فیزیولوژی
محمد پوراسمعیل؛ روح اله متفکر آزاد؛ محسن سبزی نوجه ده
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 تیر 1399
چکیده
آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد ...
بیشتر
آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد و فیزیولوژی دانه رست‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در مجموع 23 ترکیب شیمیایی در عصاره‌ها شناسایی شد که ترکیبات غالب شامل متیل پالمیتات، پالمیتیک اسید، 9- اوکتادکنال، 9- اوکتا دکانوئیک اسید، لینولئیک اسید، اولئیک اسید و استیریک اسید بودند. نتایج نشان داد که جوانه زنی و رشد گندم تحت غلظت‌های مختلف عصاره پیچک صحرایی بخصوص در غلظت های بالاتر (50 و 100 گرم بر لیتر) کاهش می‌یابد. همچنین محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر عصاره‌ها بر محتوای پروتئین محلول کل بیشتر افزایشی بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در غلظت‌های پایین افزایش یافت ولی غلظت‌های بالاتر موجب مهار فعالیت این آنزیم شدند. در حالت کلی، فعالیت آنزیم پراکسیداز روند کاهشی از خود نشان داد. محتوای مالون دی آلدهید با افزایش غلظت عصاره‌ها افزایش یافت که نشانگر ایجاد تنش اکسیداتیو در دانه رست‌های گندم بود. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که عصاره اندام‌های مختلف پیچک صحرایی به شدت رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گندم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب ایجاد تنش اکسیداتیو می‌گردد.
فیزیولوژی
حمیده فاطمی؛ بهروز اسماعیل پور
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1399
چکیده
این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 ...
بیشتر
این مقاله به بررسی اثرات کاربرد همزمان سیلیسیم و تیمارهای بیولوژیکی بر فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیر آنزیمی و پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش سرب می‌پردازد. این مطالعه در آزمایش گلدانی برای تعیین اثرات چهار غلظت سرب (0 ، 500 ، 1000 و 1500 پی پی ام) و سه غلظت سیلیسیم (0، 5/1و 3 میلی مولار) و چهار سطح تیمار بیولوژیک (بدون تلقیح ، جدایه 6 و 19 باکتری و میکوریز) بر گیاه گشنیز انجام شد. صفات مورد اندازه‌گیری در این پژوهش شامل بیومس گیاهی، فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسید‌دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، مالون دآلدهید، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان بود. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از کاهش معنی‌دار بیومس گیاهی دراثر غلظت‌های مختلف سرب بود، علاوه براین محتوی مالون دآلدهید، فعالیت آنزیم پراکسیداز، فنل، فلاونویید و آنتی اکسیدان همسو با افزایش غلظت سرب افزایش یافت اما سرب تنها تا غلظت 500 پیپیام توانست فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسیدیسموتاز را افزایش دهد. نکته قابل توجه برهمکنش تیمار جدایه 6 باکتری و یا میکوریز با تیمار محلولپاشی با 3 میلی مولار نانو ذرات سیلیسیم بود که در اکثر صفات سبب افزایش آنها شد.
تکوین
فریده عسگری؛ احمد مجد؛ پریسا جنوبی؛ فرزانه نجفی
دوره 33، شماره 2 ، تابستان 1399، ، صفحه 422-433
چکیده
گسترش استفاده از نانومواد از جمله نانوسیلیکون در صنعت، پزشکی و کشاورزی خطر ورود آنها به محیط‌زیست را افزایش‌داده، بنابراین بررسی اثرات احتمالی آنها بر موجودات‌زنده از جمله گونه‌های گیاهی ضروری به‌نظر می‌رسد. در پژوهش حاضر اثر نانوسیلیکون بر فاکتورهای‌رشد، فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی و آناتومی‌گیاه جودوسر (Avean sativa L.) در ...
