مقاله پژوهشی
زهره امینی؛ نوراله معلمی؛ صفورا سعادتی
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 156-167
چکیده
زیتون (Olea europaea L.) یکی از گونه های متحمل به خشکی می باشد. اما پژوهش ها نشان داده که ارقام مختلف زیتون نیز، تحمل متفاوتی را به کمبود آب نشان می دهند، از اینرو انتخاب رقم مناسب برای کشت در نواحی خشک و نیمه خشک امری ضروری می باشد. نتایج نشان داد که میزان پتانسیل آب گیاه، رطوبت نسبی برگ و پروتئین محلول کل سه رقم با پیشرفت تنش خشکی کاهش می ...
بیشتر
زیتون (Olea europaea L.) یکی از گونه های متحمل به خشکی می باشد. اما پژوهش ها نشان داده که ارقام مختلف زیتون نیز، تحمل متفاوتی را به کمبود آب نشان می دهند، از اینرو انتخاب رقم مناسب برای کشت در نواحی خشک و نیمه خشک امری ضروری می باشد. نتایج نشان داد که میزان پتانسیل آب گیاه، رطوبت نسبی برگ و پروتئین محلول کل سه رقم با پیشرفت تنش خشکی کاهش می یابد. بین سه رقم تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در صورتی که میزان مالون دی آلدهید و پرولین با پیشرفت کمبود آب افزایش نشان داد. میزان افزایش مالون دی آلدهید در رقم دزفولی کمتر بود. فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز نیز در هر سه رقم افزایش نشان داد. افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در رقم دزفولی بیش از رقم های T2 و کرونیکی بود. اما بین سه رقم از نظر میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به نظر می رسد بیشتر بودن فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و در نتیجه کمتر بودن میزان مالون دی آلدهید در رقم دزفولی باعث کاهش اثرات منفی تنش می گردد و در نتیجه این رقم نسبت به دو رقم دیگر تحمل بیشتری به تنش خشکی نشان می دهد.
مقاله پژوهشی
حمید باقری؛ بابک عندلیبی؛ محمدرضا عظیمی مقدم
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 168-179
چکیده
تنش خشکی یکی از مهمترین و رایج¬ترین تنش¬های محیطی است که گیاهان را با محدودیت رشد روبرو می¬سازد. در این مسیر فتوسنتز تعیین کننده اصلی رشد گیاهان است و توانایی حفظ آن در شرایط تنش¬های محیطی برای حفظ ثبات رشد مهم می¬باشد. به منظور بررسی نقش عوامل روزنه¬ای و غیر روزنه¬ای بر فتوسنتز گیاه گلرنگ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهمترین و رایج¬ترین تنش¬های محیطی است که گیاهان را با محدودیت رشد روبرو می¬سازد. در این مسیر فتوسنتز تعیین کننده اصلی رشد گیاهان است و توانایی حفظ آن در شرایط تنش¬های محیطی برای حفظ ثبات رشد مهم می¬باشد. به منظور بررسی نقش عوامل روزنه¬ای و غیر روزنه¬ای بر فتوسنتز گیاه گلرنگ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار تحت شرایط تنش خشکی اجرا شد. ماده ضد تعرق آترازین در 3 مرحله رشدی (ساقه روی، گلدهی و دانهبندی) و در 4 سطح (صفر،80، 120 و 160 گرم در هکتار) مورد آزمون قرار گرفت. بین مقادیر محلول¬پاشی آترازین در هر سه زمان در صفات سرعت فتوسنتز، شدت تعرق، غلظتCO2 اتاقک زیر روزنه¬ای، هدایت روزنه¬ای، هدایت مزوفیلی و محتوای نسبی آب اختلاف بسیار معنی¬داری وجود دارد. در این بررسی مقدار محلول¬پاشی 120 گرم در هکتار در زمان گلدهی بیشترین اثر را روی این صفات به جز محتوای نسبی رطوبت داشت و تفاوت معنی¬داری در سطح 1 درصد با تیمار شاهد از خود نشان داد. مقدار 120 گرم در هکتار در زمان ساقه¬روی بیشترین محتوای رطوبت نسبی را به خود اختصاص داد. بین مقادیر محلول¬پاشی آترازین از نظر صفت کارایی مصرف آب فتوسنتزی اختلاف بسیار معنی¬داری وجود داشت به طوری که بیشترین کارایی مصرف آب فتوسنتزی در مقدار 120 گرم در هکتار آترازین به دست آمد. مطالعه¬ی همبستگی صفات نشان داد که بین سرعت فتوسنتز با صفات شدت تعرق، هدایت مزوفیلی، غلظتCO2 اتاقک زیر روزنه¬ای و هدایت روزنه¬ای رابطه¬ی مثبت و معنی¬داری وجود دارد.
