کبری قربانی؛ پریسا جنوبی؛ احمد مجد؛ مینا کاظمیان روحی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آذر 1398
چکیده
مطالعات مقایسه‌ای تکوین گل، صفات جدیدی را برای بررسی‌های سیستماتیکی فراهم می‌آورد. گل یخ (Chimonanthus praecox L.) به عنوان یک گیاه معطر، دارویی و زینتی به شمار می‌رود. در این پژوهش گل‌ها در اندازه‌های مختلف جمع‌آوری شدند و با استفاده از روش‌های متداول بافت‌شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت مطالعه نمونه‌ها، رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین و ...
بیشتر
مطالعات مقایسه‌ای تکوین گل، صفات جدیدی را برای بررسی‌های سیستماتیکی فراهم می‌آورد. گل یخ (Chimonanthus praecox L.) به عنوان یک گیاه معطر، دارویی و زینتی به شمار می‌رود. در این پژوهش گل‌ها در اندازه‌های مختلف جمع‌آوری شدند و با استفاده از روش‌های متداول بافت‌شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت مطالعه نمونه‌ها، رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین صورت گرفت. نتایج مطالعات میکروسکوپی نشان داد که بساک‌ها دارای چهار کیسه گرده بودند و دیواره بساک 6-5 لایه‌ای است. سلولهای لایه تپتوم چند‌هسته‌ای می‌باشد که نشان‌دهنده فعالیت متابولیسمی بالای آن‌هاست. در گل یخ تپتوم از نوع ترشحی، تتراد‌ها از نوع چهاروجهی و میکروسپورزایی از نوع هم‌زمان می‌باشد. همچنین در بررسی میکروسکوپی مشخص شد که شکوفایی بساک‌ها با ایجاد شکاف طولی صورت گرفته است. بررسی ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) نشان دادند که طول متوسط محور قطبی دانه گرده 4/38 میکرومتر است و تزئینات اگزین دانه گرده از نوع مشبک منفذ‌دار تشخیص داده شد. با بررسی بخش مادگی مشخص گردید که تخمدان گل یخ 12-9 برچه‌ای و حاوی تخمک خمیده و دوپوسته‌ای است که تتراد‌ها در آن به شکل خطی مرتب‌شده‌اند. تکوین کیسه رویانی از نوع علف هفت‌بند است. مطالعه ویژگیهای گل مانند الگوی شکل‌گیری اندام‌ها در این گیاه می‌تواند در تشخیص گونه‌های هم‌خانواده موثر باشد.
تکوین
الهام محجل کاظمی؛ مینا کاظمیان روحی؛ فاطمه مجیدزاده؛ محبوبه علی اصغر پور
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 296-307
چکیده
شکل‌گیری دانه یکی از مراحل مهم تولید مثل در گیاهان دانه‌دار به شمار می‌رود. در این پژوهش بررسی تکوین تخمک، اندوسپرم و رویان زایی گیاه قیچ با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی مدنظر قرار گرفته است. نمونه‌ها از مراحل مختلف نموی جمع‌آوری و تثبیت گردیدند، نمونه‌های تثبیت‌شده با روش-های رنگ‌آمیزی مختلف هیستولوژیکی و سیتوشیمیایی مطالعه ...