بیشتر
گسترش استفاده از نانومواد از جمله نانوسیلیکون در صنعت، پزشکی و کشاورزی خطر ورود آنها به محیط‌زیست را افزایش‌داده، بنابراین بررسی اثرات احتمالی آنها بر موجودات‌زنده از جمله گونه‌های گیاهی ضروری به‌نظر می‌رسد. در پژوهش حاضر اثر نانوسیلیکون بر فاکتورهای‌رشد، فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی و آناتومی‌گیاه جودوسر (Avean sativa L.) در مقایسه با سیلیکات‌سدیم بررسی‌شد. آزمایش‌ها در شرایط‌آزمایشگاهی و با چهار غلظت 5/2، 5، 5/7 و 10 میلی‌مولار سیلیکات‌سدیم و نانوسیلیکون به اجرا درآمد و گیاهان تنها به‌مدت 7روز در مرحله جوانی‌زنی سیلیکون را دریافت‌کردند. نتایج نشان‌دادند که نانوسیلیکون اثر منفی و سمی بر رشد و ساختار بافتی گیاهان تیمارشده نداشته و در بسیاری از صفات اندازه‌گیری شده نیز اثرات مثبتی را درمقایسه با گروه شاهد برجای گذاشت. بهبود رشد برگ‌ها و خصوصا سلول‌های غلاف‌آوندی، قطر دهانه‌آوندی، افزایش ضخامت دیواره‌سلولی آوندچوب و همچنین افزایش قطر ساقه، قطب‌های آوندی و دهانه‌آوندی‌ثانویه همگی از آثار قرارگیری در معرض نانوسیلیکون و سیلیکات بود. برخلاف برگ و ساقه، هردو شکل سیلیکون به کاررفته دریک نگاه کلی، اثرات مثبت معنی‌داری را بر صفات اندازه‌گیری‌شده در ریشه نداشتند. افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید‌دیسموتاز در حضور نانوسیلیکون با افزایش معنی‌دار ضخامت دیواره‌سلولی نسبت به سایر تیمارها همراه بود که ارتباط فعالیت این آنزیم و سنتز لیگنین در دیواره را نشان می‌داد. تغییرات مشاهده‌شده در گیاهان تیمارشده، با وجود کوتاه‌بودن زمان تیمار، می‌توانند نشان‌دهنده القای ژن‌های متعدد درگیر در رشد گیاه توسط سیلیکون در همان ابتدای جوانه‌زنی باشند. درنهایت با نگاهی کلی به نتایج می-توان گفت تاثیر مثبت سیلیکات‌سدیم بر صفات رویشی و تشریحی به مراتب بیشتر از نانوسیلیکون بود.
فیزیولوژی
الهام اسدی کرم؛ بتول کرامت؛ حسین مظفری
دوره 30، شماره 3 ، پاییز 1396، ، صفحه 477-487
چکیده
تری اکونتانول، تنظیم کننده رشد گیاهی هستند که اثرات زیستی قابل توجهی بر رشد و نمو گیاهان دارند. از جمله باعث افزایش مقاومت گیاهان به تنش های محیطی می شوند. در این پژوهش اثر غلظت‌های (0، 5 و10 میکرومولار) تری اکونتانول در تغییرات فیزیولوژیک القا شده توسط تیمار (0 و300 میکرومولار) آرسنیک در گیاهان سویا در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی ...
بیشتر
تری اکونتانول، تنظیم کننده رشد گیاهی هستند که اثرات زیستی قابل توجهی بر رشد و نمو گیاهان دارند. از جمله باعث افزایش مقاومت گیاهان به تنش های محیطی می شوند. در این پژوهش اثر غلظت‌های (0، 5 و10 میکرومولار) تری اکونتانول در تغییرات فیزیولوژیک القا شده توسط تیمار (0 و300 میکرومولار) آرسنیک در گیاهان سویا در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. پس از اندازه‌گیری شاخصهای رشد (وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ و ارتفاع گیاه)، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل کل و کاروتنوئیدها)، محتوای پرولین، قند محلول و پروتئین در برگ و میزان مالون دیآلدئید مشخص شد که تری اکونتانول تاثیر زیادی روی این شاخصها در غیاب آرسنیک داشته، و در حضور آرسنیک تری اکونتانول شاخصهای رشد، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، میزان پروتئین و فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز را تا حدودی افزایش و در مقابل میزان مالون دیآلدئید در برگ‌ها را کاهش داده است. بنابراین تری اکونتانول با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گیاه از طریق حفظ تمامیت غشاهای زیستی و کاهش محتوای گونه‌های فعال اکسیژن آستانه تحمل گیاه را در برابر آرسنیک اسید افزایش می‌دهد.
فیزیولوژی
محمدجواد مرآتی؛ وحید نیکنام؛ حلیمه حسن پور؛ مسعود میرمعصومی
دوره 28، شماره 5 (ویژه نامه) ، زمستان 1394، ، صفحه 1097-1107
چکیده
پونه معطر (Mentha pulegium L.) گیاهی دارویی، متعلق به تیره نعناعیان است. در پژوهش حاضر، تاثیر تنش شوری بر سطح برگ، طول ساقه، طول ریشه و فعالیت آنزیمهای SOD، POD، PPO، CAT و APX مورد مطالعه قرار گرفت. بذرها در پیت کشت شدند و در شرایط گل‌خانه ای 16 ساعت روشنایی/ 8 ساعت تاریکی، دمای روزانه/ شبانه (25/ 18 درجه سانتیگراد) قرار گرفتند، گیاهک‌های 60 روزه به گلدان‌های ...