مقاله پژوهشی
لیلا جعفرزاده؛ حشمت امیدی؛ عبدالامیر بستانی
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 180-193
چکیده
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود زیستی نیتروژن بر عملکرد گل و شاخص¬های بیوشیمیایی همیشه بهار (Calendula officinalis L.)،مطالعه¬ای در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد،انجام گرفت.این آزمایش بصورت اسپلیت¬پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار و در سال زراعی90-89اجراگردید.فاکتورهای آزمایش شامل سطوح مختلف خشکی در مرحله چهار برگی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود زیستی نیتروژن بر عملکرد گل و شاخص¬های بیوشیمیایی همیشه بهار (Calendula officinalis L.)،مطالعه¬ای در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد،انجام گرفت.این آزمایش بصورت اسپلیت¬پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار و در سال زراعی90-89اجراگردید.فاکتورهای آزمایش شامل سطوح مختلف خشکی در مرحله چهار برگی به عنوان فاکتور اصلی(پتانسیل رطوبت خاک 5/0 اتمسفر به عنوان شاهد(FC (ظرفیت زراعی))،پتانسیل 5/3 اتمسفر بعنوان تنش ملایم،پتانسیل 5/6 اتمسفر بعنوان تنش نسبتاً شدید و پتانسیل 10 اتمسفر بعنوان تنش شدید)و سطوح کود زیستی نیتروژن به عنوان فاکتور فرعی(شاهد(بدون اعمال تیمار)،اختلاط دو لیتر کود زیستی نیتروژنه همراه با آب آبیاری و اختلاط دو لیتر کود زیستی نیتروژنه بصورت بذرمال)در نظر گرفته شدند.نتایج نشان داد که خشکی،کود زیستی نیتروژن و اثر برهمکنش آن¬ها برتمام صفات بجز ارتفاع بوته و وزن ریشه تاثیر معنی¬داری داشت(P<0.01).بطوریکه با افزایش سطح خشکی طول ریشه (16%)،محتوی آنتوسیانین(23%)، کاروتنوئید(71%)، قندهای محلول(36%)، محتوی پرولین(47%) و رنگیزه¬های فتوسنتزی(63%)افزایش یافت. بیشترین میزان عملکرد گل و عصاره در آبیاری مطلوب حاصل شد و لذا تحت تنش شدید عملکرد گل به 20 درصد و میزان عصاره به 50 درصد تقلیل یافت.بیشترین ارتفاع بوته،عملکرد گل،محتوی رنگیزه¬های فتوسنتزی،محتوی پرولین و مقدار عصاره زمانی حاصل شد که از کود زیستی به صورت بذرمال استفاده شد.ضرایب همبستگی نشان داد که بین عملکرد گل با محتوی آنتوسیانین،کاروتنوئید و رنگیزه¬های فتوسنتزی همبستگی منفی و معنی¬داری(P<0.01)وجود دارد.بطورکلی نتایج نشان داد که گیاه همیشه بهار می¬تواند همراه با کاربرد 2 لیتر کود زیستی نیتروکسین سطوح نسبتاً بالای خشکی(5/6 اتمسفر)را تحمل نماید.
مقاله پژوهشی
احمد حسینی
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 194-203
چکیده
چکیده: برای انجام این تحقیق منطقه¬ای به وسعت 450 هکتار از جنگلهای شهرستان شیروان¬چرداول در شمال استان ایلام انتخاب و تعداد 46 قطعه نمونه 20آری بر اساس روش حداقل مساحت مشخص و پیاده گردید. در هر قطعه نمونه قطر برابر سینه، قطر تاج درختان و جست گروهها و تعداد آنها به تفکیک گونه و نیز مشخصات رویشگاهی از قبیل ارتفاع از سطح دریا، جهت و شیب ...