بیشتر
شکل‌گیری دانه یکی از مراحل مهم تولید مثل در گیاهان دانه‌دار به شمار می‌رود. در این پژوهش بررسی تکوین تخمک، اندوسپرم و رویان زایی گیاه قیچ با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی مدنظر قرار گرفته است. نمونه‌ها از مراحل مختلف نموی جمع‌آوری و تثبیت گردیدند، نمونه‌های تثبیت‌شده با روش-های رنگ‌آمیزی مختلف هیستولوژیکی و سیتوشیمیایی مطالعه شدند. مشاهدات اولیه نشان داد که تخمک از نوع واژگون و دو پوسته‌ای است. پوشش خارجی تخمک در طی تکوین، به تزئینات پوسته دانه تبدیل می‌گردد؛ بنابراین دانه از نوع تستایی است. در دانه قیچ آندوسپرم ابتدا از نوع هسته‌ای می‌باشد؛ این امر ارتباط رویان با بافت اندوسپرم را سهولت می‌بخشد. با ادامه نمو دانه روند سلولی شدن آندوسپرم دیده می‌شود. آندوسپرم سلولی شده در این گیاه به-تدریج به سمت فضاهای مرکزی کیسه جنینی توسعه پیدا می‌کند و کل فضای کیسه جنینی را اشغال می‌نماید. درواقع دانه از نوع اندوسپرم دار بوده و بافت اندوسپرم تا مرحله رویان بالغ باقی مانده و تحلیل نمی‌رود. همچنین مراحل رویان کروی، قلبی، اژدری و رویان بالغ به همراه بخش‌های مریستم انتهای ریشه، هیپوکوتیل، مریستم انتهای ساقه و لپه‌ها مشخص مشاهده شد. نتایج سیتوشیمیایی نشان داد که با رشد بیشتر دانه، تشکیل دانه‌های انبوه نشاسته و به دنبال آن ضخیم‌شدگی دیواره‌ها اتفاق می‌افتد که موجب کاهش شدید حفره‌های سلولی و نیز سخت شدن این بافت می‌گردد. از طرفی مشخص شد که فراوانی مواد ذخیره‌ای لیپیدی در بافت اندوسپرم نسبت به مواد پروتئینی بیشتر است. بر خلاف اندوسپرم، در بافت رویان بالغ مواد کربوهیدراتی با رنگ آمیزی PAS تشخیص داده نشد.
تکوین
صدیقه کلیج؛ مینا کاظمیان روحی
دوره 30، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 899-909
چکیده
کنجد یکی از قدیمی ترین گیاهان زراعی، صنعتی و دارویی جهان است که از زمانهای دور در بیشتر نقاط ایران کشت میشده است. با توجه به اهمیت ترویج و توسعه کشت نباتات روغندار از جمله گیاه کنجد و با توجه به اینکه پرسشهای بی پاسخ زیادی در مورد اثرات نانوذرات بر محیط زیست و کشاورزی وجود دارد و از آنجایی که بکارگیری نانونقره در صنعت بیشتر از دیگر نانوذرات ...
بیشتر
کنجد یکی از قدیمی ترین گیاهان زراعی، صنعتی و دارویی جهان است که از زمانهای دور در بیشتر نقاط ایران کشت میشده است. با توجه به اهمیت ترویج و توسعه کشت نباتات روغندار از جمله گیاه کنجد و با توجه به اینکه پرسشهای بی پاسخ زیادی در مورد اثرات نانوذرات بر محیط زیست و کشاورزی وجود دارد و از آنجایی که بکارگیری نانونقره در صنعت بیشتر از دیگر نانوذرات مشخص شده است، غلظتهای مختلف نانوذرات نقره بر فاکتورهای جوانه زنی دانه گیاه کنجد و ساختار تشریحی آن در مراحل اولیه تکوین گیاه بررسی شد. نتایج آنالیز داده ها نشان داد که با افزایش غلظت نانو نقره صفاتی چون درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و به طور کلی ویژگیهای مرتبط با رشد گیاهچه کاهش یافت. غلظتهای بالای تیمار نانونقره موجب برخی تغییرات آناتومی از جمله افزایش قطر ساقه، ریشه و رگبرگ اصلی، نافرم شدن سلولهای پارانشیمی پوست ساقه و آوندهای چوبی ریشه، کاهش تمایز سلولهای کلانشیمی و برعکس افزایش تمایز فیبر در ساقه شد. همچنین مشخص شد که تحت تاثیر غلظت 1000 میلی‌گرم در لیتر نانونقره اندازه مریستم رأس ریشه و شدت رنگ پذیری سلولها و در نتیجه میزان تقسیمات سلولی در آن کاهش یافت. با توجه به یافته های حاصل میتوان گفت که نانونقره به عنوان یک عامل تنش زا، احتمالا با تاثیر بر متابولیسم گیاه موجب کاهش فاکتورهای جوانه زنی و رشد گیاهچه می گردد و گیاه جوان کنجد با تغییرات آناتومی به حضور نانوذرات نقره در محیط پاسخ می دهد.
