مقاله پژوهشی بیوشیمی

1. اثر سولفات و نانو ذرات آهن و روی بر زیست توده، مقدار و ترکیبات روغن های اسانسی نعناع فلفلی ((Mentha piperita L. تحت تنش شوری

قادر رستمی؛ محمد مقدم؛ عبدالله قاسمی پیربلوطی؛ علی تهرانی فر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی کودهای آهن و روی به دو شکل سولفاته و نانو ذارات بر میزان و ترکیبات اسانس گیاه نعناع فلفلی تحت تنش شوری، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش شوری در چهار سطح (0، 40، 80، 120 میلی‌مولار NaCl) و محلول‌پاشی کودی در پنج سطح (شاهد (بدون کاربرد کود)، سولفات آهن ...  بیشتر به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی کودهای آهن و روی به دو شکل سولفاته و نانو ذارات بر میزان و ترکیبات اسانس گیاه نعناع فلفلی تحت تنش شوری، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش شوری در چهار سطح (0، 40، 80، 120 میلی‌مولار NaCl) و محلول‌پاشی کودی در پنج سطح (شاهد (بدون کاربرد کود)، سولفات آهن 1500 میلی‌گرم در لیتر، نانو ذرات آهن 300 میلی‌گرم در لیتر، سولفات روی 1500 میلی‌گرم در لیتر، نانو ذرات روی 300 میلی‌گرم در لیتر) بود. نمونه‌های گیاهی در مرحله گلدهی برداشت و در سایه خشک شدند. کاربرد کودهای روی و آهن بخصوص بصورت نانو باعث بهبود بیوماس گیاه شد و بهترین بیوماس نعناع فلفلی در تیمار نانو کود آهن مشاهده شد. نتایج نشان داد که تیمار نانو کود آهن در شرایط تنش شوری 40 و 80 میلی‌مولار موجب افزایش 96/13و 13/25 درصدی میزان اسانس نسبت به تیمار شاهد (عدم تنش و کاربرد کود) شدند. بیشترین مقدار منتول اسانس (22/42 درصد) مربوط به تیمار تنش 80 میلی‌مولار و کاربرد نانو کود آهن بود. کمترین میزان منتول (57/31 درصد) نیز در تنش 120 میلی‌مولار و کاربرد نانو کود آهن مشاهده شد. بر اساس نتایج این تحقیق، تنش شوری 40 و 80 میلی‌مولار توانست تاثیر مثبتی در مقدار منتول اسانس نعناع فلفلی داشته باشد. استفاده از نانو کودها بویژه نانو کود آهن می‌تواند باعث افزایش میزان و ترکیبات اصلی اسانس (منتول و منتون) و بیوماس نعناع فلفلی تحت تنش شوری شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

2. انتخاب سایت‌های حفاظتی به منظور برنامه‌ریزی مدیریتی بر اساس ارزیابی فلورستیکی و تنوع گونه‌ای (مطالعه موردی: ولویه کیاسر، مازندران)

سیده محدثه احسانی؛ رضا تمرتاش؛ غلامعلی حشمتی؛ اسماعیل شیدای کرکج

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  رشد شتابنده جمعیت انسانی و پیشرفت فن‌آوری موجب تخریب گونه‌های گیاهی و متعاقباً کاهش تنوع‌زیستی شده است. در آینده نزدیک، چالش کاهش تنوع زیستی و انقراض گونه‌ای در اکوسیستم‌های طبیعی کره زمین از مشکلات اصلی است. این پژوهش به منظور انتخاب سایت‌های مهم حفاظتی از دیدگاه فلورستیکی (تنوع گونه‌ای و گونه‌های در معرض خطر) منطقه ولویه کیاسر ...  بیشتر رشد شتابنده جمعیت انسانی و پیشرفت فن‌آوری موجب تخریب گونه‌های گیاهی و متعاقباً کاهش تنوع‌زیستی شده است. در آینده نزدیک، چالش کاهش تنوع زیستی و انقراض گونه‌ای در اکوسیستم‌های طبیعی کره زمین از مشکلات اصلی است. این پژوهش به منظور انتخاب سایت‌های مهم حفاظتی از دیدگاه فلورستیکی (تنوع گونه‌ای و گونه‌های در معرض خطر) منطقه ولویه کیاسر و نیز بررسی اثر ارتفاع و جهت بر تنوع و غنای گونه‌های گیاهی صورت پذیرفت. نمونه‌برداری با استفاده از 14 ترانسکت 50 متری و 140 پلات در سه طبقه ارتفاعی که در دو جهت شمالی و جنوبی گسترش یافته‌اند و جمعاً شش سایت اکولوژیکی را تشکیل ‌دادند، انجام گردید. نتایج نشان می‌دهد در مجموع 78 گونه گیاهی از 20 تیره در این منطقه پراکنش دارند که خانواده Poaceae با 23 درصد بیشترین فراوانی را دارا می‌باشد. این مطالعه نشان می‌دهد که ارتفاع از سطح دریا و جهت دامنه بر تنوع و غنای گونه‌ای منطقه تاثیر معنی‌دار داشته است. به طوری که بیشترین غنای گونه‌ای مربوط به طبقه ارتفاعی (2000- 1800) می‌باشد. شاخص شانون در دو طبقه ارتفاعی (2000- 1800 و 2200- 2000) بیشترین میزان تنوع گیاهی معنی‌دار را نشان داد. همچنین نتایج حاکی از آن است که جهت دامنه تاثیر معنی‌داری در سطح پنج درصد (05/0P<) بر شاخص‌های سیمپسون، جنی- سیمپسون و غنای گونه‌ای داشته است. از دیدگاه فلورستیکی، ما معتقدیم که سایت سوم (طبقه ارتفاعی 2200- 2000 و جهت شمالی) به دلیل دارا بودن تعداد زیاد گونه‌های آسیب‌پذیر و نزدیک تهدید و نیز تنوع گونه‌ای بالا، در اولویت حفاظت قرار دارد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

3. بررسی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان حوضه دهگین استان هرمزگان

محمدامین سلطانی پور؛ رجمان اسدپور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  حوضه معرف و زوجی دهگین با وسعت 2/4 کیلومترمربع در مختصات جغرافیایی "29'12°57 تا "25'11°57 طول شرقی و "6 '46 °27 تا "21'44 °27 عرض شمالی قرار دارد. در این بررسی تعداد 190 گونه گیاهی از منطقه جمع‌آوری و شناسایی گردید که به 50 تیره (1 تیره بازدانه، 47 تیره دولپه ای و 2 تیره تک‌لپه ای) و 149 جنس تعلق دارند. تیره‌های Asteraceae با 23 گونه، Papilionaceae با 18 گونه وPoaceae ...  بیشتر حوضه معرف و زوجی دهگین با وسعت 2/4 کیلومترمربع در مختصات جغرافیایی "29'12°57 تا "25'11°57 طول شرقی و "6 '46 °27 تا "21'44 °27 عرض شمالی قرار دارد. در این بررسی تعداد 190 گونه گیاهی از منطقه جمع‌آوری و شناسایی گردید که به 50 تیره (1 تیره بازدانه، 47 تیره دولپه ای و 2 تیره تک‌لپه ای) و 149 جنس تعلق دارند. تیره‌های Asteraceae با 23 گونه، Papilionaceae با 18 گونه وPoaceae با 20 گونه مهمترین تیره‌ها و جنس‌هایConvolvulus با 7 گونه و Salvia با 4 گونه مهمترین جنس‌ها بودند. بررسی شکل زیستی به روش رانکایر نشان داد که تروفیت‌ها با 41 درصد و همی‌کریپتوفیت‌ها با 18 درصد فراوانترین شکل‌های زیستی هستند. شکل‌های زیستی فانروفیت با 14 درصد و کامفیت با 16 درصد در درجه بعدی اهمیت قرار دارند. بررسی پراکنش جغرافیایی این گیاهان نشان داد که 26 درصد گونه‌ها (49 گونه) متعلق به ناحیه صحارا سندی، 12 درصد گونه‌ها (22 گونه) متعلق به ناحیه ایران تورانی، 25 درصد گونه‌ها (47 گونه) مشترک در دو ناحیه صحارا سندی و ایران و تورانی و 3 درصد گونه‌ها (5 گونه) جهان‌وطن هستند. از میان این 190 گونه تعداد 60 گونه دارویی در منطقه رویش دارند که 15 گونه از گیاهان دارویی پر مصرف هستند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی ریخت زایی و اندامزایی

4. بررسی تأثیر نوع بستر و هورمون ایندول بوتریک اسید (IBA) بر ریشه‌زایی قلمه‌ی انگور به روش کشت وارونه

محمد خیری؛ موسی ارشد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  بمنظور بررسی تأثیر نوع بستر کشت و هورمون اکسین بر ریشه‌زایی قلمه‌ی انگور تجاری (رقم بی‌دانه سفید) آزمایشی در سال 1391 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی ملکان انجام شد. نوع بستر کشت بعنوان فاکتور اول دارای چهار سطح (ماسه، خاک اره، خاک زراعی، خاک ترکیبی) و فاکتور دوم شامل غلظت‌های مختلف ...  بیشتر بمنظور بررسی تأثیر نوع بستر کشت و هورمون اکسین بر ریشه‌زایی قلمه‌ی انگور تجاری (رقم بی‌دانه سفید) آزمایشی در سال 1391 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی ملکان انجام شد. نوع بستر کشت بعنوان فاکتور اول دارای چهار سطح (ماسه، خاک اره، خاک زراعی، خاک ترکیبی) و فاکتور دوم شامل غلظت‌های مختلف هورمون ایندول بوتیریک اسید (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) بود. صفات مورد ارزیابی در این بررسی شامل: زمان شروع کالوس‌زایی، درصد کالوس‌زایی، زمان شروع تشکیل ریشه‌های نابجا، طول ریشه، تعداد ریشه و درصد گیرایی قلمه‌ها بود که به طور معنی‌داری تحت تأثیر نوع بستر (به جز درصد گیرایی قلمه‌ها)، غلظت هورمون (P<0.01) و اثر متقابل این دو عامل قرار گرفتند. بر اساس نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل تیمارها کمترین زمان کالوس‌زایی و زمان شروع تشکیل ریشه‌های نابجا و همچنین بیشترین درصد کالوس‌زایی، تعداد و طول ریشه و قدرت ریشه‌دهی مربوط به بستر کشت خاک اره با مصرف 4 ‌گرم در لیتر هورمون اکسین بود. بالاترین درصد گیرایی قلمه‌ها نیز با کاربرد خاک ترکیبی در بستر کشت و مصرف 2 -گرم در لیتر هورمون اکسین بدست آمد. در مجموع چنین نتیجه‌گیری شد که هورمون ایندول بوتریک اسید با کاهش زمان کالوس‌زایی و افزایش تقسیم سلولی و تولید بیشتر ریشه نقش مؤثری در گیرایی هرچه بیشتر قلمه‌ها ایفا کرد و در بستر کشت‌های ماسه و خاک اره با وجود تراکم بیشتر ریشه اما به دلیل عاری بودن از مواد غذایی درصد گیرایی قلمه‌ها کاهش می یابد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی کشت بافت

5. تاثیر پیش تیمار دمایی و نور بر القاء جنین و کالوس در کشت بساک خیار

سمانه قنبری؛ مریم گل آبادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  با هدف ب‍ررس‍ی‌ تاثیر ترکیب‌ها و غلظت‌های مختلف هورمونی و همچنین تاثیر پیش‌تیمار دمایی و نور بر تغییر مسیر بیولوژیکی و حرکت به سمت کالوس‌زایی، جنین‌زایی و باز‌زایی در ری‍زنمونه‌های ب‍س‍اک‌ خ‍ی‍ار، پژوهشی به ص‍ورت‌ دو آزمایش ف‍اک‍ت‍وری‍ل‌ جداگانه در ق‍ال‍ب‌ طرح‌ ک‍ام‍لا ت‍ص‍ادف‍ی‌ ب‍ا س‍ه‌ ...  بیشتر با هدف ب‍ررس‍ی‌ تاثیر ترکیب‌ها و غلظت‌های مختلف هورمونی و همچنین تاثیر پیش‌تیمار دمایی و نور بر تغییر مسیر بیولوژیکی و حرکت به سمت کالوس‌زایی، جنین‌زایی و باز‌زایی در ری‍زنمونه‌های ب‍س‍اک‌ خ‍ی‍ار، پژوهشی به ص‍ورت‌ دو آزمایش ف‍اک‍ت‍وری‍ل‌ جداگانه در ق‍ال‍ب‌ طرح‌ ک‍ام‍لا ت‍ص‍ادف‍ی‌ ب‍ا س‍ه‌ ت‍ک‍رار بر روی رقم بومی فضای باز خیار اصفهانی و لاین اصلاحی خیار گلخانه‌ای اج‍را گ‍ردی‍د. فاکتورها شامل پیش تیمار دمایی (سرمای 4 درجه سانتی گراد و بدون پیش‌تیمار سرمایی (گل تازه))، تیمار نوری پس از کشت (نور و تاریکی) و غلظت‌های مختلف هورمونی شامل KIN (1 تا 5/2 میلی‌گرم/لیتر)، 2,4-D (1 تا 5/3 میلی-گرم/لیتر) و BAP (1/0 تا 5/3 میلی‌گرم/لیتر) بودند. ن‍ت‍ای‍ج‌ ح‍اک‍ی‌ از ب‍رت‍ری‌ پ‍ی‍ش‌ت‍ی‍م‍ار بدون سرما (گ‍ل‌ ت‍ازه)‌ نسبت به پیش‌تیمار سرما در ج‍ن‍ی‍ن‌‌زای‍ی‌ و ک‍ال‍وس‌‌زای‍ی‌ در لاین اصلاحی و ک‍ال‍وس‌‌زای‍ی‌ در رق‍م‌ ب‍وم‍ی‌ ب‍ود. تیمار تاریکی باعث افزایش معنی‌دار درصد کالوس‌زایی و قطر کالوس لاین اصلاحی شد، اما تاثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی در رقم بومی نداشت. ت‍رک‍ی‍ب‌ ه‍ورم‍ون‍ی BAP و 2,4-D (5/3+1 میلی‌گرم/لیتر)در ه‍ر دو ژنوتیپ‌ ب‍اع‍ث‌ ب‍ی‍ش‍ت‍ری‍ن‌ ال‍ق‍ای‌ جنین‌زایی و کالوس‌زایی ش‍د. جنین-زایی در لاین اصلاحی تحت تاثیر فاکتورهای مورد مطالعه قرار گرفت اما این فاکتورها تاثیر معنی‌داری بر جنین‌زایی رقم بومی نداشتند. اثرمتقابل سه‌گانه پیش‌تیمار دمایی، تیمار نوری و هورمونی محیط کشت نشان داد که به‌منظور بیشترین جنین‌زایی، کالوس‌زایی و قطر کالوس در کشت بساک خیار، استفاده از گل تازه و محیط کشت 2,4-D+BAP ( 5/3+1 میلی‌گرم/لیتر )باعث حاصل شدن بهترین نتیجه خواهد شد و شرایط نور و تاریکی نقش چندانی در جنین‌زایی ندارد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

6. القای مقاومت به تنش شوری در بذرهای بدست آمده از بوته های گندم محلول پاشی شده با نانواکسید روی و آهن

مجید رستمی؛ احمد جوادی؛ سید مجید حسینی زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  به منظور ارزیابی اثرات محلول‌پاشی گیاه مادری با نانواکسید روی و آهن بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه گندم در شرایط تنش شوری، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. در این پژوهش، علاوه بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه‌ گندم، برخی از پارامترهای بیوشیمیایی از قبیل محتوای ...  بیشتر به منظور ارزیابی اثرات محلول‌پاشی گیاه مادری با نانواکسید روی و آهن بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه گندم در شرایط تنش شوری، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. در این پژوهش، علاوه بر شاخص‌های سبز شدن بذر و رشد گیاهچه‌ گندم، برخی از پارامترهای بیوشیمیایی از قبیل محتوای پروتئین محلول، قندهای محلول، پرولین و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاهچه اندازه‌گیری شد. تیمارهای آزمایش شامل نه سطح محلول‌پاشی (بدون محلول‌پاشی (شاهد)، نانواکسید آهن 750 میلی‌گرم در لیتر (NP-FeO750)، نانواکسید آهن 1500 میلی‌گرم در لیتر (NP-FeO1500)، نانواکسید روی750 میلی‌گرم در لیتر (NP-ZnO750)، نانواکسید روی 1500 میلی‌گرم در لیتر (NP-ZnO1500)، NP-FeO750 + NP-ZnO750، NP-FeO1500 + NP-ZnO750، NP-FeO750 + NP-ZnO1500 و NP-FeO1500 + NP-ZnO1500) و سه سطح تنش شوری(0، 75 و 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) بودند. نتایج نشان داد که، بذرهای گندم در شوری 150 میلی‌مولار کم‌ترین درصد و سرعت سبز شدن و شاخص‌های رشدی گیاهچه‌ را نشان داد. در همین سطح از تنش، غلظت قندهای محلول و پرولین آزاد گیاهچه بیش‌ترین و محتوای پروتئین محلول و کلروفیل‌های a و b کم‌ترین مقدار را به خود اختصاص دادند. از سوی دیگر، محلول‌پاشی نانو اکسید روی و آهن در گیاه مادری گندم اثرات بازدارنده تنش شوری بر همه صفات مورد بررسی به جز درصد سبز شدن بذر، شاخص طولی قدرت و پروتئین‌های محلول را به طور معنی‌داری تعدیل نمود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوتکنولوژی

7. شناسایی SNPها در نواحی اگزونی واینترونی ژن‌های لینالول سینتاز و ژرماکرینD سینتاز در گیاه ریحان

سمانه علیاری؛ بابک عبدالهی مندولکانی؛ ایرج برنوسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  ریحان (Ocimum basillicum L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی حاوی ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ترپنوئیدی از جمله مونوترپن و سزکوئی‌ترپن‌ها می‌باشد. ژن‌های لینالول سینتاز و ژرماکرین D سینتاز از ژن‌های کلیدی دخیل در سنتز ترپن‌ها می‌باشند .در مطالعه حاضر به ‌منظور شناسایی SNPها در این دو ژن در 5 توده‌ مختلف ریحان از نشانگرهای CAPS و توالی‌یابی استفاده شد. قطعاتی به ...  بیشتر ریحان (Ocimum basillicum L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی حاوی ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ترپنوئیدی از جمله مونوترپن و سزکوئی‌ترپن‌ها می‌باشد. ژن‌های لینالول سینتاز و ژرماکرین D سینتاز از ژن‌های کلیدی دخیل در سنتز ترپن‌ها می‌باشند .در مطالعه حاضر به ‌منظور شناسایی SNPها در این دو ژن در 5 توده‌ مختلف ریحان از نشانگرهای CAPS و توالی‌یابی استفاده شد. قطعاتی به اندازه 600 و 583 جفت باز از نواحی کدکننده این دو ژن‌ تکثیر و با آنزیم‌‌های برشی Pst1 و MseI هضم شد. بعد از توالی‌یابی و بازیابی قطعه تکثیری هر ژن، شناساییSNPها با استفاده از هم‌ردیفی توالی‌های هر ژن در افراد مختلف انجام گرفت. از نه SNP شناسایی ‌شده در ژن لینالول سینتاز، به ترتیب چهار و پنج SNP در ناحیه اینترون و اگزون مشاهده شد. از کلSNP های شناسایی‌ شده در این ژن، 8/77 درصد آنها از نوع همجنس با فراونی 4/44 درصد A/Gو 3/33 درصد T/C و 2/22 درصد آنها از نوع ناهمجنس با فراونی یکسان ناشی از تبدیلات C/G و C/A بود. از 28 SNP شناسایی ‌شده در ژن ژرماکرین D سینتاز، هفت SNP در ناحیه اگزون و 21SNP در ناحیه اینترون شناسایی شد که 8/67 درصد آنها از نوع همجنس با فراوانی 7/35 درصد G/A و 1/32 درصد C/T و 1/32 درصد آنها از نوع ناهمجنس با فراوانی 1/7 درصد T/A، 3/14 درصد G/C و 7/10 درصد C/A بود. نتایج همردیفی توالی ژن‌ها بین افراد نشان داد که بیشترین جهش در ژن‌های لینالول سینتاز و ژرماکرین D سینتاز از نوع تبدیل بازهای همجنس A/G و T/C می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوتکنولوژی

8. القاء تنوع ژنتیکی در ارقام برنج طارم محلی و هاشمی با استفاده از اتیل متان سولفونات و بررسی تنوع ایجاد شده از طریق نشانگرهای SSR

محمد سیه چهره؛ غفار کیانی؛ سید کمال کاظمی تبار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  اصلاح موتاسیونی یکی از ابزارهای موثر برای بهبود صفات زراعی در گیاهان می‌باشد. هدف از این مطالعه، القاء جهش با استفاده از موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (EMS) در ارقام محلی برنج به منظور بهبود صفات زراعی آنها و ارزیابی تنوع ژنتیکی ایجاد شده در نسل M2 بوده است. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف EMS (صفر، 17/0 35/0 و 51/0 درصد) بر ارقام طارم محلی ...  بیشتر اصلاح موتاسیونی یکی از ابزارهای موثر برای بهبود صفات زراعی در گیاهان می‌باشد. هدف از این مطالعه، القاء جهش با استفاده از موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (EMS) در ارقام محلی برنج به منظور بهبود صفات زراعی آنها و ارزیابی تنوع ژنتیکی ایجاد شده در نسل M2 بوده است. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف EMS (صفر، 17/0 35/0 و 51/0 درصد) بر ارقام طارم محلی و طارم هاشمی مورد بررسی قرار گرفت. ژنوتیپ‌های برتر از نظر وضعیت فنوتیپی در نسل M2 گزینش و یادداشت برداری صفات مهم زراعی در آنها صورت گرفت. ارزیابی تنوع القایی ایجاد شده در سطح فنوتیپی با استفاده از صفات زراعی و نیز در سطح مولکولی با استفاده از 12 نشانگر مولکولی SSR صورت گرفت. EMS به خوبی توانست باعث کاهش معنی‌داری در میانگین صفاتی همانند ارتفاع و تعداد دانه پوک و همچنین باعث افزایش وزن 100 دانه و طول خوشه گردد. موتانت شماره 13 (حاصل از طارم محلی) دارای ویژگی های ممتاز زراعی نظیر ارتفاع کم (147 سانتی متر)، تعداد پنجه بالا (37)، طول خوشه بلندتر (3/29 سانتی متر) و تعداد دانه پر بیشتر (158) نسبت شاهد مربوطه بود. همچنین، موتانت های با کدهای 3 و 10 (حاصل از رقم طارم هاشمی) نیز جزء برترین لاین ها بودند و ارتفاع این لاین ها بترتیب برابر 144 و 139 سانتی متر می باشد. نتایج داده‌های مولکولی حاکی از ایجاد تنوع ژنتیکی در لاین های انتخابی موتانت در قیاس با شاهدهای مربوطه بود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی ژنتیک

9. بررسی تنوع مورفولوژیکی بین جمعیت‌های مختلف آویشن‌دنایی (Thymus daenensis Celak.)

جلال خورشیدی؛ مجید شکرپور؛ وحیده ناظری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  گیاه دارویی آویشن‌دنایی (Thymus daenensis Celak.) متعلق به تیره‌ی نعناع (Lamiaceae) از گیاهان انحصاری ایران بوده که بواسطه‌ی میزان اسانس بالا و نیز تیمول بالایی که دارد، شایان توجه است. ارزیابی تنوع بین جمعیت‌های این گونه در راستای اهلی‌سازی آن امری ضروری است. بدین منظور هشت جمعیت از این گیاه از سه استان مرکزی (شازند، خانه‌میران بالا، خانه‌میران ...  بیشتر گیاه دارویی آویشن‌دنایی (Thymus daenensis Celak.) متعلق به تیره‌ی نعناع (Lamiaceae) از گیاهان انحصاری ایران بوده که بواسطه‌ی میزان اسانس بالا و نیز تیمول بالایی که دارد، شایان توجه است. ارزیابی تنوع بین جمعیت‌های این گونه در راستای اهلی‌سازی آن امری ضروری است. بدین منظور هشت جمعیت از این گیاه از سه استان مرکزی (شازند، خانه‌میران بالا، خانه‌میران پائین، اراک)، همدان (ملایر 1، ملایر 2 و جوزان) و لرستان (زاغه) در زمان گلدهی کامل جمع‌آوری و 31 صفت کمی و کیفی آنها مورد ارزیابی‌های مورفولوژیک قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بود که در اکثر صفات تفاوت معنی‌داری بین جمعیت‌ها وجود داشت. صفات کرک ساقه، رنگ کاسه، کرک برگ و تعداد غدد اسانس‌دار برگ دارای بیشترین ضریب تغییرات بین جمعیت‌ها بودند. در بین صفات مهم این گیاه، بیشترین طول و قطر گل‌آذین و طول برگ در جمعیت زاغه‌، بیشترین سطح برگ در جمعیت شازند، بیشترین تعداد غدد اسانس‌دار و عرض برگ در جمعیت خانه‌میران بالا و بیشترین تعداد گل در گل‌آذین در جمعیت ملایر 1 دیده شد. بین صفات مورد مطالعه همبستگی‌های مثبت و منفی معنی‌داری مشاهده شد. تجزیه خوشه‌ای جمعیت‌ها بر‌اساس صفات اندازه‌گیری شده، جمعیت‌ها را در سه خوشه (زاغه، شازند و سایر جمعیت‌ها) قرار داد. بطور کلی نتایج بیانگر تنوع بسیار بالایی بین جمعیت‌ها بود که این تنوع می‌تواند ناشی از شرایط رویشگاه یا ژنتیک جمعیت‌ها باشد. مطلوب‌تر آنست که جمعیت‌ها در شرایط کشت یکسان مورد ارزیابی قرار گیرند تا تاثیر شرایط رویشگاه حذف شده و به نتیجه‌ی مطلوب‌تری در انتخاب جمعیت برتر دست یافت.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

10. تأثیر بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین بر برخی از خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)

علی راحمی کاریزکی؛ کاظم سراوانی؛ عبداللطیف قلی زاده؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ حسین صبوری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی و کمی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamonail) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال‌ زراعی94-1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا گردید. عامل اول تیمار کودی بقایای کرم ابریشم ...  بیشتر به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی و کمی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamonail) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال‌ زراعی94-1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا گردید. عامل اول تیمار کودی بقایای کرم ابریشم در 6 سطح (صفر، 5/2%، 5%، 5/7%، 10% و 20% بقایای کرم ابریشم) و عامل دوم کود بیولوژیکی نیتروکسین که شامل دو سطح تلقیح (25 میلی‌لیتر در هر کیلو خاک) و عدم تلقیح نیتروکسین بود. بر اساس نتایج، بیش‌ترین تعداد گل در گلدان، وزن گل و زیست توده در تیمار 5/7 درصد بقایای کرم ابریشم با تلقیح مشاهده شد. در سطوح پایین‌تر بقایای کرم ابریشم میزان فنل و آنزیم کاتالاز افزایش یافت. در حالی که در سطوح بالای بقایای کرم ابریشم (بالای 10 درصد) درصد اسانس و کامازولن افزایش یافت. در نتیجه می‌توان بیان کرد که کاربرد بقایای کرم ابریشم و نیتروکسین به صورت تلفیقی باعث افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی بابونه گردید. بنابراین تیمار5/7 درصد بقایای کرم ابریشم با تلقیح نیتروکسین جهت تولید گل پیشنهاد می‌شود. اما تیمار 20 درصد بقایای کرم ابریشم با تلقیح نیتروکسین جهت تولید دارویی (اسانس) این گیاه توصیه می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

11. بررسی شکل رابطه تولید و غنای گونه ای گیاهان در مراتع تنگ چنار استان یزد

صدیقه زارع کیا؛ عادل جلیلی؛ پروانه عشوری؛ علی میرحسینی؛ محمدتقی زارع؛ محمد ابوالقاسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  به منظور درک مکانیسم تنوع زیستی الگوهای اکولوژیکی در اکوسیستم‌ها و پایه ای برای حفاظت و مدیریت تنوع زیستی، تولید و غنای گونه‌ای طی یک‌ سال در مراتع تنگ چنار استان یزد اندازه گیری شد و منحنی پاسخ خصوصیت غنای گونه‌های گیاهی در امتداد شیب تغییرات تولید بررسی شد. از آنالیز رگرسیون خطی و غیرخطی جهت بررسی رابطه بین غنای گونه‌ای به عنوان ...  بیشتر به منظور درک مکانیسم تنوع زیستی الگوهای اکولوژیکی در اکوسیستم‌ها و پایه ای برای حفاظت و مدیریت تنوع زیستی، تولید و غنای گونه‌ای طی یک‌ سال در مراتع تنگ چنار استان یزد اندازه گیری شد و منحنی پاسخ خصوصیت غنای گونه‌های گیاهی در امتداد شیب تغییرات تولید بررسی شد. از آنالیز رگرسیون خطی و غیرخطی جهت بررسی رابطه بین غنای گونه‌ای به عنوان متغیر وابسته و تولید به عنوان متغیر مستقل استفاده شد. میزان متوسط غنای گونه‌ای در هر پلات برابر 4/2 گونه محاسبه شد. 57 درصد تراکم نسبی تولید به بوته‌ای‌ها، 5/21 درصد پهن برگان علفی و 5/21 درصد به علف گندمیان اختصاص یافت. بیشترین درصد حضور در پلات‌ها به گونه‌های Artemisia sieberi و Stipa hohenackeriana اختصاص یافت. کل تولید در تنگ چنار حدود 278 گرم بر متر مربع ثبت شد که با توجه به مقادیر تولید در نظریه گرایم، انتظار می‌رفت که این سایت در سمت چپ منحنی هامپ بک قرار گیرد و رابطه خطی افزایشی بین تولید و غنا در این سایت مشاهده شود اما نتایج نشان داد که رابطه رگرسیونی بین غنا و تولید برای تمام فرم‌های رویشی معنادار نبوده و نمی‌توان ادعا کرد که تولید متغیر خوبی جهت پیش بینی متغیر غنا در سایت تنگ چنار است و شاید فاکتورهای دیگری نظیر عناصر غذایی خاک و فاکتورهای اقلیمی نظیر دما و بارندگی بر غنای گونه‌ای تاثیر بیشتری از عامل تولید خواهد گذاشت. با توجه به این نتایج می‌توان بیان کرد که فرضیه کوهانی شکل گرایم در مقیاسی فراتر از محلی بایستی آزمون شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوتکنولوژی

12. تأثیر ژن NARK و تیمار نیتروژن بر رشد، و پروفایل پروتئینی برگ در تیپ موتانت سوپر گره‌زا و تیپ وحشی سویا

سعید میرزایی؛ مهرناز مشایخی؛ محمود ملکی؛ حسین مظفری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  نیتروژن یکی از مهم ترین عناصر مورد نیاز گیاهان می‌باشد. گیاهان لگوم بدلیل دریافت این عنصر از طریق تثبیت بیولوژیک نیتروژن اتمسفر حائز اهمیت فراوان می‌باشند. در این مطالعه، تأثیر ژن NARK و تیمارهای نیتروژن‌دار بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک و همچنین تغییرات پروتئینی برگ گیاه سویا تیپ وحشی با تیپ موتانت بررسی گردید. بدین منظور، آزمایش ...  بیشتر نیتروژن یکی از مهم ترین عناصر مورد نیاز گیاهان می‌باشد. گیاهان لگوم بدلیل دریافت این عنصر از طریق تثبیت بیولوژیک نیتروژن اتمسفر حائز اهمیت فراوان می‌باشند. در این مطالعه، تأثیر ژن NARK و تیمارهای نیتروژن‌دار بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک و همچنین تغییرات پروتئینی برگ گیاه سویا تیپ وحشی با تیپ موتانت بررسی گردید. بدین منظور، آزمایش گلخانه ای بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح آمونیوم (NH4+) و دو سطح نیترات (NO3-) برای سه تیپ گیاه سویا، استریل (عدم تلقیح با باکتری ریزوبیوم)، وحشی و موتانت سوپر گره‌زا بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمار آمونیوم به همراه نیترات نسبت به سایر تیمارها بیشترین تأثیر را بر گیاهان سویا از نظر شاخص های رشد و صفات بیوشیمیایی گذاشته است. الکتروفورز دو بُعدی نیز نشان داد که در گیاهان تیپ استریل تحت تیمار 5 میلی‌مولار سولفات آمونیوم تنوع پروتئینی بیشتری در برگ نسبت به گیاهان تیپ وحشی تلقیح شده با باکتری ریزوبیوم (عدم دریافت نیتروژن معدنی) وجود دارد. این تنوع در پروفایل پروتئینی برگ گیاهان می‌تواند بدلیل نوع نیتروژن دریافتی گیاهان (نیتروژن معدنی/تثبیت بیولوژیک ازت) باشد. علاوه بر این، تنوع پروتئینی می تواند بدلیل تغییر در بیان ژن‌ها بدلیل همزیستی گیاهان تلقیح شده با باکتری ریزوبیوم باشد. سایر صفات مورد بررسی تحت تیمارها از قبیل کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، قند‌های احیا‌کننده، بیشترین مقدار را در تیمار توأم و تیمار 5 میلی‌مولار سولفات آمونیوم و کمترین مقدار خود را در تیمار شاهد نشان دادند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

13. تأثیر کاربرد پس از برداشت پوترسین بر عمر ماندگاری گل بریده ارقام ژربرا(Stanza و Pink Elegance)

میثم محمدی؛ میترا اعلائی؛ مهدی صیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  ژربرا یکی از گل‌های شاخه بریده مهم است که به دلیل پژمردگی سریع و خمیدگی گردن عمر ماندگاری آن پس از برداشت پایین است. به منظور بهبود کیفیت و ماندگاری ارقام Stanza”" و Pink Elegance”" گل شاخه بریده ژربرا توسط کاربرد پوترسین در پس از برداشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل ...  بیشتر ژربرا یکی از گل‌های شاخه بریده مهم است که به دلیل پژمردگی سریع و خمیدگی گردن عمر ماندگاری آن پس از برداشت پایین است. به منظور بهبود کیفیت و ماندگاری ارقام Stanza”" و Pink Elegance”" گل شاخه بریده ژربرا توسط کاربرد پوترسین در پس از برداشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی در غلظت چهار میلی‌مولار، تیمار موقت (پالس) هشت میلی‌مولار، تیمار دائم (گلجایی) دو میلی‌مولار و شاهد بودند. نتایج نشان داد که رقم Stanza دارای عمر گلجایی و کیفیت بهتری نسبت به رقم Pink Elegance پس از برداشت بود. در این آزمایش تمام تیمارهای پوترسین باعث افزایش عمر گلجایی در هردو رقم شدند، بطوریکه بیشترین عمر گلجایی به ترتیب مربوط به تیمار دائم، تیمار موقت و تیمار محلول‌پاشی بود. در بیشتر موارد، تمام ‌تیمارهای پوترسین باعث حفظ کیفیت پس از برداشت گل‌های ژربرا طی چهار و هشت روز ماندگاری شدند. تیمار دائم پوترسین در هردو رقم دارای وزن تر نسبی، جذب محلول گلجایی، بازارپسندی، TSS، CAT و PAL بیشتر، EC و MDA کمتری بود. در مقابل کمترین کیفیت نیز مربوط به شاهد بود هرچند که در برخی موارد مانند TSS، EC، CAT و PAL با تیمار محلول‌پاشی فاقد اختلاف معنی‌دار بود. به طور کلی بهترین نتیجه مربوط به تیمار دائم پوترسین (11 روز عمر گلجایی برای رقم Stanza و 10 روز عمر گلجایی برای رقم Pink Elegance) و در مرتبه‌ بعدی تیمار موقت بود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

14. بررسی آلودگی خاک و گیاهان به فلزهای سنگین و فراوانی باکتری‌ها و کلیفرم‌های درونزی اندام‌های هوایی گیاهان معدن آهنگران ملایر،همدان

وحید ربانی؛ اصغر میرزائی اصل؛ علی اکبر صفری سنجانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  فلزهای سنگین برای جانداران، به‌ویژه انسان، جانوران، گیاهان و ریز جانداران زیان‌آور می‌باشند. هدف از این پژوهش ارزیابی پیامد آلودگی خاک و گیاه بر فراوانی باکتری‌های درونزی یا اندوفیت گیاهان در دو جایگاه آلوده و نا‌‌‌‌‌‌‌‌‌آلوده بود. در آغاز از خاک‌های معدن سرب و زمین‌های کشاورزی پیرامون آن و همچنین از اندام‌های هوایی 8 گیاه ...  بیشتر فلزهای سنگین برای جانداران، به‌ویژه انسان، جانوران، گیاهان و ریز جانداران زیان‌آور می‌باشند. هدف از این پژوهش ارزیابی پیامد آلودگی خاک و گیاه بر فراوانی باکتری‌های درونزی یا اندوفیت گیاهان در دو جایگاه آلوده و نا‌‌‌‌‌‌‌‌‌آلوده بود. در آغاز از خاک‌های معدن سرب و زمین‌های کشاورزی پیرامون آن و همچنین از اندام‌های هوایی 8 گیاه رشد یافته در خاک‌های یادشده نمونه‌برداری شد. غلظت سرب، روی و کادمیوم در خاک و برگ گیاهان گرد‌آوری‌شده اندازه‌گیری و شمارش باکتری‌های درونزی کشت پذیر انجام شد. نتایج نشان داد که غلظت فلزهای سنگین در نمونه‌های برداشت‌شده از خاک معدن به‌اندازه چشم‌گیری بیش از خاک زمین کشاورزی بود. توان گیاهان در جذب فلزها بسیار ناهمانند بود و غلظت سرب به ترتیب در گیاهان پونه بالاترین و پیچک پایین‌ترین و غلظت روی در گیاهان شکرتیغال بالاترین و فرفیون پایین‌ترین اندازه بود. شمارش باکتری‌ها نشان داد که فراوانی باکتری‌ها در خاک‌ها و گیاهان رشد یافته در خاک‌های نا‌آلوده به فلزهای سنگین کم و در برابر آن‌ها در خاک‌ها و گیاهان رشد یافته در خاک‌های آلوده به‌اندازه چشم‌گیری کمتر است. در میان گیاهان رشد یافته در خاک‌های آلوده میانگین لگاریتم فراوانی باکتری‌ها کشت پذیر بر NA در گیاه ‌زلف پیر بیشترین و باکتری‌های کشت پذیر بر EMB در گیاه پیچک بیشترین بود. روی‌هم‌رفته این پژوهش نشان داد که فراوانی و گوناگونی باکتری‌های درونزی بسیار وابسته به خاک و نیز گونه گیاهی بود و این یافته‌ها در برنامه‌ریزی و شناخت رفتار باکتری‌ها در بوم سازه‌ها بسیار سودمند می‌تواند باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

15. واکنش فیزیولوژیکی گیاه دارویی مرزنجوش(Origanum majorana) به متیل جاسمونات در شرایط تنش خشکی

مرضیه فارسی؛ فرزین عبدالهی؛ امین صالحی؛ شیوا قاسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  بمرزنجوش (Origanum majorana L.) از خانواده نعناییان می‌باشد. تنش خشکی باعث محدود شدن رشد گیاهان دارویی از جمله مرزنجوش می‌شود. در این بررسی، واکنش مرزنجوش به متیل جاسمونات (غلظت‌های 0 و 100 میکرومولار) در شرایط تنش خشکی (رطوبت خاک معادل %50 (تنش متوسط)، %75 (تنش ملایم) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، ...  بیشتر بمرزنجوش (Origanum majorana L.) از خانواده نعناییان می‌باشد. تنش خشکی باعث محدود شدن رشد گیاهان دارویی از جمله مرزنجوش می‌شود. در این بررسی، واکنش مرزنجوش به متیل جاسمونات (غلظت‌های 0 و 100 میکرومولار) در شرایط تنش خشکی (رطوبت خاک معادل %50 (تنش متوسط)، %75 (تنش ملایم) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر وزن تر و خشک، ارتفاع بوته، میزان کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، فعالیت آنزیم کاتالاز و قند محلول معنی‌دار گردید. تنش متوسط موجب کاهش کلروفیل کل و افزایش میزان کاروتنوئید، آنزیم کاتالاز و قند محلول به ترتیب به میزان 52/15، 25/38، 63/79 و 86/42 درصد در مقایسه با شاهد گردید. افزایش درصد اسانس حاصل از برگ گیاه در شرایط تنش خشکی معنی‌دار نبود. محلول‌پاشی متیل‌جاسمونات موجب افزایش کلرفیل a، b، کلروفیل کل، فعالیت آنزیم کاتالاز و قندمحلول به ویژه در شرایط بدون تنش و تنش متوسط گردید. نتایج نشان داد که متیل -جاسمونات ضمن افزایش میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و مقدار قند محلول گیاه به نحوی از فعالیت رادیکال‌های آزاد تحت تنش متوسط جلوگیری کرده و به این ترتیب بقای بیشتر گیاه را تضمین می‌نماید. به‌طورکلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از متیل‌جاسمونات می‌تواند راهکاری مناسب برای مقابله با شرایط تنش خشکی در گیاه مرزنجوش باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

16. تاثیر باکتری های محلول کننده فسفات بر رشد و وضعیت تغذیه ای نونهال های بلوط

مریم تیموری؛ محمد حسین صادق زاده حلاج؛ طاهره علی زاده؛ محمد متینی زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  کاهش وسعت رویشگاه های بلوط نشان دهنده لزوم احیای رویشگاه های تخریب شده آن می باشد. در این تحقیق اثر باکتری های محلول کننده فسفات بر زنده مانی، رشد و وضعیت تغذیه‌ای دو گونه برودار و وی ول بررسی شد. بذرها پس از مایه زنی با باکتری های محلول کننده فسفات، بر اساس آزمایش فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل گونه بلوط و باکتری در ...  بیشتر کاهش وسعت رویشگاه های بلوط نشان دهنده لزوم احیای رویشگاه های تخریب شده آن می باشد. در این تحقیق اثر باکتری های محلول کننده فسفات بر زنده مانی، رشد و وضعیت تغذیه‌ای دو گونه برودار و وی ول بررسی شد. بذرها پس از مایه زنی با باکتری های محلول کننده فسفات، بر اساس آزمایش فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل گونه بلوط و باکتری در سه تکرار و 16 بذر در هر تکرار در گلخانه کاشته شدند. آنالیز آماری نشان داد که اثر معنی دار گونه بلوط باعث میزان بالاتر رشد طولی،‌ قطری، وزن خشک برگ، فسفر ریشه و ساقه، منیزیوم و منگنز ریشه، ساقه و برگ، و آهن در برگ نونهال های وی ول شود. اما درصد وزن خشک ساقه و میزان آهن در ریشه و ساقه نونهال های برودار بیشتر بود. اثر معنی‌دار باکتری بر پارامترهای اندازه‌گیری شده و مقایسه میانگین‌ها نشان دهنده میزان بالاتر رشد طولی، قطری و وزن خشک ریشه، ساقه و برگ نونهال های تلقیح شده با سودوموناس و باسیلوس بود. بعلاوه مقایسه میانگین ها نشان داد که میزان فسفر در ریشه، ساقه و برگ و نیز آهن در ریشه و ساقه نونهال هایی بیشتر است که با سودموناس مایه زنی شده اند. مایه زنی با باسیلوس نیز باعث افزایش میزان آهن در هر سه اندام گیاهی گردید. کارایی بالاتر سودوموناس و باسیلوس در افزایش معنی دار رشد و بهبود وضعیت تغذیه ای باعث می شود که باسیلوس و سودوموناس کاندیداهای مناسبی برای احیای رویشگاه های تخریب یافته بلوط باشند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

17. ارزیابی مطلوبیت زیستگاهی گیاه پرطاووسی سنبله ای (Myriophyllum spicatum L.) در برخی از اکوسیستم های آبی استان مازندران و گیلان

رحمت زرکامی؛ حسن خزاعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی پرطاووسی سنبله ای، 6 ایستگاه مختلف (4 ایستگاه تالابی و 2 ایستگاه مجاور رودخانه) واقع در استان‌های گیلان و مازندران انتخاب گردید. نمونه‌برداری از داده‌های زیستی (36 نمونه حضور و 36 نمونه عدم حضور گیاه) بطور هم زمان با داده‌های غیر زیستی (مجموعه ای از عوامل فیزیکی- شیمیایی و ساختاری محیط) به صورت ماهانه در طول ...  بیشتر برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی پرطاووسی سنبله ای، 6 ایستگاه مختلف (4 ایستگاه تالابی و 2 ایستگاه مجاور رودخانه) واقع در استان‌های گیلان و مازندران انتخاب گردید. نمونه‌برداری از داده‌های زیستی (36 نمونه حضور و 36 نمونه عدم حضور گیاه) بطور هم زمان با داده‌های غیر زیستی (مجموعه ای از عوامل فیزیکی- شیمیایی و ساختاری محیط) به صورت ماهانه در طول یک سال (از تیرماه 1396 تا خرداد ماه 1397) صورت گرفت. بر اساس نتایج آزمون من- ویتنی، به غیر از دمای آب، اکسیژن خواهی شیمیایی و زیستی، آمونیوم و نیتریت (0.01 > p)، اختلاف معنی داری بین حضور و عدم حضور گیاه با بقیه متغیرها مشاهده شده است p < 0.01)).بر اساس نتایج حاصل از آزمون تحلیل مؤلفه اصلی (PCA)، از بین 8 متغیر استفاده شده دراین تحلیل، سرعت جریان آب، میزان کل مواد جامد معلق و بیکربنات بترتیب مهمترین متغیرها را در مؤلفه های اول تا سوم بوده و در نتیجه بیشترین تأثیر را در ارتباط با مطلوبیت زیستگاهی گیاه داشتند. بر اساس نتایج تناظر کانونی (CCA)، حضور گیاه در تالاب‌ها می تواند تحت تاثیر ازدیاد گاز کربنیک، بی‌ کربنات و اکسیژن محلول و فسفات وعدم حضور آن تحت تاثیر ازدیاد جریان آب، میزان کل مواد جامد معلق، هدایت الکتریکی‌ و عمق آب قرار گیرد در حالیکه فصول مختلف سال تاثیر چندانی در حضور و عدم حضور گیاه نداشته است. بر اساس نتایج مدل خطی تعمیم یافته (GLM)، اختلاف معنی داری بین حضور و عدم حضور گیاه در ایستگاه ها با 8 متغیر وجود داشت. (p < 0.01)

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تکوین

18. بررسی ساختار اندام های رویشی و تکوین اندام های زایشی گیاه زیره ایرانی Boiss)B.fedtsch) Bunium persicum

احمد مجد؛ نسترن کاظمی وش؛ سایه جعفری؛ سید مهدی رضایت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1398

چکیده

  زیره ایرانی Bunium persicum (Boiss.) B.Fedtsch از گیاهان خانواده Apiaceae است . میوه های آن از اقلام مهم صادراتی است و در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می گیرد. نظر به جایگاه و اهمیت این گیاه بومی و لزوم آشنایی با ساختارهای تشریحی و تکوینی آن، در پژوهش حاضر، نمونه هایی از گیاه جمع آوری شد. بخشهای رویشی و زایشی آن درمراحلی از تکوین با استفاده از ...  بیشتر زیره ایرانی Bunium persicum (Boiss.) B.Fedtsch از گیاهان خانواده Apiaceae است . میوه های آن از اقلام مهم صادراتی است و در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می گیرد. نظر به جایگاه و اهمیت این گیاه بومی و لزوم آشنایی با ساختارهای تشریحی و تکوینی آن، در پژوهش حاضر، نمونه هایی از گیاه جمع آوری شد. بخشهای رویشی و زایشی آن درمراحلی از تکوین با استفاده از روشهای سلول _ بافت شناسی شامل ، تثبیت نمونه ها در فیکساتورF.A..A، آماده سازی ، قالب گیری در پارافین، برش گیری ،رنگ آمیزی برش ها با هماتوکسیلین- ائوزین و در نهایت به کمک استریومیکروسکوپ و میکروسکوپ نوری بررسی و عکسبرداری شدند. با توجه به نتایج ، بخش انتهایی ریشه دارای برجستگی غده مانند بوده و برگها پلی مورف ( چند شکلی ) با روزنه های تیپ آلاله (Anemocytique) می باشند .ساختار گل شامل 5 کاسبرگ ، 5گلبرگ ، 5 پرچم ، تخمدان دو خانه و زیرین است .در بررسی ساختار رویشی و زایشی ، کانالهای ترشحی در کلیه بخشهای گیاه دیده شدند . بساک از نوع تتراسپورانژی (چهار کیسه گرده ای ) ، لایه مغذی از نوع ترشحی و دانه های گرده بالغ بیضی شکل ودو منفذی هستند .در برش بخش زایشی ، تخمدان دو خانه ، تخمک واژگون و تک پوسته ای و نمو کیسه رویانی بر اساس تیپ پلی گونوم است .

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

19. بررسی مطلوبیت زیستگاهی سرخس آبی (Azolla filiculoides, Lam.) در برخی از اکوسیستم های آبی استان گیلان و مازندران با استفاده از مدل خطی تعمیم ‌یافته

رحمت زرکامی؛ مرتضی سحرخیز

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  سرخس آبی آزولا (Azolla filiculoides, Lam.) یکی ازخطرناک ترین گونه‌های گیاهی مهاجم در مناطق معتدله و گرمسیری جهان می باشد. برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی آزولا، 4 ایستگاه مختلف در استان‌های گیلان و مازندران انتخاب گردید. 15 متغیر فیزیکی - شیمیایی و ساختاری در هر ایستگاه هم زمان با داده های زیستی (بر اساس 24 نمونه حضور و 24 نمونه عدم حضور آزولا) به صورت ...  بیشتر سرخس آبی آزولا (Azolla filiculoides, Lam.) یکی ازخطرناک ترین گونه‌های گیاهی مهاجم در مناطق معتدله و گرمسیری جهان می باشد. برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی آزولا، 4 ایستگاه مختلف در استان‌های گیلان و مازندران انتخاب گردید. 15 متغیر فیزیکی - شیمیایی و ساختاری در هر ایستگاه هم زمان با داده های زیستی (بر اساس 24 نمونه حضور و 24 نمونه عدم حضور آزولا) به صورت ماهانه در طول یک سال (1397-1396) نمونه برداری گردید. نتایج آزمون من- ویتنی نشان داد که به غیر از درجه حرارت آب و هوا، آمونیوم و کدورت (0.01 > p برای همه متغیر ها)، در بقیه متغیر ها اختلاف معنی داری بین حضور و عدم حضور گیاه آزولا با سایر متغیرها مشاهده شده است )برای همه متغیر ها p < 0.01). نتایج آزمون تحلیل مولفه اصلی نشان داد که عمق آب، فسفات و هدایت الکتریکی به ترتیب تاثیر گذارترین متغیر ها در مولفه های اول تا سوم بوده به طوری که بیشترین تاثیر را در ارتباط با مطلوبیت زیستگاهی آزولا در اکوسیستم ها داشتند. نتایج مدل خطی تعمیم یافته نشان داد که اختلاف معنی داری بین حضور و عدم حضور ازولا در ایستگاه ها با تمام متغیرهای مورد استفاده در آنالیز مولفه اصلی وجود داشته است (p < 0.01).

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

20. تأثیر عامل‌های فیزیوگرافی بر جذب عناصر غذایی ضروری برگ در جنگل‌های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.)دچار زوال‌ بلوط (مطالعه موردی: منطقه هلن، استان چهارمحال و بختیاری)

حسن جهانبازی؛ یعقوب ایران‌منش؛ محمود طالبی؛ حمزه علی شیرمردی؛ عبدالمحمد محنت کش؛ مهدی پورهاشمی؛ محسن حبیبی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  امروزه گستره قابل توجهی از جنگل‌های زاگرس با پدیده زوال بلوط مواجه شده است. تنش محیطی، اختلال در جذب مواد غذایی و آب موجب ضعیف شدن درختان و درنهایت زوال آن‌ها می‌شود. عوامل رویشگاهی نقش مهمی در مقاومت درختان در برابر تنش‌های زنده و غیرزنده دارند. پژوهش پیش‌رو با هدف ارزیابی واکنش درختان سالم و درحال خشکیدن بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) ...  بیشتر امروزه گستره قابل توجهی از جنگل‌های زاگرس با پدیده زوال بلوط مواجه شده است. تنش محیطی، اختلال در جذب مواد غذایی و آب موجب ضعیف شدن درختان و درنهایت زوال آن‌ها می‌شود. عوامل رویشگاهی نقش مهمی در مقاومت درختان در برابر تنش‌های زنده و غیرزنده دارند. پژوهش پیش‌رو با هدف ارزیابی واکنش درختان سالم و درحال خشکیدن بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) به جذب مواد غذایی در جهت‌های جغرافیایی و طبقه‌های ارتفاعی مختلف در منطقه جنگلی هلن استان چهارمحال و بختیاری اجرا شد. برای این منظور، در دو جهت غالب جنوبی و شمالی، تعداد سه خط‌نمونه و بر روی هر خط‌نمونه در سه دامنه ارتفاعی (1800-1500، 2000-1800 و بالاتر از 2000 متر از سطح دریا) سه قطعه‌نمونه 1000 متر مربعی به‌طور تصادفی پیاده شد. در هر قطعه‌نمونه، از 5 درخت سالم و 5 درخت در حال خشکیدن بلوط از چهار جهت تاج نمونه برگ تهیه شد و عناصر غذایی آن‌ها در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. این پژوهش بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی و آزمایش فاکتوریل و مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که اثر جهت جغرافیایی بر جذب عناصر ازت و کلسیم معنی‌دار بود. همچنین، اختلاف جذب موادغذایی ضروری در برگ درختان سالم و درحال خشکیدن معنی‌دار شد. جذب عناصر آهن، منگنز، روی و مس در برگ درختان مستقر در جهت شمالی بیشتر از جهت جنوبی بود. درختان سالم نیز مقدار بیشتری از این عناصر را در مقایسه با درختان در حال خشکیدن جذب کرده بودند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

21. بررسی قابلیت انباشتگی زیستی و تثبیت آرسنیک و برخی فلزات سنگین توسط گونه گون (.Astragalus spp)

رضوان داودپور؛ سهیل سبحان اردکانی؛ مهرداد چراغی؛ نوراله عبدی؛ بهاره لرستانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  امروزه روش های مختلفی برای کاهش عوارض ناشی از آلودگی فلزات سنگین در خاک به‌عنوان یکی از خطرناک ترین انواع آلودگی محیط زیستی پیشنهاد شده است، که از جمله می‌توان به گیاه‌پالایی به عنوان یک فناوری ساده، کم هزینه و سازگار با محیط زیست اشاره کرد. لذا، در این پژوهش قابلیت انباشتگی زیستی و تثبیت عناصر آرسنیک، روی، سرب و نیکل توسط گونه گون ...  بیشتر امروزه روش های مختلفی برای کاهش عوارض ناشی از آلودگی فلزات سنگین در خاک به‌عنوان یکی از خطرناک ترین انواع آلودگی محیط زیستی پیشنهاد شده است، که از جمله می‌توان به گیاه‌پالایی به عنوان یک فناوری ساده، کم هزینه و سازگار با محیط زیست اشاره کرد. لذا، در این پژوهش قابلیت انباشتگی زیستی و تثبیت عناصر آرسنیک، روی، سرب و نیکل توسط گونه گون رشد یافته در استان مرکزی در سال 1395 به منظور امکان‌سنجی معرفی گونه ابر‌انباشتگر فلزات سنگین مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جمع‌ آوری 48 نمونه خاک و 48 نمونه گون و آماده‌سازی و هضم نمونه‌ها، محتوی فلزات در نمونه‌ها تعیین شد. از طرفی فاکتور انباشتگی زیستی و فاکتور انتقال عناصر نیز محاسبه شد. پردازش آماری داده‌ها نیز توسط نرم‌افزار SPSS انجام یافت. نتایج نشان داد که میانگین غلظت آرسنیک، روی، سرب و نیکل (میلی‌گرم در کیلوگرم) در نمونه‌های خاک به ترتیب برابر با 1/10، 169، 2/41 و 5/50، در نمونه‌های ریشه به‌ترتیب برابر با 02/1، 9/47، 63/3 و 83/2 و در اندام هوایی (گل) نیز به‌ترتیب برابر با 02/2، 2/21، 8/10 و 03/4 بود. از طرفی مقادیر فاکتورهای انتقال و انباشتگی ‌زیستی به‌ترتیب برابر با 73/0 و 52/0 برای عنصر روی بیان‌گر تحرک اندک این عنصر در گیاه بود. در حالی‌که مقادیر فاکتور انتقال بزرگ‌تر از یک و فاکتور انباشتگی ‌زیستی کوچک‌تر از یک عناصر آرسنیک، سرب و نیکل نشان‌دهنده تحرک بالای این عناصر در گیاه بود. لذا، گونه گون از قابلیت تثبیت عنصر روی و قابلیت انباشت عناصر آرسنیک، سرب و نیکل برخوردار است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

22. بررسی پراکنش و تراکم گیاهان آبزی غالب در بخش غربی تالاب انزلی

علیرضا میرزاجانی؛ جواد دقیق روحی؛ رضا محمدی دوست

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  گیاهان آبزی در محیط‌هایی که مواد مغذی افزایش یافته‌اند به شدت رشد کرده و در بسیاری موارد به صورت معضل خود نمایی می‌کنند. تالاب انزلی تحت تأثیر رشد سریع گیاهان آبزی قرار گرفته است. در این مطالعه شناسایی و تعیین زی‌توده گیاهان آبزی غالب در بخش غربی تالاب انزلی انجام گرفت. نتایج نشان دادکه از چهار گونه گیاه غوطه‌ور شناسایی شده Ceratophyllum ...  بیشتر گیاهان آبزی در محیط‌هایی که مواد مغذی افزایش یافته‌اند به شدت رشد کرده و در بسیاری موارد به صورت معضل خود نمایی می‌کنند. تالاب انزلی تحت تأثیر رشد سریع گیاهان آبزی قرار گرفته است. در این مطالعه شناسایی و تعیین زی‌توده گیاهان آبزی غالب در بخش غربی تالاب انزلی انجام گرفت. نتایج نشان دادکه از چهار گونه گیاه غوطه‌ور شناسایی شده Ceratophyllum demersum و Myriophyllum spicatum در اکثر مناطق از پراکنش و تراکم بالایی برخوردار بودند. میانگین زی‌توده در تابستان در حد 5/536 ± 8/743 و در زمستان در حد 311 ± 292 گرم در متر مربع وزن خشک بوده که تفاوت آنها در ابتدای بخش غربی بسیار بیشتر از منتهی الیه آن بود. در تابستان Azolla filiculoides از تراکم بالایی در مناطق حاشیه‌ای تالاب برخوردار بود ولی در زمستان در هیچیک از مناطق مورد بررسی رویت نشد. دو گونه Nelumbo nucifera و Hydrocotyle vulgaris از گیاهان برگ شناور غالب به‌ویژه در نواحی حاشیه‌ای بوده که در مناطق پراکنش، زی‌توده‌ای معادل 4/70 ± 6/240 و /142 ± 8/338 گرم در متر مربع وزن خشک داشتند. مقدار شاخص ماکروفیتی تالاب (WMI) در تمام بخش‌های تالاب در حد 1 بود. سالانه با مرگ گیاهان مقدار بالایی از مواد آلی وارد اکوسیستم تالاب انزلی می‌گردد که یوتروف‌تر شدن بیشتر تالاب را در پی خواهد داشت. لزوم برداشت گیاهان آبزی برای حفظ و احیاء ارزش‌های اکولوژیک و اقتصادی تالاب انزلی بیش از پیش احساس می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

23. مدل سازی رجحان زیستگاهی گیاه مهاجم سنبل آبی (Eichhornia crassipes) در برخی‌ از تالاب های استان گیلان

رحمت زرکامی؛ معین احمدی؛ علی عابدینی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  برای بررسی رجحان زیستگاهی گیاه مهاجم سنبل آبی، 8 ایستگاه در تالاب های مختلف در استان‌ گیلان انتخاب گردید. مجموعه ای از متغیرهای محیطی (فیزیکی- شیمیایی و ساختاری در اکوسیستم های مورد بررسی) هم زمان با 32 داده زیستی (16 نمونه حضور و 16 نمونه عدم حضور سنبل آبی) به صورت فصلی در طول یک سال (1396-1395) در هر کدام از ایستگاه ها اندازه گیری شد. نتایج آزمون ...  بیشتر برای بررسی رجحان زیستگاهی گیاه مهاجم سنبل آبی، 8 ایستگاه در تالاب های مختلف در استان‌ گیلان انتخاب گردید. مجموعه ای از متغیرهای محیطی (فیزیکی- شیمیایی و ساختاری در اکوسیستم های مورد بررسی) هم زمان با 32 داده زیستی (16 نمونه حضور و 16 نمونه عدم حضور سنبل آبی) به صورت فصلی در طول یک سال (1396-1395) در هر کدام از ایستگاه ها اندازه گیری شد. نتایج آزمون من- ویتنی نشان داد که اختلاف معنی داری بین حضور و عدم حضور گیاه سنبل آبی با هدایت الکتریکی، سرعت جریان آب، میزان کدورت و بیکربنات (p < 0.01 برای 3 متغیر اول و p < 0.05 برای بیکربنات) وجود داشته است در حالیکه چنین اختلاف معنی داری بین حضور و عدم حضور گیاه با سایر متغیرها مشاهده نشده است ( p > 0.05برای همه عامل ها). بر اساس نتایج تحلیل مولفه اصلی هدایت الکتریکی، کدورت آب و سرعت جریان آب بترتیب تاثیر گذارترین عامل ها در مولفه های اول تا سوم بوده اند (بیش از 82 % از کل تغییرات مربوط به این سه مولفه بوده است) بطوری که این متغیر ها بیشترین تاثیر را در ارتباط با مطلوبیت زیستگاهی سنبل آبی در تالاب ها داشتند. نتایج مدل خطی تعمیم یافته نشان داد که اختلاف معنی داری بین احتمال حضور و عدم حضور سنبل آبی در ایستگاه ها با متغیر های هدایت الکتریکی، سرعت جریان آب، میزان کدورت آب و بیکربنات وجود داشته است (برای بیکربنات p < 0.05 و برای سه عامل دیگر p < 0.01 ) .