بیشتر
پونه معطر (Mentha pulegium L.) گیاهی دارویی، متعلق به تیره نعناعیان است. در پژوهش حاضر، تاثیر تنش شوری بر سطح برگ، طول ساقه، طول ریشه و فعالیت آنزیمهای SOD، POD، PPO، CAT و APX مورد مطالعه قرار گرفت. بذرها در پیت کشت شدند و در شرایط گل‌خانه ای 16 ساعت روشنایی/ 8 ساعت تاریکی، دمای روزانه/ شبانه (25/ 18 درجه سانتیگراد) قرار گرفتند، گیاهک‌های 60 روزه به گلدان‌های حاوی پرلیت منتقل شده و در محلول هوگلند با غلظت‌های مختلف شوری 0، 25، 50 و 75میلی مولار NaClرشد نمودند. گیاهچه‌ها طی 5 زمان برداشت مختلف (0 ،10 ، 20، 30 و 40 روز) برای آنالیزهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری طول ساقه و سطح برگ کاهش یافت، در حالیکه طول ریشه تا غلظت 50 میلی مولار به طور معنی داری افزایش و سپس کاهش یافت (05/0 P). تاخیر در زمان برداشت منجر به کاهش بیشتر سطح برگ و طول ساقه شد. با افزایش سطح شوری فعالیت همه آنزیمهای آنتی اکسیدان در همه برداشت ها افزایش معنی‌داری را نسبت به شاهد نشان داد (05/0 P). فعالیت آنزیم های SOD، PPO و APX در ریشه بیشتر از سایر اندام‌ها بود، در حالیکه فعالیت CAT در برگ بیشتر از ساقه و ریشه بود. به نظر می‌رسد پونه معطر با افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان در ریشه، ساقه و برگ، اثرات منفی تنش شوری را کاهش می دهد و پاسخ آنتی‌اکسیدانی این گیاه به تنش شوری رابطه مستقیم با مدت زمان تنش دارد.
ندا محمدی؛ امین باقی زاده؛ پیمان رجایی
دوره 28، شماره 4 ، زمستان 1394، ، صفحه 844-860
چکیده
طیف وسیعی از اثرات حفاظتی اسید آمینه غیرپروتیئنی بتا آمینوبوتیریک اسید در برابر تنش های گیاهی در گزارشهای مختلف ذکر شده است. در این تحقیق تاثیر برهمکنش بین بتا آمینو بوتیریک اسید (0,300µM) و تنش خشکی (شاهد، تنش ملایم و شدید) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد وقتی گیاه کلزا تحت تنش خشکی قرارگرفت، ثابت پایداری غشاء (MSI) و محتوای ...
بیشتر
طیف وسیعی از اثرات حفاظتی اسید آمینه غیرپروتیئنی بتا آمینوبوتیریک اسید در برابر تنش های گیاهی در گزارشهای مختلف ذکر شده است. در این تحقیق تاثیر برهمکنش بین بتا آمینو بوتیریک اسید (0,300µM) و تنش خشکی (شاهد، تنش ملایم و شدید) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد وقتی گیاه کلزا تحت تنش خشکی قرارگرفت، ثابت پایداری غشاء (MSI) و محتوای آب نسبی (RWC) و محصولات پراکسیداسیون لیپیدی افزایش یافت، پیش تیمار گیاهان با بتا آمینو بوتیریک اسید باعث افزایش درصد MSI و RWC و کاهش مقدار آلدهیدها در برگ گیاهان تحت تنش گردید. تنش خشکی باعث افزایش معنی دار مقدار پراکسید هیدروژن در گیاه کلزا شد. مقدار پراکسید هیدروژن در برگ گیاهان تیمار شده با BABA کاهش معنی داری یافت. در شرایط تنش خشکی، فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و پراکسیداز نسبت به شاهد، افزایش اما فعالیت آنزیم کاتالاز کاهش نشان داد، در گیاهانی که با بتا آمینو بوتیریک اسید پیش تیمار شده و سپس تحت تنش خشکی قرار گرفته بودند، فعالیت کلیه آنزیمهای ذکر شده افزایش یافت.