بیشتر
چکیده: برای انجام این تحقیق منطقه¬ای به وسعت 450 هکتار از جنگلهای شهرستان شیروان¬چرداول در شمال استان ایلام انتخاب و تعداد 46 قطعه نمونه 20آری بر اساس روش حداقل مساحت مشخص و پیاده گردید. در هر قطعه نمونه قطر برابر سینه، قطر تاج درختان و جست گروهها و تعداد آنها به تفکیک گونه و نیز مشخصات رویشگاهی از قبیل ارتفاع از سطح دریا، جهت و شیب دامنه ثبت گردید. مقادیر شاخص¬های تنوع زیستی (سیمپسون و شانون وینر، منهنیک و مارگالف,شاخصj پیلو) با نرم افزار Past محاسبه و با آزمونهای آماری تجزیه واریانس، دانکن و همبستگی آنالیز شدند. در مجموع 11 گونه درختی و درختچه¬ای در سطح قطعات نمونه حضور داشتند که بیشترین درصد حضور متعلق به گونه بلوط بود. نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر تنوع، غنا و یکنواختی گونه¬ای اشکوب درختی تاثیر معنی دار داشته و طبقات ارتفاعی میانی(2100-2000متر) بالاترین تنوع و غنای گونه ای را دارد. یکنواختی با افزایش ارتفاع روند افزایشی داشته ولی در طبقه ارتفاعی 2300 متر کاهش می یابد. جهت دامنه بر تنوع، غنا و یکنواختی اشکوب درختی تاثیر معنی¬دار داشته و جهت شرقی با جهت¬های شمالی و جنوبی اختلاف معنی¬دار داشته و جهت های جنوبی و شمالی بالاترین تنوع، غنا و یکنواختی دارند. همچنین شیب بر تنوع، غنا و یکنواختی اثر معنی¬دار داشته و با افزایش شیب تا حد 60درصد بر تنوع، غنا و یکنواختی گونه¬ای افزوده شده و از این حد به بالا کاهش می¬یابد. همچنین تاج پوشش با غنای گونه¬ای همبستگی مثبت و با یکنواختی همبستگی منفی دارد.
مقاله پژوهشی
فاطمه دانشمند؛ محمد جواد آروین؛ بتول کرامت
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 204-215
چکیده
در این مطالعه تاثیر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (0، 5/0 و 1 میلی مولار) بر پارامترهای رشد، جذب مواد معدنی، پراکسیداسیون لیپید (مالون دآلدئید)، نشت یونی و رنگیزه های فتوسنتزی در دو رقم گلرنگ (L. Carthamus tinctorius) (بهاره اصفهان و پاییزه (279)) درشرایط تنش شوری (0و 12 دسی زیمنس بر متر) مورد بررسی قرار گرفت. هر دو رقم گلرنگ، پاسخ مشابهی به تنش شوری و تیمار ...
بیشتر
در این مطالعه تاثیر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (0، 5/0 و 1 میلی مولار) بر پارامترهای رشد، جذب مواد معدنی، پراکسیداسیون لیپید (مالون دآلدئید)، نشت یونی و رنگیزه های فتوسنتزی در دو رقم گلرنگ (L. Carthamus tinctorius) (بهاره اصفهان و پاییزه (279)) درشرایط تنش شوری (0و 12 دسی زیمنس بر متر) مورد بررسی قرار گرفت. هر دو رقم گلرنگ، پاسخ مشابهی به تنش شوری و تیمار سالیسیلیک اسید نشان دادند. کاربرد سالیسیلیک اسید با غلظت 5/0 میلی مولار در هر دو رقم گلرنگ، موجب بهبود رشد گیاهان و افزایش رنگیزه های فتوسنتزی هم در شرایط تنش و هم در شرایط غیر تنش گردید. غلظت مالون دآلدئید و نشت یونی که در تنش شوری افزایش یافته بود توسط این غلظت از سالیسیلیک اسید کاهش یافت. همچنین کاربرد سالیسیلیک اسید (5/0 میلی مولار) مقدار سدیم را در گیاهان تحت تنش کاهش داد و غلظت عناصر پتاسیم و کلسیم را افزایش داد. اما کاربرد سالیسیلیک اسید با غلظت 1 میلی مولار نه تنها اثرات منفی تنش شوری را بر رشد، پراکسیداسیون لیپیدها، نشت یونی و رنگیزه های فتوسنتزی کاهش نداد، بلکه خود موجب افزایش پراکسیداسیون لیپید، نشت یونی و کاهش پارامترهای رشد و مقدار رنگیزه های فتوسنتزی گردید. نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داد که سالیسیلیک اسید در غلظت کم مورد استفاده (5/0 میلی مولار) به عنوان تنظیم کننده رشد، موجب افزایش مقاومت گلرنگ به تنش شوری گردید، اما در غلظت های بالاتر (1 میلی مولار) موجب تشدید تنش شوری و در نتیجه کاهش بیشتر رشد گیاهان شد.
