فیزیولوژی
محمد پوراسمعیل؛ روح اله متفکر آزاد؛ محسن سبزی نوجه ده
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 تیر 1399
چکیده
آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد ...
بیشتر
آللوپاتی به صورت اندرکنش‌های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می‌شود. این مواد می‌توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تأثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد و فیزیولوژی دانه رست‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در مجموع 23 ترکیب شیمیایی در عصارهها شناسایی شد که ترکیبات غالب شامل متیل پالمیتات، پالمیتیک اسید، 9- اوکتادکنال، 9- اوکتا دکانوئیک اسید، لینولئیک اسید، اولئیک اسید و استیریک اسید بودند. نتایج نشان داد که جوانه زنی و رشد گندم تحت غلظت‌های مختلف عصاره پیچک صحرایی بخصوص در غلظت های بالاتر (50 و 100 گرم بر لیتر) کاهش می‌یابد. همچنین محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر عصارهها بر محتوای پروتئین محلول کل بیشتر افزایشی بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در غلظت‌های پایین افزایش یافت ولی غلظت‌های بالاتر موجب مهار فعالیت این آنزیم شدند. در حالت کلی، فعالیت آنزیم پراکسیداز روند کاهشی از خود نشان داد. محتوای مالون دی آلدهید با افزایش غلظت عصارهها افزایش یافت که نشانگر ایجاد تنش اکسیداتیو در دانه رست‌های گندم بود. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که عصاره اندامهای مختلف پیچک صحرایی به شدت رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گندم را تحت تأثیر قرار میدهد و موجب ایجاد تنش اکسیداتیو می‌گردد.
سکینه عبدی؛ رویا عابدی
دوره 32، شماره 3 ، پاییز 1398، ، صفحه 573-581
چکیده
مرحله جوانه‌زنی از اساسی‌ترین مراحل رشد گیاهان است که تحت تاثیر منفی مواد شیمیایی منتشر شده از اجزای مختلف گیاهان دیگر قرار می‌گیرد. امروزه استفاده از ترکیبات طبیعی دگرآسیب به عنوان جایگزین مناسبی برای ترکیبات سنتتیک، می‌باشد. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با سه فاکتور و در سه تکرار انجام شد. فاکتور ...
بیشتر
مرحله جوانه‌زنی از اساسی‌ترین مراحل رشد گیاهان است که تحت تاثیر منفی مواد شیمیایی منتشر شده از اجزای مختلف گیاهان دیگر قرار می‌گیرد. امروزه استفاده از ترکیبات طبیعی دگرآسیب به عنوان جایگزین مناسبی برای ترکیبات سنتتیک، می‌باشد. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با سه فاکتور و در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل دو گیاه علف هرز چاودار وحشی (Secale cereale) و دم‌روباهی (Alopecurus myouroides)، فاکتور دوم شامل عصاره سه گیاه دارویی نعناع فلفلی (Metha piperita L.)، کاسنی (Cichorium intybud L.) و مریم‌گلی (Salvia officinalis) و فاکتور سوم نیز 5 سطح شامل سطح 0 (آب مقطر به عنوان تیمار شاهد)، 5، 25، 50 و 100 درصد از عصاره آبی حاصل از این گیاهان بود. عصارههای نعناع فلفلی و مریم‌گلی دارای اثرات دگرآسیبی قوی‌تری در رفتار جوانه‌زنی و رشد گیاهچه چاودار وحشی بود، در حالی که موثرترین عصاره در کاهش درصد جوانه‌زنی علف هرز دم‌روباهی، نعناع فلفلی بود. کمترین طول ساقه‌چه هر دو گونه علف هرز از عصارههای 50 و 100 درصد گیاهان کاسنی و مریم‌گلی حاصل شد. مدل‌سازی انجام شده، بهترین مدل‌ها به منظور تفسیر نتایج رفتار جوانه‌زنی علف هرز دم‌روباهی در اثر عصارههای مختلف نعناع فلفلی، کاسنی و مریم‌گلی به ترتیب رشنال مدل (Rational Model)، ام ام اف (MMF) و راتکاوسکی مدل (Ratkowsky Model) و چاودار وحشی به ترتیب فرازداغی- حریس (Farazdaghi-Harris)، مدیفاید (Modified Power) و مدل لجستیک (Logistic) بود.
