمریکا دارای محبوبیت فراوانی است. این گیاه دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچی بوده و در درمان آسم و برونشیت نیز به کار می‌رود. در سال‌های اخیر به دلیل بهره‌برداری نامحدود و بدون برنامه از این منبع گیاهی، و تلاش‌های ناکارآمد در احیای این گونه گیاهی دارویی ارزشمند، ذخیره گیاهی Centella asiatica (L.) در طبیعت به طور چشمگیری کاهش یافته و در معرض خطر نابودی قرار دارد. در همین راستا علاقه به تکنیک‌های کشت in vitro از جمله تکنیک ریزازدیادی از طریق کشت بافت جهت تکثیر این گیاه ارزشمند افزایش یافته است. در این پژوهش نیز ریزازدیادی این گیاه از طریق کشت بافت گیاهی برای نخستین بار در ایران توسط ریزنمونه‌های گره‌ای بررسی شد. جهت تکثیر، بخش‌های گره‌ای از نمونه‌های جمع‌آوری شده از عرصه در استان گیلان، پس از سترون‌سازی در محیط کشت MS حاوی -1 mgL1 BA و -1 mgL 1/0 IBA مستقر گردیدند. پس از یک ماه، ریزنمونه‌های رشد یافته به منظور دست‌یابی به بهترین تیمار شاخه‌زایی، تحت 9 تیمار هورمونی مختلف مورد آزمایش قرار گرفتند. با بررسی نتایج، محیط کشت MS حاوی -1 mgL5/0 BA و -1 mgL 5/0 2ip و -1 mgL 1/0 NAA به عنوان تیمار برتر شاخه‌زایی معرفی شد. جهت ریشه زایی و سازگاری در گلخانه، بررسی 11 تیمار هورمونی مختلف در محیط کشت MS نشان داد که تیمار حاوی -1 mgL5/0 IBA بهترین نتایج را در برداشته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 389.57 K

کشت بافت

23. بررسی مقاومت به خشکی چند رقم انگور در شرایط آزمایشگاهی

موسی ارشد

دوره 32، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 225-235

چکیده

  در این مطالعه اثر غلظت‌های مختلف پلی‌اتیلن‌گلیکول و سوربیتول بر روی ارقام حسینی، قره ملیحی، دست-ارچین، اینه‌امجیی، سیاه، ریش‌بابا، طولاگوزو و رشه انگور بررسی شد و صفات تعداد و طول ساقه، تعداد برگ، تعداد و طول ریشه، تعداد و طول ریشه‌های فرعی اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد اثر ارقام بر روی صفات طول ساقه، ...  بیشتر در این مطالعه اثر غلظت‌های مختلف پلی‌اتیلن‌گلیکول و سوربیتول بر روی ارقام حسینی، قره ملیحی، دست-ارچین، اینه‌امجیی، سیاه، ریش‌بابا، طولاگوزو و رشه انگور بررسی شد و صفات تعداد و طول ساقه، تعداد برگ، تعداد و طول ریشه، تعداد و طول ریشه‌های فرعی اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد اثر ارقام بر روی صفات طول ساقه، تعداد برگ، طول ریشه و صفت تعداد ریشه‌های فرعی و اثر غلظت‌های مختلف پلی‌اتیلن‌گلیکول بر تمامی صفات در سطح احتمال 5% معنی‌دار بود. نتایج نشان داد شاخص‌های رشدی در غلظت 60 گرم‌ بر ‌لیتر کمترین رشد و در تیمار شاهد بیشترین افزایش مشاهده گردید. مقایسه میانگین داده‌ها مربوط به فاکتور ارقام نشان داد که به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار طول ریشه٬ تعداد برگ و تعداد ریشه‌های فرعی را ارقام طولاگوزو و اینه‌امجیی تولید نمودند. نتایج تجزیه واریانس داده‌های مربوط به سوربیتول نشان داد اثر ارقام و سوربیتول بر روی تمام صفات مورد بررسی در سطح احتمال 5% معنی‌دار بودند. تیمار شاهد و غلظت 30 گرم در لیتر سوربیتول به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار را در صفات تعداد و طول ساقه، تعداد برگ و تعداد و طول ریشه را داشتند. مقایسه میانگین سوربیتول نشان داد که به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار را ارقام سیاه و اینه‌امجیی تولید نمودند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 520.84 K

کشت بافت

24. تاثیر شرایط رشد ریز نمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر القاءکالوس گیاه سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.)