مقاله پژوهشی
مرتضی سلیمانی اقدم؛ محمد رضا اصغری؛ اروجعلی خرسندی؛ هانیه مراد بیگی؛ نیر محمدخانی؛ مهدی مهیجی؛ محمد باقر حسن پور اقدم
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 216-227
چکیده
نگهداری گوجه فرنگی در دمای زیر 12 درجه سانتی گراد منجر به ایجاد آسیب سرمازدگی و کاهش کیفیت و عمر انبارمانی میوه می گردد. در این تحقیق تاثیر تیمار پس از برداشت اسید سالیسیلیک در غلظت های صفر (شاهد)، یک و دو میلی مولار بر شاخص سرمازدگی و نشت یونی، فعالیت آنزیم های فسفولیپازD ، لیپوکسیژناز و فنیل آلانین آمونیالیاز و میزان فنل کل، مالون دی ...
بیشتر
نگهداری گوجه فرنگی در دمای زیر 12 درجه سانتی گراد منجر به ایجاد آسیب سرمازدگی و کاهش کیفیت و عمر انبارمانی میوه می گردد. در این تحقیق تاثیر تیمار پس از برداشت اسید سالیسیلیک در غلظت های صفر (شاهد)، یک و دو میلی مولار بر شاخص سرمازدگی و نشت یونی، فعالیت آنزیم های فسفولیپازD ، لیپوکسیژناز و فنیل آلانین آمونیالیاز و میزان فنل کل، مالون دی آلدئید و پرولین میوه گوجه فرنگی در طول سه هفته نگهداری در دمای سرمازدگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که اسید سالیسیلیک در غلظت یک میلی مولار بیشترین تاثیر را در کاهش میزان سرمازدگی، نشت یونی و میزان مالون دی آلدئید و همچنین افزایش میزان پرولین میوه ها داشته است. تیمار اسید سالیسیلیک با کاهش معنی دار فعالیت این آنزیم ها در طول دوره نگهداری در دمای سرمازدگی منجر به افزایش انسجام غشای سلولی گردید. فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در میوه های گوجه فرنگی تیمار شده با اسید سالیسیلیک به طور معنی داری کاهش یافت اما تغییر معنی داری در میزان فنل کل میوه گوجه فرنگی مشاهده نشد. تیمار اسید سالیسیلیک با افزایش انسجام غشای سلولی از طریق کاهش فعالیت آنزیم های فسفولیپازD و لیپوکسیژناز، افزایش میزان پرولین و کاهش میزان مالون دی آلدئید و نشت یونی موجب افزایش مقاومت میوه گوجه فرنگی به سرمازدگی پس از برداشت گردیده است.
مقاله پژوهشی
رئوف سید شریفی؛ هیمن عباسی
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 228-242
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تراکم و سطوح نیتروژن بر عملکرد دانه، سرعت و دوره پر شدن دانه ارقام آفتابگردان در منطقه اردبیل، آزمایشی در سال 1388 در مزرعه دانشگاه محقق اردبیلی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرت¬های اصلی به سطوح کود نیتروژنه (صفر، 75 و 150 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار) و کرت¬های ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تراکم و سطوح نیتروژن بر عملکرد دانه، سرعت و دوره پر شدن دانه ارقام آفتابگردان در منطقه اردبیل، آزمایشی در سال 1388 در مزرعه دانشگاه محقق اردبیلی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرت¬های اصلی به سطوح کود نیتروژنه (صفر، 75 و 150 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار) و کرت¬های فرعی به صورت فاکتوریلی از تراکم¬های بوته (8،10و 12 بوته در متر مربع) و ارقام آفتابگردان (یوروفلور و آرماویرسکی) اختصاص داده شدند. نتایج نشان داد که حداکثر وزن دانه، سرعت و طول دوره مؤثر پرشدن دانه به تراکم پایین و مقادیر بالای نیتروژن تعلق داشت. مقایسه میانگین¬ها نشان داد که حداکثر وزن هر دانه در رقم آرماویرسکی در تراکم 8 بوته در متر مربع با 150کیلوگرم نیتروژن در هکتار و حداقل آن در رقم یوروفلور در تراکم 12 بوته در متر مربع و بدون مصرف نیتروژن بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه در مصرف150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با رقم آرماویرسکی و کمترین آن در عدم مصرف کود نیتروژن با رقم یوروفلور برآورد گردید. به نظر می رسد که به منظور افزایش عملکرد دانه، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه می توان پیشنهاد نمود که رقم آرماویرسکی با 150 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار در شرایط اقلیمی اردبیل به کار برده شود.
