TY - JOUR ID - 1355 TI - اثر بوته‌میری بر افزایش رقابت گونه‌های علفزار پارک ملی گلستان JO - مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)(علمی) JA - JPR LA - fa SN - 2383-2592 AU - بهلکه, خدیجه AU - عابدی, مهدی AU - دیانتی تیلکی, قاسمعلی AU - قربانعلی زاده, عاطفه AD - دانشگاه تربیت مدرس AD - ایران، نور، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی، گروه مرتعداری AD - دانشگاه تهران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 32 IS - 2 SP - 293 EP - 304 KW - اسپرس KW - بوته میری KW - علفزار KW - رقابت KW - روابط زیستی DO - N2 - روابط زیستی تأثیر زیادی بر کارکرد زیست‌بوم دارد. این مطالعه به دنبال بررسی تغییرات روابط زیستی تحت تأثیر بوته‌میری در جهت‌های مختلف است. برای این منظور در دو جهت شمالی و جنوبی 20 بوته اسپرس زنده و مرده و به‌صورت جفتی به همان تعداد پلاتی در بیرون به‌طور تصادفی انتخاب و گونه‌های زیراشکوب آن‌ها بررسی شد. برای تعیین اصلی‌ترین عامل تأثیرگذار بر گونه‌ها، از مدل خطی ترکیبی عمومی و مقایسه بین جهت‌ها و سلامت بوته از آزمون تی غیرجفتی استفاده شد. نتایج نشان داد در زیر بوته زنده و مرده، پهن‌برگان چندساله به‌ترتیب (35/6، 8/2 درصد) و بوته‌ای‌ها (25/3، 60/0 درصد) کاهش معنی-داری داشتند. در دامنه جنوبی به‌ترتیب در زیر بوته زنده و مرده درصد پوشش مجموع گونه‌ها (55/17، 85/6 درصد)، گندمیان چندساله (70/1، 98/5 درصد)، پهن‌برگان چندساله (38/2، 28/5 درصد) و بوته‌ای‌ها (18/1، 40/3 درصد) در زیر بوته مرده کاهش معنی‌داری نشان دادند. بر اساس نتایج مدل، در مجموع گونه‌ها، سلامت بوته (0001/0; P<25/21F= ) بیش‌ترین تأثیر را بر روی شاخص روابط زیستی گونه‌ها داشت. در دامنه جنوبی در زیر بوته مرده (58/0- درصد) میزان رقابت بیش‌تر از زنده (14/0- درصد) می‌باشد. همچنین در گندمیان چندساله، جهت (0001/0; P<47/551F= ) بیش‌ترین تأثیر را داشت. در هر دو بوته زنده و مرده پوشش در دامنه شمالی بیش‌تر از جنوبی می‌باشد. بر پهن‌برگان چندساله سلامت بوته (009/0; P<22/7F= ) بیش‌ترین تأثیر را دارد به‌طوری که در دامنه شمالی پس از مرگ بوته (36/0- درصد) پوشش گونه‌ها نسبت به قبل (004/0- درصد) کاهش معنی‌داری داشت. به‌طور کلی بوته‌میری باعث افزایش رقابت می‌شود. UR - https://plant.ijbio.ir/article_1355.html L1 - https://plant.ijbio.ir/article_1355_0af9675237180a06a210dffefabc2339.pdf ER -