معصومه عامریان

دوره 31، شماره 4 ، زمستان 1397، ، صفحه 860-872

چکیده

  امروزه تکنیک‌های کشت بافت گیاهی به عنوان ابزار مفیدی برای ایجاد تنوع ژنتیکی به منظور بهنژادی محصولات کشاورزی و همچنین تولید گیاهان عاری از ویروس به کار می‌روند. هدف از این پژوهش ارائه یک روش مؤثر بر کالوس‌زایی و باززایی در گیاه سیب‌زمینی می‌باشد. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. ...  بیشتر امروزه تکنیک‌های کشت بافت گیاهی به عنوان ابزار مفیدی برای ایجاد تنوع ژنتیکی به منظور بهنژادی محصولات کشاورزی و همچنین تولید گیاهان عاری از ویروس به کار می‌روند. هدف از این پژوهش ارائه یک روش مؤثر بر کالوس‌زایی و باززایی در گیاه سیب‌زمینی می‌باشد. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. در این تحقیق به‌منظور ایجاد کالوس، ریزنمونه‌های مختلف (ساقه، برگ و غده) سه رقم سیب‌زمینی (سانته، آگریا و مارفونا) روی محیط کشت MS حاوی غلظت‌های مختلف 2-4,D، NAA، IAA، IBA و پیکلورام به تنهایی و به همراه کینتین و BAP قرار داده شدند. محیط کشت MS حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر 2-4,D با غلظت‌های مختلف کینتین به‌عنوان بهترین محیط‌های کشت کالوس‌زایی انتخاب شدند. واکنش سه رقم سیب‌زمینی به محیط کشت القاء کالوس متفاوت بود بدین صورت که رقم مارفونا بیشترین و رقم سانته کمترین میزان کالوس‌زایی را در کلیه محیط‌های کشت القاء کالوس داشتند. کالوس‌ها به‌طور مطلوب روی محیط کشت MS حاوی 3 میلی‌گرم در لیتر 2-4,D و 5/0 میلی‌گرم در لیتر اسید جیبرلیک باززا و در محیط حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر IBA ریشه‌دار شدند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.01 MB

کشت بافت

25. بهینه سازی دستوالعمل رویان‌زایی رویشی در خرما (Phoenix dactylifera L.)، رقم استعمران

الهه بهاران؛ پیام پورمحمدی؛ احسان شهبازی

دوره 31، شماره 1 ، بهار 1397، ، صفحه 24-34

چکیده

  تولید نخل خرما (Phoenix dactylifera L.) در ایران طی دهه 1370 افزایش چشمگیری داشت، اما به دلایلی همچون: قدیمی بودن نخلستان‌ها، استفاده از روش‌های سنتی کاشت پاچوش‌های مادری و برداشت خرما، امکان خروج ایران از چرخه بازار جهانی وجود دارد. پژوهش حاضر، در راستای بومی سازی دستور تجاری تکثیر کشت بافتی خرما، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاٌ تصادفی، ...  بیشتر تولید نخل خرما (Phoenix dactylifera L.) در ایران طی دهه 1370 افزایش چشمگیری داشت، اما به دلایلی همچون: قدیمی بودن نخلستان‌ها، استفاده از روش‌های سنتی کاشت پاچوش‌های مادری و برداشت خرما، امکان خروج ایران از چرخه بازار جهانی وجود دارد. پژوهش حاضر، در راستای بومی سازی دستور تجاری تکثیر کشت بافتی خرما، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاٌ تصادفی، بر روی ریز‌نمونه رأس ساقه‌ی خرما رقم استعمران، در محیط کشت‌ پایه موراشیگ و اسکوگ حاوی تنظیم‌کننده‌های رشد تیدیازورون (TDZ) و 2,4.دی کلروفنوکسی استیک اسید (2,4.D)، هر یک با دو غلظت (5 و 10 میلی گرم بر لیتر) و در 3 تکرار، انجام شد. در تیمار (mgl-1) 10 2,4-D + (mgl-1) 5 TDZتولید کالوس به نسبت بالا و با کیفیت، جهت جنین‌زایی مشاهده شد. حداکثر القاء جنین و تمایززایی به جنین کوتیلدونی، در محیط کشت MS و با کاهش مقدار منبع کربن به (gl-1) 20، در تیمار تنظیم‌کننده‌ی رشد (mgl-1) 10 2,4.D همراه با (mgl-1) 5 TDZ رخ داد. در پژوهش حاضر مدت زمان القاء تا تشکیل کالوس به دو هفته کاهش یافت و در هفته چهارم جنین‌های سوماتیکی متمایز شدند. نتایج شاهدی بر بهینه سازی دستورالعمل ریزازدیادی رقم استعمران در جهت کاهش مدت زمان جنین‌زایی و با استفاده از حداقل مصرف تنظیم‌کنندهای رشد 2,4.D و TDZ بود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 460.94 K