مقاله پژوهشی
پروین صالحی شانجانی؛ علی اشرف جعفری؛ محسن کلاگری؛ مهدیه محمد اسماعیلی
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 243-255
چکیده
علفگندمیبیابانی (Agropyron desertorum) یکی از گرامینههای مهم مرتعی چندساله برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است. در این تحقیق الگوی پروتئینی 180 ژنوتیپ از 18 جمعیت علفگندمیبیابانی برای تعیین تنوع ژنتیکی موجود مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس الگو SDS-PAGE، تعداد 46 در 3 منطقه اصلی و قسمتهای بینمنطقهای مشاهده گردید. اگرچه بسیاری از باندها ...
بیشتر
علفگندمیبیابانی (Agropyron desertorum) یکی از گرامینههای مهم مرتعی چندساله برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است. در این تحقیق الگوی پروتئینی 180 ژنوتیپ از 18 جمعیت علفگندمیبیابانی برای تعیین تنوع ژنتیکی موجود مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس الگو SDS-PAGE، تعداد 46 در 3 منطقه اصلی و قسمتهای بینمنطقهای مشاهده گردید. اگرچه بسیاری از باندها در بسیاری از جمعیتها وجود داشتند ولی میزان تراکم پروتئین برخی باندها در برخی جمعیتها کاملاً متفاوت بود. بطوریکه در 18 جمعیت علفگندمیبیابانی پنج الگوی پروتئینی کاملاً متفاوت شناسایی شد. تفاوت این الگوها بسیار دور از انتظار و بیش از تفاوت الگو پروتئینی بین جمعیتهای یک گونه بوده و ساختار جغرافیایی خاصی نیز نداشتند. از آنجاییکه بصورت استاندارد مطالعه الگو پروتئینی صرف نظر از میزان رنگ باندها بر اساس حضور و عدم حضور باندها انجام میشود، بنابراین آنالیزهای این مقاله نیز از این استاندارد تبعیت نمود. بر اساس حضور و عدم حضور باندها جمعیتهای همدان و اردبیل، و همدان و بوئین زهرا، که بیشترین فاصله ژنتیکی را درمیان 18 چمعیت مورد مطالعه داشتند برای ایجاد دورگی که از پتانسیل تنوع ژنتیکی بالایی برخوردار باشد برای دورگگیری معرفی شدند. درحالیکه بر اساس الگو پروتئینی حاصل از میزان رنگ باندها، تلاقی دوبدو بین جمعیتهای پنج فرم مشاهده شده برای دورگگیری معرفی شدند. این نتایج نشان میدهند که در برنامههای اصلاحی علفگندمیبیابانی میبایست تنوع ژنتیکی ارقام علفگندمیبیابانی بوسیله استفاده از والدین مختلف افزایش یابد. افزایش اساس ژنتیکی برای اصلاح علفگندمیبیابانی میتواند بوسیله کاربرد سیستماتیکی ژرمپلاسم که الگو پروتئینی متفاوتی داشته و ویژگی¬های کمی بهتری دارند حاصل شود.
مقاله پژوهشی
ریحانه عموآقایی؛ هاجر قربان نژاد
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 256-268
چکیده
شوری یکی از مهمترین تنشهای محیطی است که در مناطق خشک دنیا نظیر ایران تولید محصول را محدود مینماید. در این پژوهش دانههای دو رقم کلزا H308) و (H420 به صورت هیدروپونیک رشد داده شدند و گیاهچههای حاصل در معرض غلظتهای مختلف نمک ( mM 200، 150، 100، 50، 0) قرار گرفتند. تغییرات وزن تر و خشک ساقه و ریشه، محتوای کلروفیل، نشت الکترولیتها از غشا و محتوای ...
بیشتر
شوری یکی از مهمترین تنشهای محیطی است که در مناطق خشک دنیا نظیر ایران تولید محصول را محدود مینماید. در این پژوهش دانههای دو رقم کلزا H308) و (H420 به صورت هیدروپونیک رشد داده شدند و گیاهچههای حاصل در معرض غلظتهای مختلف نمک ( mM 200، 150، 100، 50، 0) قرار گرفتند. تغییرات وزن تر و خشک ساقه و ریشه، محتوای کلروفیل، نشت الکترولیتها از غشا و محتوای نسبی آب در پاسخ به شوری در گیاهان 20 روزه این دو رقم ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که افزایش غلظت شوری موجب کاهش وزن تر و خشک ساقه و ریشه، محتوای کلروفیل و محتوای نسبی آب و در مقابل افزایش نشت الکترولیتها شد و این پاسخ ها در رقم H420 شدیدتر بود. این نتایج پیشنهاد میکند که حفظ محتوای نسبی آب همراه با محتوای کلروفیل بالاتر و یکپارچگی و حفظ تمامیت هرچه بیشتر غشا میتواند به عنوان بخشی از مکانیسم مقاومت در برابر شوری در رقم مقاومتر H308در نظر گرفته شود.