کشاورزی
مجید آقا علیخانی؛ بیتا عدل وندی؛ فائزه قناتی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 392-404
چکیده
کاربرد علفکشهای شیمیایی برای کنترل علف های هرز در مزارع، نگرانی‌هایی را در مورد سلامت انسان و محیط زیست برانگیخته است. این در حالی است که تجزیه بقایای برخی از گیاهان در خاک ترکیباتی بر جای می‌گذارد که ممکن است رویش علف های هرز در زراعت بعدی را محدود و کاربرد علفکش برای کنترل علف های هرز را منتفی سازد. به منظور مدیریت غیر‌شیمیایی ...
بیشتر
کاربرد علفکشهای شیمیایی برای کنترل علف های هرز در مزارع، نگرانی‌هایی را در مورد سلامت انسان و محیط زیست برانگیخته است. این در حالی است که تجزیه بقایای برخی از گیاهان در خاک ترکیباتی بر جای می‌گذارد که ممکن است رویش علف های هرز در زراعت بعدی را محدود و کاربرد علفکش برای کنترل علف های هرز را منتفی سازد. به منظور مدیریت غیر‌شیمیایی علف‌های هرز و بررسی واکنش ذرت شیرین به دفن بقایای گندم و چاودار(مقادیر کم، متوسط و زیاد) آزمایشی به صورت بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد که بقایای گندم نسبت به چاودار در کنترل علف‌های هرز و افزایش عملکرد ذرت شیرین برتری دارد، ضمناً تیمار مقدار کم کلش گندم مؤثرتر از مقدار زیاد آن بود. علاوه بر این بیشترین شاخص سطح برگ (33/7) و عملکرد علوفه تر ذرت‌شیرین (24693 کیلو گرم) در این تیمار به دست آمد. این تیمار با 22% افزایش نسبت به شاهد بیشترین عملکرد دانه( 3/2251 کیلوگرم در هکتار) و تیمار چاودار با کلش کم با 2/6% کاهش کمترین عملکرد دانه ( 8/1653 کیلوگرم در هکتار) را تولید کرد. به این ترتیب می توان اذعان داشت که کشت ذرت شیرین در تناوب با گندم به دلیل فرونشانی علف‌های هرز در اثر دگرآسیبی کاه و کلش گندم( در مقدار کم) با علف های هرز کمتری مواجه می‌شود و افزایش عملکرد ذرت شیرین را به همراه خواهد داشت شد.