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

24. تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیت‌های ایرانی قارچ عامل خشکیدگی شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark)

سیده معصومه زمانی؛ شیده موجرلو

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  شمشاد خزری از معدود درختان پهن‌برگ همیشه‌سبز جنگل‌های شمال البرز است که متاسفانه در فهرست گونه‌های در معرض خطر قرار دارد. همچنین، اخیرا اغلب رویشگاه‌های شمشاد در شمال کشور به بیماری بلایت و خشکیدگی ناشی از قارچ Cylindrocladium buxicola مبتلا شده‌اند که خطر جدی برای بقا و تولید درختان شمشاد است. شناسایی ویژگی‌های جمعیت‌های این قارچ می‌تواند ...  بیشتر شمشاد خزری از معدود درختان پهن‌برگ همیشه‌سبز جنگل‌های شمال البرز است که متاسفانه در فهرست گونه‌های در معرض خطر قرار دارد. همچنین، اخیرا اغلب رویشگاه‌های شمشاد در شمال کشور به بیماری بلایت و خشکیدگی ناشی از قارچ Cylindrocladium buxicola مبتلا شده‌اند که خطر جدی برای بقا و تولید درختان شمشاد است. شناسایی ویژگی‌های جمعیت‌های این قارچ می‌تواند در گزینش استراتژی‌های مدیریت آن ارزشمند باشد. در این تحقیق با هدف افزایش اطلاعات درخصوص جمعیت‌های ایرانی قارچ عامل بیماری، خصوصیات فنوتیپیِ جدایه‌های C. buxicola بدست آمده طی نمونه برداری تصادفی از رویشگاه‌های شمشاد شمال کشور، ارزیابی و تنوع ژنتیکی این جدایه‌ها براساس نشانگر ژنومی rep، بررسی شد. با ارزیابی ویژگی‌های مورفولوژیکی (شامل شکل و میزان رشد پرگنه، اندازه و شکل کنیدیوم، طول پایه، شکل و اندازه وزیکول انتهایی) در 52 جدایه بدست آمده، تطابق ریخت‌شناسی تمام جدایه‌ها با گونه توصیف شده Calonecteria pseudonaviculata تایید گردید. بررسی شدت بیماری‌زایی 21 جدایه منتخب قارچی نشان داد این جدایه‌ها در گروه‌های بیماری‌زایی متفاوتی قرار دارند. آنالیز الگوهای باندی آغازگرهای ژنومی rep، نشان داد 21 جدایه‌های منتخب بیش از 95 درصد تشابه ژنتیکی داشته و در این سطح از تشابه به چهار گروه تقسیم شدند. جدایه‌های گروه‌های مختلف ژنتیکی در هر سه استان وجود داشتند. تمام جدایه‌های مورد مطالعه با قبول میزان تغییرات طبیعی درون‌گونه‌ای، متعلق به گونه اصلی C. pseudonaviculta بوده و خصوصیات اصلی و پایدار مورفو-فیزیولوژیک این گونه را داشتند. نظر به نرخ پایین تنوع میان جدایه‌ها، بنظر می‌رسد در کنترل این بیماری، استفاده از ارقام مقاوم مهمترین راهکار است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تاکسونومی

25. بررسی پراکنش گونه‌های گیاهی استان سمنان (مطالعه موردی: هرباریوم دانشگاه دامغان)

عارفه ذاکری؛ رضا نادری؛ وحید پوزش

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  مطالعه پوشش گیاهی مناطق مختلف ایران مقدمه‌ای برای بسیاری از طرح‌های پژوهشی و اجرایی محسوب می‌شود. هرباریوم ها گنجینه‌های دائمی نمونه‌های گیاهی یک منطقه و بهترین منبع اطلاعاتی در مورد رستنی‌های آن منطقه را دارا می‌باشند. در تحقیق حاضر نمونه های استان سمنان در هرباریوم دانشگاه دامغان مطالعه شدند. بر اساس نتایج حاصل از شناسایی ...  بیشتر مطالعه پوشش گیاهی مناطق مختلف ایران مقدمه‌ای برای بسیاری از طرح‌های پژوهشی و اجرایی محسوب می‌شود. هرباریوم ها گنجینه‌های دائمی نمونه‌های گیاهی یک منطقه و بهترین منبع اطلاعاتی در مورد رستنی‌های آن منطقه را دارا می‌باشند. در تحقیق حاضر نمونه های استان سمنان در هرباریوم دانشگاه دامغان مطالعه شدند. بر اساس نتایج حاصل از شناسایی نمونه‌های هرباریومی درمجموع 3۱۱ گونه گیاهی متعلق به 237 جنس و 68 تیره شناسایی شد. تیره گندم (Poaceae) با 23 جنس و 32 گونه، تیره کاسنی (Asteraceae) با 23 جنس و 30 گونه و تیره نعناع (Lamiaceae) با 16 جنس و 24 گونه تیره‌های بزرگ موجود در هرباریوم هستند. همچنین جنس‌های جاروعلفی (Bromus) با 6 گونه، شور (Salsola)، سنبله‌ای (Stachys) و آلو (Prunus) با 5 گونه و سلمک (Chenopodium) با 4 گونه بیشترین غنای گونه‌ای را دارا می‌باشند. در این مطالعه 122 گونه دارویی و 8 گونه مقاوم به شوری معرفی شدند و 25 گونه در فهرست گونه های در معرض خطر اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت قرار گرفتند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

26. تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع و اهمیت نسبی (SIV) گونه‌های علفی در جنگل‌های کبیرکوه، استان ایلام

هنگامه میرهاشمی؛ حسن پوربابائی؛ آرش مزبانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع و اهمیت نسبی (SIV) گونه‌های علفی در جنگل‌های کبیرکوه استان ایلام انجام گرفت. برای این منظور، منطقه‌ای به مساحت 300 هکتار از این جنگل‌ها انتخاب شد. منطقه مورد مطالعه به سه طبقه ارتفاعی (1000-700، 1300-1000 و 1600-1300 متر از سطح دریا) تقسیم شد، سپس تعداد 63 قطعه نمونه به روش تصادفی- سیستماتیک در ...  بیشتر این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع و اهمیت نسبی (SIV) گونه‌های علفی در جنگل‌های کبیرکوه استان ایلام انجام گرفت. برای این منظور، منطقه‌ای به مساحت 300 هکتار از این جنگل‌ها انتخاب شد. منطقه مورد مطالعه به سه طبقه ارتفاعی (1000-700، 1300-1000 و 1600-1300 متر از سطح دریا) تقسیم شد، سپس تعداد 63 قطعه نمونه به روش تصادفی- سیستماتیک در منطقه برداشت شد. به منظور ثبت پوشش علفی، سطح پلات‌ها به روش حداقل مساحت تعیین گردید، سپس گونه‌های علفی و درصد پوشش آن‌ها براساس معیار وان درمال ثبت شدند. برای محاسبه تنوع گونه‌ای از شاخص تنوع شانون– وینر و شاخص یکنواختی اسمیت– ویلسون و برای محاسبه غنای گونه‌ای از شاخص غنای گونه‌ای (R=S) استفاده شد. تعیین همبستگی بین شاخص-های تنوع زیستی و عامل ارتفاع از سطح دریا با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که عامل ارتفاع از سطح دریا تأثیر معنی داری بر تنوع و غنای گونه‌های علفی دارد و بین این شاخص‌ها با ارتفاع از سطح دریا همبستگی منفی وجود دارد. بیشترین مقدار شاخص‌های تنوع و غنای گونه‌ای در طبقه ارتفاعی میانی به دست آمد. نتایج همچنین نشان داد که ارتفاع از سطح دریا تأثیر معنی داری بر یکنواختی گونه‌های علفی ندارد. همچنین شکل منحنی اهمیت نسبی گونه‌ها در هر سه طبقه ارتفاعی به صورت نرمال لگاریتمی حاصل شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوسیستماتیک

27. مطالعه فیتوشیمیایی و گرده شناسی تعدادی از گونه‌های جنس Mentha L. در شمال ایران

یاسمن یحیی آبادی؛ آرمان محمودی اطاقوری؛ احسان نظیفی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  جنس نعنا (Mentha L.) از مهمترین و پر‌مصرف‌ترین گیاهان خانواده Lamiaceae در صنایع غذایی و دارویی می‌باشد. طبقه‌بندی تاکسونومیکی این جنس به دلیل تنوع زیاد در خصوصیات ریخت شناسی و هیبریداسیون مکرر، پیچیده می‌باشد. مطالعات فیتوشیمیایی و گرده شناسی به همراه ویژگی‌های ریخت شناسی می‌تواند کمک شایانی به سیستماتیک گیاهی و طبقه‌بندی آنها کند. ...  بیشتر جنس نعنا (Mentha L.) از مهمترین و پر‌مصرف‌ترین گیاهان خانواده Lamiaceae در صنایع غذایی و دارویی می‌باشد. طبقه‌بندی تاکسونومیکی این جنس به دلیل تنوع زیاد در خصوصیات ریخت شناسی و هیبریداسیون مکرر، پیچیده می‌باشد. مطالعات فیتوشیمیایی و گرده شناسی به همراه ویژگی‌های ریخت شناسی می‌تواند کمک شایانی به سیستماتیک گیاهی و طبقه‌بندی آنها کند. در این پژوهش، متابولیت‌های گیاهی جمعیت‌های گونه‌های M. aquatica، M. pulegium و M. longifolia در استان‌های گیلان، مازندران و گلستان، با روش‌های کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی و اسپکتروفوتومتری، و ریخت شناسی دانه گرده آنها با میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شد. نتایج نشان داد که در گونه M. aquatica، بتا-کاریوفیلن و ژرماکرن-دی، در گونه M. pulegium، پولگون و منتون، در گونه M. longifolia، دی-کارون و پیپریتنون اکساید، عمده‌ترین ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس بودند. همچنین، میزان فنل، فلاونوئید، فلاونول، ساپونین، کاروتنوئید کل و میزان کلروفیل a و b دارای تفاوت معنی داری در بین گونه‌ها بوده و گونه M. aquatica بیشترین میزان از این متابولیت‌های ثانویه را نشان داد. دانه‌های گرده در جمعیت‌های مختلف این گونه‌ها به‌صورت منفرد، اغلب کروی کشیده، 6 شیاری، با تزئینات سطح اگزین شبکه‌ای بودند. طول قطبی (P)، عرض استوایی (E)، نسبت P به E، عرض شیار و فاصله دو شیار دانه‌های گرده در این گونه‌ها تفاوت معنی‌داری داشته و گونه‌های M. aquatica و M. pulegium به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر را نشان دادند. نتایج اشاره دارد به اینکه متابولیت‌های ثانویه و ریخت شناسی دانه گرده می‌تواند در شناسایی و تاکسونومی این گونه‌ها موثر بوده و به رده‌بندی آنها کمک نماید.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوشیمی

28. ترکیبات شیمیایی و اثرات زیستی گیاه (کما) Ferula oopoda

مسعود حیدری زاده؛ شهناز زارعی؛ مراحم آشنگرف؛ حسین معروفی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  امروزه توجه به ترکیبات طبیعی دارای خاصیت آنتی‌بیوتیکی و دگرآسیبی بیشتر شده است زیرا عموماً اثرات جانبی کمتری دارند. مطالعاتی روی ترکیبات و اثرات زیستی گونه هایی از جنس فرولا صورت گرفته است از گونه فرولا اوپودا در ایران، گزارشی مشاهده نگردید. در این مطالعه ترکیبات شیمیایی برگ Ferula oopoda شناسایی و اندازه گیری شد. اثرات دگرآسیبی این گیاه ...  بیشتر امروزه توجه به ترکیبات طبیعی دارای خاصیت آنتی‌بیوتیکی و دگرآسیبی بیشتر شده است زیرا عموماً اثرات جانبی کمتری دارند. مطالعاتی روی ترکیبات و اثرات زیستی گونه هایی از جنس فرولا صورت گرفته است از گونه فرولا اوپودا در ایران، گزارشی مشاهده نگردید. در این مطالعه ترکیبات شیمیایی برگ Ferula oopoda شناسایی و اندازه گیری شد. اثرات دگرآسیبی این گیاه بر شاخصهای جوانه زنی کل ،سرعت جوانه زنی ، ضریب نسبی جوانه زنی دانه رستهای گندم و چاودار بررسی گردید. ویژگی آنتی اکسیدانی و اثرات ضد میکروبی عصاره برگ و ریشه گونه فرولا اوپودا نیز اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد عصاره آبی برگ فرولا اوپودا جوانه زنی کل، سرعت جوانه زنی، ضریب نسبی جوانه زنی گندم و چاودار را به طور معنی دار کاهش می دهد. مهارکنندگی رادیکالهای آزاد و پتانسیل آنتی اکسیدانی عصاره برگ و ریشه فرولا اوپودا قابل مقایسه با ویتامین C است. درصد قطر نسبی ناحیه مهار رشد باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و اشیرشیا کلی در اثر غلظت های مختلف عصاره برگ و ریشه فرولا اوپودا به طور معنی دار تایید کننده اثرات ضد باکتریایی آن است. آنالیز ترکیبات شیمیایی عصاره برگ فرولا اوپودا وجود ترکیبات فراری چون آلفا پینن، بتامیرسین و کاریوفیلین را نشان داد. بسیاری از اثرات بیولوژیک را میتوان به این ترکیبات ارتباط داد. بنابراین گیاه فرولا اوپودا می تواند منبع خوبی برای تهیه مواد انتی بیوتیک و علف کشهای طبیعی باشد. ترکیبات متعدد و متنوع موجود در اندامهای گیاه ظرفیت استفاده از آن برای تهیه داروهای جدید با منشا گیاهی را نشان می دهد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تاکسونومی

29. مروری بر تاکسونومی جنس Dactylis L. در ایران

الهام رضایی؛ حجت اله سعیدی؛ محمدرضا رحیمی نژاد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398

چکیده

  این مطالعه به بررسی تاکسونومی جنسDactylis در ایران می پردازد. این جنس چندساله، باد گرده افشان، برون زادگیر و متعلق به قبیله poeae ، زیرخانواده pooidea و خانواده poaceae است تا به امروز مطالعات دقیقی در ایران در مورد Dactylis صورت نگرفته است. بنابراین مطالعه و ارزیابی وضعیت مورفولوژیک، زیستگاهی، کاریوتیپی و تنوع ژنتیکی این جنس مهم است. در مجموع تعداد ...  بیشتر این مطالعه به بررسی تاکسونومی جنسDactylis در ایران می پردازد. این جنس چندساله، باد گرده افشان، برون زادگیر و متعلق به قبیله poeae ، زیرخانواده pooidea و خانواده poaceae است تا به امروز مطالعات دقیقی در ایران در مورد Dactylis صورت نگرفته است. بنابراین مطالعه و ارزیابی وضعیت مورفولوژیک، زیستگاهی، کاریوتیپی و تنوع ژنتیکی این جنس مهم است. در مجموع تعداد 58 جمعیت با استفاده از 62 صفت کیفی و کمّی تجزیه و تحلیل شد. این جنس در ایران از تنوع ریخت شناسی بالایی برخوردار است. به منظور تعیین روابط درون گونه‌ای، از تحلیل خوشه‌ای با استفاده از ضریب Simple matching بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای، حاکی از وجود تنوع در بین جمعیت‌های این جنس است, تغییرپذیری ریخت شناسی وسیع در این گونه ناشی از دورگ‌گیری‌های فراوان بین زیرگونه‌ها و وقوع برون زاد گیری و جریان ژنی بین جمعیت‌ها، سازگاری‌های زیست محیطی و تاثیر عوامل محیطی باشد . به طور کلی براساس مشاهدات حاصل از بررسی‌های صفات ریخت‌شناسی و بررسی سیتولوژی جنس Dactylis با یک گونهD. glomerata و دو زیرگونه D.glomerata subsp glomerata. و D.glomerata subsp.hispanica. واجد سطح تتراپلویید و عدد کروموزومی 2n=4x=28در ایران حضور دارد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

30. بررسی اثر پرایمینگ توأم بذرهای گندم با اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن برای القاء تحمل به شوری

قادر حبیبی؛ عذرا حسینی نژاد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 شهریور 1398

چکیده

  در این پژوهش، اثر پرایمینگ اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن بر بهبود تحمل به شوری دانهرستهای گندم (Triticum aestivum L. cv Mihan) بررسی شد. بذرها به مدت 24 ساعت داخل آب مقطر (شاهد)، غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پراکسیدهیدروژن (1، 20 و 200 میلی مولار) خیسانده شدند. پس از گذشت یک هفته، ...  بیشتر در این پژوهش، اثر پرایمینگ اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن بر بهبود تحمل به شوری دانهرستهای گندم (Triticum aestivum L. cv Mihan) بررسی شد. بذرها به مدت 24 ساعت داخل آب مقطر (شاهد)، غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پراکسیدهیدروژن (1، 20 و 200 میلی مولار) خیسانده شدند. پس از گذشت یک هفته، دانهرستها به محیط کشت هیدروپونیک حاوی محلول غذایی هوگلند منتقل شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. شوری 200 میلیمولار وزن خشک اندام هوایی دانهرستهای گندم را 25 درصد کاهش داد. پرایمینگ بذرو با پراکسید هیدروژن 20 میلیمولار باعث کاهش تولید مالون دی آلدئید در شرایط تنش شوری گردید. با کاهش مالون دی آلدئید در دانهرستهای حاصل از پرایمینگ پراکسید هیدروژن، آسیب شوری بر ظرفیت فتوسنتزی و وزن خشک تخفیف یافت. با اینکه تیمار پرایمینگ اسید سالیسیلیک نتوانست باعث تخفیف اثرات تنش شوری بر رشد و فتوسنتز گندم شود، دانهرستهای رشد یافته از پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن مقاومت بیشتری به تنش شوری نشان دادند. این افزایش مقاومت با افزایش 45 درصدی (نسبت به شاهد) مقدار فنل کل و ارتقاء 37 درصدی میزان فعالیت آنزیم کاتالاز همراه بود. در نتیجه شاخص پراکسیداسیون لیپیدها در تیمار توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن کاهش معنی دار نشان داد. همچنین پرایمینگ توأم اسید سالیسیلیک و پراکسید هیدروژن باعث تخفیف اثرات تنش شوری بر ظرفیت فتوشیمیایی فتوسیستم II گردید.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

31. بررسی اثر گونه‌ی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) و زربین (Cupressus sempervirens L. var.horizontahis (Mill.) Gord.) روی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در کهگیلویه و بویر احمد

فهیمه اسکندری؛ رضا بصیری؛ مصطفی مرادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 شهریور 1398

چکیده

  در این تحقیق دو توده‌ی زربین، بلوط ایرانی و منطقه‌ی شاهد در منطقه‌ی تنگ سولک بهمئی به گونه‌ای انتخاب گردید که از نظر شرایط توپوگرافی تشابه نسبتا زیادی داشته باشند. نمونه خاک از هر دو توده‌ی مورد بررسی و منطقه‌ی شاهد جمع‌آوری شد. 10 نمونه در هر توده از عمق صفر تا 20 سانتیمتری خاک در زیر بخش سایه‌انداز تاج پوشش گونه‌های درختی مورد ...  بیشتر در این تحقیق دو توده‌ی زربین، بلوط ایرانی و منطقه‌ی شاهد در منطقه‌ی تنگ سولک بهمئی به گونه‌ای انتخاب گردید که از نظر شرایط توپوگرافی تشابه نسبتا زیادی داشته باشند. نمونه خاک از هر دو توده‌ی مورد بررسی و منطقه‌ی شاهد جمع‌آوری شد. 10 نمونه در هر توده از عمق صفر تا 20 سانتیمتری خاک در زیر بخش سایه‌انداز تاج پوشش گونه‌های درختی مورد نمونه‌برداری قرار گرفت. از طریق تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون مقایسات چندگانه دانکن اقدام به مقایسه‌ بین متغیرهای خاک‌های دو توده‌ی مورد بررسی و منطقه‌ی شاهد شد. نتایج نشانگر افزایش معنی‌داری در وزن مخصوص ظاهری خاک و کاهش معنی‌داری در میزان ازت، ماده آلی، Ec و شن در توده بلوط ایرانی در مقایسه با توده زربین می باشد. این دو توده در میزان فسفر، پتاسیم، کربنات کلسیم، pH، رس و سیلت عدم تفاوت معنی‌داری را نشان دادند. در مقایسه‌ی توده‌ی بلوط ایرانی با منطقه‌ی شاهد افزایش معنی‌داری در میزان ازت، ماده آلی، فسفر و پتاسیم و کاهش معنی‌داری در کربنات کلسیم، pH و رس مشاهده شد. در مقایسه‌ی توده‌ی زربین با منطقه‌ی شاهد افزایش معنی‌داری را در میزان ازت، ماده آلی، پتاسیم، EC و سیلت نشان دادند و در میزان کربنات کلسیم، pH و شن کاهش معنی‌داری را نشان دادند. گونه‌های درختی با لاشه‌ریزی باعث تغییرات در برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک شدند و در مجموع آثار مثبتی را بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک داشته و از این رو از بین رفتن آنها در نتیجه عوامل مختلف منجر به کاهش خصوصیات کیفی خاک می‌شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله مروری منابع طبیعی

32. مروری بر کاربردهای سنتی گیاهان دارویی تیره شب‌بو در ایران

محمد مهدی دهشیری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 شهریور 1398

چکیده

  در دهه‌های اخیر، استفاده از طب گیاهی به عنوان یک روش کارآمد و استراتژیک، در دستور کار اکثر کشورهای دنیا از جمله ایران قرار گرفته است. در پزشکی سنتی ایران، شیوه‌های بسیار گوناگونی در استفاده از گیاهان برای درمان بیماری‌ها مشاهده می‌شود که با توجه به وسعت جغرافیایی و گوناگونی پوشش گیاهی کشور ما، این همسویی دارای توجیه کاملاً منطقی ...  بیشتر در دهه‌های اخیر، استفاده از طب گیاهی به عنوان یک روش کارآمد و استراتژیک، در دستور کار اکثر کشورهای دنیا از جمله ایران قرار گرفته است. در پزشکی سنتی ایران، شیوه‌های بسیار گوناگونی در استفاده از گیاهان برای درمان بیماری‌ها مشاهده می‌شود که با توجه به وسعت جغرافیایی و گوناگونی پوشش گیاهی کشور ما، این همسویی دارای توجیه کاملاً منطقی است. هدف از این مطالعه، مروری به بررسی تحقیقات انجام شده در ایران در مورد گیاهان دارویی تیره شب‌بو است. اطلاعات مربوط به این تحقیق حاصل جست‌و‌جو در کتب و مقالات منتشر شده در دهه اخیر می‌باشد. 44 گونه گیاهی شناسایی شده به 19 جنس تعلق دارد. جنس‌های Alyssum با 8 گونه، Brassica با 5 گونه و Sisymbrium با 4 گونه بیشترین تعداد گونه‌ را دارا می‌باشند. تروفیت‌ها با 32 گونه (72/72 درصد) مهم‌ترین شکل زیستی هستند. بیشترین پراکنش جغرافیایی با 25 درصد به ناحیه ایرانی-تورانی تعلق دارد. دو گونه‌های‌ انحصاری Alyssum bracteatum و A. persicum در وضعیت کم خطر قرار دارند. گونه‌های Descurainia sophia، Lepidium draba وCapsella bursa-pastoris به ﺗﺮﺗﻴﺐ دارای بیشترین ﻣﺼﺮف دارویی در ایران ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﻨﺪ. دانه بیشترین قسمت مورد استفاده گیاهان این تیره بوده و بیشترین موارد مصرف سنتی آن‌ها عبارتند از: مدر و ضد اسکوربوت (هر کدام 13 گونه)، اشتها‌آور (8 گونه)، ضد یبوست، ملین، کرم‌کش، خلط‌آور، ضد روماتیسم، دافع سنگ کلیه و مقوی بدن (هر کدام 7 گونه). در مجموع، نتایج نشان دارد که کاربرد محلی عمده این گیاهان در زمینه درمان ناراحتی‌های گوارشی و تنفسی است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

33. بررسی اثر پنکونازول بر پاسخ های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی گیاه کنجد(.Sesamum indicum L) تحت تاثیر تنش شوری

حمیده حیدری؛ وحید نیکنام؛ حسن ابراهیم زاده معبود

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 شهریور 1398

چکیده

  در پژوهش حاضر، اثر پنکونازول بر برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کنجد تحت تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، گیاهچه‌ها به مدت 30 روز در محیط کشت هوگلند رشد کردند و با غلظت‌های مختلف نمک NaCl (0، 50، 100، 200 میلی‌مولار) و پنکونازول ( 15 میلی‌گرم بر لیتر) به مدت 30 روز تیمار شدند. نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش رشد، کاهش ...  بیشتر در پژوهش حاضر، اثر پنکونازول بر برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کنجد تحت تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، گیاهچه‌ها به مدت 30 روز در محیط کشت هوگلند رشد کردند و با غلظت‌های مختلف نمک NaCl (0، 50، 100، 200 میلی‌مولار) و پنکونازول ( 15 میلی‌گرم بر لیتر) به مدت 30 روز تیمار شدند. نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش رشد، کاهش محتوی کل پروتئین تحت تیمارهای 50،100 میلی‌مولار، افزایش محتوای پرولین در غلظت 200 میلی‌مولار و افزایش فعالیت زیمایه‌های سوپراکسیددیسموتاز(SOD) و پلی فنول اکسیداز(PPO) تحت تیمارهای 50 و 100 میلی‌مولار شد. کاربرد پنکونازول باعث افزایش رشد، افزایش فعالیت زیمایه‌های SOD و PPO درغلظت 200 میلی‌مولار شوری و افزایش محتوی کل پروتئین درتیمار 100 میلی‌مولار سدیم کلرید و گیاهان شاهد شد. در مجموع به نظر می‌رسد که کاربرد پنکونازول باعث سازگاری گیاه کنجد با تنش شوری شود. با توجه به ارزان و قابل دسترس بودن می تواند برای افزایش مقاومت گیاه کنجد به تنش شوری مورد توجه قرار بگیرد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

34. برهمکنش شوری و جیبرلین بر ریزش برگ، ماده خشک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و محتوای عناصر در گواوا (Psidium guajava L)

زهرا پشنگه؛ منصوره شمیلی؛ فرزین عبدالهی؛ مصطفی قاسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 شهریور 1398

چکیده

  میوه گواوا منبع بسیار غنی از ویتامین ث، با امکان دوبار میوه دهی در سال و عملکرد بالا، درآمد قابل توجهی را برای تولید‌کنندگان به ارمغان می‌آورد. اما ازآنجا که عمده مناطق گرمسیر کشور با معضل شوری آبی مواجه هستند، کشت این گیاه در مناطق مذکور می‌تواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار دهد. لذا در این تحقیق میزان ریزش برگ، ماده خشک، ...  بیشتر میوه گواوا منبع بسیار غنی از ویتامین ث، با امکان دوبار میوه دهی در سال و عملکرد بالا، درآمد قابل توجهی را برای تولید‌کنندگان به ارمغان می‌آورد. اما ازآنجا که عمده مناطق گرمسیر کشور با معضل شوری آبی مواجه هستند، کشت این گیاه در مناطق مذکور می‌تواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار دهد. لذا در این تحقیق میزان ریزش برگ، ماده خشک، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و محتوای عناصر در نهال-های بذری گواوا، تحت تاثیر سطوح مختلف کلرید‌سدیم (7/1، 3 و 6 دسی زیمنس بر متر) و جیبرلیک-اسید (0، 250 و 500 پی‌پی‌ام) مورد مطالعه قرار گرفت. بنا به نتایج با افزایش سطوح شوری از 3 تا 6 دسی زیمنس بر متر، بر میزان کلر و نسبت کلسیم به مجموع سدیم و پتاسیم، نسبت سدیم به پتاسیم، نسبت کلسیم به منیزیم و نسبت سدیم به کلسیم در برگ و ریشه افزوده و از تعداد برگ و ماده خشک کاسته شد. همچنین شوری باعث کاهش در میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز و افزایش در فعالیت کاتالاز گردید. بیشترین میزان سدیم و کمترین میزان پتاسیم در تیمار شوری 6 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. محلول‌پاشی شاخساره با جیبرلیک‌اسید (500 پی‌پی‌ام ) تحت تنش شوری، با افزایش میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم، توزیع بهتر کلسیم و کاهش ریزش برگ همراه بود و به عنوان راهکاری موثر در تخفیف خسارت وارده از تنش شوری بر نهال گواوا معرفی می‌گردد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوسیستماتیک

35. شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه حفاظت‌شده دینار کوه، استان ایلام

سمیه باقری؛ حسن زارع مایوان؛ مهدی حیدری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مهر 1398

چکیده

  منطقه حفاظت‌شده دینار کوه در جنوب شهرستان آبدانان استان ایلام واقع است و تاکنون از لحاظ پوشش گیاهی مورد بررسی قرار نگرفته است. تأثیر تغییر اقلیم در منطقه حفاظت‌ شده دینار کوه، در سال‌های اخیر و به‌ویژه در سال 1396با افزایش دما و کاهش بارندگی به ‌شدت محسوس بوده است. ترکیب گونه‌ای پوشش گیاهی منطقه می‌تواند نقش مهمی در مقدار تأثیرپذیری ...  بیشتر منطقه حفاظت‌شده دینار کوه در جنوب شهرستان آبدانان استان ایلام واقع است و تاکنون از لحاظ پوشش گیاهی مورد بررسی قرار نگرفته است. تأثیر تغییر اقلیم در منطقه حفاظت‌ شده دینار کوه، در سال‌های اخیر و به‌ویژه در سال 1396با افزایش دما و کاهش بارندگی به ‌شدت محسوس بوده است. ترکیب گونه‌ای پوشش گیاهی منطقه می‌تواند نقش مهمی در مقدار تأثیرپذیری جامعه گیاهی از نوسانات بارندگی داشته باشد. در این تحقیق، فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان این منطقه در ارتفاع 1300 تا 1900 متر بررسی گردید. شکل زیستی گیاهان با استفاده از روش رانکایر مشخص شد. در این مطالعه در مجموع 142 گونه متعلق به 105 جنس و 29 خانواده شناسایی شد. Asteraceae (30 گونه)، Papilionaceae (21 گونه)، Poaceae (14 گونه) و Lamiaceae و Caryophyllaceae ( هرکدام 8 گونه) به ترتیب 12/21، 79/14، 85/9 و 63/5 درصد از فلور این منطقه را تشکیل می‌دهند. 87 درصد گونه‌ها به ناحیه رویشی ایران-تورانی تعلق دارند. تروفیت‌ها (45 %) و همی کریپتوفیت‌ ها (34 %) رایج‌ترین اشکال زیستی گیاهان این منطقه هستند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوتکنولوژی

36. بهینه‏ سازی شرایط رشدی برخی از مهمترین ریزجلبک‏ های خالص‏ سازی شده از دریاچه بزنگان و بررسی مقدار کلروفیل و کاروتنوئید آن‏ها

سارا خسروی نیا؛ عبدالرضا باقری؛ سعید ملکزاده شفارودی؛ نسرین مشتاقی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مهر 1398

چکیده

  ریزجلبک‏ها به عنوان یک منبع بالقوه پایدار برای مواد اولیه سوخت‏، غذا‏، مواد شیمیایی‏، تغذیه دام و حتی برای صنعت داروسازی شناخته می‏شوند. در این مطالعه، اثرات نوع محیط کشت شامل محیط‏های F2، Walne، BG11، BBM و TAP در pH‏های 6، 5/6، 7، 5/7، 8 و 9 و شدت‏های نور در پنج سطح شامل 2000، 2700، 3300، 4500 و 7800 لوکس بر روی رشد ریزجلبک‏های خالص‏سازی شده از دریاچه ...  بیشتر ریزجلبک‏ها به عنوان یک منبع بالقوه پایدار برای مواد اولیه سوخت‏، غذا‏، مواد شیمیایی‏، تغذیه دام و حتی برای صنعت داروسازی شناخته می‏شوند. در این مطالعه، اثرات نوع محیط کشت شامل محیط‏های F2، Walne، BG11، BBM و TAP در pH‏های 6، 5/6، 7، 5/7، 8 و 9 و شدت‏های نور در پنج سطح شامل 2000، 2700، 3300، 4500 و 7800 لوکس بر روی رشد ریزجلبک‏های خالص‏سازی شده از دریاچه بزنگان مطالعه شد. رشد ریزجلبک‏ها با تعیین وزن خشک و نرخ رشد ویژه آن‏ها تعیین شد. همچنین مقدار کلروفیل و کاروتنوئید با کمک روش‏های بیوشیمیایی استاندارد در شرایط بهینه رشدی تعیین گردید. نتایج نشان داد که در ریزجلبک‏های Nodularia sp.، Tetraselmis sp.، Chlamydomonas sp. و Chlorella sp. بیشترین رشد به ترتیب در محیط کشت‏های والن (83/0 گرم در لیتر)،F2 (76/1 گرم در لیتر)،TAP (28/1 گرم در لیتر) وBG11 (72/1 گرم در لیتر) مشاهده شد. همچنین بهترین pH و شدت نور برای رشد ریزجلبک‏ها به ترتیب برابر با 5/7 و 4500 لوکس بود. بیشترین مقدار کلروفیل و کاروتنوئید به ترتیب در ریزجلبک Chlorella sp. (92/21 میکروگرم در میلی‌لیتر) و Tetraselmis sp. (78/6 میکروگرم در میلی‌لیتر) بدست آمد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

37. تاثیر تغذیه نیتراتی و نیترات آمونیومی بر رشد، متابولیسم سولفور و بیان ژن ناقلین سولفور، آنزیمهای آدنوزین تری فسفات سولفوریلاز و آدنوزین '5-فسفوسولفات ردوکتاز در گیاهچه های کلزا (.L Brassica napus) و بروکلی (L. Brassica oleraceae)

طاهره السادات آقاجانزاده؛ آناهیتا حافظ الکتب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 مهر 1398

چکیده

  نیتروژن به دو فرم آمونیوم و نیترات جذب گیاه شده و دارای اهمیت بالایی در رشد، متابولیسم و فرایندهای حیاتی گیاهان می باشد. به منظور بررسی ارتباط این دو منبع نیتروژنی با متابولیسم سولفور، گیاهان کلزا (Brassica napus) و بروکلی (Brassica oleracea) در محیط هیدروپونیک تحت تیمار متفاوت نیترات و آمونیوم به مدت 14 روز کشت شدند. نتایج نشان داد وزن تر و خشک اندام ...  بیشتر نیتروژن به دو فرم آمونیوم و نیترات جذب گیاه شده و دارای اهمیت بالایی در رشد، متابولیسم و فرایندهای حیاتی گیاهان می باشد. به منظور بررسی ارتباط این دو منبع نیتروژنی با متابولیسم سولفور، گیاهان کلزا (Brassica napus) و بروکلی (Brassica oleracea) در محیط هیدروپونیک تحت تیمار متفاوت نیترات و آمونیوم به مدت 14 روز کشت شدند. نتایج نشان داد وزن تر و خشک اندام هوایی در هر دو گیاهچه و همچنین نسبت وزن اندام هوایی به ریشه در گیاهچه کلزای رشد یافته در محیط حاوی نیترات آمونیوم افزایش معنی داری نسبت به پارامترهای رشد گیاه تحت تیمار نیترات داشت. محتوای سولفور کل در اندام هوایی گیاهچه بروکلی تغذیه شده با نیترات آمونیوم نسبت به نیترات بیشتر شد. درحالیکه میزان سولفات در گیاهچه کلزای تغذیه شده با نیترات آمونیوم نسبت به گیاهچه تغذیه شده با نیترات کاهش معنی داری پیدا کرد که با افزایش بیان ژن ناقل سولفات 4:2 همراه بود. علاوه بر این، بیان ژن آدنوزین '5-فسفو سولفات ردوکتاز و به دنبال آن سنتز تیولها و سیستئین در هر دو گیاهچه تحت تیمار نیترات آمونیوم افزایش معنی داری نسبت به پارامترهای ذکر شده در گیاه رشد یافته با نیترات داشت. بنابراین تغذیه نیتروژنی در نسبت مساوی از نیترات و آمونیوم اهمیت بالایی در رشد و سنتز ترکیبات آلی سولفوردار در هر دو گیاهچه دارد. اگرچه اثر مثبت نیترات آمونیوم بر رشد و متابولیسم سولفور در کلزا با نیازمندی بالاتر به جذب سولفور و سنتز ترکیبات آلی سولفوردار، بیشتر از بروکلی بود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

38. بررسی پاسخ مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ریحان رقم ’کشکنی لولو‘ به تنش شوری و کاربرد پلیمرهای سوپرجاذب

سارا فرسرایی؛ محمد مقدم

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  به منظور بررسی پاسخ بیوشیمیایی ریحان رقم کشکنی لولو به تنش شوری و کاربرد پلیمرهای سوپرجاذب آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 سطح شوری آب آبیاری (صفر، 40، 80 و 120میلی‏مولار کلریدسدیم) و 4 سطح پلیمرسوپرجاذب (عدم کاربرد، آکوازورب، تراکوتم، استاکوزورب) ...  بیشتر به منظور بررسی پاسخ بیوشیمیایی ریحان رقم کشکنی لولو به تنش شوری و کاربرد پلیمرهای سوپرجاذب آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 سطح شوری آب آبیاری (صفر، 40، 80 و 120میلی‏مولار کلریدسدیم) و 4 سطح پلیمرسوپرجاذب (عدم کاربرد، آکوازورب، تراکوتم، استاکوزورب) بود. نتایج نشان داد که بیشترین میزان بیوماس تر و خشک در هر دو چین برداشت در تیمار بدون شوری و کاربرد تراکوتم مشاهده شد. در چین اول برداشت در شوری 120 میلی‏مولار محتوای نسبی آب برگ، کلروفیلa، کلروفیلb، کارتنوئید و کلروفیل کل به ترتیب با کاربرد تراکوتم 97/12، 48/29، 20/25، 24/17 و33/13 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت و در همین غلظت شوری با کاربرد استاکوزورب فعالیت آنتی‏اکسیدانتی 45/18 درصد، با کاربرد تراکوتم فنل کل 31/26 درصد و با کاربرد آکوازورب پرولین 50 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت و در چین دوم برداشت در شوری 80 میلی‏مولار نشان داد که کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید و کلروفیل کل با کاربرد تراکوتم و محتوای نسبی آّب برگ با کاربرد آکوازورب به ترتیب 58/22، 78/34، 24، 66/26 و 06/22 درصد نسبت به شاهد افزایش و فعالیت آنتی‏اکسیدانتی، فنل کل و پرولین با کاربرد تراکوتم، کربوهیدرات محلول با کاربرد استاکوزورب و نشت الکترولیت با کاربرد آکوازورب به ترتیب 93/19، 81/7، 13/39، 77/44 و02/26 درصد نسبت به شاهد کاهش نشان دادند. نتایج این تحقیق نشان داد در شرایط تنش شوری کاربرد سوپرجاذب‏ها به خصوص تراکوتم توانست صفات مورد مطالعه در این تحقیق را بهبود بخشند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

39. بررسی و مقایسه ترکیب اسیدهای چرب در اندام‌های مختلف گیاه Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel

کاظم مهدیقلی؛ ابوالقاسم اردانه؛ مجید حمزه لو؛ فریده عطار؛ وحید نیکنام

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  گیاه Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel متعلق به تیره سریشیان (Asphodelaceae) بوده که پراکنش آن در مناطقی از غرب، شمال‌غرب، مرکز و شمال‌شرق ایران است. با توجه به اهمیت اسیدهای چرب به عنوان گروهی از متابولیت‌های دارویی مهم در گیاهان، در این پژوهش نیمرخ اسیدهای چرب در اندام‌های گل، برگ و دانه گیاه E. inderiensis با استفاده از روش GC– MS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ...  بیشتر گیاه Eremurus inderiensis (M.Bieb.) Regel متعلق به تیره سریشیان (Asphodelaceae) بوده که پراکنش آن در مناطقی از غرب، شمال‌غرب، مرکز و شمال‌شرق ایران است. با توجه به اهمیت اسیدهای چرب به عنوان گروهی از متابولیت‌های دارویی مهم در گیاهان، در این پژوهش نیمرخ اسیدهای چرب در اندام‌های گل، برگ و دانه گیاه E. inderiensis با استفاده از روش GC– MS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که نیمرخ اسیدهای چرب در اندام‌های این گیاه نسبتاً متفاوت است. در هر ‌یک از اندام‌ها برخی از اسیدهای چرب با مقادیر بالا به عنوان اسیدهای چرب اصلی و عمده شناسایی شدند. به طوریکه در دانه‌ها به ترتیب لینولئیک اسید (03/68 %)، اولئیک اسید (77/15 %) و پالمیتیک اسید (85/8 %) به عنوان اسیدهای چرب اصلی بودند، اما در گل‌ها و برگ‌ها به‌ ترتیب اسیدهای چرب لینولنیک اسید (55/30 % و 08/31 %)، پالمیتیک اسید (99/27 % و 64/23 %) و لینولئیک اسید (03/21 % و 47/13 %) به عنوان اسیدهای چرب اصلی وجود داشتند. در‌ مجموع نیمرخ اسیدهای چرب گل و برگ نسبت به دانه تشابه زیادی نشان داد. با توجه به مقادیر نسبتاً بالای اسیدهای چرب غیر‌اشباع در اندام‌های این گیاه به‌ خصوص دانه‌ها و همچنین نقشی که این ترکیبات به عنوان اسیدهای چرب ضروری ایفا می کنند، می‌توان نتیجه گرفت که این اندام‌ها می‌توانند به عنوان منابع مفیدی از این اسیدهای چرب در‌نظر گرفته شوند که خود دارای کاربردهای مختلفی به لحاظ دارویی و تغذیه‌ای است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

40. خواص مهارکنندگی آلفاگلوکوزیداز و آنتی‌اکسیدانی عصاره متانولی اندام‌های هوایی گیاهان سیلن‌حبابی Silene Ampullata Bioss و گل‌استکانی‌برگه‌دار Campanula involucrate Auch.ex DC

محمد علی زارعی؛ حسنا الماسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  افزایش قندخون پس از صرف غذا برای افراد دیابتی یک مشکل جدی می‌باشد که یکی از راه‌های مقابله با این مشکل، ممانعت از شکستن کربوهیدرات‏های پلی‏مری به گلوکز در روده، از طریق مهار آنزیم آلفاگلوکوزیداز بوده است. نظر به فعالیت مهار بالای گزارش شده برای عصاره متانولی اندام‌های هوایی گیاهان سیلن‏حبابی Silene Ampullata Bioss و گل‏استکانی‏برگه‏دار ...  بیشتر افزایش قندخون پس از صرف غذا برای افراد دیابتی یک مشکل جدی می‌باشد که یکی از راه‌های مقابله با این مشکل، ممانعت از شکستن کربوهیدرات‏های پلی‏مری به گلوکز در روده، از طریق مهار آنزیم آلفاگلوکوزیداز بوده است. نظر به فعالیت مهار بالای گزارش شده برای عصاره متانولی اندام‌های هوایی گیاهان سیلن‏حبابی Silene Ampullata Bioss و گل‏استکانی‏برگه‏دار Campanula involucrate Auch.ex DC، تعیین مکان اندامی این فعالیت هدف این مطالعه قرار گرفت. عصاره متانولی (گل، برگ، ساقه) این گیاهان از نظر فعالیت مهارکنندگی بر روی آلفاگلوکوزیداز و توان احیاکنندگی مورد بررسی قرار گرفتند. بیشترین میزان فعالیت مهارکنندگی گیاه سیلن‌حبابی مربوط به غلظت mg/ml2 عصاره متانولی اندام‏های گل و برگ (100%) و بیشترین میزان فعالیت مهارکنندگی گیاه گل‏استکانی‏برگه‏دار مربوط به غلظت mg/ml 40 عصاره متانولی برگ و گل (100%) بود. کمترین میزان IC50 مربوط به اندام‏های گل و برگ گیاه سیلن‌حبابی (mg/ml ۱۳/۰) بود. عصاره متانولی اندام‌های گل و برگ گیاه گل‏استکانی‌‏برگه‏دار به ترتیب الگوی مهار غیررقابتی و مرکب نارقابتی- غیررقابتی، و عصاره اندام‌های گل و برگ سیلن‌حبابی به ترتیب الگوی مهار مرکب نارقابتی- غیررقابتی و نارقابتی از خود نشان دادند. عصاره متانولی گل گیاهان سیلن-حبابی و گل‌استکانی‌برگه‌دار فعالیت آنتی‌اکسیدانی قابل توجهی نسبت به سایر اندام‌های هوایی از خود نشان دادند. عصاره متانولی اندام‏های گل و برگ گیاه سیلن‌حبابی و گل‌استکانی‌برگه‌دار، دارای مواد مهارکننده مؤثری می‌باشند، لذا جداسازی و خالص‌سازی آنها و بررسی تأثیر آن‌ها بر روی آنزیم آلفاگلوکوزیداز و مطالعه‌ی این اثرات در شرایط invivo می‌تواند به معرفی داروهای کم خطر و موثرتری در جلوگیری کننده از افزایش قند خون منجر گردد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

41. اثرات تعدیلی اسید هیومیک روی جوانه‌زنی و رشد رویشی گیاه کلزا تحت تنش شوری

علی اصغر علیلو؛ زهرا شیری آذر؛ شهریار دشتی؛ صالح شهابی وند؛ علیرضا پورمحمد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  شوری تنش غیر زیستی موثر بر تولید گیاهان است که با کاربرد مناسب مواد آلی می‌توان از تبعات آن کاست. به همین منظور در این آزمایش، اثر تعدیلی تیمار اسید هیومیک (شاهد، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) بر تنش شوری (شاهد، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس) روی صفات جوانه‌زنی بذر و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه کلزا در دو مرحله جوانه‌زنی و رشد رویشی بررسی شد. با ...  بیشتر شوری تنش غیر زیستی موثر بر تولید گیاهان است که با کاربرد مناسب مواد آلی می‌توان از تبعات آن کاست. به همین منظور در این آزمایش، اثر تعدیلی تیمار اسید هیومیک (شاهد، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) بر تنش شوری (شاهد، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس) روی صفات جوانه‌زنی بذر و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه کلزا در دو مرحله جوانه‌زنی و رشد رویشی بررسی شد. با توجه به نتایج، اثر بازدارندگی تنش شوری روی صفات جوانه‌زنی معنی‌دار بود. همچنین تیمار شوری، محتوی کلروفیل برگ و پایداری غشا آن را به شدت کاهش داد. تیمار اسید هیومیک باعث افزایش نسبی محتوی کلروفیل a، کلروفیل کل و کارتنوئید برگ گیاه در غلظت 1000 میلی‌گرم در لیتر شد. معنی‌دار شدن اثر متقابل تیمار شوری و اسید هیومیک روی صفات پایداری غشا، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه، حاکی از تعدیل تنش شوری توسط تیمار اسید هیومیک در این صفات بود، بطوری‌که تیمار 1000 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک توانست در سطح 4 دسی زیمنس تنش شوری، درصد جوانه‌زنی را بهبود دهد. همچنین این تیمار سرعت جوانه زنی را در سطح 8 دسی زیمنس بر متر افزایش داد. اثرات تعدیلی تیمار اسید هیومیک بر پایداری غشاء در سطوح 8 و 12 دسی زیمنس نیز قابل‌توجه بود. به این ترتیب، پیشنهاد می‌گردد جهت تعدیل سطوح متوسط شوری، اسید هیومیک بصورت تیمار بذری بکار رود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

42. گونه‌های جدیدی از قارچ‌های سینماتا‌دار برای بیوتای قارچی ایران

یوبرت قوستا؛ رازمیگ عزیزی؛ علیرضا پورصفر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  قارچ‌ها به‌عنوان تجزیه‌کنندگان اصلی اجزا‌ء پیچیده‌ی بقایای گیاهی و حیوانی، در بازچرخه‌ی مواد غذایی در تمام زیست‌بوم‌ها نقش اساسی دارند. آن‌ها همچنین به‌دلیل ایجاد بیماری‌های خسارت‌زا در گیاهان و حیوانات، تشکیل ارتباطات همزیستی با طیف وسیعی از موجودات، استفاده‌ی گسترده در صنایع غذایی، دارویی و زیست‌فن‌‌آوری و نیز تهیه‌ی ...  بیشتر قارچ‌ها به‌عنوان تجزیه‌کنندگان اصلی اجزا‌ء پیچیده‌ی بقایای گیاهی و حیوانی، در بازچرخه‌ی مواد غذایی در تمام زیست‌بوم‌ها نقش اساسی دارند. آن‌ها همچنین به‌دلیل ایجاد بیماری‌های خسارت‌زا در گیاهان و حیوانات، تشکیل ارتباطات همزیستی با طیف وسیعی از موجودات، استفاده‌ی گسترده در صنایع غذایی، دارویی و زیست‌فن‌‌آوری و نیز تهیه‌ی سوخت‌های زیستی و زیست‌پالایی نواحی آلوده دارای اهمیت بسیار زیادی هستند. استفاده از توانایی‌های قارچ‌ها برای بهبود زندگی انسان‌ها نیازمند جداسازی و شناسایی درست گونه‌های قارچی است. در این مطالعه، تنوع گونه‌ای قارچ‌ها از بستره‌های متنوع شامل غده‌های پوسیده‌ی سیب‌زمینی، شاخه‌های خشکیده‌ی درختان سیب، بقایای برگ‌های درختان چنار، زبان‌گنجشک و سیب و نیز بقایای ساقه‌های نی که از مناطق مختلفی در شهرستان ارومیه جمع‌آوری شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 25 جدایه از قارچ‌های تولید کننده‌ی اندام باردهی غیرجنسی از نوع سینماتا جداسازی و خالص‌سازی شدند. مطالعات شناسایی این جدایه‌‌ها بر مبنای ویژگی‌های ریخت‌شناختی اندام‌های باردهی غیر‌جنسی و نیز توالی‌های بدست‌آمده از نواحی ژنومی ITS-rDNA و β-tubulin برای جدایه‌های جنس Cephalotrichum و ITS-rDNA و rpb2 برای جدایه‌های جنس Volutella انجام گرفت. سه گونه شامل Volutella citrinella (Cooke & Massee) Seifert، Cephalotrichum asperulum (J.E. Wright & S. Marchand) Sandoval-Denis, Guarro & Gené و Cephalotrichum nanum (Ehrenb.) S. Hughes شناسایی شدند. جدایه‌های گونه Volutella citrinella از غده‌های سیب‌زمینی دارای نشانه‌های پوسیدگی و جدایه‌های گونه‌های جنس Cephalotrichum از شاخه‌های خشکیده و یا بقایای گیاهان مورد مطالعه جداسازی شدند. بر اساس اطلاعات نگارندگان، مشخص شد که این سه گونه برای بیوتای قارچی ایران جدید بوده و توصیف کامل آن‌ها ارائه می‌شود

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

43. تاثیر عمق کشت و تراکم اولیه بر میزان رنگیزه‌ها، محصول آگار و ترکیب اسیدهای چرب جلبک Gracilariopsis persica کشت شده در استخرهای آب شیرین کن جزیره قشم

سمیه صاالحی؛ لطیفه پوراکبر؛ فاطمه عیدی قلعه قاضی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  بهره‌برداری از جلبک‌های قرمز جنس Gracilariaبرای استخراج آگار بطور قابل توجهی در دهه‌های اخیر افزایش یافته است، همچنین جلبک دریایی در سال‌های اخیر بطور فزاینده‌ای برای داروهای جدید مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک منبع اصلی از ترکیبات فعال زیستی طبیعی و بیومتریال نشان داده شده است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر عمق کشت و تراکم جلبک ...  بیشتر بهره‌برداری از جلبک‌های قرمز جنس Gracilariaبرای استخراج آگار بطور قابل توجهی در دهه‌های اخیر افزایش یافته است، همچنین جلبک دریایی در سال‌های اخیر بطور فزاینده‌ای برای داروهای جدید مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک منبع اصلی از ترکیبات فعال زیستی طبیعی و بیومتریال نشان داده شده است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر عمق کشت و تراکم جلبک Gp. persica کشت شده در استخر بتونی جزیره قشم بر استخراج آگار، رنگیزه‌های فیکوبیلی-پروتئینی و کلروفیل a وترکیب بیوشیمیایی اسیدهای چرب لیپیدها بود. نشاء‌ها جلبک Gp. persica بر روی رشته طناب-های پلی‌اتیلین با وزن ذخیره اولیه 100 گرم و 200 گرم بر متردر دو عمق یک متر و دو متر که برای هر تیمار 3 تکرار در نظر گرفته، به مدت 45 روز پرورش داده شد. نتایج این مطالعه نشان داد میزان رنگیزه‌ها و محصول آگار با افزایش عمق و کاهش شدت نور افزایش می‌یابد. بیشترین میزان محصول آگار در عمق 2 متری (34/12 درصد) بدست آمد و در این عمق بیشترین قدرت ژل g cm-2 637 بود. میزان چربی بدست آمده از این گونه کم بود و در دو عمق بررسی شده مقدار آن تغییر نکرد (05/0P

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

44. مطالعه فلوریستیک و معرفی گیاهان دارویی منطقه بابا امان، خراسان شمالی

محبت نداف

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 مهر 1398

چکیده

  شناسایی فلور هر منطقه در حفظ ذخایر ژنتیکی و گیاهی هر کشوری نقش مهمی ایفا می‏کند. شناخت گیاهان موجود در هر منطقه بعنوان زیر‏بنایی برای سایر طرح‏های تحقیقاتی محسوب می‏شود. تحقیق حاضر در بخشی از منطقه نمونه گردشگری بابا امان در شهرستان بجنورد واقع در استان خراسان شمالی انجام شده‏است. بمنظور شناسایی فلور، بررسی پراکنش جغرافیایی ...  بیشتر شناسایی فلور هر منطقه در حفظ ذخایر ژنتیکی و گیاهی هر کشوری نقش مهمی ایفا می‏کند. شناخت گیاهان موجود در هر منطقه بعنوان زیر‏بنایی برای سایر طرح‏های تحقیقاتی محسوب می‏شود. تحقیق حاضر در بخشی از منطقه نمونه گردشگری بابا امان در شهرستان بجنورد واقع در استان خراسان شمالی انجام شده‏است. بمنظور شناسایی فلور، بررسی پراکنش جغرافیایی گونه‏های گیاهی، شکل زیستی و معرفی گیاهان دارویی اقدام به انجام این تحقیق شد. با توجه به شروع فصل رویش با مراجعات متعدد به منطقه نمونه‏های گیاهی برداشت گردیدند. سپس گونه‏های گیاهی جمع‏آوری شده بر اساس منابع موجود شناسایی شدند. 117 گونه گیاهی در 101 جنس و 33 خانواده گیاهی شناسایی شدند که خود معرف تنوع زیستی گیاهی منطقه مورد مطالعه است. خانواده‏های Asteraceae با 20 گونه، Poaceae با 17 گونه و Lamiaceae با 14 گونه بزرگترین خانواده‏های گیاهی منطقه مطالعه شده را تشکیل می‏دهند. اشکال زیستی گیاهان منطقه که براساس طبقه بندی رانکایر تعیین شدند شامل همی کریپتوفیت‏ها (38 درصد)، تروفیت‏ها (32 درصد)،کامفیت‏ها (16 درصد)، کریپتوفیت‏ها (8 درصد) و فانروفیت‏ها (6 درصد) می‏باشد. گیاهان منطقه از نظر کورولوژی، عمدتاًً به چند سرزمین گیاهی تعلق دارند. درصد کوروتیپ‎های مختلف گیاهان در منطقه مورد مطالعه عبارت بودند از منطقه ایرانی- تورانی 65 درصد، دو ناحیه‏ای 18 درصد، سه ناحیه‏ای 9 درصد و چند ناحیه‏ای و جهان وطنی 8 درصد. در بین گونه‏های منطقه مورد بررسی 24 گونه دارویی شناسایی شدند که 21 درصد از کل گونه‏های منطقه را در بر می‎گیرند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

45. بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی اکوتیپ‌های مختلف سوروف (Echinochloa crus-galli L.)

ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ لیلما سراوانی؛ عباس بیابانی؛ حسین صبوری؛ زینب اورسجی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 آبان 1398

چکیده

  به منظور بررسی تنوع فنوتیپی اکوتیپ‌های سوروف، بذر 48 اکوتیپ از سوروف از مناطق مختلف استان-های گلستان، گیلان، مازندران، اصفهان و بوشهر از مزارع برنج جمع‌آوری شد و در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در گلخانه دانشگاه گنبد کاووس کشت گردید. صفات مورد بررسی شامل وزن کل خوشه‌ها، تعداد خوشه، وزن خوشه اصلی، طول خوشه اصلی، تعداد خوشه ثانویه، ...  بیشتر به منظور بررسی تنوع فنوتیپی اکوتیپ‌های سوروف، بذر 48 اکوتیپ از سوروف از مناطق مختلف استان-های گلستان، گیلان، مازندران، اصفهان و بوشهر از مزارع برنج جمع‌آوری شد و در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در گلخانه دانشگاه گنبد کاووس کشت گردید. صفات مورد بررسی شامل وزن کل خوشه‌ها، تعداد خوشه، وزن خوشه اصلی، طول خوشه اصلی، تعداد خوشه ثانویه، تعداد دانه در خوشه اصلی، وزن کل دانه‌ها، ارتفاع ساقه، تعداد برگ، طول برگ پرچم، عرض برگ پرچم، وزن ساقه و برگ، تعداد پنچه، تاریخ گلدهی و بیوماس بود. با توجه به نتایج جدول تجزیه واریانس تمامی صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شدند که این موضوع نشان دهنده تنوع بالای اکوتیپ‌های سوروف می‌باشد. همچنین برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در 48 اکوتیپ سوروف، تنوع آللی مکان‌های ژنی اکوتیپ‌های مختلف سوروف با استفاده از 15 آغازگر رتروترانسپوزون در آزمایشگاه ژنتیک و اصلاح نباتات دانشکده‌ی کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. از تعداد 85 آللی که در کل اکوتیپ‌ها تکثیر شد، 40 قطعه چند شکل بودند. آلل‌های چندشکلی شناسایی‌شده توسط هر نشانگر بین 1 تا 5 آلل متغیر بود و به‌طور متوسط 66/2 آلل برای هر جایگاه مشاهده شد. محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC) بین 424/0 مربوط به نشانگر iPBS39 تا 97/49 مربوط به نشانگر iPBS38 متغیر بود و به‌طور متوسط 21/40 بود. نشانگر iPBS38 با دارا بودن مقادیر بالای محتوای اطلاعات چندشکلی و تنوع نی و تعداد آلل مؤثر در این مطالعه به‌عنوان بهترین نشانگر جهت بررسی تنوع ژنی در گونه های مختلف سوروف شناسایی شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

46. فلور محوطه دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران

زهرا قربانی؛ فرخ قهرمانی نژاد؛ زهرا توکلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 آبان 1398

چکیده

  فلور محوطه دانشگاه خوارزمی در کرج دارای پوشش گیاهی قابل توجهی است. دانشگاه خوارزمی در شمال غربی شهرستان کرج واقع شده است و دارای وسعتی معادل 212 هکتار است. حداکثر ارتفاع آن 1321 متر از سطح دریا و حداقل ارتفاع آن 1280 متر است. در این پژوهش برای اولین بار ترکیب فلوری، پراکنش جغرافیایی، اشکال زیستی و گونه های انحصاری موجود در این منطقه مورد ...  بیشتر فلور محوطه دانشگاه خوارزمی در کرج دارای پوشش گیاهی قابل توجهی است. دانشگاه خوارزمی در شمال غربی شهرستان کرج واقع شده است و دارای وسعتی معادل 212 هکتار است. حداکثر ارتفاع آن 1321 متر از سطح دریا و حداقل ارتفاع آن 1280 متر است. در این پژوهش برای اولین بار ترکیب فلوری، پراکنش جغرافیایی، اشکال زیستی و گونه های انحصاری موجود در این منطقه مورد بررسی قرار می گیرند. براساس نتایج حاصل از این تحقیق در پوشش گیاهی این منطقه 170گونه گیاهی متعلق به 140 سرد ه و 33 تیره شناسایی شده اند. مهمترین تیره های گیاهی شناسایی شده از نظر غنای گونه ای به ترتیب عبارتند از: تیره کاسنیان Asteraceae با 37 گونه،تیره گندمیان Poaceae با 19گونه، تیره کلمیان Brassicaceae با 15گونه، تیره باقلائیان Fabaceae با 15 گونه و تیره گل گاوزبانیان Boraginaceae با 9گونه. مطابق با روش طبقه بندی رونکیه اشکال زیستی گیاهان شناسایی شده در این منطقه شامل 58/82درصد تروفیت، 28/24درصد همی کریپتوفیت، 4/71درصد کامفیت، 3/53درصد ژئوفیت، 2/94درصد کریپتوفیت و 1/18درصد فانروفیت و 1/17درصد انگل است. 75/88 درصد از کل گونه های شناسایی شده این منطقه متعلق به عناصر ایرانو-تورانی و 2/94درصد از کل گونه های شناسایی شده انحصاری ایران هستند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

47. بررسی تیمارهای مختلف ضد‌عفونی بر روی ریزنمونه‌های قره‌قاط (Vaccinium arctostaphylos L.)

علیرضا قنبری؛ بهناز رضازاده؛ یونس پور بیرامی هیر؛ روح اله حق جویان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 آبان 1398

چکیده

  گیاه کرن‌بری با نام محلی قره‌قاط و نام علمی (Vaccinium arctostaphylos L.) ازخانواده‌ی اریکاسه می‌باشد. میوه گیاه قره‌قاط سته و کروی شکل بوده و به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتوسیانینی، فلاونوئیدی، ضدسرطان و ضدمیکروبی از ارزش تجاری بالایی برخوردار است. این تحقیق به منظور بررسی روش‌های ضدعفونی ریزنمونه‌های گیاه قره‌قاط در قالب سه آزمایش مختلف ...  بیشتر گیاه کرن‌بری با نام محلی قره‌قاط و نام علمی (Vaccinium arctostaphylos L.) ازخانواده‌ی اریکاسه می‌باشد. میوه گیاه قره‌قاط سته و کروی شکل بوده و به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتوسیانینی، فلاونوئیدی، ضدسرطان و ضدمیکروبی از ارزش تجاری بالایی برخوردار است. این تحقیق به منظور بررسی روش‌های ضدعفونی ریزنمونه‌های گیاه قره‌قاط در قالب سه آزمایش مختلف صورت گرفت. در آزمایش اول ضدعفونی ریزنمونه‌های پنج اکوتیپ مختلف که شامل اکوتیپ‌های حوران، سوها، خلخال، لیسار و پره‌سر مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمایش دوم تأثیر تغییرpH محلول ضدعفونی و آزمایش سوم به بررسی تأثیر تتراسایکلین و نیترات نقره در ضدعفونی ریزنمونه‌های قره‌قاط پرداخت. در آزمایش اول اکوتیپ لیسار به‌عنوان بهترین اکوتیپ در ریزنمونه‌های سالم، در آزمایش دوم 9=pH بهترین عملکرد، و در آزمایش سوم نیترات نقره بیشترین میزان ریزنمونه‌های سالم را داشت. بطور کلی عوامل متعددی در ضدعفونی ریزنمونه‌های گیاهی تاثیر دارند. نتایج این آزمایشات نشان داد که در ضدعفونی ریزنمونه‌های گیاه قره قاط، نوع اکوتیپ، مواد ضدعفونی کننده و pH نقش اساسی را دارند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

48. اثر زمین نمای پیت و ماند و روشنه بر فلور، شکل زیستی و کروتیپ پوشش روزمینی و بانک بذر خاک (مطالعه موردی، رویشگاه آمیخته ممرز)

مهدی حیدری؛ حمدیه کریمی کیا؛ فایز رئیسی گهرویی؛ مسعود بازگیر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1398

چکیده

  این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر پیت، ماند و روشنه بر ویژگی‌های فلورستیکی پوشش روزمینی و بانک‌بذر خاک رویشگاه آمیخته ممرز شهرستان آستارا انجام شد. نمونه برداری از پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در موقعیت‌های پیت و ماند با قدمت‌ متفاوت و روشنه با مساحت مختلف و زیر تاج بسته انجام شد. نتایج نشان داد که در بانک بذر خاک 32 گونه متعلق به 24 خانواده ...  بیشتر این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر پیت، ماند و روشنه بر ویژگی‌های فلورستیکی پوشش روزمینی و بانک‌بذر خاک رویشگاه آمیخته ممرز شهرستان آستارا انجام شد. نمونه برداری از پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در موقعیت‌های پیت و ماند با قدمت‌ متفاوت و روشنه با مساحت مختلف و زیر تاج بسته انجام شد. نتایج نشان داد که در بانک بذر خاک 32 گونه متعلق به 24 خانواده و در پوشش گیاهی 28 گونه از 23 خانواده وجود دارد. نتایج نشان داد که شکل‌های زیستی غالب گونه‌های پوشش روزمینی در میان‌بند و بالابند فانروفیت‌ها و همی کریپتوفیت‌ها هستند و در هر دو موقعیت فیزیوگرافی ایجاد روشنه باعث غلبه شکل زیستی فانروفیت شده است. در بانک بذر نیز شکل زیستی غالب متأثر از طبقه ارتفاع از سطح دریا نبود و در هر دو طبقه ارتفاعی، تروفیت‌ها و همی کریپتوفیت‌ها مهمترین شکل زیستی بودند. در بانک بذر خاک، تغییر شکل زیستی گونه‌ها در هر طبقه ارتفاعی به ایجاد روشنه و پیت و ماند وابستگی نشان داد. بطوریکه در میان‌بند با ایجاد روشنه (بویژه بزرگتر از 200 متر مربع) و پیت و ماند تعداد تروفیت‌ها افزایش یافت. از نظر تعلق گونه‌های گیاهی به مناطق جغرافیایی نتایج نشان داد که در هر دو طبقه ارتفاع از سطح دریا، در بخش بانک بذر بیشترین سهم مربوط به عناصر اروپا- سیبری/ مدیترانه ای/ ایرانی- تورانی بود. درحالیکه در بخش پوشش روزمینی در هر دو طبقه ارتفاع از سطح دریا، عناصر اروپا- سیبری غالب-ترین عناصر بودند و تغییر آنها تحت تأثیر پیت و ماند و ابعاد روشنه بود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

49. اثرات ضدمیکروبی، آنتی اکسیدانی و مهارکنندگی کافئین بر فعالیت آنزیمی، نشت الکترولیت و رشد چند گونه گیاهی

مسعود حیدری زاده؛ عادل محمدی؛ شهناز زارعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1398

چکیده

  کافئین(تری متیل گزانتین) آلکالوئیدی مشتق از ترکیبات پورینی است. سنتز کافئین در گیاهان یک مکانیزم دفاعی در برابر آفتها و عوامل آسیب رسان است. در این پژوهش اثر کافئین بر نشت یونی و فعالیت آمیلازی بررسی و اثرات ضدباکتریایی، آنتی اکسیدانی و دگرآسیبی کافئین در گندم، جو و کنجد مقایسه گردید. طراحی آزمایش با روش فاکنوریل و در نظرگرفتن دو ...  بیشتر کافئین(تری متیل گزانتین) آلکالوئیدی مشتق از ترکیبات پورینی است. سنتز کافئین در گیاهان یک مکانیزم دفاعی در برابر آفتها و عوامل آسیب رسان است. در این پژوهش اثر کافئین بر نشت یونی و فعالیت آمیلازی بررسی و اثرات ضدباکتریایی، آنتی اکسیدانی و دگرآسیبی کافئین در گندم، جو و کنجد مقایسه گردید. طراحی آزمایش با روش فاکنوریل و در نظرگرفتن دو عامل گونه و غلظتهای کافئین انجام و معنی دار بودن تفاوت میانگینها با آزمون دانکن ارزیابی گردید. نتایج نشان داد کافئین ۲/0 میلی مولار همه شاخصهای رشدهر سه گونه را کاملا متوقف می نماید. در غلظتهای پائین کافئین، حساسیت و مقاومت این سه گونه تفاوت معنی دار نشان میدهد. کاهش شاخصهای جوانه زنی نشان داد جو بیشتر از گندم به کافئین حساس میباشد. کافئین اثر ضد باکتریایی معنی داری نشان نداد. ویژگی آنتی اکسیدانی کافئین قابل توجه بود. کافئینmM20 هدایت الکتریکی محلول پیرامونی بذر و ریشه چه گندم و جو را افزایش داد. افزایش هدایت الکتریکی محیط پیرامونی بافت زنده میتواند نتیجه آسیب به تمامیت غشاها و نشت الکترولیتها باشد. کافئین فعالیت آمیلازی را به طور معنی دار مهار نمود. کافئین مهارکننده فعالیت آمیلازی بوده، اثرات دگرآسیبی نسبتا قوی، اثر ضدباکتریایی نسبتا ضعیف و ویژگی آنتی اکسیدانی قابل توجه دارد. مطالعات دگرآسیبی و ضدمیکروبی کافئین در زمینه کنترل علفهای هرز و آفات میتواند نتایج کاربردی داشته باشد. ویژگی آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی کافئین در درمان میتواند مورد استفاده قرار گیرد. با بررسی اثر کافئین بر نشت الکترولیتها و فعالیت آمیلازی، شناخت و درک مکانیسمهای سلولی اثرات کافئین بهبود خواهد یافت.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

50. ارزیابی تنوع ژنتیکی و تجزیه ارتباط برای صفات آگرومورفولوژیکی فلفل (Capsicum spp.) با استفاده از نشانگرهای ISSR

محسن صالحیان؛ رضا درویش زاده؛ محمود رضازاد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 آذر 1398

چکیده

  مطالعه تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرها برای حفظ مؤثر ژرم‌پلاسم و درک ساختار ژنتیکی آن ضروری است. تغییرات ژنتیکی در یک گونه سازگاری آن به محیط‌های مختلف را تسهیل می‌کند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 114 ژنوتیپ از 30 توده‌ی فلفل (Capsicum) با 11 آغازگر ISSR و همچنین 14 صفت مورفولوژیکی بررسی گردید. از 1653 جفت نشانگر ISSR، 04/7 درصد به طور معنی‌دار (P≤0.01) ...  بیشتر مطالعه تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرها برای حفظ مؤثر ژرم‌پلاسم و درک ساختار ژنتیکی آن ضروری است. تغییرات ژنتیکی در یک گونه سازگاری آن به محیط‌های مختلف را تسهیل می‌کند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 114 ژنوتیپ از 30 توده‌ی فلفل (Capsicum) با 11 آغازگر ISSR و همچنین 14 صفت مورفولوژیکی بررسی گردید. از 1653 جفت نشانگر ISSR، 04/7 درصد به طور معنی‌دار (P≤0.01) در عدم تعادل پیوستگی (LD) بودند. در تجریه ساختار جمعیت بر اساس داده‌های مولکولی و با استفاده از مدل بیزین، 5 زیرجمعیت (K=5) شناسایی گردید. در تجزیه ارتباط با استفاده از مدل خطی مخلوط و با لحاظ کردن ماتریس‌های Qst (ماتریس ساختار جمعیت) و K (ماتریس خویشاوندی افراد)، تعدادی از نشانگرهای تکثیر شده با 8 آغازگر ISSR با 13 صفت مورد بررسی پیوستگی نشان دادند. در بررسی حاضر، نشانگرهای مشترک برای برخی صفات شناسایی گردید که حاصل اثرات پلیوتروپی و یا پیوستگی نواحی ژنومی کنترل‌کننده صفات است. نشانگرهای تکثیر شده با آغازگر UBC834 بیشترین تعداد پیوستگی را با صفات مورد بررسی نشان دادند. نشانگرهای شناسایی شده در صورت تأیید می‌توانند در توسعه ارقام فلفل مفید باشند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

51. تولید درون شیشه‌ای تانشینون‌ها در ریشه‌های نوپدید گیاه برازمبل (Kar. abrotanoides Perovskia) با استفاده از نیترات نقره و عصاره مخمر

بهناز بایسته؛ پروانه ابریشم چی؛ جواد اصیلی؛ آرزو ذاکر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 آذر 1398

چکیده

  گیاه برازمبل (Perovskia abrotanoides Kar.)، گونه‌ای چندساله از تیره نعناعیان (Lamiaceae) است که به خاطر غنی بودن ریشه‌ها از ترکیبات ترپنوئیدی به نام تانشینون‌ها، ویژگی‌های دارویی متعددی نظیر خاصیت ضد میکروبی، ضد دیابت، ضد التهاب و ضد سرطان دارد. در پژوهش حاضر، اثر تیمارهای انفرادی و ترکیبی نیترات نقره (Ag+) و عصاره مخمر (YE) بر رشد و تولید تانشینون‌ها ...  بیشتر گیاه برازمبل (Perovskia abrotanoides Kar.)، گونه‌ای چندساله از تیره نعناعیان (Lamiaceae) است که به خاطر غنی بودن ریشه‌ها از ترکیبات ترپنوئیدی به نام تانشینون‌ها، ویژگی‌های دارویی متعددی نظیر خاصیت ضد میکروبی، ضد دیابت، ضد التهاب و ضد سرطان دارد. در پژوهش حاضر، اثر تیمارهای انفرادی و ترکیبی نیترات نقره (Ag+) و عصاره مخمر (YE) بر رشد و تولید تانشینون‌ها در ریشه‌های نوپدید گیاه برازمبل بررسی شد. ریشه‌های نوپدید، در محیط کشت MS جامد حاوی mg/L NAA 2، از ریزنمونه‌های برگ القا و برای رشد بیش‌تر و تیمار با تازن‌ها، به محیط MS مایع منتقل شدند. در بخش اول پژوهش، پس از تیمار ریشه‌ها با (Mµ 25) Ag+، به مدت 24، 48 و 168 ساعت، تیمار یک هفته‌ای با این تازن، به‌عنوان بهترین تیمار برای رشد و تولید تانشینون‌ها انتخاب شد. در تیمارهای ترکیبی، افزودن (mg/L 200) YE به محیط، 12، 24 و 48 ساعت پس از پیش تیمار با Ag+ انجام شد و ریشه‌ها یک هفته پس از تیمار با اولین تازن، برداشت شدند. کاربرد انفرادی تازن‌ها رشد ریشه‌ها را بهبود بخشید ومحتوای تانشینون کل را حدود 6 برابر کنترل افزایش داد. نقره با افزایش 12 برابری در تجمع تانشینون II-A، بهترین تیمار برای تولید این متابولیت بود. تیمارهای ترکیبی، بسته به مدت زمان حضور YE، تاثیر متفاوتی بر محتوای تانشینون‌‌ها داشتند، اما در بهترین حالت (کاربرد YE دوازده ساعت بعد از Ag+)، مقدار کل تانشینون‌ها به 2 برابر تیمارهای انفرادی ارتقا یافت که ناشی از افزایش چشمگیر تانشینون I بود. هیچ‌کدام از تیمارها تاثیر معنی‌دار بر مقدار کریپتوتانشینون نداشتند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

52. برآورد غیر مخرب کلروفیل و نیتروژن در برگ انگور با استفاده از داده‌های ابرطیفی زمینی و کاربرد روش ماشین بردار پشتیبان

محسن میرزائی؛ صفر معروفی؛ عیسی سلگی؛ مژگان عباسی؛ روح الله کریمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1398

چکیده

  پایش مقادیر کلروفیل و نیتروژن در مزارع و باغات به عنوان نمادی از سلامت پوشش گیاهی، کمیت و کیفیت محصولات است. معمولا اندازه‌گیری این پارامترها بوسیله آنالیز آزمایشگاهی صورت می‌پذیرد، که نیاز به هزینه، صرف وقت و مواد شیمیایی دارد. در مطالعه حاضر به ارزیابی توانایی طیف‌سنجی زمینی به عنوان روشی سریع، غیرمخرب و دوستدار محیط زیست در ...  بیشتر پایش مقادیر کلروفیل و نیتروژن در مزارع و باغات به عنوان نمادی از سلامت پوشش گیاهی، کمیت و کیفیت محصولات است. معمولا اندازه‌گیری این پارامترها بوسیله آنالیز آزمایشگاهی صورت می‌پذیرد، که نیاز به هزینه، صرف وقت و مواد شیمیایی دارد. در مطالعه حاضر به ارزیابی توانایی طیف‌سنجی زمینی به عنوان روشی سریع، غیرمخرب و دوستدار محیط زیست در برآورد این پارامترها در برگ انگور پرداخته شد. لذا از 180 نمونه برگ انگور برداشت شده از 30 موستان در تابستان 1396، منحنی طیفی در دامنه 350-2500 نانومتر تهیه شد و طول موج‌ها و شاخص‌های طیفی بهینه در تخمین این پارامترها بوسیله رگرسیون حداقل مربعات بخشی (PLS) تعیین شدند. سپس عملکرد متغیرهای بهینه انتخاب شده، بوسیله مدل‌های رگرسیون چندگانه خطی و ماشین بردار پشتیبان (SVM) ارزیابی شد. نتایج PLS نشان داد، طول موج های واقع در نزدیکی 2402، 946، 725 و 446 نانومتر و طول موج‌های واقع در نزدیکی690، 1370، 729، 438 و 366 نانومتر به ترتیب به عنوان متغیرهای بهینه در پیش‌بینی مقادیرکلروفیل و نیتروژن در برگ انگور بوده‌اند. همچنین محدوده‌های مرئی و لبه قرمز بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات این پارامترها داشتند. نتایج مدل‌سازی نشان داد، در بهترین ساختارهای مدل SVM، کلروفیل و نیتروژن برگ انگور به ترتیب با ضرایب تعیین برابر با 91/0 و 72/0 در مرحله آزمون برآورد شدند. لذا با توجه به نتایج قابل قبول بدست آمده، توصیه می‌گردد از طیف‌سنجی زمینی، تشکیل کتابخانه طیفی و معرفی طول موج‌های بهینه جهت پایش سایر پارامترهای بیوشیمیایی در گونه‌های گیاهی به عنوان روشی نوین و کارا استفاده گردد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

53. اثر نانو ذرات اکسید مس (CuO-NPs) بر رشد گیاه کاهو و جذب آن توسط گیاه در شرایط گلخانه

ساره نظامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1398

چکیده

  افزایش تولید و مصرف نانو ذرات نگرانی هایی را در مورد اثرات آنها بر موجودات زنده ایجاد کرده است. در این مطالعه اثر نانو ذرات اکسید مس بر رشد گیاه کاهو و جذب آن توسط گیاه و در محیط خاک در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه دیویس- کالیفرنیا بررسی شد. تیمار ها شامل شاهد، کلرید مس و نانو ذرات اکسید مس بودند که 14 روز بعد از کاشت گیاه اعمال شدند. در طول ...  بیشتر افزایش تولید و مصرف نانو ذرات نگرانی هایی را در مورد اثرات آنها بر موجودات زنده ایجاد کرده است. در این مطالعه اثر نانو ذرات اکسید مس بر رشد گیاه کاهو و جذب آن توسط گیاه و در محیط خاک در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه دیویس- کالیفرنیا بررسی شد. تیمار ها شامل شاهد، کلرید مس و نانو ذرات اکسید مس بودند که 14 روز بعد از کاشت گیاه اعمال شدند. در طول دوره رشد گیاه شاخص پلاستوکرون (به عنوان شاخص رشد گیاه)، شاخص پلاستوکرون برگ شماره 4 (به عنوان برگ مرجع)، غلظت مس در برگ شماره 4 با دستگاه ICP-MS و غلظت مس در برگهای با شاخص پلاستوکرون مشخص با دستگاه لیزر ابلیشن همراه با ICP-MS اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر نانو ذرات بر شاخص پلاستوکرون کل گیاه و برگ شماره 4 معنی دار نبود. غلظت مس در برگ شماره 4 با گذشت زمان از اعمال تیمار نانو ذرات کاهش یافت. اندازه گیری غلظت مس با دستگاه لیزر ابلیشن نشان داد که تفاوت چندانی بین غلظت مس در بخش های مختلف برگ و در تیمار نانو ذرات با سایر تیمار ها وجود نداشت. همچنین، بیشترین غلظت مس در رگبرگ برگ نسبت به سایر بخش ها مشاهده گردید. به طور کلی با توجه به نتایج به نظر می رسد که نانو ذرات توسط گیاه جذب نشده و تاثیر چندانی نیز بر رشد گیاه نداشته اند. انجام مطالعات بیشتر با سایر گیاهان در این زمینه پیشنهاد می شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

54. مطالعه تشریحی گیاه بادرنجبویه(.Melissa officinalis L) در مراحل مختلف نموی و تاثیر تنش خشکی و تیمار سالیسیلیک اسید بر برخی ویژگی‌های ریخت شناسی و مولکولی آن

فاطمه جمال امیدی؛ هانیه محجل شجا؛ ریحانه سریری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1398

چکیده

  بادرنجبویه از گیاهان دارویی مهمی است که باتوجه به عدم وجود مطالعات تکوینی در این گیاه، پژوهش حاضر نخست در جهت شناخت ساختار تشریحی و سپس نحوه پاسخ‌دهی آن به تنش خشکی (صفر،fc 2/3،fc 1/3) و تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید ( صفر، 0.7و 1/5 میلی مولار) صورت گرفت. برای این منظور بذر گیاه بادرنجبویه پس از استریلیزاسیون در گلدان‌های مناسب کشت گردید ...  بیشتر بادرنجبویه از گیاهان دارویی مهمی است که باتوجه به عدم وجود مطالعات تکوینی در این گیاه، پژوهش حاضر نخست در جهت شناخت ساختار تشریحی و سپس نحوه پاسخ‌دهی آن به تنش خشکی (صفر،fc 2/3،fc 1/3) و تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید ( صفر، 0.7و 1/5 میلی مولار) صورت گرفت. برای این منظور بذر گیاه بادرنجبویه پس از استریلیزاسیون در گلدان‌های مناسب کشت گردید و اعمال تنش خشکی تیمار سالیسیلیک اسید در مرحله شش برگی انجام شد. همزمان تعدادی گلدان بدون تیمار برای مطالعات تشریحی کشت شد. آزمایشات به صورت فاکتوریل اسپلیت بلات در زمان با سه تکرار انجام شد. تشریح اندام های بادرنجبویه تشابه این گیاه با دیگر گیاهان خانواده نعناعیان را نشان داد و با پیشرفت مرحله نموی بتدریج بر ضخامت بافت‌های استحکامی افزوده گردید و در ساقه، پیدایش یک دسته آوند چوب و آبکش جدید در حد فاصل دستجات آوندی قدیمی تایید شد. درقسمت بررسی تنش ها بر بافت شناسی، کاهش قطر دهانه آوند چوبی و افزایش طول کرک‌ها مشاهده شد که تیمار سالیسیلیک اسید درکاهش آثار ناشی از تنش خشکی بسیار مطلوب بود. مطالعات مولکولی به کمک تکنیک qRT-PCR نشان داد که بیان ژن تیروزین آمینوترانسفراز (TAT) تغییر قابل ملاحظه‌ای در شرایط تنش نداشته و بیشترین مقدار بیان آن در شرایط تنش خشکیfc 2/3 و غلظتmM0.7 سالیسیلیک اسید مشاهده شد. می‌توان نتیجه گرفت تیمار سالیسیلیک اسید بر مطالعات بافت شناسی، در گیاهان تحت تنش خشکی اثر مثبت داشته، ولی بر روی بیان ژن TAT در گیاهان تحت تنش خشکی تاثیر معنی‌دار نداشته است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

55. بررسی تنوع ژنتیکی کهور پاکستانی (Prosopis juliflora) در استان خوزستان به روش CDDP

سحر نصیری؛ مهدی یوسفی؛ مریم حائری نسب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1398

چکیده

  کَهور پاکستانی (Prosopis juliflora)، متعلق به خانواده باقلائیان که در اصل بومی آمریکا است، در دهه‌های گذشته بمنظور توسعه فضای سبز شهری به ایران وارد شده است. در حال حاضر این درخت به عنوان یک گیاه مهاجم بیگانه سطح وسیعی از رویشگاه‌های طبیعی استان‌ خوزستان (جنوب غربی ایران) را اشغال کرده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت‌هایی از ...  بیشتر کَهور پاکستانی (Prosopis juliflora)، متعلق به خانواده باقلائیان که در اصل بومی آمریکا است، در دهه‌های گذشته بمنظور توسعه فضای سبز شهری به ایران وارد شده است. در حال حاضر این درخت به عنوان یک گیاه مهاجم بیگانه سطح وسیعی از رویشگاه‌های طبیعی استان‌ خوزستان (جنوب غربی ایران) را اشغال کرده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت‌هایی از این گونه در ایران با استفاده از نشانگر مولکولی Conserved DNA Derived Polymorphism (CDDP) بود. بیست نمونه از چهار جمعیت مجزا با استفاده از 20 آغازگر CDDP مورد بررسی قرار گرفتند و داده‌های حاصله با نرم افزارهای NTSYS،Popgene و GenAlex تجزیه و تحلیل شدند. آغازگرها 212 نوار تولید کردند که از آنها 194 نوار (94/91درصد) چندشکل (پلی‌مورف) بودند. بیشترین میانگین تنوع ژنتیکی 212/0 و کمترین آن 114/0 بود که بترتیب برای جمعیت های خرمشهر و اهواز به دست آمد. در تجزیه خوشه‌ای با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و روش UPGMA نمونه‌ها درسطح تشابه 22درصد در دو گروه مجزا طبقه‌بندی شدند که نشاندهنده تنوع ژنتیکی آنها است. تجزیه واریانس مولکولی نیز نشان داد که تنوع ژنتیکی درون جمعیت‌ها (51درصد) بیشتر از بین جمعیت‌ها (49درصد) است. این پژوهش توان بالای نشانگر CDDP را برای ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های گونه Prosopis juliflora نشان داد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

56. اثر توده‌های پهن‌برگ بومی و سوزنی‌برگ غیر بومی بر ترکیب و تنوع پوشش‌های کف زیر آشکوب در جنگل سردآبرود مازندران

سمانه حاجی میرزا آقایی؛ حمید جلیلوند؛ سیدمحمد حجتی؛ یحیی کوچ

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 آذر 1398

چکیده

  با توجه به اهمیت و حساسیت عملیات جنگل‌کاری و در عین حال بازگردانیدن و سرعت بخشیدن به روند احیا و بازسازی مناطق مخروبه جنگلی تا رسیدن به جنگل پیشگام و هدایت جنگل‌کاری تا عملیات پرورشی تنک‌کردن، تحقیق حاضر در نظر دارد تاثیر جنگل‌کاری با گونه‌های پهن‌‌برگ بومی و سکویا با جنگل طبیعی در رویشگاه جنگلی سردآبرود واقع در استان مازندران ...  بیشتر با توجه به اهمیت و حساسیت عملیات جنگل‌کاری و در عین حال بازگردانیدن و سرعت بخشیدن به روند احیا و بازسازی مناطق مخروبه جنگلی تا رسیدن به جنگل پیشگام و هدایت جنگل‌کاری تا عملیات پرورشی تنک‌کردن، تحقیق حاضر در نظر دارد تاثیر جنگل‌کاری با گونه‌های پهن‌‌برگ بومی و سکویا با جنگل طبیعی در رویشگاه جنگلی سردآبرود واقع در استان مازندران را بررسی کند. بدین منظور سطح چهار هکتار از هریک از توده‌های جنگل طبیعی، سکویا، پلت، پلت-توسکا و توسکا مورد بررسی قرار گرفت. در هر یک از توده‌ها تعداد 16 قطعه نمونه مربعی شکل به ابعاد 20 متر ×20متر برداشت شد. برای مقایسه تنوع گونه‌ای در هریک از مناطق مورد مطالعه، از شاخص‌های تنوع گونه‌ای، غنا و یکنواختی استفاده گردید. گونه‌های Carex sylvatica L. -Oplismenus undulatifolius(Ard.)P. Beauv- Pteris cretica L.- Viola alba L.- Microstegium vimenium (Trin.)- Ruscus hyrcanus Woron.- Rubus persicus Bioss. در تمامی مناطق مورد مطالعه حضور داشتند. بالاترین تنوع پوشش کف مربوط به جنگل طبیعی بوده و بیشترین مقدار شاخص‌های سیمپسون (94/0) و شانون‌وینر (17/3)، کامارگو (49/0) و اسمیت‌‌وویلسون (24/0) در منطقه جنگل طبیعی و بیشترین مقدار شاخص مارگالف (34/7) و منهینیک (78/4) به توده جنگل‌کاری با سکویا اختصاص داشت. در پژوهش حاضرجنگل‌کاری‌های تک کشتی مسبب کاهش سطح تنوع زیستی شده‌اند، در حالی که جنگل‌کاری آمیخته به لحاظ تنوع گونه‌ای رضایت بخش بوده است. لذا توصیه می‌شود، در مدیریت بوم‌سامانه‌های تخریب یافته و در عین حال حفظ کمیت و پایداری بلند مدت عرصه‌های جنگل‌کاری شده، نگهداشت توده‌های طبیعی در اولویت قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

57. بررسی اندام‌های زایشی در گل یخ (Chimonanthus praecox L.)