مقاله پژوهشی
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 269-275
چکیده
پروانش با داشتن دو مادۀ ارزشمند به نامهای وینبلاستین و وینکریستین در برگها با اثر آنتی نیوپلازی (ضد تومور) از گیاهان مهم دارویی به شمار می رود. با توجه به ارزش بالای آلکالوییدهای وینبلاستین و وینکریستین در صنایع دارویی، هر گونه افزایشی در مقدار این آلکالویید در گیاه می تواند از جنبه اقتصادی پر ارزش باشد. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای ...
بیشتر
پروانش با داشتن دو مادۀ ارزشمند به نامهای وینبلاستین و وینکریستین در برگها با اثر آنتی نیوپلازی (ضد تومور) از گیاهان مهم دارویی به شمار می رود. با توجه به ارزش بالای آلکالوییدهای وینبلاستین و وینکریستین در صنایع دارویی، هر گونه افزایشی در مقدار این آلکالویید در گیاه می تواند از جنبه اقتصادی پر ارزش باشد. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار سطح کود نیتروژن (0، 100، 150، 200)، در چهار تکرار در سال 87 در شهر کرج انجام شد. متغیرهای اندازگیری شده شامل عملکرد اندام هوایی و سرشاخهها، غلظت و عملکرد آلکالویید وینکریستین و وینبلاستین بودند. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد اندام هوایی با افزایش تیمار نیتروژن تا غلظت 200 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد افزایش یافته و عملکرد سرشاخهها در تیمارهای مختلف معنیدار نبود. بیشترین غلظت و عملکرد آلکالویید وینکریستین در شاهد و بیشترین غلظت و عملکرد آلکالویید وینبلاستین در تیمار200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن اندازه گیری شدند. در تیمار 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار وینکریستین در برگ اندازه گیری نشد.
مقاله پژوهشی
اسماعیل قلی نژاد
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 276-287
چکیده
شوری یکی از اصلی¬ترین تنش¬های اسمزی است که رشد و تولید گیاه را از طریق تغییر در تعادل یونی و اسمزی محدود می¬کند. به منظور بررسی آثار تنش شوری بر جوانه¬زنی، رشد رویشی و برخی شاخص¬های جوانه¬زنی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 4 تکرار در سال 1389 در آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه به اجرا ...
بیشتر
شوری یکی از اصلی¬ترین تنش¬های اسمزی است که رشد و تولید گیاه را از طریق تغییر در تعادل یونی و اسمزی محدود می¬کند. به منظور بررسی آثار تنش شوری بر جوانه¬زنی، رشد رویشی و برخی شاخص¬های جوانه¬زنی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 4 تکرار در سال 1389 در آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایش شامل 8 ژنوتیپ شهریار، سرداری، سرداری 39، سرداری 101، زرین، اروند، fgs و آذر 2 و 6 سطوح شوری شامل 0، 2، 4، 8، 12 و 16 دسی زیمنس بر متر محلول کلرید سدیم بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سطوح مختلف شوری اثر بسیار معنی¬داری را بر درصد جوانه¬زنی، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک گیاهچه، یکنواختی جوانه¬زنی، طول ساقه چه، شاخص مقاومت به شوری و طول ریشه چه داشتند. با افزایش شوری کلیه صفات فوق کاهش یافتند به طوری که بالاترین مقدار هریک از صفات فوق از تیمار شاهد و کمترین مقدار از سطح شوری ds/m 16 بدست آمد. ژنوتیپ مختلف نیز در سطوح شوری مختلف، پاسخ¬های متفاوتی از خود نشان دادند و مقاومت¬های متفاوتی داشتند. ژنوتیپ زرین، اروند و سرداری نسبت به شوری تحمل بیشتری داشته و شوری حداکثر ds/m 12 را تحمل می¬کنند و در شوری ds/m 16 کاهش مقدار صفات این ژنوتیپ بیش از 60 درصد بود و ژنوتیپ آذر 2 و سرداری 101 ژنوتیپ حساس به شوری می¬باشند.
مقاله پژوهشی
حامد کشاورز؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ فاطمه زرین کمر
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 288-298
چکیده
سرما یکی از مهمترین تنشهای غیر زنده میباشد که بر رشد و نمو گیاهان تأثیر میگذارد. در این تحقیق تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی در دو رقم کلزا با مقاومت متفاوت به سرما مورد بررسی قرار گرفت. اسید سالیسیلیک در 4 سطح 0، 100، 200 و 400 میکرو مولار در مرحله طوقهای دو رقم کلزا که شامل رقم RGS (بهاره و حساس به سرما) و رقم ...
