TY - JOUR ID - 1726 TI - ریخت‌شناسی و فراساختار دیواره دانه‌گرده در برخی از جنس‌های تیره Hyacinthaceae و اهمیت تاکسونومیکی آن‌ها JO - مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)(علمی) JA - JPR LA - fa SN - 2383-2592 AU - حیدریان, مهدی AU - حمدی, سید محمد مهدی AU - دهشیری, محمد مهدی AU - نژادستاری, طاهر AU - معصومی, سید محمد AD - دانشجوی دکترای سیستماتیک گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران AD - دانشیار گروه علوم گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران AD - دانشیار گروه علوم گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد، ایران AD - دانشیار گروه علوم گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران AD - استادیار گروه علوم گیاهی گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 34 IS - 2 SP - 373 EP - 383 KW - اگزین درونی KW - دانه‌گرده KW - Fessia KW - Zagrosia DO - N2 - در این مطالعه، خصوصیات ریخت‌شناسی دانه‌گرده یازده گونه از جنس‌های Autonoe، Fessia، Othocallis، Prospero، Scilla و Zagrosiaبه وسیله میکروسکوپ نوری (LM)، میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و دو گونه F. bisotunensis و Z. persica با میکروسکوپ الکترونی گذاره (TEM) صورت گرفت. بر اساس نتایج، شکل کلی دانه‌های گرده شامل بیضی پهن (oblate) و بیضی کشیده (peroblate) و دانه‌های گرده با اندازه متوسط تا بزرگ طبقه‌بندی شد. تزیینات اگزین در سطح استوایی دانه‌گرده، کنار شیار و تزیینات داخل شیار دارای تنوع بود و به صورت مشبک ریز(microreticulate) ، مشبک ریز – چین و چروک‌دار (microreticulate-fossulate)، مشبک ریز - مشبک (microreticulate-reticulate)، مشبک – مشبک ریز (reticulate-microreticulate)، چین و چروک ‌دار (fossulate)، تکمه‌ای ریز (microtuberculate)، تکمه‌ای درشت – مشبک (macrotuberculate-reticulate)، مشبک – تکمه‌ای (reticulate-tuberculate) و تکمه‌ای (tuberculate) مشاهده گردید. در دو گونه F. bisotunensis و Z. persica، لایه اگزین خارجی semitectate و لایه اگزین درونی (endexine) در گونه Z. persica وجود داشت. بر اساس دندوگرام حاصل از صفات کیفی ریخت‌شناسی دانه‌گرده، جنس‌های مورد نظر در سه گروه و شش زیرگروه قرار گرفتند و زیرگروه‌ها با تقسیمات سطح جنس تا حدودی مطابقت داشتند. عدم تطابق مربوط به دو گونه F. bisotunensis و Z. persica که از دو جنس متفاوت در یک زیرگروه قرار گرفتند، بررسی فراساختار دیواره دانه‌گرده، این دوجنس را نیز از یکدیگر متمایز نمود. بنابراین صفات کیفی ریخت‌شناسی دانه‌گرده همراه با یافته‌های مربوط به فراساختار دیواره دانه‌گرده، دارای ارزش تاکسونومیک هستند و در تعیین تقسیمات جنس‌های مورد نظر می توانند مفید واقع گردند. UR - https://plant.ijbio.ir/article_1726.html L1 - https://plant.ijbio.ir/article_1726_8217828a40d079dfcf752c69f44a288b.pdf ER -