کشاورزی
زهرا عجریب زاده؛ حمیدرضا بلوچی؛ علیرضا یدوی؛ امین صالحی
دوره 30، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 873-886
چکیده
به منظور بررسی تأثیر هورمون‌های جیبرلیک و سالیسیلیک اسید بر شاخصهای جوانه‌زنی و رشد گیاه دارویی انیسون تحت تأثیر عصاره‌آبی چهار گونه علف‌هرز ازمک (Cardaria draba)، آلاله‌وحشی (Ranunculus arvensis)، کاهو وحشی (Lactuca virosa)، و بی‌تیراخ (Galium aparine) با غلظت 25 گرم در لیتر آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر هورمون‌های جیبرلیک و سالیسیلیک اسید بر شاخصهای جوانه‌زنی و رشد گیاه دارویی انیسون تحت تأثیر عصاره‌آبی چهار گونه علف‌هرز ازمک (Cardaria draba)، آلاله‌وحشی (Ranunculus arvensis)، کاهو وحشی (Lactuca virosa)، و بی‌تیراخ (Galium aparine) با غلظت 25 گرم در لیتر آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه علوم بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج اجرا گردید. در این آزمایش پرایمینگ با جیبرلیک اسید در دو سطح 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر به مدت 15 ساعت در دمای 15 درجه سانتی‌گراد و سالیسیلیک اسید در دو سطح 3/0 و 6/0 میلی‌مولار به مدت 48 ساعت در دمای 25 درجه سانتی‌گراد مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که سالیسیلیک اسید 3/0 و 6/0 میلی‌مولار نسبت به پرایم با 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر جیبرلیک اسید و شاهد، برخی صفات همچون درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و شاخص بنیه گیاهچه انیسون را در سطوح دگرآسیبی عصاره آبی ازمک، کاهو وحشی، بی‌تیراخ و شرایط بدون دگرآسیبی، کاهش داده است، در حالی که تیمار جیبرلین با شاهد اختلاف معنی‌داری نداشتند. در عصاره آبی آلاله وحشی پرایمینگ مانع از جوانه‌زنی گردید. همچنین در بین آنزیمهای آنتی‌اکسیدان مورد بررسی، کاتالاز نسبت به پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز بیشترین نقش را در مقابله با اثرات تنش اکسیداتیو ناشی از دگرآسیبی عصاره آبی ازمک، کاهو وحشی و بی‌تیراخ بر بذر انیسون نشان داد.
روزبه فرهودی
دوره 28، شماره 5 (ویژه نامه) ، زمستان 1394، ، صفحه 1077-1087
چکیده
به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی عصاره متانولی اکالیپتوس بر رشد گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و ساکاروز سنتتاز گیاهچه توق آزمایش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1391 انجام شد. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار و 6 تیمار شامل غلظت های عصاره متانولی برگ اکالیپتوس ( 4، 8، 12، 16و 20 گرم بر لیتر) انجام شد. در تیمار ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی عصاره متانولی اکالیپتوس بر رشد گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و ساکاروز سنتتاز گیاهچه توق آزمایش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1391 انجام شد. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار و 6 تیمار شامل غلظت های عصاره متانولی برگ اکالیپتوس ( 4، 8، 12، 16و 20 گرم بر لیتر) انجام شد. در تیمار شاهد محلول پاشی انجام نشد. نتایج نشان داد افزایش غلظت عصاره اکالیپتوس سبب کاهش وزن گیاهچه، غلظت کلروفیل، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و فعالیت آنزیم ساکاروز سنتتاز گیاهچه توق شد، اما غلظت مالون دی آلدهید بافت گیاهچه توق افزایش یافت. کمترین فعالیت آنزیم ساکاروز سنتتاز (11/2 نانومول بر میلی گرم پروتیین در دقیقه)، کمترین وزن خشک گیاهچه (76/2 میلی گرم) و بیشترین میزان غلظت مالون دی آلدهید (87/0 نانومول بر گرم وزن تر) گیاهچه توق تحت تاثیر تیمار محلول پاشی با عصاره 20 گرم بر لیتر اکالیپتوس مشاهده شد. نتایج بیانگر تاثیر منفی عصاره اکالیپتوس بر رشد، غلظت کلروفیل، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و فعالیت آنزیم ساکاروز سننتاز گیاهچه توق است.