کبری قربانی؛ پریسا جنوبی؛ احمد مجد؛ مینا کاظمیان روحی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آذر 1398

چکیده

  مطالعات مقایسه‌ای تکوین گل، صفات جدیدی را برای بررسی‌های سیستماتیکی فراهم می‌آورد. گل یخ (Chimonanthus praecox L.) به عنوان یک گیاه معطر، دارویی و زینتی به شمار می‌رود. در این پژوهش گل‌ها در اندازه‌های مختلف جمع‌آوری شدند و با استفاده از روش‌های متداول بافت‌شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت مطالعه نمونه‌ها، رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین و ...  بیشتر مطالعات مقایسه‌ای تکوین گل، صفات جدیدی را برای بررسی‌های سیستماتیکی فراهم می‌آورد. گل یخ (Chimonanthus praecox L.) به عنوان یک گیاه معطر، دارویی و زینتی به شمار می‌رود. در این پژوهش گل‌ها در اندازه‌های مختلف جمع‌آوری شدند و با استفاده از روش‌های متداول بافت‌شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت مطالعه نمونه‌ها، رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین صورت گرفت. نتایج مطالعات میکروسکوپی نشان داد که بساک‌ها دارای چهار کیسه گرده بودند و دیواره بساک 6-5 لایه‌ای است. سلول‌های لایه تپتوم چند‌هسته‌ای می‌باشد که نشان‌دهنده فعالیت متابولیسمی بالای آن‌هاست. در گل یخ تپتوم از نوع ترشحی، تتراد‌ها از نوع چهاروجهی و میکروسپورزایی از نوع هم‌زمان می‌باشد. همچنین در بررسی میکروسکوپی مشخص شد که شکوفایی بساک‌ها با ایجاد شکاف طولی صورت گرفته است. بررسی ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) نشان دادند که طول متوسط محور قطبی دانه گرده 4/38 میکرومتر است و تزئینات اگزین دانه گرده از نوع مشبک منفذ‌دار تشخیص داده شد. با بررسی بخش مادگی مشخص گردید که تخمدان گل یخ 12-9 برچه‌ای و حاوی تخمک خمیده و دوپوسته‌ای است که تتراد‌ها در آن به شکل خطی مرتب‌شده‌اند. تکوین کیسه رویانی از نوع علف هفت‌بند است. مطالعه ویژگی‌های گل مانند الگوی شکل‌گیری اندام‌ها در این گیاه می‌تواند در تشخیص گونه‌های هم‌خانواده موثر باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

58. شناسایی، طبقه‌بندی و آنالیز بیان خانواده ژنی عوامل رونویسی DREB در گیاه آلوروپوس لیتورالیس (Aeluropus littoralis) تحت تنش شوری

حمیدرضا هاشمی پطرودی؛ سمیرا محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 دی 1398

چکیده

  خانواده ژنی DREB یک خانواده بزرگ از عوامل رونویسی است که نقش‌های مهمی در تنظیم رشد گیاه و پاسخ به تنش‌های محیطی خارجی ایفا می‌کنند. با توجه به تعیین‌‌توالی ژنوم گیاه هالوفیت آلوروپوس لیتورالیس (Aeluropus littoralis) فرصتی برای آنالیز گسترده ژنومی ژن‌های خانواده ژنی DREB، فراهم شد. در مجموع، 16 ژن غیر تکراری رمزکننده DREB در ژنوم آلوروپوس شناسایی ...  بیشتر خانواده ژنی DREB یک خانواده بزرگ از عوامل رونویسی است که نقش‌های مهمی در تنظیم رشد گیاه و پاسخ به تنش‌های محیطی خارجی ایفا می‌کنند. با توجه به تعیین‌‌توالی ژنوم گیاه هالوفیت آلوروپوس لیتورالیس (Aeluropus littoralis) فرصتی برای آنالیز گسترده ژنومی ژن‌های خانواده ژنی DREB، فراهم شد. در مجموع، 16 ژن غیر تکراری رمزکننده DREB در ژنوم آلوروپوس شناسایی شد. در این پژوهش، ساختارهای ژنی، روابط فیلوژنتیکی، ترکیب موتیف‌ها و الگوهای بیان ژن‌های DREB تحت تنش شوری و بازیابی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ساختار فیلوژنی نشان داد که ژن‌های خانوادة ژنیDREB آلوروپوس بر مبنای همولوژی با گیاه مدل آرابیدوپسیس تالیانا به 5 گروه A1، A2، A4، A5 و A6 تقسیم‌بندی شدند. آنالیز ساختارهای ژنی و ترکیب موتیف‌ها نشان داد که این ژن‌ها در هر گروه از حفاظت‌شدگی بالایی برخوردار بوده که احتمالاً حاکی از کارکردهای مشابه اعضای هر گروه می‌باشد. بر اساس داده‌های تعیین‌توالی RNA ، ژن‌های AlDREB6.3 و AlDREB6.2، ببیشترین بیان را در شرایط تنش شوری در بافت ریشه به نمایش گذاشتند. بیشترین کاهش بیان نیز در ژن‌های AlDREB6.4 و AlDREB6.3، در شرایط بازیابی در بافت برگی مشاهده شد. نتایج این تحقیق می‌تواند پایه‌ای برای تجزیه و تحلیل کارکردی ژن‌هایDREB آلوروپوس برای درک نقش‌های زیست‌شناختی آن‌ها فراهم آورد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

59. وضعیت رویشگاه‌ها و گونه‌های گیاهی همراه گونه بومی بادام خاکستری (Amygdalus eburnea Spach.) در ایران

سمیه زنگی آبادی؛ حسن زارع مایوان؛ حسین مصطفوی؛ حجت اله رنجبر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 دی 1398

چکیده

  گونه بادام خاکستری (Amygdalus eburnea Spach.) یکی از گونه های اندمیک مناطق خشک و نیمه خشک ایران می باشد که ضمن داشتن ارزش دارویی در حفاظت و جلوگیری از فرسایش خاک اهمیت بسیاری دارد. از طرفی تعداد زیادی گونه های همراه در اکوسیستم های این گونه وجود دارد که در حفاظت خاک و پویایی اکوسیستم نقش دارند. اطلاعات موجود در زمینه ویژگی های رویشگاهی بادام خاکستری ...  بیشتر گونه بادام خاکستری (Amygdalus eburnea Spach.) یکی از گونه های اندمیک مناطق خشک و نیمه خشک ایران می باشد که ضمن داشتن ارزش دارویی در حفاظت و جلوگیری از فرسایش خاک اهمیت بسیاری دارد. از طرفی تعداد زیادی گونه های همراه در اکوسیستم های این گونه وجود دارد که در حفاظت خاک و پویایی اکوسیستم نقش دارند. اطلاعات موجود در زمینه ویژگی های رویشگاهی بادام خاکستری اندک می باشد. در این پژوهش، به بررسی ویژگی های 52 رویشگاه این گونه دربیشتر سرزمین ایران پرداخته شد، داده های اکولوژیکی جمع آوری گردید، وضعیت آشفتگی اکوسیستمی ثبت شد وگونه های گیاهی همراه این گونه جمع آوری و مورد شناسایی قرار گرفت. بررسی شرایط رویشگاهی نشان داد که این گونه بیشتر در مناطق صخره ای با خاک های سنگلاخی-شنی و سبک و در جهات جغرافیایی جنوب و جنوب شرقی قرار دارد. نتایج نشان داد که در حدود 90% از رویشگاه ها Artemisia sieberi Besser. و Amygdalus scoparia Spach. گونه همراه غالب می باشند. چرای بی رویه دام اهلی در این مناطق مهمترین عامل تخریب و کاهش رویشگاه های این گونه می باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

60. بررسی اثرات ضدباکتریایی، آنتی‌اکسیدانی و تعیین محتوی فنلی و فلاونوئیدی گیاه داروئی Physalis peruviana L.

سپیده زرین زاده؛ بهروز دوستی؛ کامران سمیعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 دی 1398

چکیده

  با شیوع مقاومت های آنتی بیوتیکی و افزایش تولید رادیکالهای آزاد و بیماریهای ناشی از آنها، کشف ترکیبات ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی جدید ضروری است. هدف این مطالعه ، بررسی خواص ضدباکتریایی عصاره برگ و میوه گیاه توت طلایی برروی باکتری‌های بیماری زای گیاهی و جانوری و همچنین بررسی خواص آنتی اکسیدانی و تعیین میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی ...  بیشتر با شیوع مقاومت های آنتی بیوتیکی و افزایش تولید رادیکالهای آزاد و بیماریهای ناشی از آنها، کشف ترکیبات ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی جدید ضروری است. هدف این مطالعه ، بررسی خواص ضدباکتریایی عصاره برگ و میوه گیاه توت طلایی برروی باکتری‌های بیماری زای گیاهی و جانوری و همچنین بررسی خواص آنتی اکسیدانی و تعیین میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی این گیاه دارویی می‌باشد. فعالیت آنتی اکسیدانی توت طلایی با استفاده از آزمون به دام اندازی رادیکال آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل و اثرات ضدباکتریایی آن بر سه باکتری جانوری و دو باکتری گیاهی به روش انتشار دیسک مورد بررسی قرار گرفت. حداقل غلظت مهارکنندگی و کشندگی برای هرکدام از عصاره‌ها به روش رقت سازی در لوله تعیین شد. ترکیبات فنلی میوه و برگ نیز توسط معرف فولین- سیوکالتیو و ترکیبات فلاونوئیدی به روش رنگ سنجی آلومینیوم کلراید اندازه‌گیری شدند.براساس نتایج به دست آمده اثرات ضدباکتریایی میوه بیش تر از برگ بود ضمن اینکه اثر ضد باکتریائی ترکیب عصاره میوه و برگ با میانگین اثرات ضد باکتریائی عصاره برگ و عصاره میوه به تنهایی اختلاف معنی‌داری نداشت. نتایج نشان داد که خواص آنتی اکسیدانی، ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی برگ نسبت به میوه بیشتر بود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

61. تاثیر تنش شوری بر برخی متابولیت‌های ثانویه زعفران

فاطمه سادات مسلمی؛ آتوسا وزیری؛ گل اندام شریفی؛ جواد قره چاهی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 دی 1398

چکیده

  به منظور بررسی اثر تنش شوری بر میزان دو متابولیت مهم گیاه زعفران شامل کروسین (عامل رنگ) و پیکروکروسین (عامل طعم)، بنه‌های گیاه زعفران در شرایط هیدروپونیک در گلدان‌های حاوی پرلیت کاشته شدند و در شرایط کنترل‌شده آزمایشگاهی با 100 میلی‌لیتر از محلول غذایی ½ هوگلند حاوی غلظت‌های 0، 30، 60، 90، 120 و 150 میلی‌مولار سدیم کلرید(NaCl) به مدت چهار ...  بیشتر به منظور بررسی اثر تنش شوری بر میزان دو متابولیت مهم گیاه زعفران شامل کروسین (عامل رنگ) و پیکروکروسین (عامل طعم)، بنه‌های گیاه زعفران در شرایط هیدروپونیک در گلدان‌های حاوی پرلیت کاشته شدند و در شرایط کنترل‌شده آزمایشگاهی با 100 میلی‌لیتر از محلول غذایی ½ هوگلند حاوی غلظت‌های 0، 30، 60، 90، 120 و 150 میلی‌مولار سدیم کلرید(NaCl) به مدت چهار هفته آبیاری شدند. پس از گلدهی، کلاله‌ها برداشت شدند و کروسین و پیکروکروسین موجود در آنها به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) مجهز به اسپکتروفوتومتر آشکارساز (HPLC-DAD) جداسازی و خالص سازی شد. نتایج تحقیق، تفاوت معنی‌داری را در میزان کروسین میان تیمارهای مختلف شوری در سطح 5% نشان داد ، بیشترین کاهش در میزان کروسین مربوط به غلظت 120 میلی‌مولار NaCl بود که نسبت به تیمار شاهد 98 %کاهش داشت. تیمارهای مختلف بر میزان پیکروکروسین تفاوت معنی‌داری نشان نداد اما در تیمارهای 90 و 120 به ترتیب 45% و 41% نسبت به تیمار شاهد، کاهش معنی‌دار مشاهد شد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، شوری باعث کاهش متابولیت‌های ثانویه زعفران گردید.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

62. طبقه بندی بومشناختی ﮔﻮﻧﻪهای گیاهی با استفاده از روش ایزوپم ( مطالعه موردی: تالاب گندمان در استان چهارمحال و بختیاری)

زینب جعفریان جلودار؛ شهربانو رحمانی؛ عطااله ابراهیمی؛ برات مجردی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 دی 1398

چکیده

  هدف این تحقیق شناسایی، طبقه‌بندی و بررسی شکل زیستی و رویشی ﮔﻮﻧﻪهای ﮔﻴﺎﻫﻲ در تالاب گندمان شهرستان بروجن، استان چهارمحال و بختیاری‌ می‌باشد. برای این منظور گونه‌های ﮔﻴﺎهی در فصل رویش و دوره زﻣﺎﻧﻲ تیر 1395 ﺗﺎ ﻣﻬﺮ 1396 ﺟﻤﻊ‌آوری ﺷﺪند. نمونه برداری به روش تصادفی- سیستماتیک تو در تو انجام شد. بدین صورت که در امتداد 11 ترانسکت، ...  بیشتر هدف این تحقیق شناسایی، طبقه‌بندی و بررسی شکل زیستی و رویشی ﮔﻮﻧﻪهای ﮔﻴﺎﻫﻲ در تالاب گندمان شهرستان بروجن، استان چهارمحال و بختیاری‌ می‌باشد. برای این منظور گونه‌های ﮔﻴﺎهی در فصل رویش و دوره زﻣﺎﻧﻲ تیر 1395 ﺗﺎ ﻣﻬﺮ 1396 ﺟﻤﻊ‌آوری ﺷﺪند. نمونه برداری به روش تصادفی- سیستماتیک تو در تو انجام شد. بدین صورت که در امتداد 11 ترانسکت، 55 پلات‌ اصلی دربرگیرنده 275 پلات فرعی، استقرار یافت. درصد پوشش گونه‌های گیاهی و لاشبرگ در هر پلات فرعی ثبت شد. سپس جهت طبقه بندی گروه‌های بوم شناختی، روش جدید طبقه‌بندی Isopam در نرم افزار RStudio اجرا گردید. نتایج نشان داد که ﺗﻌﺪاد 60 گونه‌ی گیاهی متعلق به 17 خانواده در منطقه وجود دارد. غنی‌ترین تیره‌های گیاهی در این مطالعه به ترتیب Poaceaeبا 15 گونه و Cyperaceae با 12 گونه بودند. ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻫﻤﻲ ﻛﺮﻳﭙﺘﻮﻓﻴﺖ ﺑﺎ (49%) ﻓﺮاوان‌ترین اﺷﻜﺎل زﻳﺴﺘﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ‌دهند. ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻳﺮان- ﺗﻮراﻧﻲ (IT) ﺑﺎ اﺧﺘﺼﺎص (30%) و چند ناحیه‌ای (18%) ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮاواﻧﻲ را دارند. نتایج حاصل از طبقه‌بندی ایزوپم پنج گروه بوم شناختی را نشان داد که با پراکنش جوامع گیاهی منطقه نیز انطباق دارند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

63. ارزیابی و مقایسه شاخص‌های تنوع زیستی گونه‌های درختی در جنگلهای هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل‌های خیرود، رامسر و نکا)

محمود بیات؛ سحر حیدری مستعلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 دی 1398

چکیده

  تعیین و مقایسه تنوع زیستی در جوامع جنگلی مختلف، برای شناخت دقیق و مدیریت جنگل از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت تنوع گونه‌های درختی در سه منطقه جنگلی گرازبن جنگل خیرود نوشهر، اشکته‌چال جنگل صفارود رامسر و هفت خال نکا می‌باشد. بررسی تنوع گونه‌ای در قطعات نمونه ثابت، با محاسبه شاخص مارگالف و منهینک (شاخص‌های ...  بیشتر تعیین و مقایسه تنوع زیستی در جوامع جنگلی مختلف، برای شناخت دقیق و مدیریت جنگل از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت تنوع گونه‌های درختی در سه منطقه جنگلی گرازبن جنگل خیرود نوشهر، اشکته‌چال جنگل صفارود رامسر و هفت خال نکا می‌باشد. بررسی تنوع گونه‌ای در قطعات نمونه ثابت، با محاسبه شاخص مارگالف و منهینک (شاخص‌های غنای گونه‌ای)، سیمسون، شانون وینر (شاخص‌های تنوع گونه‌ای) و پیلو، هیپ (شاخص-های یکنواختی) انجام و نیز در تمام قطعات نمونه ثابت ده‌آری، قطر برابر سینه تمام درختان زنده یادداشت شد. سپس به منظور مقایسه سه منطقه، از نظر شاخص‌های تنوع زیستی، تحلیل‌های واریانس یک طرفه و دانکن انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس در سه ناحیه جنگلی مورد بررسی نشان داد که تمامی شاخص‌ها در سطح احتمال 95 درصد دارای اختلاف معنا‌داری هستند. بیشترین مقدار شاخص غنای مارگالف و منهینک، در جنگل خیرود و کمترین آن در جنگل نکا می‌باشد. همچنین بیشترین مقدار شاخص‌های تنوع گونه‌ای سیمپسون و شانون وینر نیز در جنگل خیرود و کمترین آن در جنگل نکا مشاهده شد. شاخص‌های یکنواختی هیپ و پیلو، در جنگل رامسر با اختلاف کمی بیشتر از جنگل خیرود کمترین مقدار آن در جنگل نکا است. نتایج نشان می‌دهد وضعیت تنوع گونه‌های چوبی در جنگل خیرود با مدیریت دانشگاهی، در مقایسه با مناطق جنگلی دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است و دو منطقه دیگر (به‌ویژه نکا) در وضعیت نامطلوبی از نظر شاخص‌های تنوع زیستی قرار دارند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

64. بررسی تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در برگ و ساقه گیاه استویا تحت تنش دمای پایین

نسرین شیرزادی؛ مریم نصر اصفهانی؛ شکوفه حاجی هاشمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 دی 1398

چکیده

  دمای پایین یکی از فاکتورهای مهم محدود کننده رشد، نمو و پراکنش گیاهان است. استویا (Stevia rebaudiana) یک گیاه علفی دارویی شیرین است که در بسیاری از مناطق جهان کشت می‌شود و ممکن است تنش دمای پایین را در زمستان تجربه کند. در این مطالعه، تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی که در گیاهان استویا تحت تنش دمای پایین رخ می‌دهد و باعث بقاء آنها می‌شود مورد ...  بیشتر دمای پایین یکی از فاکتورهای مهم محدود کننده رشد، نمو و پراکنش گیاهان است. استویا (Stevia rebaudiana) یک گیاه علفی دارویی شیرین است که در بسیاری از مناطق جهان کشت می‌شود و ممکن است تنش دمای پایین را در زمستان تجربه کند. در این مطالعه، تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی که در گیاهان استویا تحت تنش دمای پایین رخ می‌دهد و باعث بقاء آنها می‌شود مورد بررسی قرار گرفت. استویا برای یک ماه تحت تیمارهای دمایی 5، 10 و 25 درجه سانتیگراد قرار داده شد و شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در برگ و ساقه اندازه‌گیری شد. در دمای پایین محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها در برگ کاهش پیدا کرد. به علاوه، تجمع افزایش یافته پراکسید هیدروژن و مالون دآلدئید در برگ و ساقه استویا در معرض تنش دمای پایین مشاهده شد. تنش دمای پایین فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز را در برگ و ساقه استویا افزایش داد. تنش دمای پایین به تجمع متابولیت‌های ثانویه (ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌ها) و فعالیت افزایش یافته آنزیم‌های کلید مسیر بیوسنتزشان (پلی‌فنیل آمونیالیاز و تیروزین آمونیالیاز) در برگ و ساقه استویا منجر شد. در پاسخ به تنش دمای پایین، استویا تجمع قند محلول کل، قند احیاء آمینواسید کل و پرولین را در برگ و ساقه افزایش دادند. به طور کلی، برای غلبه بر آسیب‌های ناشی از تنش دمای پایین، مجموعه‌ای از مکانیسم‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاه استویا فعال شد که این مکانیسم‌ها می‌توانند برای شناسایی رقم‌های استویا مقاوم به دمای پایین استفاده شوند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

65. تأثیر گونه های قارچ مایکوریزای آربوسکولار بر برخی صفات رشدی، بیوشیمیایی و جذب عناصر در ریشه زایی قلمه ارقام زیتون

محمد رضا صفری مطلق؛ بهزاد کاویانی؛ محمدحسین انصاری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 دی 1398

چکیده

  قارچ‌های مایکوریزای آربوسکولار یکی از مهم‌ترین همزیست‌های قارچی در گیاهان هستند که تغذیه معدنی و رشد را اصلاح می‌کنند. این قارچ‌ها به عنوان کودهای زیستی، تنظیم کننده‌های زیستی و حمایت کننده‌های زیستی عمل می-کنند. در این تحقیق به منظور ارزیابی اثر Glomus mosseae‌‌ و Glomus intraradices بر ریشه‌دهی و رشد قلمه‌های زیتون (Olea europaea L.) ارقام کرونایکی ...  بیشتر قارچ‌های مایکوریزای آربوسکولار یکی از مهم‌ترین همزیست‌های قارچی در گیاهان هستند که تغذیه معدنی و رشد را اصلاح می‌کنند. این قارچ‌ها به عنوان کودهای زیستی، تنظیم کننده‌های زیستی و حمایت کننده‌های زیستی عمل می-کنند. در این تحقیق به منظور ارزیابی اثر Glomus mosseae‌‌ و Glomus intraradices بر ریشه‌دهی و رشد قلمه‌های زیتون (Olea europaea L.) ارقام کرونایکی (Koroneiki) و زرد (Yellow)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور (ارقام زیتون و گونه‌های قارچ مایکوریزای آربوسکولار) و سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو رقم، تلقیح مایکوریزایی، کلونیزاسیون ریشه و شدت آغشتگی (مقدار نفوذ قارچ مایکوریزا در ریشه) را به‌ وجود می‌آورد. اثر بر هم ‌کنش رقم و گونه‌های قارچی بر همه صفات اندازه‌گیری ‌شده معنی‌دار بود. رقم G. mosseae نسبت به رقم G. intraradices و نیز نسبت به شاهد از برتری معنی‌داری در ارتقای همه صفات اندازه‌گیری‌ شده به جز نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه برخوردار بود. همچنین غلظت و جذب عناصر فسفر، آهن، پتاسیم و منیزیم در برگ‌ها و کل گیاه در تیمارهای مایکوریزایی افزایش یافت. با توجه به نتایج به ‌دست آمده، برای افزایش ریشه‌زایی و تسریع استقرار قلمه در ارقام زیتون، کاربرد G. mosseae توصیه می‌شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

66. بررسی فلور سراب کهمان، استان لرستان

محمد مهرنیا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 دی 1398

چکیده

  این پژوهش با هدف شناسایی گونه های گیاهی و معرفی فلور، تعیین شکل های زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان سراب کهمان از دامنه های کوه گرین انجام گردید. پستی و بلندی شیب ها و صخره ها انواع مختلفی از ریززیستگاهها را ایجاد کرده که هر کدام دارای گونه‌های گیاهی خاص خود هستند. نمونه های گیاهی از نقاط مختلف منطقه بین ارتفاع 1800 تا 3550 متر جمع آوری ...  بیشتر این پژوهش با هدف شناسایی گونه های گیاهی و معرفی فلور، تعیین شکل های زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان سراب کهمان از دامنه های کوه گرین انجام گردید. پستی و بلندی شیب ها و صخره ها انواع مختلفی از ریززیستگاهها را ایجاد کرده که هر کدام دارای گونه‌های گیاهی خاص خود هستند. نمونه های گیاهی از نقاط مختلف منطقه بین ارتفاع 1800 تا 3550 متر جمع آوری شد. طیف زیستی منطقه با تعیین درصد گونه های متعلق به هر یک از شکل های زیستی ترسیم شد. جایگاه این منطقه از نظر جغرافیای گیاهی ایران بر اساس اطلاعات بدست آمده از پراکنش جغرافیایی گونه‌های شناسایی شده و منابع موجود مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس جمع‌آوری گیاهان از منطقه سراب کهمان، 375 گونه متعلق به 229 جنس و 56 تیره شناسایی شد. بزرگترین تیره گیاهی به Asteraceae با 49 گونه تعلق دارد. بعد از این تیره Fabaceae با 34 گونه، Lamiaceae با 33 گونه، Brassicaceae با 30 گونه، Liliaceae با 28 گونه، Poaceae با 22گونه و Apiacea با 18 گونه، بیشترین تعداد گونه‌های منطقه را دارند. همی کریپتوفیت‌ها با 40 درصد فراوانترین شکل زیستی هستند. 8/52 درصد گونه‌ها به ناحیه رویشی ایرانی- تورانی تعلق دارند که از این تعداد 32 گونه بوم زاد ایران می باشند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوتکنولوژی

67. شناسایی ژنهای دخیل در تجمع رنگیزههای آنتوسیانین و پروآنتوسیانیدین در بافتهای مختلف 282 رقم برنج با استفاده از نقشهیابی ارتباطی در مقیاس ژنوم

رضا حقی؛ آرش فاضلی؛ اسدالله احمدی خواه؛ وحید شریعتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 بهمن 1398

چکیده

  بعنوان یک موتانت طبیعی، برخی از ارقام برنج دارای رنگ دانه قهوهای و/یا رنگ ساقه و برگ بنفش میباشند. رنگ قهوهای برونبر به دلیل تجمع رنگیزه پروآنتوسیانیدین و رنگ بنفش ساقه و برگ بواسطهی تجمع آنتوسیانین ایجاد میشود. این رنگیزهها که متعلق به دسته فلاونوئیدها بوده از طریق مسیر فنیل پروپانوئید ساخته میشوند و ژنهای ساختاری و تنظیمی زیادی ...  بیشتر بعنوان یک موتانت طبیعی، برخی از ارقام برنج دارای رنگ دانه قهوهای و/یا رنگ ساقه و برگ بنفش میباشند. رنگ قهوهای برونبر به دلیل تجمع رنگیزه پروآنتوسیانیدین و رنگ بنفش ساقه و برگ بواسطهی تجمع آنتوسیانین ایجاد میشود. این رنگیزهها که متعلق به دسته فلاونوئیدها بوده از طریق مسیر فنیل پروپانوئید ساخته میشوند و ژنهای ساختاری و تنظیمی زیادی در بیوسنتز آنها نقش دارند. در این پژوهش، جایگاههای کروموزومی دخیل در ایجاد رنگ قهوهای پریکارپ دانه و رنگ بنفش ساقه و برگ گیاه برنج با روش نقشهیابی ارتباطی با استفاده از 44000 نشانگر SNP در 282 رقم شناسایی شد. براساس اطلاعات پایگاه داده ژنهای آنوتیت شده برنج وهمچنین نتایج نقشهیابی ارتباطی، 30 جایگاه کروموزومی شامل ژنهای کدکنندهی آنزیمهای چالکون سنتتاز، چالکون ایزومراز، لوکوآنتوسیانیدین ردوکتاز، bHLH، MYB، WDR ، و B-box بعنوان ژنهای احتمالی دخیل در ایجاد رنگ قهوهای برونبر دانه برنج شناسایی شدند. با استفاده از همین روش، 39 جایگاه کروموزومی شامل: ژنهای کدکنندهی آنزیمهای bHLH ، MYB ، WDR، B-box، F3H، چالکون ایزومراز و گلیکوزیل ترانسفراز برای تجمع رنگیزه ارغوانی در ساقه و 23 جایگاه کروموزومی شامل: ژنهای کدکنندهی آنزیمهای bHLH، Myb، WD40، B-box و گلیکوزیل ترانسفراز برای تجمع رنگیزه ارغوانی در برگهای برنج معرفی شدند.همچنین با توجه به اینکه ژنهای ساختاری و تنظیمی بسیاری در مسیر بیوسنتز این رنگیزهها نقش دارند، به نظر میرسد که در هر کدام از ارقام موجود یک یا تعدادی از این ژنهای معرفی شده میتوانند ژن کلیدی در تجمع این رنگیزهها در آن رقم باشند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

68. اثر آتش‌سوزی توده های اُرس (Juniperus communis) بر ترکیب پوشش گیاهی و برخی مشخصه‌های خاک مراتع ییلاقی انگاس، شهرستان نوشهر، استان مازندران

پرویز غلامی؛ سهراب الوانی نژاد؛ لاله آموزگار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 بهمن 1398