سمیه قیصری؛ فاطمه سعید نعمت پور؛ اکبر صفی پور افشار
دوره 28، شماره 4 ، زمستان 1394، ، صفحه 814-825
چکیده
آلودگی فلزات سنگین یک مشکل عمده برای مناطق وسیعی از جهان است. سرب یکی از فلزات سنگین با سمیت بالاست که توسط گیاهان عمدتا از طریق ریشه و در مقادیر کم از طریق برگ ها جذب می شود و پس از ورود به سلول مانع فعالیت بسیاری از آنزیم ها و تأثیر بر ساختار و نفوذپذیری غشاء می شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (SA) و آسکوربیک ...
بیشتر
آلودگی فلزات سنگین یک مشکل عمده برای مناطق وسیعی از جهان است. سرب یکی از فلزات سنگین با سمیت بالاست که توسط گیاهان عمدتا از طریق ریشه و در مقادیر کم از طریق برگ ها جذب می شود و پس از ورود به سلول مانع فعالیت بسیاری از آنزیم ها و تأثیر بر ساختار و نفوذپذیری غشاء می شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (SA) و آسکوربیک اسید (AsA) بر محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و آنزیم های آنتی اکسیدان گیاه ریحان تحت تنش سرب (Pb) است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها ترکیبی از کاربرد سه غلظت سرب (ppm 700 و 350 ، 0) و دو غلظت SA ( mM1/0و 0) و سه غلظت AsA ( ppm 200 و 100 ، 0) بود. نتایج نشان داد که افزایش غلظت سرب باعث کاهش محتوای کلروفیل و کارتنوئیدها و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (CAT و SOD) شد. از سوی دیگر، استفاده از SA و AsA به تنهایی و توأما، به میزان قابل توجهی محتوای کلروفیل را افزایش داد و باعث کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شد. به طور کلی، نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که کاربرد SA و AsA پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه ریحان را بهبود می بخشید.
سجاد علیپور؛ فاطمه نصیبی؛ همایون فرهمند
دوره 27، شماره 5 (ویژه نامه) ، زمستان 1393، ، صفحه 904-914
چکیده
گل مریم یکی از مهمترین گل های شاخه بریدنی در ایران و جهان است. برای بررسی تاثیر سدیم نیتروپروساید (SNP) روی پارامتر های کمی و کیفی گل مریم، پژوهشی در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. سدیم نیتروپروساید (SNP) در سه غلظت (0، 1 و 10 میکرومولار) استفاده شد. بالاترین عمر گلجایی در تیمار سدیم نیترو پروساید 1 میکرومولار مشاهده شد که عمر ...
بیشتر
گل مریم یکی از مهمترین گل های شاخه بریدنی در ایران و جهان است. برای بررسی تاثیر سدیم نیتروپروساید (SNP) روی پارامتر های کمی و کیفی گل مریم، پژوهشی در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. سدیم نیتروپروساید (SNP) در سه غلظت (0، 1 و 10 میکرومولار) استفاده شد. بالاترین عمر گلجایی در تیمار سدیم نیترو پروساید 1 میکرومولار مشاهده شد که عمر گلجایی را نسبت به تیمار شاهد 3 روز افزایش داد. بیشترین میزان درصد باز شدن گلچه ها نیز در تیمار سدیم نیتروپروساید 1 میکرومولار به دست آمد. سدیم نیتروپروساید در تمام غلظت ها درصد گلچه پژمرده، درصد ریزش گلچه و کاهش وزن شاخه گل را نسبت به شاهد کاهش داد. کمترین میزان نشت یونی نیز در تیمار سدیم نیتروپروساید 1 میکرومولار به دست آمد که 5/1 برابر نشت یونی را نسبت به شاهد کاهش داد. یافته های این پژوهش بیانگر این است در تیمار سدیم نیتروپروساید 1 و 10 میکرومولار که عمر گلجایی افزایش یافته است فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گایاکول پراکسیداز (GPX) و آسکوربات پراکسیداز (APX) افزایش، اما فعالیت کاتالاز (CAT) فقط در تیمار سدیم نیتروپروساید 1 میکرومولار نسبت به شاهد افزایش معنی دار داشت، در حالی که فعالیت آنزیم پلی فنول اکسیداز (PPO) و فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) به میزان معنی داری کاهش یافت. بنابراین به نظر می رسد این ترکیب با کاهش رادیکال های آزاد اکسیژن، حفظ تمامیت غشاء، افزایش سنتز ترکیبات فنلی و کاهش فعالیت آنزیم PPO، باعث افزایش کیفیت پس از برداشت گل مریم شده است.