فیزیولوژی
موژان وفائی؛ سید منصور سید نژاد؛ عبدالعلی گیلانی؛ عذرا صبورا
دوره 28، شماره 2 ، تابستان 1394، ، صفحه 445-458
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی اثر آللوپاتی تفاله حاصل از روغن کشی زیتون بر برخی خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی گیاهچه سه رقم گندم طراحی و انجام شده است. غلظت های مختلفی از تفاله زیتون (1، 3، 5 و 7 درصد) با خاک مخلوط شده و سه رقم مختلف گیاه گندم در این خاک ها کاشته شد. پس از رشد، طول بوته، وزن خشک برگ و ریشه، محتوای رنگدانه های فتوسنتزی، کربوهیدرات های ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی اثر آللوپاتی تفاله حاصل از روغن کشی زیتون بر برخی خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی گیاهچه سه رقم گندم طراحی و انجام شده است. غلظت های مختلفی از تفاله زیتون (1، 3، 5 و 7 درصد) با خاک مخلوط شده و سه رقم مختلف گیاه گندم در این خاک ها کاشته شد. پس از رشد، طول بوته، وزن خشک برگ و ریشه، محتوای رنگدانه های فتوسنتزی، کربوهیدرات های محلول و پرولین در مرحله چهار برگی اندازه گیری شد. با توجه به نتایج به دست آمده طول بوته ها، وزن خشک برگ و ریشه، محتوای رنگدانه های فتوسنتزی با افزایش مقدار تفاله در خاک در هر سه رقم نسبت به شاهد کاهش یافته و همچنین محتوای قند و پرولین با افزایش مقدار تفاله زیتون در خاک نسبت به شاهد افزایش یافته بود. با توجه به نتایج به دست آمده اثر ممانعت کنندگی تفاله زیتون با افزایش مقدار آن در خاک افزایش می یابد. تفاله زیتون دارای مواد فنلی بوده و اثرات ممانعت کنندگی آن به این ترکیبات نسبت داده می شود.
دوره 27، شماره 1 ، بهار 1393، ، صفحه 100-109
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات آللوپاتی گیاهان مختلف بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچههای گندم، آزمایشی روی گندم (Triticum aestivum L. ) رقم پیشتاز آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1388 اجرا شد. در این بررسی اثر عصاره قسمتهای هوایی 6 گونه گیاهی رایج در مزارع و مراتع استان گلستان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات آللوپاتی گیاهان مختلف بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچههای گندم، آزمایشی روی گندم (Triticum aestivum L. ) رقم پیشتاز آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1388 اجرا شد. در این بررسی اثر عصاره قسمتهای هوایی 6 گونه گیاهی رایج در مزارع و مراتع استان گلستان شامل پیر بهار، تلخه، گند جارو، زنجبیل شامی، تاج ریزی و توق در کاهش درصد جوانه‌زنی بذر گندم در شرایط آزمایشگاهی تعیین گردید. شاخصهای مورد بررسی عبارت بود از درصد جوانه‌زنی بذر گندم در زمانهای مختلف پس از کاشت، وزن خشک اندامهای هوایی و وزن خشک ریشه گیاهچهها در پایان هر آزمایش. نتایج نشان داد که اثر عصاره قسمتهای هوایی توق، تلخه و پیر بهار معنیدار بود و جوانه‌زنی بذر گندم را به‌ترتیب 42%، 47% و 20% در مقایسه با شاهد کاهش داد. اثرات آللوپاتی بقایا و عصارههای تلخه و تا حد کمتری توق بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم مشخص بود و باعث کاهش معنیدار درصد جوانه‌زنی، طول ریشه، طول ساقه و وزن خشک اندامهای هوایی گندم شد. به طور کلی ریشههای گندم در مقایسه با قسمتهای هوایی حساسیت بیشتری به عصارهها داشتند. از سوی دیگر اثرات مضر عصاره قسمتهای هوایی بیش از عصارههای ریشه بود. در مجموع نتیجه گرفته شد که عصارهها و نیز بقایای سه گیاه مذکور باعث کاهش جوانه‌زنی، طول ریشه، طول ساقه و وزن خشک ریشه گیاهچههای گندم شد و در این میان طول وزن خشک ریشه بیشتر از همه تحت تأثیر قرار گرفت. بررسی نتایج نشان میدهد که عصاره گیاه تلخه دارای اثر دگرآسیبی قوی بوده که این امر احتمالا میتواند در تولید علفکشهای با منشأ طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