چکیده

  آتش به‌عنوان یک عامل بوم‌شناختی بر اجزای تشکیل دهنده هر اکوسیستم اثرات مثبت و منفی دارد. هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی تأثیر آتش‌سوزی روی ترکیب، تغییرات پوشش گیاهی و برخی مشخصه‌های خاک در مراتع واقع در توده‌های اُرس روستای انگاس از توابع شهرستان نوشهر بود. در مجموع تعداد 50 پایه اُرس سوخته بعنوان واحد نمونه‌برداری درنظر گرفته شد ...  بیشتر آتش به‌عنوان یک عامل بوم‌شناختی بر اجزای تشکیل دهنده هر اکوسیستم اثرات مثبت و منفی دارد. هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی تأثیر آتش‌سوزی روی ترکیب، تغییرات پوشش گیاهی و برخی مشخصه‌های خاک در مراتع واقع در توده‌های اُرس روستای انگاس از توابع شهرستان نوشهر بود. در مجموع تعداد 50 پایه اُرس سوخته بعنوان واحد نمونه‌برداری درنظر گرفته شد و نام گونه‌های گیاهی همراه با درصد تاج پوشش گیاهی در پلات‌های یک متر مربعی ثبت گردید. به منظور مطالعه‌ مشخصه‌های خاک نیز از هر واحد یک نمونه خاک از عمق 30-0 سانتی‌متر برداشت شد. تنوع و غنای گونه‌ای با استفاده از نرم‌افزار PAST محاسبه گردید. نتایج نشان داد از 59 گونه گیاهی شناسایی شده، تعداد سه گونه فقط در منطقه آتش‌سوزی و 12 گونه نیز تنها در منطقۀ شاهد حضور داشته و 44 گونه بین دو منطقه مشترک بودند. آتش‌سوزی در منطقه سبب کاهش شاخص تنوع شانون-وینر و شاخص‌های غنای منهنیک و مارگالف شده است. از میان ویژگی‌های خاک کربن آلی، ماده آلی، پتاسیم، هدایت الکتریکی و pH در منطقه آتش‌سوزی بیشتر از شاهد بود. پیشنهاد می‌گردد تا زمان زیادی از وقوع این نوع آتش سوزی‌ها نگذشته و گیاهان مهاجم نظیر سنبله نقره‌ای (Stachys byzanitina) به‌طور کامل منطقه را تسخیر نکرده‌اند فعالیت‌های احیایی نظیر کاشت گونه‌های بومی موجود در منطقه در دستور کار قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

69. بهبود شاخص‌‌های رشدی و جوانه‌زنی بذر سرخارگل (Echinacea purpurea) توسط برخی تیمارهای قبل از برداشت و پرایمینگ بذر

حدیث حسن بیگی؛ میثم محمدی؛ مهدی صیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اسفند 1398

چکیده

  به منظور بررسی اثر کاربرد قبل از برداشت و پرایمینگ بذر توسط اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیتروژن بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی بذر سرخارگل این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی 1397 در شرایط مزرعه‌ای و سپس در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل اسید جیبرلیک در ...  بیشتر به منظور بررسی اثر کاربرد قبل از برداشت و پرایمینگ بذر توسط اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیتروژن بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی بذر سرخارگل این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال زراعی 1397 در شرایط مزرعه‌ای و سپس در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل اسید جیبرلیک در دو غلظت (100 و 200 میلی‌گرم در لیتر)، اسید سالیسیلیک در دو غلظت (100 و 200 میلی‌گرم در لیتر) و نیتروژن با منبع اوره در دو غلظت (3 و 6 گرم در لیتر) بودند که به صورت جداگانه و در ترکیب با همدیگر همراه با نمونه‌های شاهد به صورت محلول‌پاشی قبل از برداشت گیاهان (در طول دوره رشد رویشی بوته‌ها و قبل از رسیدگی و برداشت بذر در مزرعه) و پرایمینگ بذر(بعد از برداشت بذر از مزرعه) اعمال شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی، شاخص بنیه و طول ساقه‌چه در تیمار قبل از برداشت ترکیب اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و نیتروژن شش گرم در لیتر بدست آمد. بیشترین سرعت جوانه‌زنی در تیمار پرایمینگ اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین وزن خشک گیاهچه مربوط به تیمار پرایمینگ اسید جیبرلیک 100 میلی‌گرم در لیتر بود. بیشترین طول ریشه‌چه نیز در تیمار قبل از برداشت ترکیب اسید جیبرلیک 200 میلی‌گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک200 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. همچنین تیمار قبل از برداشت نیتروژن شش گرم در لیتر بطور معنی‌داری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه، طول ساقه‌چه و وزن خشک بالاتری نسبت به پرایمینگ آن داشت.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

70. تاثیر اسانس آنیسون بر خصوصیات بیوشیمیایی و عمرانبارمانی توت فرنگی رقم آلبیون

بهاره قربانی؛ حبیب شیرزاد؛ ابوالفضل علیرضالو

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1398

چکیده

  میوه توت فرنگی پس از برداشت، به ‌سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به‌دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به‌دست مصرف‌کنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می‌رسد، حساسیت میوه‌های توت فرنگی به صدمه‌های سرما یکی از مهمترین فاکتورهای است که انبارداری آنها ...  بیشتر میوه توت فرنگی پس از برداشت، به ‌سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به‌دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به‌دست مصرف‌کنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می‌رسد، حساسیت میوه‌های توت فرنگی به صدمه‌های سرما یکی از مهمترین فاکتورهای است که انبارداری آنها را در دمای پایین برای مدت طولانی محدود می‌کند. تیمارهایی همچون اسانس‌ها با خاصیت آنتی‌اکسیدانی عمر انبارمانی را در میوه‌ها بالا می برد. در پژوهش حاضر به بررسی اثرات غوطه وری اسانس آنیسون روی کیفت و افزایش ماندگاری میوه توت فرنگی رقم آلبیون پرداخته شده است. میوه‌های توت فرنگی با اسانس صفر (شاهد)، 250، 500، 750 میکرولیتر بر لیتر تیمار و در دمای 1±5 با رطوبت نسبی 85 درصد برای مدت 30 روز ذخیره شدند. پارامترهایی مانندکاهش وزن‌میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون،pH ، موادجامدمحلول، ترکیبات فنلی، فلاونوئید، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH)، آنتوسیانین‌کل و میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز بررسی شدند. نتایج نشان دادند، کاهش وزن و آب از دست دهی، اسیدهای آلی در تمام تیمارها طی انبارمانی کاهش یافتند ولی در میوه‌های تیمار شده با اسانس 500 میکرولیتر بر لیتر آنیسون کمترکاهش یافتند. میزان ترکیبات فنلی، اسیدیته قابل تیتراسیون، موادجامدمحلول، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در میوه‌های تیمار شده با 500 میکرولیتر بر لیتر، بیشتر از شاهد بود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تاکسونومی

71. بررسی فلوریستیک منطقه لیلاخ شهرستان دهگلان، استان کردستان

محمد عارف تبد؛ واحد عباس زاده؛ حسین معروفی؛ نسترن جلیلیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1398

چکیده

  بررسی فلور هر منطقه دارای اهمیت فراوانی است، که فهرست گیاهان، شناسنامه‌ای از پتانسیل‌های آن منطقه محسوب می‌شود. منطقه لیلاخ با مساحت 13600 هکتار در 2 کیلومتری شمال شرق شهرستان دهگلان در استان کردستان واقع شده است. به منظور شناسایی و معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان، طی فصول رویشی سال‌های 1394 و 1395 گیاهان منطقه جمع‌آوری ...  بیشتر بررسی فلور هر منطقه دارای اهمیت فراوانی است، که فهرست گیاهان، شناسنامه‌ای از پتانسیل‌های آن منطقه محسوب می‌شود. منطقه لیلاخ با مساحت 13600 هکتار در 2 کیلومتری شمال شرق شهرستان دهگلان در استان کردستان واقع شده است. به منظور شناسایی و معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان، طی فصول رویشی سال‌های 1394 و 1395 گیاهان منطقه جمع‌آوری شدند. در مجموع، 261 گونه متعلق به 197 جنس و 50 تیره در منطقه شناسایی شدند. Asteraceae با 36 گونه، Lamiaceae با 23 گونه، Fabaceae با 22 گونه، Poaceae با 21 گونه، Apiaceae با 18 گونه، Boraginaceae و Brassicaceae هر کدام با 16 گونه مهم-ترین تیره‌های گیاهی منطقه هستند که در مجموع 9/57 درصد از کل گونه‌ها را شامل می‌شوند. جنس‌های Astragalus با 8 گونه، Salvia، Vicia، Centaurea، Euphurbia و Silene با 4 گونه و Amaranthus،Allium، Bromus و Veronica هر کدام با 3 گونه به ترتیب مهم‌ترین جنس‌های گیاهی منطقه مورد مطالعه محسوب می شوند. مطالعه طیف زیستی گونه‌ها نشان می‌دهد که همی‌کریپتوفیت‌ها با 49 درصد شکل زیستی غالب در منطقه می باشند. از نظر پراکنش جغرافیایی گونه ها، بیشترین سهم مربوط به عناصر ایرانی- تورانی (52 درصد) و پس از آن عناصر ایرانی- تورانی و مدیترانه‌ای (11 درصد) بوده که نشان می‌دهد منطقه از نظر جغرافیای گیاهی کاملا تحت تاثیر عناصر فلوریستیک منطقه ایرانی- تورانی می باشد. همچنین تعداد 13 گونه (7/0 درصد) انحصاری ایران و 103 گونه گیاه دارویی در منطقه شناسایی شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی کشت بافت

72. بررسی تأثیرتنظیم کننده های رشد بر صفات مورفولوژیکی و ترکیبات آنتی اکسیدانی سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss) در شرایط درون شیشه ای

اسماعیل چمنی؛ سکینه کریمی قلعه تکی؛ مهدی محب الدینی؛ یونس پوربیرامی هیر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  سوسن چلچراغ، گیاهی زینتی، بومی کشور ایران می‌باشد که علاوه بر جنبه‌های زینتی، دارای مواد دارویی نیز می‌باشد. آزمایش حاضر به منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین بر تولید برخی متابولیت‌های ثانویه در کشت درون شیشه‌ای سوسن چلچراغ صورت پذیرفت. برای این منظور، از محیط کشت MS حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر NAA و غلظت‌های 1، 2، 3 و 4 میلی‌گرم ...  بیشتر سوسن چلچراغ، گیاهی زینتی، بومی کشور ایران می‌باشد که علاوه بر جنبه‌های زینتی، دارای مواد دارویی نیز می‌باشد. آزمایش حاضر به منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین بر تولید برخی متابولیت‌های ثانویه در کشت درون شیشه‌ای سوسن چلچراغ صورت پذیرفت. برای این منظور، از محیط کشت MS حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر NAA و غلظت‌های 1، 2، 3 و 4 میلی‌گرم بر لیتر BA مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین تعداد و طول ریشه در تیمار شاهد و بیشترین شاخص‌های برگ (تعداد، سطح و طول)، ارتفاع گیاهچه، تعداد و قطر پیازچه، تعداد فلس، وزن‌تر، میزان کلروفیل، آنتوسیانین، فنول کل و فلاونوئیدها در محیط کشت حاوی یک میلی‌گرم بر لیتر BA به همراه یک میلی‌گرم بر لیتر NAA به دست آمد و با افزایش غلظت BA در محیط کشت، شاخص‌های مذکور کاهش یافتند. همچنین همبستگی مستقیمی بین میزان کلروفیل و تولید آنتوسیانین، فلاونوئیدها و فنول کل در سطح یک درصد مشاهده شد که نشانگر نقش فتوسنتز در تولید متابولیت‌های ثانویه در شرایط درون شیشه‌ای می‌باشد. به طور کلی، تعیین بهترین غلظت سایتوکینین و همچنین نسبت سایتوکینین به اکسین در محیط کشت، برای تولید متابولیت‌های ثانویه ضروری می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

73. الگوهای انتشار، پهنه‌های تنوع و اولویت‌های حفاظتی جنس Onosma L. (BoraginaceaeJuss.)در بخشی از پروانس جغرافیای گیاهی ارمنستان-ایران در ایران

سیاوش نقی زاده؛ احمد رضا محرابیان؛ حسین مرادی زیناب؛ حسین مصطفوی؛ فرزانه خواجویی نسب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  ارزارزیابی ژئوبوتانیکی آرایه‌های با غنای گونه‌ای و درصد اندمیسم بالا نقش مهمی در برنامه‌ریزی‌های حفاظتی دارد. ایران یکی از مراکز مهمگونه زایی و تنوع جنس Onosma L.محسوب می‌گردد که بیانگر ضرورت ارزیابی‌های حفاظتی در آن می‌باشد.در این پژوهش الگوهای انتشار جنس Onosma در استان‌های آذربایجان غربی و بخش‌های غربی آذربایجانشرقی بر اساس مطالعات ...  بیشتر ارزارزیابی ژئوبوتانیکی آرایه‌های با غنای گونه‌ای و درصد اندمیسم بالا نقش مهمی در برنامه‌ریزی‌های حفاظتی دارد. ایران یکی از مراکز مهمگونه زایی و تنوع جنس Onosma L.محسوب می‌گردد که بیانگر ضرورت ارزیابی‌های حفاظتی در آن می‌باشد.در این پژوهش الگوهای انتشار جنس Onosma در استان‌های آذربایجان غربی و بخش‌های غربی آذربایجانشرقی بر اساس مطالعات میدانی، داده‌های هرباریومی و فلورهای مختلف به وسیله سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین شد.بدین ترتیب 93 جمعیت از 10 گونه جمع‌آوری شد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که دامنه پراکنش ارتفاعی گونه‌های مورد مطالعه بین 1100 متر تا 2900 متر از سطح دریا می‌باشدکه اغلب در رویشگاه‌هایی با ساختارهای زمین‌شناسی رسوبی و کواترنری انتشار یافته‌اند. همچنین فراوانی و تنوع گونه‌های زیربخش Haplotricha بیشتر از زیربخش‌های دیگر این جنس در منطقه مورد مطالعه می‌باشد. در این مطالعه نقشه پراکنش گونه‌های این جنس در محدوده مورد مطالعه تهیه شد و مهم‌ترین گونه‌ها و رویشگاه‌ها از نظر اولویت حفاظتی معرفی شدند.به‌طور کلی تغییر اقلیم و خشک‌سالی، چرای بی‌رویه دام و تخریب رویشگاه‌ها از بزرگ‌ترین عوامل تهدید گونه‌های این جنس در محدوده مورد بررسی محسوب ‌می‌شوند. لازم به ذکر است گونه‌های نادر این جنس غالباًجمعیت‌های کوچکی داشته و تنها در یک منطقه جغرافیایی و دامنه‌های ارتفاعی محدودی پراکنش دارند که همین امر سبب آسیب‌پذیری شدید آن‌ها در برابر خطرات تهدید‌کننده می‌گردد.نتایج حاصل از این مطالعه می‌تواند در پایه‌ریزی طرح‌های حفاظتی و احیایی این جنس باارزش موثر واقع شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

74. تاثیر پوترسین در افزایش تحمل گندم به تنش خشکی بر برخی شاخص های بیوشیمیایی در گندم

میلاد خیری سیس؛ سودابه جهاتبخش گده کهریز؛ سیده یلدا رئیسی ساداتی،

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  به منظور بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (85 درصد، 65 درصد ظرفیت زراعی و شاهد) و فاکتور دوم شامل ده رقم گندم (لاین 27، کوهدشت، زاگرس، لاین 24، گنبد، لاین 28، لاین 40، لاین 39، لاین 25 و لاین 23) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی پوترسین ...  بیشتر به منظور بررسی مقاومت ارقام مختلف گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (85 درصد، 65 درصد ظرفیت زراعی و شاهد) و فاکتور دوم شامل ده رقم گندم (لاین 27، کوهدشت، زاگرس، لاین 24، گنبد، لاین 28، لاین 40، لاین 39، لاین 25 و لاین 23) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی پوترسین با غلظت‌های (صفر، 088/0 گرم در لیتر و 178/0 گرم در لیتر) در نظر گرفته شد. محلول-پاشی پوتریسین در مرحله‌ی سه برگچه‌ای گیاهچه صورت گرفت. و یک روز پس از محلول‌پاشی پوتریسین، تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی اعمال شد و یک هفته بعد از قرار گرفتن گیاه در تنش مورد نظر، نمونه‌برداری انجام گرفت. بدین منظور میزان پروتئین کل، قند محلول، میزان اسید آمینه‌های لیزین و متیونین، رنگدانه آنتوسیانین و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (کاتالاز، پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز) و پرولین ارزیابی شد. بررسی‌ها نشان داد که تحت تیمار پوتریسین غلظت اسید آمینه پرولین و کربوهیدرات که در مکانیسم‌های دفاعی گیاه نقش اساسی دارند افزایش یافت. میزان فعالیت کاتالاز و پراکسیداز با افزایش غلظت پوتریسین کاهش و میزان فعالیت پلی‌فنل‌اکسیداز در ارقام کوهدشت، لاین 23، لاین 24، لاین 25، لاین 27، لاین 39 و لاین 40 افزایش و در ارقام گنبد، زاگرس و لاین 28 کاهش یافت. همچنین با افزایش تنش خشکی، میزان پروتئین در ارقام گنبد، کوهدشت، لاین 25، لاین 27 و لاین 28 افزایش و در ارقام زاگرس، لاین 23، لاین 24، لاین 39 و لاین 40 کاهش یافت.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی اکولوژی

75. فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان حوزه آبخیز دره انار باغملک استان خوزستان

فریبا نوعدوست؛ سمیه دهداری؛ سیده رویا کاظمی؛ مریم فرهی نیا؛ فاطمه شجاعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 فروردین 1399

چکیده

  شناسایی و معرفی رستنی های یک منطقه اهمیت ویژه ای از جنبه های مختلف دارد. در این راستا گونه های گیاهی حاضر در منطقه دره انار باغملک شناسایی و نام گذاری شد. شکل زیستی، پراکنش جغرافیایی، گونه های نادر و اندمیک گیاهان منطقه تعیین و در مرحله بعد لیست فلورستیک تهیه شد. در مجموع 132 گونه گیاهی متعلق به 43 تیره و 102 جنس گیاهی در منطقه شناسایی شد. ...  بیشتر شناسایی و معرفی رستنی های یک منطقه اهمیت ویژه ای از جنبه های مختلف دارد. در این راستا گونه های گیاهی حاضر در منطقه دره انار باغملک شناسایی و نام گذاری شد. شکل زیستی، پراکنش جغرافیایی، گونه های نادر و اندمیک گیاهان منطقه تعیین و در مرحله بعد لیست فلورستیک تهیه شد. در مجموع 132 گونه گیاهی متعلق به 43 تیره و 102 جنس گیاهی در منطقه شناسایی شد. تیره گندمیان (Poaceae) با 23 گونه، تیره باقلائیان (Papilionaceae) با 20 گونه، تیره کاسنیان (Asteraceae) با 16 گونه و تیره کرفسیان (Apiaceae) با 6 گونه بزرگترین تیره های گیاهی این منطقه می باشند. چیرگی شکل های زیستی تروفیت و همی کریپتوفیت (در مجموع 92 درصد) منطقه، نشانگر فلور خاص مناطق کوهستانی و وجود اقلیم سرد است. از 132 گونه گیاهی منطقه، 74 گونه (6/55 درصد) ارزش حفاظت خاک، 71 گونه (4/53 درصد) دارای ارزش علوفه ای، 55 گونه (35/41 درصد) دارای خاصیت دارویی و 11 گونه (3/8 درصد) خوراکی بیشترین تعداد گونه ها را شامل می شوند. اکثریت پراکنش در ناحیه ایران تورانی و چندناحیه ای نشان دهنده وجود آب و تخریب در اکوسیستم و اقلیم گرم و خشک خوزستان می باشد. وضعیت حفاظتی گونه های گیاهی منطقه نشان داد که هیچ یک از آنها در گروه گیاهان در معرض انقراض نیستند. 1 گونه (Tribulus terrestris L.) در گروه گیاهان آسیب پذیر، 14 گونه (5/10 درصد) در گروه گیاهان نسبتا آسیب‌پذیر و 17 گونه (8/12 درصد) در گروه گونه های بومزاد قرار گرفتند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

76. اثر هیدروژل سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط خشکی

محسن جهان؛ محمد بهزاد امیری؛ نگار ناصری آبکوه؛ میلاد صالح آبادی؛ مریم جوادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1399

چکیده

  در راستای بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک و بهره‎وری آب لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری ...  بیشتر در راستای بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک و بهره‎وری آب لوبیا، کنجد و ذرت در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی) در کرت‌های اصلی و کاربرد و عدم کاربرد سوپرجاذب رطوبت در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در لوبیا، بیشترین عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، میزان نیتروژن، فسفر و پی‎اچ خاک متعلق به تیمار 100 درصد نیاز آبی و کاربرد سوپرجاذب رطوبت بود. در کنجد، کاربرد سوپرجاذب رطوبت در شرایط تأمین50 درصد نیاز آبی به‎ترتیب منجر به افزایش 24، 30، 32، 59، 20، 44 و 17 درصدی وزن دانه در بوته (17/22 گرم)، ارتفاع بوته (91 سانتی‎متر)، شاخص سطح برگ (70/9)، سرعت رشد محصول (58/6 گرم در مترمربع در روز) و میزان نیتروژن (101/0 درصد)، فسفر (0063/0 درصد) و پی‎اچ خاک (32/9) در مقایسه با شاهد شد. در ذرت، بیشترین عملکرد دانه (22522 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد ماده خشک (39502 کیلوگرم در هکتار)، وزن دانه در بوته (332 گرم)، ارتفاع بوته (194 سانتی‎متر)، شاخص سطح برگ (10/8)، سرعت رشد محصول (43/9 گرم در مترمربع در روز) و میزان نیتروژن (095/0 درصد) و پی‎اچ خاک (70/9) در نتیجه تیمار تأمین 100 درصد نیاز آبی و کاربرد سوپرجاذب رطوبت حاصل شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

77. مدل سازی مطلوبیت رویشگاه گونه اسپرس کوهی (Onobrychis cornuta) با روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در مراتع بلده نور

فرهاد برنا؛ رضا تمرتاش؛ محمد رضا طاطیان؛ وحید غلامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1399

چکیده

  مدل های آشیان بوم شناختی ابزارهایی هستند که اجازه می دهند مناطق مناسب مطلوبیت گونه ها محاسبه شود، همچنین خط مشی های حفاظت را توسعه می دهند. جهت مدل سازی مطلوبیت زیستگاه اسپرس کوهی (Onobrychis cornuta)، از روش تجزیه و تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در محیط نرم افزار Biomapper استفاده شده است. در این مطالعه از نقاط حضور گونه به عنوان متغیر وابسته و از ...  بیشتر مدل های آشیان بوم شناختی ابزارهایی هستند که اجازه می دهند مناطق مناسب مطلوبیت گونه ها محاسبه شود، همچنین خط مشی های حفاظت را توسعه می دهند. جهت مدل سازی مطلوبیت زیستگاه اسپرس کوهی (Onobrychis cornuta)، از روش تجزیه و تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در محیط نرم افزار Biomapper استفاده شده است. در این مطالعه از نقاط حضور گونه به عنوان متغیر وابسته و از 14 متغیر محیطی به عنوان متغیر مستقل استفاده شد. پس از تهیه لایه ها، با استفاده از مدل تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی تجزیه و تحلیل شدند. متغیرهای محیطی تأثیرگذار شامل میانگین دمای سالانه، جهت جغرافیایی، هدایت الکتریکی، شیب و مواد خنثی شونده خاک مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج مربوط به حاشیه گرایی گونه نشان داد که این گونه تمایل به زندگی در زیستگاه حاشیه ای دارد. همچنین ارزیابی مدل با استفاده از روش اعتبارسنجی متقابل (0/8) نشان دهنده دقت بالا و خوب مدل تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی برای گونه مورد نظر در منطقه مورد مطالعه می باشد. مدل سازی گونه‌های گیاهی می تواند به طور گسترده برای شناسایی مناطق مناسب برای حفاظت از گونه های گیاهی بومی و ارزشمند استفاده شود.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی ژنتیک

78. بررسی تنوع کروموزومی برخی از گونه‌های جنس مرزه (Satureja)

فاطمه رهبری؛ نادر فرساد اختر؛ جابر پناهنده؛ احمد رزبان حقیقی؛ امیر حسین طالب پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1399

چکیده

  جنس مرزه (Satureja) به دلیل داشتن متابولیتهای ثانویه مهم، از گیاهان عمده در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی به حساب می آید. در این مطالعه، سه گونه 2n=2x=28 S.sahendica،2n=2x=12 S.atropatana و2n=2x=48 S.hortensis مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میانگین طول کروموزوم از 39/1 میکرومتر در S.sahendica تا 82/4 میکرومتر در S.atropatana متغیر است. بزرگترین کروموزوم (940/5 میکرومتر) ...  بیشتر جنس مرزه (Satureja) به دلیل داشتن متابولیتهای ثانویه مهم، از گیاهان عمده در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی به حساب می آید. در این مطالعه، سه گونه 2n=2x=28 S.sahendica،2n=2x=12 S.atropatana و2n=2x=48 S.hortensis مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میانگین طول کروموزوم از 39/1 میکرومتر در S.sahendica تا 82/4 میکرومتر در S.atropatana متغیر است. بزرگترین کروموزوم (940/5 میکرومتر) در S.atropatana و کوچکترین کروموزوم (022/1 میکرومتر) در S.hortensis مشاهده شد. از نظر پارامترهای کاریوتیپی نسبت بازوها (AR)، شاخص سانترمری (CI)، درصد شکل کلی (TF%)، درصد اختلاف طول نسبی (DRL%)، شاخص عدم تقارن درون کروموزومی (A1) و شاخص عدم تقارن بین کروموزومی (A2) تفاوت معنی داری بین سه گونه مشاهده شد. انواع کروموزومها شامل متاسانتریک و ساب متاسانتریک بودند بطوریکه فرمول کاریوتیپی در گونه های S.sahendica، S.hortensis و S.atropatana به ترتیب به صورت 14m، 20m+4sm و 4m+2sm بود. گونه S.sahendica کمترین میزان شاخصهای Romero-Zarco یعنی A1 و A2 را در بین سه گونه داشت که نشاندهنده تطابق پذیری بیشتر این گونه با شرایط سخت محیطی است. همچنین این گونه نسبت به دو گونه دیگر دارای بیشترین مقدار TF% و کمترین مقدار DRL% بود که این نیز نشاندهنده متقارن بودن کاریوتیپ و ابتدایی تر بودن این گونه نسبت به دو گونه دیگر میباشد. به دلیل تفاوتهای بارز ژنومیک انتظار میرود که تلاقی مستقیم بین گونه های سهندیکا و آتروپاتانا با گونه زراعی امکانپذیر نباشد و استفاده از این گونه ها در اصلاح مرزه نیازمند توسل به روشهایی مانند استفاده از گونه های پل و دستورزی پلوئیدی و نجات جنین باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

79. مقایسه میزان ترسیب گرد و غبار در برگ چهار گونه درختی در دو دامنه پارک جنگلی چیتگر

وحید اعتماد؛ مهناز خزایی؛ انوشیروان شیروانی؛ محسن جوانمیری پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1399

چکیده

  اقدامات زیستی راه‌حل‌های کلیدی جهت مقابله با پدیده گرد و غبار هستند و برگ درختان در مناطق شهری به دلیل داشتن سطح بیش‌تر نسبت به سایر اندام‌ها، اهمیت بیش‌تری در پاک‌سازی ذرات گرد و غبار دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه میزان ته‌نشست سطحی گرد و غبار روی سطح برگ گونه‌ی بلندمازو (Quercus castaneifolia)، کاج تهران (Pinus eldarica)، چنار (Platanus orientalis) و ...  بیشتر اقدامات زیستی راه‌حل‌های کلیدی جهت مقابله با پدیده گرد و غبار هستند و برگ درختان در مناطق شهری به دلیل داشتن سطح بیش‌تر نسبت به سایر اندام‌ها، اهمیت بیش‌تری در پاک‌سازی ذرات گرد و غبار دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه میزان ته‌نشست سطحی گرد و غبار روی سطح برگ گونه‌ی بلندمازو (Quercus castaneifolia)، کاج تهران (Pinus eldarica)، چنار (Platanus orientalis) و آسمان‌دار (Ailanthus alissima) در استان تهران واقع در پارک جنگلی چیتگر است. نمونه-برداری‌ به صورت تصادفی از ارتفاعات متفاوت تاج پنج پایه از هر گونه و در چهار جهت اصلی جغرافیایی انجام شد. نمونه‌های برگ‌ به طور کامل در آب مقطر شسته شده و طی عمل سانتریفیوژ ذرات گرد و غبار از محلول جدا شده و در آون خشک و سپس وزن آنها به‌دست آمد. همچنین، با کمک نرم‌افراز Image J، میانگین سطح برگ هر گونه‌ برآورد گردید. نتایج نشان داد که مقدار ته-نشست سطحی گرد و غبار در سوزن‌های درخت کاج تهران به طور کاملا معنی‌داری بیشتر از سه گونه دیگر بود. مقدار میانگین ته نشست ذرات معلق در برگ کاج تهران برابر با 06/1 میلی‌گرم بر سانتی‌مترمربع اندازه‌گیری شد، در صورتی که در سه گونه دیگر این مقدار به ترتیب برای آسمان‌دار، بلندمازو و چنار برابر با 2/0، 23/0 و 28/0 اندازه‌گیری شد. همچنین نسبت مساحت به محیط در کاج تهران به کمترین میزان رسید و برابر با 05/0 بود در صورتی که در سه گونه دیگر این مقدار به ترتیب برابر با 03/1، 02/1 و 55/1 اندازه‌گیری شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تاکسونومی

80. بررسی فنتیکی گونه های ایرانی جنس Delphinium و Aconitum براساس صفات مورفولوژیکی

معصومه حسن بارانی؛ فریبا شریف نیا؛ مصطفی اسدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399