بیشتر
سرما یکی از مهمترین تنشهای غیر زنده میباشد که بر رشد و نمو گیاهان تأثیر میگذارد. در این تحقیق تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی در دو رقم کلزا با مقاومت متفاوت به سرما مورد بررسی قرار گرفت. اسید سالیسیلیک در 4 سطح 0، 100، 200 و 400 میکرو مولار در مرحله طوقهای دو رقم کلزا که شامل رقم RGS (بهاره و حساس به سرما) و رقم LICORD (پاییزه و مقاوم به سرما) محلولپاشی گردید. نمونهگیری از گیاهان 24 ساعت بعد از محلولپاشی انجام شد. تأثیر اسید سالیسیلیک و دمای پایین بر پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان شامل سوپر اکسید دیسموتاز، پراکسیداز و کاتالاز، آنزیم پلی فنل اکسیداز، مقدار پروتئین محلول برگ و پرولین در برگهای کلزا مورد بررسی قرار گرفت. اسید سالیسیلیک به طور معنیداری باعث افزایش فعالیت آنزیمهای سوپر اکسید دیسموتاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز (در رقم مقاوم)، مقدار پروتئین محلول و پرولین شد اما فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء در هر دو رقم به طور چشمگیری کاهش یافت. محلولپاشی با اسید سالیسیلیک موجب افزایش عملکرد بذر شد. بیشترین وزن خشک اندام هوایی نیز در رقم مقاوم بدست آمد. البته در مواردی غلظتهای بالاتر اسید سالیسیلیک منجر به کاهش مقدار صفات فوق در هر دو رقم شد. نتایج نشان داد فعالیت آنزیمها در دو رقم متفاوت بوده و بجز کاتالاز و پلی فنل اکسیداز در سایر موارد اسید سالیسیلیک سبب افزایش فعالیت این آنزیمها گردید.
مقاله پژوهشی
سمیه گرایلو؛ محمود قاسم نژاد؛ محمدعلی شیری
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 299-309
چکیده
در این پژوهش، اثر سالیسیلیک اسید (SA) در به تأخیر انداختن پیری گل¬های رز بررسی گردید. گل¬های بریده رز رقم یلوآیسلند با غلظت¬های مختلف SA به مدت 18 ساعت پیش تیمار شدند. بیشترین تأخیر در پیری گلبرگ¬ها و افزایش عمر گلجایی با کاربرد 150 میلی¬گرم در لیتر SA بدست آمد، که در مقایسه با شاهد تقریباً دو برابر افزایش یافت. کاربرد 150 میلی¬گرم ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر سالیسیلیک اسید (SA) در به تأخیر انداختن پیری گل¬های رز بررسی گردید. گل¬های بریده رز رقم یلوآیسلند با غلظت¬های مختلف SA به مدت 18 ساعت پیش تیمار شدند. بیشترین تأخیر در پیری گلبرگ¬ها و افزایش عمر گلجایی با کاربرد 150 میلی¬گرم در لیتر SA بدست آمد، که در مقایسه با شاهد تقریباً دو برابر افزایش یافت. کاربرد 150 میلی¬گرم در لیتر SA باعث جلوگیری از تخریب پروتئین¬ها در طی 8 روز نگهداری گل¬ها گردید. کاربرد SA مانع از افزایش پرولین تا روز چهارم گردید، اما پس از آن در گل¬های تیمار شده با SA و شاهد یکسان بود. همچنین تیمار 150 میلی¬گرم در لیتر SA با جلوگیری از پراکسیداسیون لیپید پیری گل¬ها را به تأخیر انداخت. نتایج پیشنهاد می¬کند که SA می¬تواند به عنوان محلول نگهدارنده با حفظ پایداری غشاء سلولی و پروتئین¬ها پیری را در گل¬های بریده رز به تأخیر اندازد.
مقاله پژوهشی
جمشید قربانی؛ سمانه نظری؛ سید حسن زالی؛ رضا تمرتاش
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 310-319
چکیده
قسمتی از ترکیب گیاهی در اکوسیستم¬های طبیعی به صورت جوامعی از بذرهای زنده در بانک بذر خاک نهفته است. شناسایی این منبع گونه¬ای نقش مهمی در حفاظت و احیای پوشش گیاهی دارد. هدف از این تحقیق شناسایی مقدار بذر موجود در خاک بخشی از علفزار کوهستانی ارتفاعات البرز در استان مازندران می¬باشد. نمونه¬گیری بانک بذر خاک در دو عمق صفر تا 5 و 5 ...