چکیده

  در راستای شناسایی جنس های تیره Ranunculaceae اطلاعات ریخت شناسی گونه های تباره Delphinieae (Delphinium، Aconitum و 2 گونه Consolida) مورد بررسی قرار گرفت تا گروه بندی تاکسونومیک این تباره در ایران مشخص شود. Delphinieae شامل علفی های چندساله و یکساله هستند که در بسیاری از صفات آناتومی و ریختی مشترک می باشند. گونه ها با چهل و نه صفت کیفی و کمی مورد سنجش قرار گرفتند. ...  بیشتر در راستای شناسایی جنس های تیره Ranunculaceae اطلاعات ریخت شناسی گونه های تباره Delphinieae (Delphinium، Aconitum و 2 گونه Consolida) مورد بررسی قرار گرفت تا گروه بندی تاکسونومیک این تباره در ایران مشخص شود. Delphinieae شامل علفی های چندساله و یکساله هستند که در بسیاری از صفات آناتومی و ریختی مشترک می باشند. گونه ها با چهل و نه صفت کیفی و کمی مورد سنجش قرار گرفتند. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS و تجزیه خوشه ای به روش Average linkage انجام شد. همچنین آنالیز PCA انجام گرفت و متغیرترین صفات مشخص شدند. تجزیه خوشه ای دو گروه کلی را مشخص کرد. گروه اول شامل گونه های جنس Aconitum است و گروه اصلی دوم شامل جنس های Delphinium و Consolida (دو گونه از Consolida مورد بررسی قرار گرفت) می باشد. تجزیه به عوامل نشان داد که متغیر ترین صفات شامل صفاتی چون وضعیت ریشه ، ریخت جام گل، شیار ساقه، رنگ ساقه، شکل براکته و رنگ بساک می باشد . براساس فنوگرام بدست آمده نتایج حاصل از مطالعات آرایه‌شناسی (تاکسونومی) عددی طبقه‌بندی کلاسیک موجود در اکثر فلور ها را مورد تایید قرار می‌دهد. همچنین یافته های این مطالعه نشان می دهد که D. elbursense var. gymnobotrys می تواند سطح تاکسونومی بالاتر از گونه داشته باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

81. بررسی برهمکنش تیمارهای زیستی و غیر زیستی بر تغییرات آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی در گیاه گشنیز (Coriandrum sativum) تحت تنش سرب

حمیده فاطمی؛ بهروز اسماعیل پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399

چکیده

  این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 ...  بیشتر این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 باکتری و میکوریز) بر گیاه گشنیز انجام شد. صفات مورد اندازه‌گیری در این پژوهش شامل بیومس گیاهی، فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، مالون دآلدهید، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان بود. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از کاهش معنی‌دار بیومس گیاهی دراثر غلظت‌های مختلف سرب بود، علاوه براین محتوی مالون دآلدهید، فعالیت آنزیم پراکسیداز، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان همسو با افزایش غلظت سرب افزایش یافت اما سرب تنها تا غلظت 500 پی‌پی‌ام توانست فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسیدیسموتاز را افزایش دهد. نکته قابل توجه برهمکنش تیمار جدایه 6 باکتری و یا میکوریز با تیمار محلول‌پاشی با 3 میلی مولار نانو ذرات سیلیسیم بود که در اکثر صفات سبب افزایش آن‌ها شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوشیمی

82. تاثیر عصاره متانولی برخی از گیاهان بومی مازندران بر پارامترهای سنتیکی پراکسیداز بروکلی

مریم مهاجرانی؛ فاطمه ولی یان امیری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399

چکیده

  بروکلی گیاهی با ارزش غذایی شناخته شده است. کاربرد پراکسیداز بروکلی در بیوشیمی بالینی، فناوری زیستی و صنایع غذایی علاقه برای مطالعه بیشتر این آنزیم را افزایش داده است. اﯾـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ با ﻫﺪف اندازه گیری پارامترهای سنتیکی پراکسیداز بروکلی و تغییرات انها در مجاورت عصاره متانولی برخی از گیاهان بومی مازندران انجام شد. در این مطالعه عصاره ...  بیشتر بروکلی گیاهی با ارزش غذایی شناخته شده است. کاربرد پراکسیداز بروکلی در بیوشیمی بالینی، فناوری زیستی و صنایع غذایی علاقه برای مطالعه بیشتر این آنزیم را افزایش داده است. اﯾـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ با ﻫﺪف اندازه گیری پارامترهای سنتیکی پراکسیداز بروکلی و تغییرات انها در مجاورت عصاره متانولی برخی از گیاهان بومی مازندران انجام شد. در این مطالعه عصاره خام کلم بروکلی تازه، پس از هموژن سازی و سانتریفیوژ‏‏، به وسیله آمونیوم سولفات، رسوب دهی و سپس دیالیز شد. فعالیت آنزیم با هیدروژن پراکسید و ABTS در بافر سیترات-فسفات و در طول موج 414 نانومتر اندازه گیری گردید. فعالیت ویژه آنزیم به ترتیب U/mg 58/0 در عصاره خام و U/mg 61/3 در عصاره دیالیز شده بدست آورده شد. pH بهینه آنزیم 4 و دمای بهینه آن30 درجه سلسیوس اندازه گیری شد. عصاره متانولی گیاهان درمنه، زولنگ، رزماری، آقطی، پیرسنبل، ولیک سیاه، دارواش، شقایق و الزی به روش خیساندن تهیه شد. سپس فعالیت آنزیم در غلظت های مختلف از این عصاره ها سنجش شد. نتایج سنتیکی نشان دادند که پراکسیداز به وسیله عصاره های ولیک سیاه، رزماری، شقایق و درمنه، در غلظت 33 میکروگرم بر میلی لیتر به ترتیب 2/88، 5/79، 6/78 و 3/76 درصد، مهار شد. عصاره پیرسنبل هیچ تاثیری برسرعت بیشینه واکنش نشان نداد، در حالی که مقدار Km آنزیم را 4 برابر کاهش داد. گیاه الزی مهار جزئی بر روی این آنزیم پراکسیداز نشان داد. بنابراین، مطالعه این گیاهان برای دستیابی به ترکیبات تاثیر گذار بر پراکسیداز بروکلی با کاربردهای دارویی، کشاورزی و صنعتی قابل توصیه می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تاکسونومی

83. ریخت‌شناسی و فراساختار دیواره دانه‌گرده در برخی از جنس‌های تیره Hyacinthaceae و اهمیت تاکسونومیکی آن‌ها

مهدی حیدریان؛ سید محمد مهدی حمدی؛ محمد مهدی دهشیری؛ طاهر نژادستاری؛ سید محمد معصومی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399

چکیده

  در این مطالعه، خصوصیات ریخت‌شناسی دانه‌گرده یازده گونه از جنس‌های Autonoe، Fessia، Othocallis، Prospero، Scilla و Zagrosiaبه وسیله میکروسکوپ نوری (LM)، میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و دو گونه F. bisotunensis و Z. persica با میکروسکوپ الکترونی گذاره (TEM) صورت گرفت. بر اساس نتایج، شکل کلی دانه‌های گرده شامل بیضی پهن (oblate) و بیضی کشیده (peroblate) و دانه‌های گرده با اندازه ...  بیشتر در این مطالعه، خصوصیات ریخت‌شناسی دانه‌گرده یازده گونه از جنس‌های Autonoe، Fessia، Othocallis، Prospero، Scilla و Zagrosiaبه وسیله میکروسکوپ نوری (LM)، میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و دو گونه F. bisotunensis و Z. persica با میکروسکوپ الکترونی گذاره (TEM) صورت گرفت. بر اساس نتایج، شکل کلی دانه‌های گرده شامل بیضی پهن (oblate) و بیضی کشیده (peroblate) و دانه‌های گرده با اندازه متوسط تا بزرگ طبقه‌بندی شد. تزیینات اگزین در سطح استوایی دانه‌گرده، کنار شیار و تزیینات داخل شیار دارای تنوع بود و به صورت مشبک ریز(microreticulate) ، مشبک ریز – چین و چروک‌دار (microreticulate-fossulate)، مشبک ریز - مشبک (microreticulate-reticulate)، مشبک – مشبک ریز (reticulate-microreticulate)، چین و چروک ‌دار (fossulate)، تکمه‌ای ریز (microtuberculate)، تکمه‌ای درشت – مشبک (macrotuberculate-reticulate)، مشبک – تکمه‌ای (reticulate-tuberculate) و تکمه‌ای (tuberculate) مشاهده گردید. در دو گونه F. bisotunensis و Z. persica، لایه اگزین خارجی semitectate و لایه اگزین درونی (endexine) در گونه Z. persica وجود داشت. بر اساس دندوگرام حاصل از صفات کیفی ریخت‌شناسی دانه‌گرده، جنس‌های مورد نظر در سه گروه و شش زیرگروه قرار گرفتند و زیرگروه‌ها با تقسیمات سطح جنس تا حدودی مطابقت داشتند. عدم تطابق مربوط به دو گونه F. bisotunensis و Z. persica که از دو جنس متفاوت در یک زیرگروه قرار گرفتند، بررسی فراساختار دیواره دانه‌گرده، این دوجنس را نیز از یکدیگر متمایز نمود. بنابراین صفات کیفی ریخت‌شناسی دانه‌گرده همراه با یافته‌های مربوط به فراساختار دیواره دانه‌گرده، دارای ارزش تاکسونومیک هستند و در تعیین تقسیمات جنس‌های مورد نظر می توانند مفید واقع گردند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی تاکسونومی

84. ویژگیهای تشریحی و ریختی برگ برخی گونه‌هایAcer L.

زهره کریمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 اردیبهشت 1399

چکیده

  سرده افرا دارای 148-150 گونه است که اکثراً درآسیا، چین وژاپن پراکنده اند. در ایران نیز 10گونه افرا عناصر اصلی رویش‌های جنگلی را تشکیل داده‌اند. وجود گونه‌های هیبرید و ‌شناسایی نشده از یک طرف و تاثیر تغییرات‌اقلیمی بر‌شکل‌ظاهری‌گونه‌ها از طرف دیگر، گروه‌بندی گونه‌ها را با سردرگمی مواجه کرده است. درتحقیق حاضر تعداد52 صفت کمی و کیفی ...  بیشتر سرده افرا دارای 148-150 گونه است که اکثراً درآسیا، چین وژاپن پراکنده اند. در ایران نیز 10گونه افرا عناصر اصلی رویش‌های جنگلی را تشکیل داده‌اند. وجود گونه‌های هیبرید و ‌شناسایی نشده از یک طرف و تاثیر تغییرات‌اقلیمی بر‌شکل‌ظاهری‌گونه‌ها از طرف دیگر، گروه‌بندی گونه‌ها را با سردرگمی مواجه کرده است. درتحقیق حاضر تعداد52 صفت کمی و کیفی ریختی و تشریح برگ و اپیدرم گونه‌های موجود در ایران انتخاب و مقایسه گردید و تفاوتها و شباهتهای بین آنها مشخص شد. تحلیل خوشه‌ایWard و رسته بندی PCA با استفاده از نرم افزار Rانجام شد. نتایج تحلیل رسته بندی با تحلیل‌خوشه‌ای منطبق بود. نتایج نشان داد که تمام‌گونه‌های مورد‌بررسی‌افرا در‌یک خوشه و‌نزدیک هم-قرار میگیرندودوگونه Koelreutaria paniculata Laxm و Dodonea viscosa (L.)Jacq. ازسردهAcer کاملا مجزا هستند. A. campesstre L. و A. microphyllum(Boiss.) Dinsm نیز بیشترین شباهت را به یکدیگر نشان دادند و A. negundo L.به‌طور‌ جداگانه ‌با‌ آنها ایجاد خوشه کرده است. قرار‌گرفتن‌ گونه های دیگر در خوشه های مجزا نشان دهنده دارا بودن دو نوع ترکیب صفات برای جدا شدن گونه‌ها است. صفات تشریحی برگ مانند ضخامت رگبرگ اصلی، وجود کرک و اشکال و اندازه های متنوع آن و تراکم کرک، ضخامت و تنوع موم و اشکال آن، اندازه و تراکم روزنه، تشکیل غلاف اسکلرانشیم و دستجات آمفی کریبرال از‌گونه ای به گونه دیگر متفاوت بود. به نظر می رسد که تفاوت و یا شباهتهای بین گونه‌ها به محیط اکولوژیکی و شرایط رویشگاه آنها بستگی دارد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

85. تاثیر نوع پوشش اراضی جنگلی و مرتعی بر انباشتگی عناصر غذایی خاک در منطقه ییلاقی کجور

افسانه فرهادی فر؛ قاسمعلی دیانتی تیلکی؛ یحیی کوچ

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 خرداد 1399

چکیده

  میزان عناصر غذایی لاشبرگ و ذخیره عناصر غذایی خاک در دو نوع رویشگاه مرتعی با پوشش غالب Stachys byzantina و Rhamnus pallasii و یک رویشگاه جنگلی با گونه غالب بلوط (Quercus castaneifolia) در منطقه کجور مورد بررسی قرار گرفته شد. در قطعه نمونه‌ها، تعداد 36 نمونه‌ خاک از عمق 20-0 سانتی‌متری و 36 نمونه لاشبرگ جمع‌آوری شد. نمونه‌های خاک و لاشبرگ در قطعه نمونه‌ها جمع‌آوری ...  بیشتر میزان عناصر غذایی لاشبرگ و ذخیره عناصر غذایی خاک در دو نوع رویشگاه مرتعی با پوشش غالب Stachys byzantina و Rhamnus pallasii و یک رویشگاه جنگلی با گونه غالب بلوط (Quercus castaneifolia) در منطقه کجور مورد بررسی قرار گرفته شد. در قطعه نمونه‌ها، تعداد 36 نمونه‌ خاک از عمق 20-0 سانتی‌متری و 36 نمونه لاشبرگ جمع‌آوری شد. نمونه‌های خاک و لاشبرگ در قطعه نمونه‌ها جمع‌آوری و مقدار عناصر C، N، Ca، Mg، K و Pدر لاشبرگ و میزان انباشتگی این عناصر در خاک اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که مقادیر کربن آلی و نیتروژن کل لاشبرگ (%52/84 و %97/2) در رویشگاه مرتعی با پوشش Rh. pallasii بیشترین مقدار بود. بیشترین میزان کلسیم و منیزیم قابل جذب (%7/0 و %4/291) در لاشبرگ رویشگاه جنگلی و بیشترین مقدار پتاسیم و فسفر قابل جذب (%36/1 و %149/0) در لاشبرگ رویشگاه مرتعی با پوشش St. byzantina بوده است. میزان انباشتگی کربن آلی، نیتروژن کل، کلسیم و منیزیم قابل جذب (به ترتیب 1042088، 3/229408، 8/188396 و 2358/7589 کیلوگرم بر هکتار) در خاک رویشگاه جنگلی نسبت به رویشگاه مرتعی بیشتر بوده است و بیشترین میزان انباشتگی فسفر و پتاسیم قابل جذب (28/18920 و 976/300 کیلو‌گرم بر هکتار) در خاک زیر پوشش St. byzantina بود. به‌طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که رابطه گونه‌های گیاهی مختلف با میزان انباشتگی عناصر خاک ثابت نبوده و تأثیر گذاری مثبت گونه بلوط بر ذخیره عناصر غذایی خاک می‌تواند ناشی از کمیت و کیفیت بهتر لاشبرگ‌های تولید شده این گونه نسبت به دیگر گونه‌های مورد بررسی در این تحقیق باشد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

86. اثر محلول‌پاشی قبل از برداشت ملاتونین بر رسیدن و ویژگی‌های کیفی پس از برداشت میوه توت‌فرنگی (Fragaria × anannasa cv. Queen Elisa)

سیروان منصوری؛ حسن ساری خانی؛ محمد سیاری؛ مرتضی سلیمانی اقدم؛ محمدعلی عسکری سرچشمه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 خرداد 1399

چکیده

  پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر ملاتونین بر رسیدن، کیفیت و عمر پس از برداشت توت‌فرنگی و انتخاب غلظت‌های مؤثر آن، در گلخانه روی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کوئین الیزا انجام شد. محلول‌پاشی ملاتونین در پنج سطح شامل صفر (شاهد)، 1، 10، 100 و 1000 میکرومولار در مرحله سبز روشن میوه انجام شد. برای بررسی اثر تیمارها بر فرآیند رسیدن، میوه‌ها در سه زمان ...  بیشتر پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر ملاتونین بر رسیدن، کیفیت و عمر پس از برداشت توت‌فرنگی و انتخاب غلظت‌های مؤثر آن، در گلخانه روی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کوئین الیزا انجام شد. محلول‌پاشی ملاتونین در پنج سطح شامل صفر (شاهد)، 1، 10، 100 و 1000 میکرومولار در مرحله سبز روشن میوه انجام شد. برای بررسی اثر تیمارها بر فرآیند رسیدن، میوه‌ها در سه زمان 5، 10 و 15 روز پس از تیمار برداشت و تغییرات رشدی و فیزیولوژیکی آن‌ها بررسی شد. همچنین به منظور بررسی اثر ملاتونین بر عمر و کیفیت پس از برداشت، میوه‌ها پس از برداشت در مرحله رسیدن در سردخانه با دمای 4 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 12 روز نگهداری شدند. نتایج تیمار 1000 میکرومولار موجب افزایش میزان ABA و آنزیم PAL طی فرآیند رسیدن شد. همچنین تیمار 10 میکرومولار موجب کاهش میزان تولید ABA نسبت به نمونه‌های شاهد شد. نتایج نمونه‌های پس از برداشت نشان داد که میوه‌های تیمار شده با ملاتونین در غلظت 100 میکرومولار در طول نگهداری میزان سفتی بیشتری داشتند که با نسبت بالاتر TSS/TA همراه بود. علاوه بر کیفیت حسی، میزان تجمع فنل، آنتوسیانین و آسکوربیک اسید به همراه ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در میوه‌های برداشت شده از بوته‌های تیمار 100 میکرومولار ملاتونین در مقایسه با بوته‌های تیمار شاهد در طول نگهداری بالاتر بود. بر اساس نتایج می‌توان بیان نمود که اثر غلظت‌های متفاوت ملاتونین بر فرآیند رسیدن توت‌فرنگی نشان داد که غلظت 1000 میکرومولار موجب تسریع رسیدن نسبت به شاهد شده است. تیمار 10 میکرومولار ملاتونین موجب تأخیر در رسیدن نسبت به نمونه‌های شاهد گردید.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

87. اثر محلول‌پاشی آهن و روی بر برخی صفات بیوشیمیایی گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) تحت کمبود نیتروژن

زینب اصل محمدی؛ نیر محمدخانی؛ مسلم ثروتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 خرداد 1399

چکیده

  یکی از مهمترین علل محدود کننده رشد گیاهان کمبود مواد غذایی خاک است. نیتروژن به عنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف و ضروری برای تولید گیاه به شمار می‌رود که کمبود آن در بسیاری از مناطق کشور رایج است. یکی از روش‌های تامین نیاز غذایی گیاهان، کاربرد عناصر به صورت تغذیه برگی است. در مطالعه حاضر اثر محلول‌پاشی عناصر میکرو (آهن و روی) بر برخی ...  بیشتر یکی از مهمترین علل محدود کننده رشد گیاهان کمبود مواد غذایی خاک است. نیتروژن به عنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف و ضروری برای تولید گیاه به شمار می‌رود که کمبود آن در بسیاری از مناطق کشور رایج است. یکی از روش‌های تامین نیاز غذایی گیاهان، کاربرد عناصر به صورت تغذیه برگی است. در مطالعه حاضر اثر محلول‌پاشی عناصر میکرو (آهن و روی) بر برخی صفات رشدی و بیوشیمیایی گیاه آویشن باغی از جمله طول و وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل، قند محلول، پرولین و آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و محتوای اسانس تحت کمبود نیتروژن مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کمبود نیتروژن در دو سطح نرمال و کمبود و محلول‌پاشی عناصر کم‌مصرف (آهن و روی) در سه سطح شاهد، یک درصد و دو درصد از منبع سولفات آهن و سولفات روی بود. نتایج حاصل نشان داد که کمبود نیتروژن باعث کاهش محتوای کلروفیل و افزایش کاروتنوئید نسبت به شاهد شد. محتوای قند محلول، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در ریشه و برگ گیاه آویشن در شرایط کمبود نیتروژن افزایش یافت. محلول‌پاشی با عناصر کم-مصرف باعث بهبود کمبود نیتروژن شد و به طور کلی عنصر روی نسبت به آهن اثر بارزتری بر فاکتورهای بیوشیمیایی داشت. ترکیب اصلی اسانس آویشن تیمول بود که در شرایط کمبود نیتروژن و همچنین تحت محلول‌پاشی با عناصر کم‌مصرف افزایش یافت. بین فعالیت کاتالاز گیاه با فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز آن نیز همبستگی مثبت معنی داری (9/0

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی منابع طبیعی

88. بررسی اثر متغیرهای اقلیمی بر الگوهای رشد درختان زربین (Cupressus sempervirens Var. Horizontalis (Mill.) Gord) در رویشگاه‌های نوشهر و رودبار

مهرداد قدس خواه دریایی؛ نسرین آهو قلندری؛ جواد ترکمن

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 خرداد 1399

چکیده

  شرایط اقلیمی و الگوهای سالانه دما و بارش اثرات خود را در پهنای حلقه‌های رویشی درختان برجا می‌گذارند. علم گاهشناسی درختی به بررسی و استخراج اطلاعات مستتر در این حلقه‌ها می‌پردازد. هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی اثرات متغیرهای اقلیمی بر روی پهنای حلقه‌های رویشی گونه زربین (Cupressus sempervirens Var. Horizontalis) در شهرستان‌های رودبار و نوشهر در استان‌های ...  بیشتر شرایط اقلیمی و الگوهای سالانه دما و بارش اثرات خود را در پهنای حلقه‌های رویشی درختان برجا می‌گذارند. علم گاهشناسی درختی به بررسی و استخراج اطلاعات مستتر در این حلقه‌ها می‌پردازد. هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی اثرات متغیرهای اقلیمی بر روی پهنای حلقه‌های رویشی گونه زربین (Cupressus sempervirens Var. Horizontalis) در شهرستان‌های رودبار و نوشهر در استان‌های گیلان و مازندران می‌باشد. بدین منظور مجموعاً 13 دیسک از ارتفاع برابرسینه درختان زربین در دو منطقه تهیه و پس از انجام مراحل آماده‌سازی نمونه‌ها شامل: برش، سمباده کشی و مشخص کردن حدود حلقه‌های رویشی، از سطوح دیسک‌ها عکس‌برداری به عمل آمد. تصاویر با فرمت JPG در نرم‌افزار Digimizer وارد شده و پهنای حلقه‌های رویشی با دقت 01/0 میلی‌متر اندازه‌گیری شد. سپس مراحل استانداردسازی و انطباق زمانی بر روی تصاویر انجام شد. طول گاهشناسی 38 سال (2017-1979) و میزان تطابق واریانس (GLK) نمونه‌های رودبار و نوشهر به ترتیب 26/77 و 10/70 درصد به دست آمد. متوسط رویش حلقه‌ها در رودبار و نوشهر به ترتیب 46/2 و 20/5 میلی‌متر محاسبه شد. همچنین نتایج نشان داد که رویش درختان در منطقه رودبار با عامل بارش همبستگی مثبت و بالا (94/0=r) و با عامل دما همبستگی منفی (51/-0=r) دارند. اما تأثیرپذیری رویش درختان از عوامل اقلیمی در منطقه نوشهر معنی‌دار به‌دست نیامد. با توجه به نتایج این مطالعه عدم وجود فصل خشک و شرایط معتدل جلگه در منطقه نوشهر و شرایط کوهستانی و ناهمگنی بارش در فصول سال در منطقه رودبار را می‌توان از دلایل تفاوت در تاثیرپذیری رویش درختان از عوامل اقلیمی دانست.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی ژنتیک

89. بررسی تنوع مورفو‌‌‌‌ ژنتیکی توده‌های بومی گونه .Aegilops triuncialis L جمع آوری‌ شده از نیمه شمالی ایران

هادی شیرزاد؛ جعفر احمدی؛ محمد جعفرآقایی؛ بهزاد سرخی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 تیر 1399

چکیده

  تنوع ژنتیکی پایه و اساس برنامه‌های به‌نژادی محسوب شده و اصلاح گیاهان با صفات و خصوصیات مطلوب را ممکن می‌سازد. جنس آژیلوپس (.Aegilops spp) یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان است و پراکنش وسیعی در خاورمیانه و غرب آسیا دارد که ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می‌گیرد. در این تحقیق 154 توده بومی گونه آژیلوپس ترنسیالیس (Aegilops triuncialis L.) تهیه شده ...  بیشتر تنوع ژنتیکی پایه و اساس برنامه‌های به‌نژادی محسوب شده و اصلاح گیاهان با صفات و خصوصیات مطلوب را ممکن می‌سازد. جنس آژیلوپس (.Aegilops spp) یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان است و پراکنش وسیعی در خاورمیانه و غرب آسیا دارد که ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می‌گیرد. در این تحقیق 154 توده بومی گونه آژیلوپس ترنسیالیس (Aegilops triuncialis L.) تهیه شده از بانک ژن گیاهی ملی ایران در قالب طرح بلوکی آگمنت با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی صفات مورفولوژیکی طبق دستورالعمل موسسه بین‌المللی ذخایر ژنتیکی انجام شد. بر اساس نتایج، بیشترین تنوع ژنتیکی مربوط به توده‌هایAe. triuncialis استان‌های آذربایجان شرقی و قزوین و کمترین تنوع مربوط به توده‌های استان‌های کردستان و خراسان شمالی بود. از لحاظ ضریب تنوع صفات کیفی توده‌های استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و زنجان در اغلب صفات دارای بالاترین شاخص و توده‌های استان سمنان در بیشتر صفات فاقد تنوع بودند. تجزیه همبستگی نشان داد که صفات مربوط به سنبله و ساقه دارای بیشترین ضرایب همبستگی با یکدیگر هستند. بر اساس تجزیه خوشه‌ای توده‌ها با صفات مورفولوژیک، در برخی موارد گروه‌بندی ایجاد شده با پراکنش جغرافیایی توده‌ها مطابقت نشان داد. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد تنوع ژنتیکی بالایی بین جمعیت‌های مختلف این گونه وجود دارد. با توجه به اینکه به‌کارگیری خویشاوندان وحشی گندم در برنامه‌های اصلاحی مستلزم وجود تنوع ژنتیکی می‌باشد، نتایج این مطالعه بر اهمیت به سزای گونه Ae. triuncialis به عنوان منبعی از ژن‌های با ارزش که دارای پتانسیل ژنتیکی بالا جهت اصلاح گندم می‌باشد تأکید می‌کند.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی فیزیولوژی

90. بررسی اثر سالیسیسیلیک اسید بر شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی بادرنجبویه تحت تنش کادمیوم

منوره حیدری؛ صدیقه اسمعیل زاده بهابادی؛ محمدحسین سنگتراش

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 تیر 1399

چکیده

  کادمیوم یکی از فلزات سنگین می‌باشد که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. در این راستا استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی از جمله سالیسیلیک‌ اسید جهت تخفیف اثرات سمی کادمیوم به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی بر‌هم‌کنش کلرید‌کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، ...  بیشتر کادمیوم یکی از فلزات سنگین می‌باشد که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. در این راستا استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی از جمله سالیسیلیک‌ اسید جهت تخفیف اثرات سمی کادمیوم به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی بر‌هم‌کنش کلرید‌کادمیوم و سالیسیلیک اسید بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، میزان کربوهیدرات و پرولین گیاه بادرنجبویه اجرا گردید. این آزمایش در سال 1396 به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی و سه تکرار در دانشگاه زابل اجرا شد. عامل‌های آزمایش شامل چهار سطح کلرید کادمیوم (0، 1/0، 5/0، 1 میکرومولار) و عامل دوم محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید در سه سطح (0، 5/0، 1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد شاخص‌های مختلف رشد از جمله وزن ریشه و ساقه، طول ریشه و ساقه تحت تأثیر تنش کادمیوم کاهش یافت و افزودن سالیسیلیک اسید باعث بهبود شاخص‌های رشد شد. میزان کربوهیدرات و پروتئین تحت تنش کادمیوم کاهش یافت و سالیسیلیک اسید باعث تعدیل این کاهش شد. نتایج نشان داد که با بالارفتن سطح تنش، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، آسکوربات‌پراکسیداز، گایاکول‌پراکسیداز و میزان مالون‌دی‌آلدهید افزایش یافتند. درحالیکه سالیسیلیک اسید باعث کاهش میزان مالون‌دی‌آلدهید و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان گردید. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت گفت سالیسیلیک اسید به عنوان یک مولکول پیام‌رسان اثر‌های مضر حاصل از تنش را کاهش داد و سبب بهبود تحمل تنش کادمیوم در بادرنجبویه شد.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی بیوشیمی

91. شناسایی ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس، بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی و میزان فنل و فلاونوئید اندام‌های مختلف Postia puberula در مرحله بعد از گل‌دهی

پروانه همتی حسن گاویار؛ حمزه امیری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 تیر 1399

چکیده

  در این مطالعه ترکیبات تشکیل دهنده اسانس، قدرت آنتی اکسیدانی و میزان فنل و فلاونوئید عصاره متانولی برگ، ساقه و میوه Postia puberula در مرحله بعد از گل‌دهی مورد بررسی قرار گرفت. شناسایی ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی صورت گرفت، بررسی اثرات آنتی اکسیدانی با دو روش 2و2 دی فنیل 1-پیکریل هیدرازیل ...  بیشتر در این مطالعه ترکیبات تشکیل دهنده اسانس، قدرت آنتی اکسیدانی و میزان فنل و فلاونوئید عصاره متانولی برگ، ساقه و میوه Postia puberula در مرحله بعد از گل‌دهی مورد بررسی قرار گرفت. شناسایی ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی صورت گرفت، بررسی اثرات آنتی اکسیدانی با دو روش 2و2 دی فنیل 1-پیکریل هیدرازیل و بتاکاروتن- لینولئیک اسید صورت گرفت. جهت بررسی ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی از شاهدهای گالیک اسید و کوئرسیتین استفاده شد، نتایج نشان داد که کادینول (30/13%)، هگزیل بنزوآت (01/12%) و کاریوفیلن اکساید (96/11) فراوان ترین ترکیبات موجود در اسانس برگ می‌باشند و سیس3- هگزیل بنزوآت (07/7%)، دلتا کادینول (71/5%) و هگزادکانوئیک اسید (75/5%) ترکیبات شاخص موجود در اسانس ساقه و نوسیفرول (98/8%)، بنزیل بنزوآت (39/7%) و هگزیل بنزوآت (55/6%) مهم ترین ترکیبات موجود در اسانس میوه می‌باشند. در هر دو روش DPPH و بتاکاروتن- لینولئیک اسید؛ برگ قدرت آنتی اکسیدانی بالاتری در مقایسه با دیگر اندام‌ها داشت. همچنین نتایج نشان داد که برگ میزان فنل و فلاونوئید بیشتری در مقایسه با سایر اندام‌ها دارد.

---

• مشاهده مقاله