بیشتر
قسمتی از ترکیب گیاهی در اکوسیستم¬های طبیعی به صورت جوامعی از بذرهای زنده در بانک بذر خاک نهفته است. شناسایی این منبع گونه¬ای نقش مهمی در حفاظت و احیای پوشش گیاهی دارد. هدف از این تحقیق شناسایی مقدار بذر موجود در خاک بخشی از علفزار کوهستانی ارتفاعات البرز در استان مازندران می¬باشد. نمونه¬گیری بانک بذر خاک در دو عمق صفر تا 5 و 5 تا10 سانتی¬متری خاک انجام و ترکیب و مقدار بانک بذر خاک به روش جوانه¬زنی در گلخانه تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که تعداد 49 گونه گیاهی در بانک بذر خاک حضور دارند که از این تعداد تنها 30 گونه بین بانک بذر و پوشش گیاهی سطح زمین مشترک بودند. نیمی از بذر¬های موجود در خاک منطقه مربوط به گونه¬های .Carex sp، Cynodon dactylon، Stachys byzanthina ،glomerata Dactylis و Stellaria media است. از نظر گروه¬های گیاهی غالبیت بانک بذر خاک با تیره گندمیان، جگن، نعناعیان، فرم زیستی همی¬کریپتوفیت، فرم رویشی پهن¬برگان علفی و چند ساله¬ها بوده است. حدود 70 درصد از تراکم بانک بذر خاک در عمق صفر تا پنج سانتی¬متری خاک مشاهده گردید. نتایج نشان داد که بانک بذر لایه سطحی خاک به طور معنی¬داری نسبت به عمق پایین از غنا و تنوع گونه-ای بیشتری برخوردار است. مقایسه پوشش گیاهی و بانک بذر خاک نشان داد که پوشش گیاهی سطح زمین دارای غنا و تنوع بیشتری نسبت به بانک بذر خاک می¬باشد.
مقاله پژوهشی
علیرضا نقی نژاد؛ فرزانه حسین زاده
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، صفحه 320-335
چکیده
مجموعه تالاب بینالمللی فریدونکنار مازندران یکی از 22 تالاب ثبت شده در کنوانسیون رامسر در ایران است که زیستگاه بسیاری از پرندگان مهاجر کمیاب بهویژه گونه در معرض خطر درنای سیبری میباشد. این منطقه با وسعتی معادل 5427 هکتار و در فاصلهای نزدیک به دریای خزر، برخوردار از دامنه وسیعی از رویشگاههای طبیعی و مصنوعی شامل انواع آببندانها، ...
بیشتر
مجموعه تالاب بینالمللی فریدونکنار مازندران یکی از 22 تالاب ثبت شده در کنوانسیون رامسر در ایران است که زیستگاه بسیاری از پرندگان مهاجر کمیاب بهویژه گونه در معرض خطر درنای سیبری میباشد. این منطقه با وسعتی معادل 5427 هکتار و در فاصلهای نزدیک به دریای خزر، برخوردار از دامنه وسیعی از رویشگاههای طبیعی و مصنوعی شامل انواع آببندانها، استخرها، پناهگاه حیات وحش، مزارع برنج و لکههای جنگلی پست خزری است. باتوجه به اینکه شناخت فلور و فون هر منطقه اساس مطالعات بعدی در زمینه ارزیابی زیست محیطی و توان اکولوژیک آن منطقه است، تعداد 248 گونه گیاه آوندی در 176 جنس و 73 خانواده گیاهی از منطقه تالابی فریدونکنار شناسایی شده است. خانوادههای گندمیان (Poaceae)، کاسنی (Asteraceae)، حبوبات (Papilionaceae)، علف هفت بند (Polygonaceae) و گل سرخ (Rosaceae) بهترتیب غنیترین خانوادههای گیاهی منطقه از نظر تعداد گونه میباشند. بیشترین اشکال زیستی گونهها در منطقه مورد مطالعه مربوط به تروفیتها یا یکسالهها و بیشترین تنوع گونهها مربوط به عناصر چند ناحیهای میباشد. گیاهان منطقه در سه رویشگاه مختلف حاشیهای و خرابه روی، آبزی و جنگلی تقسیم شدند که بهترتیب 56، 24 و 20 درصد از کل گیاهان را دربردارند. وجود گونههای ترموفیل و انحصاری جنگلهای پست خزری در لکههای جنگلی این محدوده تالابی، از ویژگیهای بارز آن محسوب میشود.